متخصص طب سنتی گفت: مزاجها تأثیر زیادی در شکلگیری شخصیت دارند البته در طول زندگی این مزاجها با شیوههای غذا خوردن تغییر میکند.
به گزارش به نقل از آنا، بسیاری از افراد در مسافرتها دچار در دردهای شدید میشوند و بدنشان کهیر میزند. برخی از دانش آموزان نیز بیشتر موقع امتحانات دچار استرس میشوند و پاهایشان درد میگیرد شاید خیلیها ندانند که بسیاری از این دردها به مزاجها و خلقوخوی خودمان برمیگردد.
محمود رضا فقیهی متخصص طب سنتی و عضو انجمن طب سنتی ایران است و دستیار ارشد طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم است در مورد مزاحها و انواع آن توضیحاتی داد که در زیر آن را میخوانید.
مزاحها چه میگویند؟
مزاج در لغت به معنی در هم آمیختن است و در طب سنتی ایران به مفهوم نوع و کیفیت ترکیب عناصر چهارگانه باهم است . از زمانی که فردی به دنیا میآید با او همراه است یعنی وقتی به دنیا میآییم با این مزاجها به دنیا میآییم. اما بعد از به دنیا آمدن در مقاطع مختلف زندگی تحت تأثیر تغذیه، اقلیم، سن و محیط تغییراتی در مزاجهای ما اتفاق میافتد و مزاج اکتسابی برای فرد به ارمغان میآورد.
بر اساس طب سنتی تمام موجودات روی زمین از چهار رکن آب، آتش، هوا و خاک درست شدهاند که اختلاف بین آدمها به میزان اختلاف میزان ترکیب این مواد باهم است. میتوانیم طور دیگر بگوییم که مقدار و نسبت هرکدام از این مواد در بدن ما، تعیین کننده خواص مزاجی فرد خواهد بود
این چهار رکن خودشان چه خصوصیاتی دارند؟
ویژگی آتش گرمی و خشکی، هوا گرمی و تری، آب سردی و تری و هوا سردی و خشکی است.
در واقع در جهان بینهایت مزاج وجود دارد؛ چون نسبت آمیختن عناصر چهارگانه باهم متفاوت و بی نهایت است. به همین علت است که هیچ دو شخصی یکسان نیستند و به دنبال آن درمان یک بیماری در دو فرد هم یکسان نیست. اما اگر بخواهیم همه مردم را در گروههای یکسانی خلاصه کنیم میتوانیم آنها را در چهار گروه گرم و خشک، گرم و تر، سرد و خشک و سرد و تر تقسیم کنیم.
خصوصیات افرادی با مزاج گرم و خشک
گرم و خشکها در بین مردم صفراوی نامیده میشوند. این افراد در برآیند مزاجی خود بهویژگی آتش یا گرمی و خشکی نزدیکاند. عموماً افرادی کشیده قامت با انگشتانی کشیدهاند و استخوانبندی مشخصی دارند. رنگ چهره و سفیدی چشم به زردی متمایل است. افرادی تحریکپذیر، حساس ، سختگیر و پر جنب و جوش و فعال هستند. مدیران مسئولیتپذیری هستند. عموماً لاغر انداماند. پوست گرم و خشکی دارند.خوابهای متنوع و زردرنگ و خواب آتش میبینند. این گروه از افراد ضربان قلبشان تند است در انجام کارها سریع و عجول هستند و خواب سبک دارند و اصولاً میلی به غذا خوردن ندارند. مزه دهانشان به سمت خشکی و تلخی میرود و برای همین زیاد تشنه میشوند.
نوع تغذیه این افراد باید چگونه باشد؟
اصولاً خوردن مواد غذایی خنک و رطوبت بخش باید جزو غذاهای اصلی آنها باشد و خوردن ترشی شوری و ادویه تند و سرخکردنیها و افراط در خوردن شیرینیها توصیه نمیشود. آبپرتقال، شربت لیموترش، آبغوره، آش جو، آش کدو، خوراک کدو، اسفناج، آلو، آش آلو، آش اسفناج، پلو ماش، کاهو، آبزرشک، خاکشیر، دمکرده چای سرخ، بادام، خرفه کاسنی، شاهتره، دمکرده گل نیلوفر غذاهایی است که به آنها توصیه میکنیم.
گرم و ترها چه شخصیتی دارند؟
افراد دارای این مزاج دارای روابط عمومی بالایی هستند. بسیار مجلس گردان و خوش اخلاقاند. قفسه سینه بزرگی دارند اسکلتبندیشان درشت است و پوستشان مرطوب است و رنگ صورت و چهره قرمزرنگ از خصوصیات آنها است و دستهای گوشتآلود دارند. بیشتر خوابهای قرمز رنگ میبینند و خیلیهایشان هم خواب گوشت و کباب میبینند و اتفاقاً در زندگی واقعی به خوردن گوشت علاقهمند هستند. آنها را میتوانید از خرخرهای شبانه و خوابآلودگی در طول روز بشناسید. این افراد در عملکرد خود خیلی سریع نیستند. این گروه از افراد مستعد جوشهای بدن و دمل فشارخون و سکته قلبی هستند. سنگینی سر و کندی حافظه از علائم این افراد است و ترکیدن جوشها و خونریزی از دیگر نشانههای آنها بهحساب میآید.
