چگونه ارتباطی صحیح با فرزند همسرمان داشته باشیم؟
ازدواج و پیوستن دو خانواده و ایجاد پیوند زناشویی با زن یا مردی که دارای فرزند یا فرزندانی است، می تواند تجربه رضایت بخش و ارزنده ای باشد. چنانچه شما فرزندی ندارید، شانس سهیم شدن زندگی خود را یک فرد جوان تر و کوچک تر دارید تا به رشد و شکوفایی شخصیت او کمک کنید. اگر دارای یک یا چند فرزند هستید، می توانید به هر دو طرف فرصت های بیشتری به منظور برقراری ارتباط و ایجاد پیوند خواهری و برادری بدهید.
در بعضی مواقع اعضای جدید خانواده بدون هیچ مشکلی با یکدیگر کنار می آیند، اما در خیلی از موارد شما می باید آمادگی بروز مشکلات و سختی ها را نیز داشته باشید. جدای اینکه، همانند یک پدر یا مادر واقعی ایفای وظیفه می کنید- هر روز مسئولیت های شما بیشتر می شود- طبیعتاً دچار پریشانی و آشفتگی خواهید شد و حتی برخی مشکلات پیش آمده موجب ایجاد تضاد و کشمکش بین شما و همسرتان، فرزندان او و حتی همسر سابق او شود.
اگرچه هیچ فرمول مطمئن و خطاناپذیری برای ایجاد یک خانواده کامل و بی عیب و نقص وجود ندارد (هر خانواده ای مشکلات خاص خود را داراست) بسیار با اهمیت است که موقعیت جدید به وجود آمده در زندگی تان را با بردباری و ادراک صحیح و درست به پیش ببرید.
در اینجا به برخی از مواردی که می توانید غیر حقیقی را راهنمایی و کمک کرده تا بتوانند راحت تر و با شیوه بهتری خود را با شرایط و وظایف جدید وفق دهند اشاره می شود.
شروعی آهسته وگام به گام
اولین قدم، توجه به این مطلب است که شخص بزرگسال دیگری به غیر از والدین حقیقی کودک، وارد زندگی او شده است نت همانند یک عضو مهربان و به عنوان یک ناصح و مربی انجام وظیفه کند.
ممکن است خیلی سریع توقع برقراری یک رابطه عاطفی و نزدیک را با فرزند همسر خود داشته باشید اما در صورت عدم ایجاد آن، قطعاً به فکر می افتید که چه عملکرد ناصحیح و اشتباهی موجب به تعویق افتادن این جریان شده است. ایجاد رابطه نزدیک و صمیمی نیاز به وقت و زمان دارد.
بهتر است عجله و شتاب نداشته باشید. اجازه دهید تمامی این مراحل قدم به قدم و به شکلی طبیعی به جلو رود. چرا که کودکان هوشیارانه قادر به تشخیص و شناخت رفتارهای واقعی یا تصنعی بزرگسالان هستند. تنها نقش یک نامادری و ناپدری مهربان و صمیمی را بازی کردن، دردی را دوا نخواهد کرد. مضافاً اینکه شما باید با صبر و حوصله قادر به بسط و پرورش یک رابطه بسیار پربار و معنا را پیدا خواهید کرد که لزوماً نباید مشابه روابط کودک با والدین حقیقی اش باشد.
عوامل مؤثر در روابط شما
بچه هایی که غم و ماتم، فقدان یکی از والدین حقیقی خود به علت طلاق و جدایی یا مرگ هستند، قبل از آنکه شما را به عنوان یک پدر و مادر جدید بپذیرند، نیاز به زمان بیشتری برای التیام و بهبودی تألمات روحی دارند. برای آنها پدر یا مادر از دست رفته، همچنان زنده و پابرجاست و ازدواج مجدد یکی از والدین می تواند به معنی تمامی امیدها و قطع حلقه ارتباطی مابین والدین حقیقی او باشد. حتی اگر چندین سال از جدایی و متارکه یا مرگ والدین او گذشته باشد. (با اینکه دیگر کودک به اندازه کافی رشد و بزرگ شده) اما باز اغلب بچه ها، برای مدت های طولانی به این نوع نگرش و باور خود امید داشته و پایبند هستند. این واقعیت آنها را خشمگین و عصبانی و احساسات شان را جریحه دار می کند و برایشان گیج کننده است.
از عوامل اثرگذار بر روابط والدین غیر حقیقی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کودکان در چه سنینی هستند؟
عموماً بچه های کوچک تر، نسبت به کودکان بزرگ تر در برقرار و ایجاد رابطه عاطفی با والدین جدید خود راحت تر عمل می کنند.
