قاجاریه

3 اسفند 1299 رضاخان با استفاده از نیرو‌های قزاق دست به کودتا زد و تهران اشغال شد. به‌دنبال این کودتا سید ضیاءالدین طباطبایی به نخست‌وزیری رسید و رضا خان وزیر جنگ و فرمانده کل قوا شد

تهاجمات روس به ایران از زمان پتر کبیر آغاز شد. روسیه از موقعیت رو به زوال صفویه برای حمله به قفقاز در سواحل دریای خزر، در سال 1722/ 1135 بهره‌برداری و سعی کرد ایالت‌های اطراف خزر را به‌طور دائمی ضمیمه خاک خود کند، اما قسمت زیادی از ناحیه گیلان خارج از کنترل واقعی روس قرار داشت.

21 فوریه سال 1828 عهدنامه ترکمانچای به‌دنبال جنگ‌های طولانی و مکرر ایران و روسیه بین دو کشور منعقد شد. در مراسم بستن قرارداد از سوی فتحعلی شاه، میرزا ابوالحسن‌خان شیرازی و الله‌یار‌خان آصف‌الدوله و از سوی امپراتوری روسیه ایوان پاسکوویچ حضور داشتند.

سال 1905 میلادی فرمان جالبی از سوی مظفرالدین شاه صادر می‏شود که مضمون آن بیانگر ترویج و اشاعه دستگاه نوظهور گرامافون در ایران است. این محصول جدید شاید حدود 10 سال پس از اختراعش به ایران وارد شد و طبق معمول نیز سر از دربار درآورد و ناصرالدین شاه اولین استفاده کننده آن بود که با چگونگی استفاده از آن آشنایی داشت.

عباس میرزا در دربار کوچک ولایتعهدی خود در آذربایجان وزرای لایق و اطرافیان کاردان داشت و اگر روزگار به او فرصتی برای پادشاهی می‌داد چه بسا حکومت رنگ و رویی دیگرگونه می‌یافت. اندیشه تجدد و خیزش به سوی پیشرفت علمی و صنعتی در ذهن او جای داشت و تا اندازه‌ای به عمل نیز رسیده بود.

صنعت برق از میانه‌های دوره قاجار، هنگام سلطنت ناصرالدین‌شاه به ایران وارد شد. روشنایی خانه‌ها تا پیش از پیدایش کارخانه برق، به شیوه سنتی به وسیله چراغ‌ها و فانوس‌های دستی انجام می‌گرفت. کوی‌ها و خیابان‌ها اما وضعیتی دگرگونه داشتند.

در تصویر زیر نمایی از دروازه دولت تهران در زمان قاجاریه را می‌بینید.

زنان به‌دنبال حضور سیاسی کم‌کم تشکل‌های خود را سامان داده و به انجام کارهای اجتماعی متمایل‌تر شدند. نامه یکی از دختران جوان آن روزها به نام زهراسلطان نظام‌السلطنه به برادرش محمدعلی که در روسیه تحصیل می‌کرد، حکایت از یک سلسله حرکت‌های اجتماعی در جامعه زنان دارد که مطالعه آن به روشن شدن شرایط زنان در دوره مشروطه کمک می‌کند.

با توجه به مراجعه بسیار اندک متقاضیان آب در شبانگاه به آب انبارها، این اماکن محل مناسبی جهت خرابکاری، دزدی و جنایت بودند، بنابراین اگر آب‌انبارها در طول روز محل مراجعه و نذر و نیاز بودند، شبانگاهان جولانگاه بی‌خانمان‌ها و قاتلان می‌شدند. به‌خصوص آب انبار سیداسماعیل، جایی بود که جهت یافتن اطفال گمشده اول به آن مراجعه می‌شده است.

بیشتر پژوهشگران معاصر عرب، در بررسی تحولات سواحل شمالی خلیج‌فارس با تاکید بر تسلط حکومت مسقط بر بخش‌های وسیعی از سواحل مکران تا لنگه، تحت تاثیر تبلیغات نادرست، اصل موضوع مناسبات ایران و این سرزمین‌ها را فراموش کرده‌اند.