به گزارش خبرگزاری مهر، جدیدترین برنامه تلویزیونی «بدون مرز» شنبه شب ساعت 20 با اجرای مرتضی غرقی از شبکه 2 سیما پخش شد.
عوده الرویعی معاون رئیس‌مجلس کویت مهمان این برنامه بود. او در این برنامه به سوالات مختلفی پیرامون مسائل منطقه، تفکر داعش، نقش صهیونیسم در ایجاد اختلاف میان مسلمانان و نتایج تصمیم ترامپ در انتقال سفارت آمریکا به قدس پاسخ داد. در زیر متن کامل این گفتگو منتشر می‌شود:
به برنامه بدون مرز خوش آمدید. قبل از هر چیز این سوال را می‌خواهم از شما بپرسم که با توجه به روابط تاریخی ایران و کویت، به ویژه بعد حمله صدام به کویت، این روابط را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
شما اطلاع دارید که دو کشور از مناسبات خوبی برخوردارند و هم اکنون بسیاری از ایرانیان در کویت مشغول کار و کسب هستند. ما با آن‌ها روابط خوبی داریم، با آن‌ها کار می‌کنیم و احترام زیادی هم برایشان قائل هستیم. در حقیقا، با ایرانیان در چشم‌انداز روابط خوب دو کشور شریک هستیم.
ظرفیت‌های قابل توجهی در همکاری ایران و کویت وجود دارد که ما هنوز نتوانسته‌ایم از آن‌ها استفاده کنیم. به نظرتان دلیل این موضوع چیست؟
من با شما در این زمینه موافق نیستم.
منظورم در زمینه همکاری‌های اقتصادی است.
ایران و کویت همکاری‌های خوبی در روابط اقتصادی به ویژه در زمینه سرمایه‌گذاری و تجارت دارند. البته بخشی از این مسئله که دو طرف نتوانسته‌اند همکاری‌ها را بیش از این گسترش دهند مربوط به قوانین تجاری در دو کشور است که با تغییر این قوانین و مقررات ممکن است بیش از این ارتقا یابد.
ایران روابط خوبی با کویت و عمان و دیگر کشورهای عرب منطقه دارد که این موضوع می تواند ظرفیت خوبی برای گفتگو و برقراری صلح و امنیت منطقه‌ای باشد. به نظرتان چگونه می‌توان این ظرفیت را تقویت کرد؟
مشارکت و همکاری میان کشورهای منطقه بخشی از مسئولیت دولت‌های منطقه است. نه تنها عمان، ایران و یا کویت بلکه همه کشورهای منطقه باید برای ایجاد بسترهای گفتگو و صلح و امنیت منطقه تلاش کنند.
به نظر شما چگونه می‌توان آن را ایجاد کرد؟
ما مجبوریم از همه کانال‌ها برای برقراری گفتگوهای صلح‌آمیز میان کشورها به ویژه از رسانه‌های گروهی استفاده کنیم. رسانه‌های گروهی باید کانالی برای گفتگوهای صلح‌آمیز منطقه‌ای باشند نه بزرگ‌نمایی اختلافات؛ اما متاسفانه رسانه‌های منطقه تنها روی اختلافات و بزرگ‌نمایی آن‌ها متمرکز شده‌اند. کشورهای منطقه دارای نقاط مثبت و اشتراکات زیادی برای توسعه همکاری‌ها هستند که باید به نمایش گذاشته شود. هم اکنون رسانه‌ها در منطقه بیش از اینکه سودمند باشند، با اختلاف‌افکنی در جهت صدمه زدن به روابط کشورهای منطقه کار می‌کنند که بایستی تحت کنترل در آیند تا زیان‌ها کم شود.
ایران روابط خوبی با کویت، عمان و برخی دیگر از کشورهای منطقه دارد اما هر وقت شورای همکاری خلیج فارس برگزار می‌شود به‌جای پرداختن به دشمنی‌های آمریکا و اسراییل در منطقه، ایران را محکوم می‌کنند. دلیل این موضوع چیست؟
البته اسرائیل هم محکوم می‌شود و ما باور نداریم که تهدیدات اسراییل مشابه ایران است. اگر روی ایران گاها صحبت می‌شود راجع به مسائل خاصی همچون موضوع اختلافات با امارات است. البته من به‌عنوان نماینده کویت، در این خصوص پاسخگو نیستم اما به نظرم راجع به این‌گونه اختلافات باید با اعضای شورای همکاری مذاکره کرد.