چه مدت از آشنایی شما با آنها می گذرد؟
معمولاً هرچه مدت آشنایی شما با کودک بیشتر باشد، مسلماً روابط بهتری را می توانید با او برقرار کنید، موارد استثنایی هم وجود دارد؛ از جمله اینکه قبلاً با والدین حقیقی او آشنایی داشته یا دوست خانوادگی آنها بوده اید و ذهنیت و شناخت قبلی شما، موجب جذب و توجه بیشتر کودک به شما و ایجاد رابطه نسبتاً بی اشکال شود.
وعده های ملاقات شما با پدر یا مادر حقیقی کودک، به منظور صحبت و شناخت بیشتر در امر ازدواج چه مدت بوده است؟
بازهم موارد استثناء وجود دارد. اما نوعاً و به طور خاص، اگر شما در امر ایجاد ارتباط و مصاحبت و نهایتاً ازدواج با فرد مقابل تعجیل نداشته باشید، کودکان حس خوبی نسبت به این امر داشته و پذیرش پیوند زناشویی شما با مادر یا پدر حقیقی او راحت تر است.
رابطه همسرتان با زوج یا زوجه قبلی چگونه است؟
این عامل بسیار مهم و حیاتی است. وجود تضاد و کشمکش مابین همسر شما با همسر سابق او، موجب بروز یک تفاوت بزرگ واثرگذار بر چگونگی مقبولیت و پذیرش شما به عنوان والدین غیر صلبی (غیر حقیقی) از طرف کودکان است. بنابراین شایسته ترین راه برای جلب کودک و کنار آمدن با شرایط جدید دور ریختن افکار منفی است.
چه مدت زمان کودکان وقت شان را با شما می گذرانند؟
تلاش کنید آخر هر هفته وقت خود را با آنها بگذرانید. هنگامی که کودکان وقت خود را با والدین حقیقی خود سپری می کنند، قاعدتاً آنها به همه خواسته های فرزندشان تن نمی دهند، اما تقاضاهای کودک از شما و برآورده کردن و نکردن خواسته های او مجدداً منجر به ایجاد مشکلاتی در روابط شما با کودک است. به خاطر داشته باشید نیازهای کودک را باید در نظر گرفت. چنانچه کودکان تمایل دارند اوقات خود را با پدر یا مادر حقیقی خود بگذرانند، می بایست حتماً این فرصت برای آنها فراهم شود. در دراز مدت این امر موجب ایجاد رابطه بهتری ما بین شما و فرزند همسرتان خواهد شد.
شناخت و آگاهی نسبت به موقعیت هایی که امکان بروز مشکلات را در میان اعضای جدید خانواده بیشتر می کند بسیار مهم و ضروری است. چنانچه مسایل و مشکلات بغرنجی در روابط خانوادگی ظاهر شود، مسلماً بهتر می توانید با ظرافت و بردباری از عهده آن برآیید.
گام هایی به سوی موفقیت
تمامی والدین با مصایب، مشکلات و موانعی مواجه خواهند شد. لیکن هنگامی که یک ناپدری یا نامادری هستید مسایل بوجود آمده این واقعیت را که شما مادر یا پدر حقیقی کودک نیستید، نمایان می کند و سبب ایجاد کشمکش و منازعه بین خانواده خواه از طرف فرزندان، همسر سابق شریک زندگی تان یا حتی از جانب همسرتان شود. هنگام بروز مشکلات در نظر داشتن نیازهای کودک، شما را در تصمیم گیری شایسته و بهتری یاری خواهد کرد.
لحاظ کردن نیازها، نه خواسته ها
کودکان نیاز به محبت دارند. عطوفت و مهربانی گام اول است. خرید یک اسباب بازی یا رفتارهای مناسب توأم با مهر و محبت می تواند کودک را به شما نزدیک تر کند. علی الخصوص که کودک متوجه شود، هدیه یا ابزار محبت را نه به خاطر رفتار مؤدبانه اش یا کسب نمره کلاسی خوب، بلکه تنها از بابت مهر و دوستی به او پیشکش کرده اید. همچنین در صورتی که احساس می کنید توانایی ایجاد توازن و رعایت عدل و انصاف را در این گونه خریدها مابین فرزند حقیقی خود و فرزندان همسرتان ندارید، از این کار چشم پوشی کنید. بهترین کار برخورد مساوی و یکسان با کودکان است.
