خبرگزاری مهر: آلمان همواره جز کشور‌های منتخب و استراتژیک اروپایی بوده که مورد توجه مقامات آمریکا در دوره‌های مختلف قرار گرفته است.
همین اهمیت استراتژیک سبب شد تا نظامیان آمریکایی پس از جنگ جهانی دوم در سال 1945 میلادی در خاک آن مستقر شوند. آمریکایی‌ها در آن زمان به بهانه مقابله با گسترش کمونیسم، آلمان را به عنوان ایستگاه مهم نظامیان خود انتخاب کردند و از آن هنگام تاکنون بیشترین تعداد از نظامیان را در خاک آن مستقر کرده اند.
«آیزنهاور» رئیس جمهوری وقت آمریکا پس از جنگ جهانی دوم دستور انتقال مقر نیروهای کشورش از فرانسه به آلمان را صادر کرد. حدود 10 درصد از 2 میلیون نظامی آمریکایی شرکت کننده در جنگ جهانی در نقاط مختلف و استراتژیک آلمان شرقی/غربی مستقر شدند.
برخی از صاحبنظران بر این باور بودند که نظامیان آمریکایی پس از جنگ سرد خاک آلمان را ترک می‌کنند، اما در واقع نه تنها چنین چیزی روی نداد بلکه کار به جایی رسید که بیشترین تعداد از نظامیان آمریکایی در آلمان ساماندهی شده و استقرار پیدا کرده اند. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که از سال 1950 میلادی تاکنون بالغ بر 10 میلیون نظامی آمریکایی در خاک آلمان تردد داشته اند.
بر اساس اعلام وزارت دفاع آمریکا که در سال 2007 میلادی منتشر شده بود این کشور در 39 کشور پایگاه نظامی و در 140 کشور ایستگاه‌های نظامی دارد. مرکز پژوهش‌های بین المللی کندی در حال حاضر بالغ بر 800 پایگاه نظامی در خارج از خاک اروپا دارد.
پس از سال‌های 2000 میلادی نگاه آماری وزارت دفاع آمریکا به نیروهای نظامی خود در خارج از مرز‌های این کشور دقیق‌تر و جزیی‌تر بود. بگونه‌ای که تقریبا از سال 2008 میلادی تعداد نظامیان مستقر در اروپا را منتشر می‌کردند. بنا به این گزارش‌ها آلمان در سال 2008 میلادی میزبان حدود 50 هزار نظامی آمریکایی از حدود 80 نظامی مستقر در اروپا بود.
در سال 2012 میلادی نیز پنتاگون اعلام کرد که بیش از 250 هزار نظامی خارج از مرز‌های آمریکا مستقر شده اند که از این تعداد حدود 47 هزار نظامی در آلمان حضور داشتند. علی رغم حضور طولانی مدت نیروهای نظامی آمریکا در آلمان این موضوع با چالش‌های متعددی نیز روبرو بوده و هست که از آن جمله می‌توان به مخالفت مردم در این باره اشاره کرد.
آغاز مخالفت‌ها با حضور نظامی آمریکا در آلمان
سال 1991 همزمان با اتحاد دو آلمان موسسه‌های نظرسنجی دست به کار شدند. نتایج اکثر این نظرسنجی‌ها حاکی از تمایل شهروندان آلمانی برای عضویت در پیمان‌های بین المللی مانند ناتو بود.
از سویی دیگر روسیه نیز که شماری از نظامیان خود را در آلمان مستقر کرده بود در سال 1995 میلادی تصمیم به خروج آن‌ها گرفت. همزمان این ذهنیت ایجاد شد که آمریکا نیز دست به اقدامی مشابه بزند، اما چنین رویدادی محقق نشد و واشنگتن بر آن شد تا به دلیل اهمیت استراتژیک آلمان آن را پایگاه اصلی نیروهای خود تعیین کند. همین سبب شد علاوه بر برخی مخالفت‌های داخلی حضور نظامیان آمریکا در آلمان مورد اعتراض‌های بین المللی نیز واقع شود.
دهه 60 میلادی نخستین جرقه‌های مخالفت با حضور نظامی آمریکا در آلمان زده شد. دولت آلمان با در پیش گرفتن سیاست عامه پسند تا مدتی مانع از شدت یافتن اعتراض‌های داخلی و خارجی به حضور نظامی آمریکا در خاک کشور شد.
اما شرایط دوام زیادی نداشت تا در نهایت در تاریخ 12 دسامبر سال 1979، زمانی که پیش بینی می‌شد مذاکرات خلع سلاح آمریکا و شوروی به شکست منجر شود ایالات متحده آمریکا تصمیم گرفت تا صد‌ها فروند از موشک‌های خود را در آلمان مستقر کند. همین سبب بروز بزرگترین جنبش علیه حضور نظامی آمریکا در آلمان شد.
این جنبش نه تنها از سوی سیاستمداران بلکه از جانب مشاهیر ادبی آلمان نیز مورد تائید و استقبال قرار گرفت، چرا که آن‌ها بر این باور بودند که عملکرد آمریکا به همگان وانمود می‌کند که آلمان مستعمره او است. این جنبش نیز نتوانست باعث خروج نظامیان آمریکایی از آلمان شود، چرا که آمریکایی‌های آلمان را به پناهگاهی طولانی مدت برای خود تصور کرده بودند.
مخالفان حضور نظامی آمریکا، اما از پای ننشستند و بار دیگر همزمان با اقدامات واشنگتن برای حمله نظامی به عراق تاکید کردند که با دلایل سیاست‌های ضدجنگ باید مانع از بکارگیری آمریکایی‌ها از خاک آلمان شد. این اعتراضات بطور صوری مورد موافقت دولت آلمان بود، اما در عمل از فعالیت آمریکا در پایگاه‌های هوایی مستقر در این کشور ممانعتی به عمل نیاوردند.
