بازار-ثانویه-ارز

در پی افزایش فاصله نرخ دلار در بازار آزاد و ثانویه با قیمت منطقی آن، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و قطر گفت: اقتصاد ایران طی شش ماهه اخیر تاوان سنگینی پرداخته و دچار افسارگسیختگی ارزی شده که ناشی از سرکوب ارزی و بی‌تدبیری مدیران بوده است. درحالیکه نرخ معقول دلار نباید از 7000 تومان عبور کند.

با توجه به فاصله زیاد نرخ واقعی ارز با بازار آزاد و ثانویه، یکی از اعضای سابق اتاق بازرگانی گفت:جهش نرخ دلار و قیمت فعلی آن اصلا منطقی نیست که در این میان خروج ارز از کشور که حدود 20 تا 30 میلیارد دلار است و واسطه‌گران نقش اساسی داشته‌اند. اما با توجه به منابع ارزی موجود اگر سیاست‌ها درست اتخاذ شوند، دلار ارزان‌ می‌شود.

مدت هاست که بعد از راه اندازی بازار ثانویه و مجوز فعالیت بازار آزاد این سوال مطرح است که دلیل تفاوت نرخ این دو بازار در چیست؟!

این روزها شاهد هستیم که نرخ دلار در بازار آزاد و ثانویه بسیار بالاتر از نرخ واقعی است. یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران معتقد است که نرخ منطقی دلار بین 5500 تا 6000 تومان است. وی تاکید دارد که ذخایر ارزی ایران بیش از 110 میلیارد دلار است که برای روز مبادا در نظر گرفته شده و دولت در عرضه دلار صرفه‌جویی می‌کند تا منابع ارزی حفظ شود.

در حال حاضر نرخ دلار در بازار آزاد و حتی بازار ثانویه بالاتر از نرخ منطقی است که فعالان اقتصادی عنوان می‌کنند و یکی از اعضای اتاق بازرگانی فاصله دو برابری برای آن اعلام کرده و می‌گوید "نرخ معقول دلار روی کاغذ نهایتا 3500 تومان است

بررسی آمارهای اقتصادی نشان می‌دهد پس از راه‌اندازی بازار ثانویه توسط دولت و به رسمیت شناختن نرخ ارز در این بازار [با فرض دلار 8000 تومانی]، تنها از محل مابه‌التفاوت دلار 3800 تومانی با دلار 8000 تومانی، تنها تا پایان سال 97 بیش از 160 هزار میلیارد تومان رانت نصیب‌شان خواهد شد.

داده‌های تورمی که پنجشنبه هفته گذشته منتشر شد، بحث‌های تازه‌ای را دامن زده است. از یک سو، عده‌ای بر این باورند که نرخ‌های اعلامی واقعی نیست و از سوی دیگر همین نرخ‌ها هم به عقیده عده‌ای، چشم‌انداز تورم نیمه دوم سال را تیره می‌کند.

بازار ارز از اواخر سال گذشته دستخوش نوسان شد و این نوسانات موجب شد تا در فروردین ماه سال جاری ارز با نرخ 4200 تومان تک نرخی شود اما این تصمیم ارزی دولت نه تنها انتقادات بسیاری را به دنبال داشت بلکه رانت بسیاری را ایجاد کرد و در نهایت با تغییر رییس کل بانک مرکزی سیاست‌های ارزی نیز تغییر کرد.

عضو کمیسیون انرژی مجلس در واکنش به الزام جدید پتروشیمی‌ها برای تزریق ارز توافقی به بازار ثانویه گفت: اینکه پیگیریهای جدی برای تزریق ارز 4200 انجام نشد، نشان می دهد باندهایی مافیایی به دنبال سودجویی از ارز صادراتی هستند.

برخی کارشناسان حوزه تجارت خارجی معتقدند، درحالی که ضعف نظارت بر بازار دولت را به‌سمت اخذ مابه‌التفاوت هدایت کرد، تعیین استثنا در پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز به ایجاد سردرگمی بیشتر و شکل‌گیری امیدواری کاذب جهت اخذ معافیت منجر خواهد شد.