دولت‌ها معمولا با یکدیگر منازعات سیاسی دارند اما پارلمان‌ها این‌گونه نیستند. چگونه می‌توان از طریق همکاری میان پارلمان‌ها، روابط صلح‌آمیز میان کشورهای منطقه ایجاد کرد؟ آیا طرحی در این خصوص وجود دارد؟
گروه‌های دوستی پارلمانی یا بین‌المجالس می‌توانند در این زمینه فعالیت داشته باشند. آن‌ها می‌توانند دیدگاههای مردم را به جای دیدگاه دولت‌ها منعکس کنند. البته این موضوعی است که می‌تواند به ایجاد روابط بهتر میان کشورها کمک کند و ما می‌توانیم در این زمینه تلاش کنیم. به‌نظرم پارلمان‌ها در این زمینه می‌توانند بهتر از گذشته کار کنند.
ارزیابی شما از مشکلات منطقه چیست و چه راه‌حلی را برای آن پیشنهاد می‌کنید؟
من فکر می‌کنم مهمترین موضوع در روابط میان کشورهای منطقه احترام متقابل به حق حاکمیت یکدیگر است. بدون ایجاد این احترام هیچ همکاری نمی‌تواند میان کشورها شکل بگیرد. این موضوع مهمی است و من باور دارم که دخالت در امور یکدیگر اکنون مهمترین عامل اختلافات میان کشورها است. یادمان باشد اینجا منطقه ماست که اجداد ما در اینجا زندگی کرده‌اند و ما نمی‌توانیم اینجا را ترک کنیم بنابراین برای تحمل یکدیگر باید صبر و بردباری و تعامل داشته باشیم. برای تحقق این مسئله راهی جز باز کردن درهای گفتگو و مذاکره روی مسائل مورد اختلاف نیست. بی‌اعتمادی که از گذشته وجود داشته است، هنوز حل نشده و اگر اقدام نشود، ممکن است گسترده‌تر نیز شود.
از دخالت در امور داخلی یکدیگر صحبت کردید. شما دخالت و تجاوز عربستان به یمن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من فکر می‌کنم آن‌ها علیه یکدیگر جنگ دارند؛ هم طرف یمنی و هم طرف سعودی و ما در این زمینه موضعی علیه هیچ یک از آن‌ها نداریم اما می‌توانیم بگوییم که این جنگ، یک تهدید بزرگ برای دو کشور و منطقه است. بارها اعلام کرده‌ایم که دو کشور باید از طریق مذاکره و گفتگو اختلافات خود را حل کنند. ما واقعا نمی‌دانیم در یمن چه می‌گذرد. طرف‌های درگیر باید مذاکره را آغاز کنند تا به سمت آرامش بروند نه اینکه در جهت تشدید آن تلاش کنند.
پیشنهاد شما برای برقراری صلح در یمن چیست؟
ما مجبوریم که این جنگ را تمام کنیم و طرف‌های درگیر دور میز مذاکره بنشینند و گفتگو برای حل اختلافات را آغاز کنند. چندی پیش ما دو طرف را در کویت گردهم آوردیم اما موفق نشدیم. این اولین گام بود ما از اینکه این اتفاقات در جهان اسلام روی می‌دهد خوشحال نیستیم و به‌نظرم دوستی و همکاری میان کشورهای منطقه می‌تواند منافع ما و همه کشورهای منطقه را تامین کند. این موضوع تنها راه‌حل است.
آیا می‌توانید بار دیگر این دو طرف یعنی سعودی‌ها و الحوثی‌ها را برای گفتگو گردهم آوردید؟
من نمی‌دانم چون مقام تصمیم‌گیر در دولت نیستم و اطلاعات زیادی هم نسبت به این مسئله ندارم.
کویت تلاش کرد مشکلات عربستان و قطر را حل کند و حتی نشستی هم در این زمینه برگزار کرد چرا به نتیجه نرسید؟ مشکل چیست؟
من امیدوارم مشکل این دو کشور حل شود و در این زمینه دعا می‌کنیم. به‌نظرم یک سوء تفاهم میان دو کشور وجود دارد که باید حل شود. این دو کشور راهی جز همکاری و تعامل ندارند که البته سرانجام هم اجبارا باید یکدیگر را تحمل کرده و همکاری داشته باشند چرا که منافع آن‌ها ایجاب می‌کند که با هم تعامل داشته باشند. تجربه جنگ جهانی دوم و تجاوز آلمان به دیگر کشورهای اروپایی تجربه خوبی است که پس از آن همه خسارت به دو طرف درگیر وارد شد. آن‌ها مجبور شدند به مذاکره تن دهند و اختلافات خود را در مذاکرات دوجانبه و چند جانبه حل کنند. ما امیدواریم که عربستان و قطر هم به این نتیجه برسند که راهی جز تعامل و گفتگو نیست و این درگیری‌ها نمی‌تواند در دراز مدت ادامه یابد.
