غزالی

غزالی یکی از شخصیتهای مؤثر در فکر و فرهنگ جهان اسلام است. در بزرگداشت شخصیّت و آثار او همیشه تلاش شده؛ چنانکه نقد و ردّ عقاید و آراء او هم مدام مورد توجه عدّه ای بوده است

در حالی که مسیحیان آندلس در کنار صلیبیان تهاجمی گسترده علیه مسلمانان را آغاز می کردند و خلافت عباسی به دنبال مهار جریان تشیع و سامان دادن امور غرب در جهت مصالح مذهب تسنن بود، موحدین بر پایه مهدویت بر مغرب مسلط شدند

 نظری با عنوان فوق به توصیف، تنظیم و مقایسه اهم اندیشه های دو متفکر بزرگ جهان اسلام درباره پیرایش آدمی از آلودگیهای اخلاقی درعرصه تربیت اخلاقی مبتنی بر دین پرداخته است

این مقاله شامل دو بخش است. در بخش اول سعی بر آن داشته ام تا قسمتهایی از کتاب احیاء علوم الدین غزالی تئوری روان شناسانه تامل اخلاقی را استنتاج کنم و در بخش دوم به تطبیق این تئوری بر پاره های دیگر احیاء پرداخته ام که در آنها غزالی به موقعیتهای مختلفی که مستلزم تامل اخلاقی می باشد اشاره داشته است.

حاکمیت بربرهای مرابطی بر مغرب و اندلس (441 541 ه)، چالش های گسترده ای را در زمینه «اندیشه» موجب شد. مرابطین امکان ایجاد یک وضعیت جدید به نفع تشیع را در مغرب و آندلس، برای همیشه منتفی ساختند؛ جریان رشد همزمان فلسفه و کلام را متوقف نمودند و حوزه اندیشه را در فقه مالکی که در آن دوران حاکم مطلق العنان مذهب واندیشه در غرب بود محدود کردند

امام خمینی به عنوان مهمترین، یا از برجستهترین اندیشهمندان تأثیرگذار جهان معاصر است. او شعر و عرفان و اخلاق را با کلام و فلسفه و تفسیر درهم آمیخته بود و این همه را در عرصة سیاست و تدبیر جامعه به کار می گرفت

این مقاله در صدد بررسی و تطبیق فقه و سیاست در اندیشه سیاسی امام محمد غزالی و امام خمینی(ره) است با تأمل در اندیشه آن دو می توان گفت که فقه و سیاست در حوزه حکمت عملی قرار می گیرد و نیز سیاست تابعی از فقه است.

غزالی در کتاب خود «معیارالعلم » (1) بعد از ذکر آرای فلاسفه یونان قدیم و دانشمندان اسلامی به ویژه فارابی به انواع عقول اشاره کرده می گوید: منظور از عقول عبارت اند از:

در عرصه اجتماع و زمینه سیاسی، سؤالاتی مطرح هستند که هر شهروندی ضرورت دارد، پاسخ آنها را بداند:

عقل نزد ارسطو دارای مراتب چهارگانه است اسکندر افرودیسی در توضیح آراء ارسطو در مراتب عقل چنین می نویسد: