والدین تا چه حد مجاز به جروبحث در مقابل کودکان‌ هستند؟

بحث و مشاجره زوج‌ها در زندگی تمامی آنها وجود دارد، اما گاهی اوقات فرزندان شاهد دعوای پدر و مادرها هستند که البته نباید باعث نگرانی آنها شود. در حقیقت بسیاری از دعواها می‌توانند ابزار مناسبی برای آموزش کودکان باشند. هنگام دعوا و مشاجره با همسرتان، مواردی وجود دارند که باید به‌خاطر داشته باشید تا لطمه‌ای به احساس امنیت فرزندتان وارد نشود؛ علاوه‌بر اینکه با استفاده از این قوانین می‌توانید نکات ارزشمندی را به آن‌ها بیاموزید. با ما باشید تا با این قوانین آشنا شوید.

حتما بخوانید:

• برترین تکنیک‌های تربیت کودکان که والدین باید بدانند
• آموزش اخلاق به کودکان؛ 5 درسی که فرزندان قبل از 5 سالگی باید یاد بگیرند
• رفتار با کودک حرف گوش نکن با 5 توصیه‌ای که باید مدنظر داشته باشید

1. منصفانه دعوا کنید

دعوای منصفانه به این معناست که از گفتن کلمات زشت، فریادزدن و تهدیدکردن خودداری کنید. دکتر تینا بی تسینا، روان‌درمانگر، توصیه می‌کند که هنگام دعوا، روی موضوع اصلی بحث تمرکز کنید. «مشاجره‌های بی‌قاعده‌وقانون باعث می‌شود که کودکان، مسئولیتی را احساس کنند که ارتباطی به آنها ندارد، یعنی تلاش می‌کنند که از دعوای والدین خود جلوگیری کنند. در نتیجه الگوی نادرستی از ازدواج در ذهن آنها شکل می‌گیرد و ممکن است بر توانایی حفظ روابط آن‌ها تأثیر بگذارد.» یک روان‌شناس بالینی به نام مایکل اوسیت معتقد است که کودکان نباید شاهد خشونت‌های خارج از کنترل باشند. «آن‌ها باید بدانند که پدرومادرها می‌توانند از دست یکدیگر عصبانی باشند و در عین حال،‌ همدیگر را دوست داشته باشند.»

2. موضوعات مربوط به بزرگسالان را بیان نکنید

گفت‌وگو درباره‌ی بسیاری از موضوعات در مقابل کودکان بی‌اشکال است. با این حال مسائلی وجود دارند که باید از بیان آنها خودداری کنید؛ برای مثال روابط جنسی. مثال دیگر اینکه نباید در حضور کودکان، درباره‌ی دورهمی مردانه‌ی همسرتان که تا دیروقت طول کشیده حرفی بزنید. دکتر تسینا معتقد است که کودکان نباید درباره‌ی مسائلی که در دورهمی‌ها رواج دارد چیزی بدانند. «آن‌ها نمی‌دانند که چطور باید با مسائل مربوط به بزرگسالان روبه‌رو شوند، بنابراین نباید آن‌ها را در معرض چیزهایی قرار دهید که هنوز آمادگی روبه‌روشدن با آن را ندارند.» اظهار نظر منفی یا بدگویی درباره‌ی خانواده‌ی همسرتان از دیگر مواردی است که باید از آن خودداری کنید؛ چراکه ممکن است کودکان این حرف‌ها را در مقابل آن‌ها تکرار کنند یا اینکه نسبت به آنها رفتار متفاوتی نشان دهند.