نوع تغذیه این گروه باید چگونه باشد؟
مواد غذایی خنک بیشتر به آنها توصیه میشود و باید مصرف گوشت و کباب را محدود و غذاهایی مثل آبغوره، گوجه سبز و قرمز، هلو، مغز خیار، کدو، آبلیمو، دوغ ترش، سماق، آبغوره، گشنیز، عرق بید، کاهو، اسفرزه، روغن بادام، اسفناج، چغندر، جوجهخروس، گوشت گاو، آلو، انار، گوشت بز، بادام، تمر هندی، تمر گجرات، مرکبات مانند لیمو، پرتغال، نارنگی، آلبالو، زرشک، قرهقروت، شلیل و شاهتوت توصیه میشود. این گروه از افراد بهتر است زیر نظر پزشک حجامت کنند.
اوضاع سردمزاجها چطور است؟
صاحبان این نوع مزاج نیز اغلب لاغر هستند. پرمو هستند و موها کمی خشک مجعد، ضخیم دارند و سرعت رشد متوسطی دارند. پوست خشک متمایل به سردی و تیرگی (بادمجانیرنگ شدن) دارند. در تحمل سرما و گرما هردو مشکلاتی دارند افکار منفی و وسواس گونه در این افراد دیده میشود و بد به خواب میروند و خوابهای تیره میبینند و سقوط و مرگ بیشتر کابوسهایشان را تشکیل میدهد. علائم ناراحتی گوارشی، سوزش سر دل و یبوست مزاج در این افراد بیشتر دیده میشود. بروز افسردگی و بیماریهای روحی در آنها بیشتر از بقیه دیده میشود. در فصل پاییز خشکی و برخی علائم دیگر در آنها تشدید میشود. از غذاهای رطوبت بخش استفاده میبرند. خوردن ماست شیرین، فرنی آبگوشت گوشت و لوبیا به آنها توصیه میشود. گوشت گاو و گوساله، غذاهای سرخکرده، ترشی، شوری و غذاهای مانده کنسروی، پیتزا و سسها برای این گروه اصلاً مناسب نیست.
سرد و ترها چطورند؟
اصولاً اینها افرادی چاق (چاقی این افراد بیشتر ازدیاد چربی است برخلاف بیماران دموی که حجم عضله بیشتری دارند) هستند که پوست سفید رنگ و نرمشان از خصوصیات بارز آنها است. کمتحرکی و کند بودن و خوابآلودگی روز و خواب زیاد شب از خصوصیات بارز آنها است. موهای کمپشت نازک و کم رشد و حافظه ضعیف فراموشکاری از نشانههای دیگر این گروه است. این افراد ترسو هستند و در تصمیمگیریها بسیار محتاط و ناتواناند. اما با این وجود بهندرت عصبانی میشوند. ولی دیگران را زیاد عصبانی میکنند. مشکلات گوارشی همچون نفخ معده اختلال در هضم مواد غذایی در این گروه زیاد دیده میشود. این افراد مستعد سرماخوردگی مکرر، سینوزیت و ترشحات دائمی پشت حلق هستند. این افراد خوابهای سفید و خواب برف و آب زیاد میبینند علائم این افراد از مواد غذایی با طبع سرد و تر تشدید میشود. مصرف لبنیات، ماست، برنج، آب و مایعات در این افراد باید محدود شود و استفاده از غذاهای با گرمی و خشکی بیشتر مثل شیره انگور، ارده، گوشت شتر خوردن ادویهجات تند و فلفل در آنها بیشتر توصیه میشود.
افراد معتدل چه خصوصیاتی دارند؟
فرد معتدل در همه چیز اعتدال دارد. رگهای شخص معتدل المزاج نه بسیار برجسته است و نه زیاد فرو رفته است. موی شخص معتدل المزاج از لحاظ پرپشتی،کمی، مجعد و صافی معتدل است؛ در خردسالی به زرد مایل به سرخی میزند و در ایام جوانی مشکی است. خواب و بیداری شخص معتدل المزاج معتدل است و حرکات او با سهولت و منطقی انجام میگیرد. نیروى فکر و خیال او زیاد و اخلاق شخص معتدلالمزاج حد است و افراط و تفریط ندارد. یعنی نه زیاد جسور است و نه بسیار ترسو؛ نه زیاد خشمگین است و نه بسیار تنبل؛ نه زیاد زیرک و نه بسیار سنگدل؛ نه جسارت بیش از حد دارد و نه بسیار باوقار؛ نه زیاد متکبر است و نه بسیار خودکم بین است، خوب و سریع رشد میکند، خوابهای خوش میبیند، از بوی خوش و آواز خوش و مجالس شادی و سرور لذت میبرد. صاحبان مزاج معتدل دوستداشتنی، گشادهروی و خوشبرخورد هستند. در اشتهای به غذا و نوشیدنی اعتدال دارند، دستگاه گوارش، معده، کبد سراسر وجودشان در اعتدال است.
چه طور به حالت تعادل در بیاییم؟
واقعیت این است که مزاج معتدل واقعی وجود ندارد و اعتدال در مزاج نسبی است. مزاج تحت تأثیر خوراکهایی که میخوریم تغییر میکند. در حالت عادی این مزاجها در بدن متعادلاند اما به دنبال سبک زندگی غیر صحیح این مزاجها باهم تداخل پیدا میکنند. باید اصول ششگانه حفظ سلامت را بیاموزیم و اینکه چگونه بر اساس مزاج حاکم بر بدنمان بخوریم بیاشامیم ورزش کنیم چه زمانی بخوابیم و چه زمانی بیدار شویم فشارهای روحی و روانی خودمان را مدیریت کنیم و چگونه به هیأت مدیره حاکم بر بدن کمک کنیم تا مواد زائد تولیدی در بدن را بهتر دفع کند همه و همه کمک میکنند تا اعتدال نسبی را بر اساس مزاجمان حفظ کنیم.