خبرگزاری رسمی آنادولوی ترکیه در گزارش خود عنوان کرد که دادگاه استانبول برای 417 مظنون حکم بازداشت صادر کرده و تا زمان تنظیم این گزارش 216نفر در 40شهر مختلف دستگیر شدهاند. این خبرگزاری همچنین عنوان کرد که این افراد با اقدامات خود به تروریسم در منطقه کمک و پول پرداخت میکردند. با این حال هنوز جزییات زیادی در خصوص مظنونین وجود ندارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، تحقیقات نشان میدهد که از ابتدای سال 2017 حدود 4/2 میلیارد لیر (400میلیوندلار) از ترکیه خارج و به حدود 28088حساب در چندین کشور و بانک مختلف منتقل شده است. آنادولو با اشاره به تحقیقات صورت گرفته نوشته ، افرادی که این پولها را انتقال میدادند واسطه بودند و کمیسیونهایی را دریافت میکردند و اکثریت اهداکنندگان این بودجه برای خرید دلار، ایرانیانی بودند که در ایالات متحده زندگی میکردند. اما جزییات زیادی در خصوص اینکه این افراد چه کسانی بودند و هدف آنها از انتقال این پولها چه بوده هنوز مشخص نیست .
گفتنی است این دستگیریها زمانی اتفاق میافتد که ایالات متحده در جریان تحریمها علیه ایران قرار دارد زیرا امریکا و شخص دونالد ترامپ رییسجمهور امریکا بر خلاف دیدگاه متحدان خود از توافق هستهای با ایران خارج شد و حالا امریکا قصد دارد تا ایران را برخلاف تعهدات مندرج در برجام از سیستم مالی بینالمللی و صادرات نفت محروم کند.
از سوی دیگر با برهم خوردن روابط امریکا و ترکیه پس از بازداشت یک کشیش امریکایی و رد درخواست دونالد ترامپ برای آزادسازی وی توسط رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه در تلاش است که اقتصاد ترکیه را نیز با چالش مواجه کند و تحریمهایی را نیز علیه این کشور وضع کرد که این امر تنشها را میان دو کشور افزایش داد.
پیشتر نیز دادگاهی در امریکا در اوایل سال جاری میلادی مهمت هاکان آتیلا معاون مدیرعامل هالکبانک ترکیه را به اتهام کمک به ایران برای دور زدن تحریمها محکوم به زندان کرد. در این مورد نیز رضا ضراب معاون بازرگانی ایرانی- ترکیهای که به مقامهای آنکارا نیز نزدیک است با اتهامی مشابه روبهرو بود و مدعی شد که رهبری ترکیه نیز از این اتفاق مطلع بوده است. گفتنی است ترکیه وابستگی ویژهای به ایران و روسیه در بحث انرژی دارد از همین رو روابط تنگاتنگی میان دو کشور جریان دارد و اقتصاد ایران و ترکیه بسیار در هم تنیده هستند.
ویدیوهای منتشر شده در رسانههای ترکیهای نشان از آن دارد که پلیس طی عملیات ویژه اقدام به دستگیری این افراد کرده است. هنوز پلیس، دادستان و مقامهای قضایی مربوط به این پرونده حاضر به اظهارنظر در این زمینه نشدند. به گزارش سیانان ترک، دادستان استانبول گفت که این پرونده مربوط به کسانی است که امنیت اقتصادی و مالی جمهوری ترکیه را هدف قرار داده بودند.
به گزارش رویترز مساله انتقال ارز به خارج ترکیه در جریان بحران مالی و ارزی در این کشور سیاسی به نظر میرسد. اما مشابه همین شرایط نیز در ایران وجود دارد. لیر در سال جاری میلادی حدود 40درصد ارزش خود را در برابر دلار از دست داده است و موجب شد رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه در خصوص ارسال ارز به خارج از کشور بدون هدف مشخص هشدار دهد.
اردوغان در یک سخنرانی به رهبران کسب و کار ترکیه در ماه آوریل گفت: ما اجازه فعالیت به افرادی که قاچاق ارز انجام میدهند را نخواهیم داد. در حال حاضر هیچ نشانهای از ارتباط بین تحقیقات کنونی و فشار اردوغان برای تشویق ترک ها برای حفظ ارزش پول ملی در ترکیه وجود ندارد. اما اگر اتهامات حقیقت داشته باشد یک شبکه هدفمند از انتقال پول به خارج از ترکیه بوده که ممکن است در این جریان پولهایی از ایران نیز به خارج از کشور انتقال یافته است.
سمیل ارتم مشاور ارشد اردوغان در توییتر خود نوشت: این عملیات در مورد نقل و انتقال تبادل ارز خارجی (فورکس) نیست. این عملیات در مورد تامین مالی تروریسم است که به اعضای گروههای تروریستی مستقر در خارج از کشور منتقل شده است.
دادستانی ترکیه نیز گفت که مظنونین به پولشویی متهم شدهاند. تشکیل یک باند با هدف ارتکاب جرم و جنایت صورت گرفت که آنها قانون جلوگیری از تامین مالی تروریسم را زیر پا گذاشتهاند. این عملیات همچنین از طریق پلیس جنایی ترکیه ترتیب داده شده است.
روزنامه حریت در وبسایت خود نوشت که برخی از این افراد در ارتباط با گروههای تروریستی کردی، چپگرا و اسلامگرا متهم شدهاند و برخی نیز متهم به قاچاق مواد مخدر شدند. برخی منابع هم مدعیاند که مقداری از این مبالغ برای گروههای تروریستی از جمله پ.ک.ک و سازمان گولن برای اجرای عملیاتهای خرابکارانه در ایران و ترکیه جمعآوری و منتقل شده بود. یکی از منابع بانکی که در جریان این عملیات قرار داشته به رویترز گفت: پولی که آنها ارسال میکردند برای خودشان نبود. بلکه آنها سعی میکردند که این پولها با مقادیر اندک جابهجا شود تا قابل رهگیری نباشد. این منبع گفت: افرادی که در معرض محدودیت در انتقال پول به خارج از کشور هستند از چنین شیوهای استفاده میکنند و دیگران را برای این کار در خدمت میگیرند و به شکل واسطه ارز انتقال میدهد.
اما چون پول دوباره از طریق صرافی به شخص ثالث دیگری ارسال میشود عملا مقررات ضد پولشویی را نقض میکند. گفته میشود حسابهایی که در آنها پول منتقل شده این روند از روز یکم ژانویه با مبلغ 5 هزار لیر آغاز شده است و در ماه آگوست این نقل و انتقال به اوج خود رسیده است. این اعداد و ارقام به این دلیل بوده تا توجه زیادی را به خود جلب نکند.
با این حال همزمانی نوسانات ارز در ایران و ترکیه و تاثیرگذاری هردو بازار بر یکدیگر و همچنین با افشای این پرونده سوالهای بیشتری را در خصوص دخالت خارجی در دامن زدن به بحران ارزی در ایران و ترکیه مطرح میکند. پولهایی که بدون هیچ نام و نشان مشخصی به ایرانیان خارج از کشور منتقل میشدند بدون اینکه مشخص شود با چه هدفی این کار صورت میگیرد. اکنون این سناریو به وجود میآید که هدف اصلی این شبکه برهم ریختن بازار ارز در ایران بوده که دامن ترکیه را نیز در این بین گرفته یا اینکه شبکهای موازی با این گروه در ایران نیز مشغول فعالیت در این زمینه بودند. مرور و افشای جزییات این پرونده میتواند ابعاد جدیدی را در خصوص دخالت خارجی در بازار ارز ایران و ترکیه مشخص کند.