3. درباره‌ی مسائل مربوط به کودکان بحث نکنید

احتمالا درباره‌ی مسائل و قوانین تربیتی کودکان با همسرتان اختلاف‌نظر دارید، اما فراموش نکنید که این موارد را باید در خلوت خود بیان کنید. دکتر اوسیت معتقد است که بحث کردن درباره‌ی این مسائل در مقابل کودکان باعث می‌شود، پدر یا مادری که نظری برخلاف خواسته‌ی کودک دارد یا اصطلاحا از او طرفداری نمی‌کند، جلوه‌ی بدی داشته باشد. علاوه‌براین، نفوذ و اعتبار این پدر یا مادر از بین می‌رود و کودک ارزشی برای حرف‌های او قائل نمی‌شود. اما نکته‌ی مهم‌تری نیز وجود دارد؛ اگر کودکان بدانند که می‌توانند باعث دعوای پدرومادر شوند و نظر آنها را به نفع خود تغییر دهند، ممکن است از نقش خود سوءاستفاده کنند. دکتر اوسیت دراین‌باره می‌گوید: «اگر کودکان انتظار داشته باشند که تمامی خواسته‌هایشان باید تحت هر شرایطی برآورده شود، در این صورت، جایگاه و موقعیت خود به‌عنوان یک فرزند را درک نمی‌کنند. آنها تصور می‌کنند که در سایر مسائل مربوط به خانواده نیز نفوذ و اعتبار دارند.»

4. قبل از بزرگ شدن مشکلات به آنها رسیدگی کنید

اختلاف‌نظر بخش جدایی‌ناپذیر زندگی زناشویی است، اما به‌گفته‌ی دکتر رابرت اپستین، همیشه راهی برای فرار از بحث و مشاجره وجود دارد. «تمامی مشکلات را می‌توان با آرامش و مسالمت‌آمیز برطرف کرد.» دکتر اپستین توصیه می‌کند که به‌جای دعوا برای شستن ظرف‌ها، درباره‌ی اینکه چه کسی ظرف‌های قبلی را شسته یا اینکه چه کسی غذا را آماده کرده صحبت کنید. یا حتی با پرتاب سکه و شیر یا خط کردن می‌توانید نوبت شستن ظرف‌ها را مشخص کنید. در این صورت، فرزند شما خوشحال خواهد شد، چراکه مشکل را به شیوه‌ی مثبتی برطرف می‌کنید.

5. مطمئن شوید که از برطرف شدن مشکل باخبر شده‌اند

دکتر اوسیت توصیه می‌کند که از بحث و مشاجره در مقابل کودکان خودداری کنید، ‌بااین‌حال صحبت کردن درباره‌ی اختلاف‌نظرهای جزئی که به‌سادگی برطرف می‌شود، می‌تواند مزایایی هم داشته باشد. او معتقد است اگر کودکان شاهد بحث‌های جزئی مثل اختلاف‌نظر درباره‌ی انتخاب برنامه‌ی تلویزیونی یا وعده‌ی غذایی باشند،‌ برای آنها مفید خواهد بود. این موارد درحقیقت فرصت‌هایی برای آموزش شیوه‌ی بحث کردن هستند؛ هدف این است که به توافق برسید نه اینکه برنده شوید. دکتر تسینا دراین‌باره می‌گوید: «آنها با تماشای شما، مذاکره کردن را می‌آموزند. همچنین برطرف‌کردن مشکلات و گوش‌کردن به مسائلی را یاد می‌گیرند که با آن‌ها موافق نیستند. فرزندان یاد می‌گیرند که نیازهای طرف مقابل را در نظر داشته باشند و تا زمانی که به یک راه‌حل مشترک نرسیده‌اند، به صحبت کردن ادامه دهند.» شما با استفاده از همین مشاجره‌ها می‌توانید به فرزندان‌تان بیاموزید که زندگی و روابط خود را با همکلاسی‌ها در مدرسه، خانه و خانواده، دانشگاه و محل کار مدیریت کنند.

6. به صورت جداگانه به کودکان اطمینان دهید

اگر فرزندتان شاهد درگیری شدید شما با همسرتان بوده است، باید بعد از آرامش اوضاع، به او اطمینان دهید که مشکلی وجود ندارد. دکتر اوسیت توصیه می‌کند: «اول از همه به آنها بگویید متأسفم که در حضور تو دعوا کردیم، ما نباید این کار را می‌کردیم. فراموش نکنید که باید جداگانه این کار را انجام دهید، نه هم‌زمان. این کار جنبه‌ی رسمی دارد؛ پس جداگانه و کاملا عادی به او اطمینان دهید که مشکل برطرف شده است.» این مسئله اهمیت زیادی دارد، چراکه عصبانیت ناشی از این دعواها در کودکان به دعواهای خارج از خانه منجر خواهد شد. به گفته‌ی دکتر اوسیت: «بچه‌ها معمولا درگیری‌های خانوادگی را در سایر روابط خود تکرار می‌کنند. آن‌ها می‌توانند دعوای پدرومادرها را به درگیری با خواهر و برادرها، معلم‌ها یا هم‌کلاسی‌ها منتقل کنند. یا اینکه نمی‌توانند این مشکل را مدیریت کنند و افسرده می‌شوند.»