آمریکا که در خلال این سال‌ها تنها به حضور نظامی در آلمان اکتفا نکرده بود، حدود 20 سلاح هسته‌ای نیز در پایگاه هوایی رامشتاین جای داده بود. مخاطرات جانی این بار مردم آلمان را برانگیخت تا دست به اعتراضات گسترده دیگری در سال 2004 میلادی بزنند. زنجیره انسانی در برابر پایگاه رامشتاین نیز نتوانست عاملی برای خروج آمریکایی‌ها از آلمان شود. شرایط همانند گذشته پیش رفت تا جایی که در حال حاضر شمار نظامیان آمریکایی در 250 پایگاه در خاک آلمان به 35 هزار نظامی رسیده است. این رقم بر اساس گزارش وزارت دفاع آمریکا بالاترین تعداد حضور نظامی آمریکا در میان کشور‌های اروپایی است.
پایگاه‌های مهم آمریکا در آلمان
درمیان پایگاه‌های مستقر در آلمان پایگاه نظامی رامشتاین از اهمیت ویژه‌ای برای آمریکایی‌ها برخوردار بوده و هست. زیرا می‌توانند از آن پایگاه 50 کشور از قاره‌های مختلف را مورد هدف قرار دهند. از سویی دیگر فرماندهی آمریکایی‌ها در اشتوتگارت نیز می‌تواند 89 کشور را مورد هدف قرار دهد.
از دیگر پایگاه‌های مهم آمریکا در آلمان می‌توان به پایگاه «لند اشتول» اشاره کرد. پایگاهی که آمریکایی‌ها اذعان دارند بزرگترین مرکز پزشکی نظامی آن‌ها در خارج از خاک این کشور است. این مرکز پزشکی نظامی جزو نزدیکترین مراکز پزشکی آمریکا به خاورمیانه نیز بشمار می‌آید. پایگاه بئوم هولدر نیز به لحاظ دارا بودن بیشترین تعداد نظامی آمریکایی حائز اهمیت است.
از دیگر پایگاه‌های آمریکایی که دارای اهمیت بیشتری به دیگر پایگاه‌ها هست می‌توان به پایگاه هنری، بئوم برگ، کایزرسلاترن و آنسباخ اشاره کرد. همه این‌ها به صراحت نشان می‌دهد که آلمان را اگر قلب ناتو قلمداد کنیم، اشتباه نکرده ایم.
زمزمه‌های خروج از آلمان
اینکه چرا در همه این سال‌ها و با این حجم از مخالفت‌ها آلمان حاضر به خروج آمریکا از این کشور نشده از دو منظر قابل بررسی است: 1-آلمان به ازای در اختیار گذاشتن پایگاه‌های نظامی به آمریکایی‌ها مبالغی از این کشور دریافت می‌کند که در چرخه اقتصادی این کشور به کار می‌آید. 2- آلمان از جنگ خسته است. ژرمن‌ها پس از جنگ جهانی دوم دیگر تاب و تحمل ورود در یک جنگ دیگر را ندارند. آن‌ها ترجیح می‌دهند که در سایه حضور نظامی آمریکا در خاک خود آرامش را تجربه کنند.
با توجه به همه شرایط این روز‌ها زمزمه خروج نظامیان آمریکایی از آلمان بگوش می‌رسد. نخستین و تنها موضع گیری دولت آمریکا را در این خصوص وزیر دفاع این کشور انجام داد.
«جیمز ماتیس» با طبیعی خواندن تصمیم به بررسی خروج نظامیان از آلمان متذکر شد که پنتاگون باید هر از چند گاهی شرایط مالی حضور نظامیان خارج از کشور را مورد بررسی قرار دهد. این در حالی است که برخی رسانه‌ها عدم فرمانبری آلمان‌ها در خصوص افزایش بودجه نظامی ناتو از سوی برلین اعلام کرده اند. نکته‌ای که رئیس جمهوری آمریکا از زمان آغاز بکار خود بر آن اصرار داشته است.
موضع کشور‌های اروپایی از انتشار این خبر نگران کننده اعلام شد، چرا که با توجه به شرایط کنونی جامعه بین الملل آن‌ها نیز علاقمند به حضور نظامیان آمریکا در خاک آلمان هستند.
سخن آخر
با توجه به همه آنچه که مورد بررسی قرار دادیم باید به این نکته نیز توجه داشت که موضوع خروج نظامیان آمریکایی می‌تواند در راستای یک بهره وری استراتژیک بشمار آمده و واشنگتن در پی کسب امتیازات بیشتر از کشور‌های اروپایی و بخصوص آلمان باشد.
بی شک آمریکا با از دست دادن پایگاه‌های خود در آلمان فاصله‌ای تا خلع سلاح شدن در حوزه وسیعی از جامعه بین الملل نخواهد داشت و تحقق این مورد تا حد زیادی دور از تصور است که آمریکای جنگ طلب به سمت خلع سلاح شدن گام بر دارد، آن هم در روز‌هایی که رئیس جمهوری وقت آمریکا بدنبال جلب نظر ژرمن‌ها برای پرداخت هزینه‌های بیشتر به ناتو است.
نمی‌توان به راحتی پذیرفت که آمریکا دیگر گوشه چشمی به حضور در این کشور را ندارد. در آستانه برگزاری نشست ناتو می‌توان به صراحت گفت که طرح خروج نظامیان از آلمان با ترفند افزایش بودجه نظامی ناتو، حقه‌ای بیش نیست.
