آذین صحابی
سوزان زن جوانی بود که مدتهای مدید از علائم عجیبی در عذاب بود که نه تنها خودش، بلکه پزشکان نیز علتش را نمیفهمیدند. او مدام احساس خستگی میکرد، گاه به گاه احساس گیجی داشت،
لکههای تیرهای روی قفسه سینهاش پدیدار شده بود و در مدت دو سال نزدیک به 12 کیلو وزن اضافه کرده بود. بعضی روزها او به شدت احساس گرسنگی میکرد و زیاد میخورد، ولی برخی روزها هم اصلا اشتها نداشت و به زور چیزی از گلویش پایین میرفت.
پزشکان به سوزان گفتند که اگر قدری وزنش را کاهش دهد و ورزش کند، این مشکلات برطرف خواهند شد. او این کارها را انجام داد ولی علائم همچنان سر جای خود بودند.
سوزان آزمایشهای تیروئید هم انجام داد که همگی طبیعی بود. پزشک او میگفت: «من درباره این علائم هیچ نظری ندارم و نمیدانم علت آنها چیست. کمی صبر کن، خود به خود از بین خواهند رفت.» ولی علائم از بین نرفتند و بدتر از همه اینکه او سه بار باردار شد و هر بار سقط کرد.
پس از چهار سال از شروع این کابوس، بالاخره یک متخصص زنان برای او سونوگرافی درخواست کرد و با یک سونوگرافی ساده مشخص شد که تخمدانهای او پر از کیست است که به آن سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) میگویند. این عارضه یک اختلال هورمونی است که با علائمی چون قاعدگیهای نامنظم، ناباروری و چاقی خود را نشان میدهد.
متخصص زنان داروی متفورمین را برایش تجویز کرد و سوزان قدری آسایش یافت. او میگوید: «به وضعیت سالم قبلی برگشتم.
حالا انرژی دارم و دیگر مدام گرسنه نیستم.» و مهمتر از همه اینکه او توانست به طور عادی باردار شود و به سلامت فرزندی به دنیا آورد.
به گفته کارشناسان، بسیاری از زنان وقتی از مطب پزشکان بیرون میآیند، احساس میکنند به علائم آنها آنطور که باید توجه نشده است.
پزشکان به آنها میگویند که این علائم ناشی از فشارهای روانی است و اگر از استرس و نگرانی خود بکاهند، این علائم هم برطرف خواهند شد.
در واقع، بسیاری از زنانی که با چنین مشکلی روبهرو هستند و بارها از این دکتر به آن دکتر رفتهاند و همچنان از علائم عجیب و غریبی در عذابند، دچار یک اختلال خودایمنی هستند.
این نوع بیماریها زمانی بروز میکنند که سیستم ایمنی بدن علیه خودش وارد عمل میشود و به خودش آسیب میزند.
از هر پنج آمریکایی یک نفر به یکی از این اختلالات مبتلاست که سه چهارم (حدود 22 میلیون نفر) از آنها را زنان تشکیل میدهند. آمار در آمریکا نشان داده که برخی از این زنان مدتهای مدید (حتی 10 یا 15 سال) با این علائم زندگی میکنند و پس از این مدت طولانی بالاخره بیماریشان تشخیص داده میشود.
ویرجینیا لد، بنیانگذار و مدیر اجرایی انجمن بیماریهای خودایمنی آمریکا در اینباره میگوید: «پزشکان به بیش از 40 درصد از زنانی که چنین مشکلاتی دارند میگویند که آنها خیلی به سلامتی خود حساس شدهاند و به نوعی «خود بیمار انگاری» مبتلا هستند.
حال چه باید کرد تا بیماری سریع تشخیص داده و درمان مناسب در زمان لازم آغاز شود؟
به گفته ویرجینیا لد و دیگر کارشناسان، بهترین راه، کسب اطلاعات درباره بیماریهای شایع در زنان و ارائه نکات کلیدی درباره آنها به پزشک است تا او به علائم شما بیشتر توجه کند. البته علائم همیشه ناشی از بیماری خودایمنی نیستند و ممکن است مربوط به اختلالات هورمونی یا دیگر اختلالات باشند؛ ولی در هر حال این احتمال وجود دارد.
در اینجا چند بیماری خودایمنی شایع و چند بیماری غیرخودایمنی که زنان بسیاری به آنها مبتلا هستند را شرح خواهیم داد. دانستن این اطلاعات در هر حال به نفع شماست.
بیماریهای غیرخودایمنی فیبرومیالژی
پزشکان منشا دردهای پراکندهای را که بیمار احساس میکند و یکی از مشخصههای اصلی این بیماری است، به درستی نمیدانند. آنها فکر میکنند که مغز این بیماران ممکن است احساسات عادی را به درد تعبیر کند.
3 تا 6 میلیون زن در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند.
نشانهها
مهمترین نشانههای فیبرومیالژی که معمولا اوایل یا اواسط بزرگسالی بروز میکند، دردهای پراکنده در بدن، بیحسی و خستگی، عدم تمرکز و اختلال در خواب میباشد.
راه تشخیص
دکتر جیمز لسین، رئیس بخش روماتولوژی بیمارستان هنری فورد در دیترویت میگوید: «با معاینه فیزیکی و تستهای آزمایشگاهی نمیتوان این بیماری را تشخیص داد.
در عوض ما به دنبال دردهایی هستیم که بیش از سه ماه طول بکشند و آزمایش حساسیت به درد انجام میدهیم.» این آزمایش نقاطی را مشخص میکند که بدون قرمز یا متورم شدن، با تماس درد میگیرند. اگر 11 تا 18 نقطه دردناک باشد، آزمایش مثبت خواهد بود.
درمان
مسکنهایی که بدون نسخه فروخته میشوند، مانند ایبوبروفن، استامینوفن و ناپروکسن، همچنین داروهای ضدافسردگی (برای تسکین درد و بهبود خواب) توصیه میشوند.
داروهایی هم هستند که با تجویز پزشک مصرف میشوند و به تخفیف علائم این بیماری کمک میکنند. پژوهشها نشان داده که ورزش برای این بیماران مفید است؛ ولی ورزش شدید توصیه نمیشود.
ماساژ و تمرینات کششی و هر کاری که باعث کاهش استرس شود، به بیماران فیبرومیالژی کمک میکند. دکتر لسین میگوید: «بیماران هرقدر بیشتر عصبی و احساساتی شوند، دردشان بدتر خواهد شد.»...
برای خواندن بخش دوم - بیماریهای زنان - اینجا کلیک کنید.