7. کودکان را مجبور نکنید تا از کسی طرفداری کنند

یکی دیگر از مواردی که باید از آن خودداری کنید این است که هرگز از کودکان نخواهید که از پدر یا مادر خود طرفداری کنند. لیندا نیلسن، روانشناس دانشگاه ویک فارست، معتقد است که نباید از کودکان بخواهید که یکی از والدین را انتخاب کند و تنها با نظر یکی از آنها موافق باشد. کودکان می‌توانند تنها شاهد باشند، اما چیزی که به آن‌ها آسیب وارد می‌کند، این است که آنها را در دعوای خود سهیم کنید؛ ‌حتی اگر موضوع بحث،‌ ساده و بی‌اهمیت باشد. اگر آن‌ها بدانند که با رأی موافق به یکی از والدین خود می‌توانند به دعوای آنها پایان دهند، باعث می‌شود که احساس قدرت نادرستی نسبت به جایگاه خود در خانواده داشته باشند. علاوه‌براین، انتخاب یکی از والدین باعث می‌شود که نسبت به دیگری احساس گناه داشته باشند. چنین حالتی حتی از تأثیر مشاجره‌ی مهم در حضور کودکان نیز بدتر است.

8. پس از پایان دعوا حتما اوقاتی را باهم سپری کنید

عصبانیت و رفتار غیرمنطقی با کسانی که دوست‌شان دارید، از علائم و نشانه‌های استرس است. دکتر اپستین می‌گوید: «اگر کنترل خودمان را از دست بدهیم، یعنی استرس داریم. احتمالا تا چند دقیقه پس از پایان دعوا هم کمی مضطرب هستیم و کودکان‌مان نیز همین‌طور هستند. بنابراین باید به‌دنبال راهکاری باشید که استرس خود و کودکان را مدیریت کنید.»

گاهی اوقات همه‌چیز بر وفق مراد ما پیش نمی‌رود و باعث می‌شود که احساس ناخوشایندی داشته باشیم، اما همیشه راه‌هایی برای ایجاد احساس بهتر وجود دارد. پیشنهاد می‌کنیم کمی قدم بزنید، شنا کنید یا کمی خرید کنید. به‌گفته‌ی دکتر اپستین این کارها کمک می‌کنند تا دعوا را فراموش کنید.

9. تلاش نکنید که بی‌نقص باشید

کودکان شما نباید تصور کنند که در زندگی خانوادگی آنها هیچ‌گونه دعوا و مشاجره‌ای وجود ندارد، چراکه در این صورت برای زندگی واقعی در دنیای بیرون آمادگی نخواهند داشت. به‌گفته‌ی دکتر نیلسن، برخی از فرهنگ‌ها کاملا با بحث‌های کلامی بیگانه‌اند. اما رشد کودکان در فرهنگ‌هایی که بحث و درگیری در آنها وجود دارد، باعث می‌شود که عکس‌العمل آنها نسبت به دعواها کاملا معمولی باشد و می‌دانند که اصطلاحا، آسمان به زمین نمی‌آید. دکتر نیلسن می‌گوید: «بعضی خانواده‌ها با تمیزی بیش از اندازه، به سیستم ایمنی بدن کودکان خود آسیب می‌رسانند. حفاظت از کودکان در برابر دعواها نیز تأثیر مشابهی دارد. گاهی اوقات باید کمی کثیفی فراهم کنید و به آنها اجازه دهید که نسبت به آن،‌ ایمنی ایجاد کنند.» با این اوصاف، تا زمانی که این اصول و قوانین را رعایت می‌کنید، می‌توانید از دعواها به‌عنوان یک ابزار مناسب آموزشی استفاده کنید.