قوانین داخل خانه
مقررات و قوانین منزل را به گونه ای در نظر بگیرید که انجام و مراعات آن برای تمامی کودکان و فرزندان امکان پذیر باشد؛ خواه برای فرزندان متولد شده از ازدواج مشترک شما. ایجاد قوانین و مقررات داخل خانه برای کودکان و نوجوانان متفاوت است اما آنها می بایست توانایی انجام و عمل کردن به آن را داشته باشند. قواعد و قوانین به کودکان کمک می کند تا همانند زمانی که به خانه ای جدید نقل مکان کرده یا نوزاد جدید متولد شده، خود را با شرایط و اوضاع و احوال به وجود آمده مطابقت دهند. همچنین احساس کنند که با تمامی فرزندان در خانه شما به یک اندازه و شکل مساوی رفتار و برخورد می شود. اگر بچه ها با طرز تربیت و رفتارهای بسیار متفاوتی از یکدیگر در هر خانواده ای رشد و پرورش یافته اند، قطعاً ایجاد هماهنگی و سازگاری بین طرفین مشکل تر خواهد بود.
خلق و ابداع سنت ها و عادات جدید
به دنبال همراهی انجام فعالیت های به خصوص و نو به همراهی فرزند خوانده خود باشید. اما توجه و اطمینان خاطر از واکنش بازخورد آن نیز حائز اهمیت است. برخی از این عادات شامل تفریحات و سرگرمی های متنوع از جمله: دوچرخه سواری، پیک نیک، پیاده روی، آشپزی و انجام برخی از امور تعمیراتی ساده داخل منزل، رفتن به سینما و تئاتر و یا حتی بازی با کلمات در داخل اتومبیل و.. است. تنها تلاش درج جلب خاطر و رضایت کودکان، حاصلی نخواهد داشت. چرا که بچه ها با زیرکی قادر به تشخیص سعی و صرف انرژی شما، برای کسب نتیجه سریع تر هستند.
احترام به والدین حقیقی کودک
هنگامی که همسر سابق شریک زندگی تان درگذشته و از دنیا رفته است، بسیار حائز اهمیت است که همواره به دیده احترام از او یاد کنید. چنانچه با شریک فعلی زندگی تان امر حضانت و سرپرستی را عهده دار شده اید، تلاش کنید رفتاری مؤدبانه و دلسوزانه در تعاملات یکدیگر داشته باشید (مهم نیست که چه اندازه می تواند مشکل باشد) از به کار بردن جملات منفی در مورد والدین حقیقی در حضور کودک پرهیز کنید. اظهار نظرهای مختلف در حضور کودک، او را رنجیده خاطر و عصبانی می کند. هیچ کودکی دوست ندارد از والدین حقیقی او انتقاد و نکوهش شود، حتی اگر از آنها گله مند باشند.
از کودکان به عنوان «پیغام بر» استفاده نکنید
هیچ گاه نسبت به اوقاتی که کودک با یکی از والدین حقیقی خود گذرانده است، کنجکاوی نکنید. پرسش های متعدد و نابه جا، سبب رنجش و انزجار کودک شده و او احساس می کند که مبدل به یک «جاسوس» شده است و تا جایی که امکان دارد، مستقیماً با پدر یا مادر حقیقی کودک در ارتباط باشید تا بتوانید راحت تر و بهتر در مورد موضوعات و مسائل مربوط به فرزند خوانده خود بحث و تبادل نظر کنید. از جمله در مورد درس و مدرسه، سلامت کودک، دوستان و آشنایان او و...
اختصاص دادن روز یا ساعاتی در رابطه با طرح این مسائل بسیار مفید است.
صحبت با همسر و شریک زندگی
برای انجام وظایف مربوط به تربیت و پرورش کودک و تصمیم گیری های مختلف، می بایست ارتباطی صحیح بین شما و همسرتان برقرار باشد. بسیار مهم است که هر دو شما طرز فکر مشترکی در این مورد داشته باشید. وجود برخی تمایزات تضادها و اختلاف سلیقه ها برای شما مشکل ساز خواهد بود. چنانچه هیچ فرزندی نداشته و از این بابت بی تجربه اید می توانید برای شناخت و آگاهی نسبت به مسائل کودک از همسر خود کمک بگیرید. به دنبال این باشید که هر کودک در گروه سنی خاص به چه چیزهایی علاقمند است. فراموش نکنید که این مطلب را از کودک نیز می توان سئوال کرد.
پیشامدهای به وجود آمده در یک خانواده جدید و سختی های خاص آن نباید شما را دل سرد و مأیوس کند. هرگز دست از تلاش برای ایجاد ارتباطی سالم و درست بین اعضای خانواده برندارید. ثابت کنید که محکم و استوار در این جهت ایستاده و گام برمی دارید تا شناخت بهتری نسبت به یکدیگر داشته باشید.
منبع: نشریه راه کمال، شماره 38