کویت به سمت دموکراسی حرکت می‌کند؛ مدل دموکراسی که در کویت مدنظر است از کدام مدل دموکراسی است؛ غربی یا مدلی از اسلام و مدرنیته؟
قطعا مدل دموکراسی ما براساس اعتقادات و سنت‌های ما و در نظر گرفتن شرایط جامعه است.
به مسائل منطقه برگردیم. داعش و تفکر داعشی لطمات زیادی به اعتبار اسلام زده است چطور می‌شود با این تفکر و جریان مقابله کرد؟
در بسیاری از کنفرانس‌ها که برگزار شده است، من اعلام کرده‌ام که داعش نمی‌تواند به اسلام ضربه بزند. داعش یک گروه انحرافی از اسلام است که از اسلام خروج کرده است و ما همواره آن را رد کرده‌ایم و در تقابل با آن هستیم. من فکر می‌کنم ارتباط ما با گروه‌های اسلامی و کشورهای اسلامی می‌تواند تفکر داعش را به حاشیه براند. دیروز القائده بود، امروز داعش است و فردا هم فلان گروه. بنابراین ما هر تفکر افراطی که عملیات انتحاری می‌کند و برای صلح منطقه تهدید است را رد می‌کنیم. مهم نیست که شیعه، سنی و یا صوفی یا هر مذهب دیگری باشد. تروریست‌ها و افراطیون عروسک‌هایی هستند که در پشت صحنه آن‌ها قدرت‌های استعماری قرار دارند.
آن‌ها نمی‌توانند به اسلام ضربه بزنند بلکه باعث اسلام‌هراسی در جهان شده‌اند.
اسلام‌هراسی قبل از داعش هم وجود داشت. آن‌هایی که اسلام را سرزنش می‌کنند و علیه آن هستند به این دلیل است که از اسلام و اصول مترقی آن اطلاع ندارند. بعد از حادثه یازدهم سپتامبر تاکنون که اسلام هراسی شدت گرفته است، بسیاری از محققان به سمت مطالعات اسلامی رفته‌اند تا این ایدئولوژی را مطالعه کنند. آن‌هایی که در غرب، اسلام‌هراسی را تبلیغ می‌کنند، تنها آتش اختلافات را شدیدتر می‌کنند که این وضعیت به نفع هیچ کس نیست.
اما متاسفانه برخی علمای جهان عرب تفکر مترقی اسلام را نمی‌پذیرند.
ملت‌های مسلمان و نسل جدید به سمت پیشرفت و تجدد گام برمی‌دارند و نمی‌توان آن را متوقف کرد. بنابراین همه ما باید با پیشرفت جهان همگام باشیم و تصویری پویا از اسلام ارائه کنیم و مانع از هرگونه تغییری در اصول آن شویم.
نقش صهیونیسم بین الملل را در ترویج داعش و اختلاف میان مسلمانان چگونه می‌بینید؟
نیازی به بیان نیست. این رفتار صهیونیستها اشکار و اکنون درحال وقوع است. ما مسلمانان به‌جای تمرکز روی دشمن واقعی به یکدیگر می‌پردازیم در حالی که از دشمن واقعی خودمان غافل شده‌ایم. ما باید خودمان را درمقابل دشمن صهیونیستی مجهز کنیم و به طور متحد در مقابل توطئه‌های این رژیم بایستیم چون تنها دشمن واحد مسلمانان منطقه این رژیم است. اگر در مقابل آن‌ها نایستیم و آن‌ها را متوقف نکنیم، تجاوزگری و توطئه‌ها ادامه خواهند یافت.
سوال آخر اینکه تصمیم ترامپ در انتقال سفارت آمریکا به قدس شریف را چگونه تحلیل می‌کنید؟
این کار به این دلیل است که او مخالف کشورهای اسلامی است و انتظار می‌رفت که چنین اقدامی کند. این رفتار او هرگز مورد قبول ما نیست و نخواهد بود و ما باید با آن مقابله کنیم. حتی برخی از کشورهای غیر اسلامی هم این رفتار آمریکا را نکوهش کرده‌اند. ما ارزش بیت‌المقدس را می‌دانیم و باید روند تجاوزات رژیم صهیونیستی را متوقف کنیم و آن را هم محکوم می‌کنیم.
