باغ دولت آباد یزد ؛ میزبان بلندترین بادگیر جهان

یزد، شهری در میانه کویر ایران که هنوز هم تاریخ در کوچه پس کوچه هایش جریان دارد و این را می شود از خانه های خشتی و سقف های گنبدی قدیمی آن به خوبی حس کرد.

با قدم زدن در خیابان هایش به سال های دور سفر می کنی و جرعه جرعه از تاریخ و فرهنگ ایرانی می نوشی. دیاری که با کوچه های سرپوشیده و معروفش به استقبالت می آید و تو را با آغوشی گرم در میان تابش خورشید پذیرا می شود. شهری که میزبان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی می باشد و نامش به خاطر وجود بادگیرهای کوتاه و بلندش بر سر زبان ها افتاده است. بادگیرهایی که زندگی در روزهای گرم تابستانی را برای ساکنان گذشته ممکن می کرد و امروزه هوش و خلاقیت معماران ایرانی را به تصویر می کشد.

در میان این شهر کویری فضایی دل انگیز ما را به سوی خود می کشاند؛ باغی که در آن سرسبزی درختان سر به فلک کشیده، صدای گذر آب و آبی آسمان همه و همه تو را از روزمرگی هایت دور می کنند. این باغ تماشایی در کنار این زیبایی ها نمونه ای شگفت انگیز از بادگیر را نیز در خود جای داده است که شهرتی جهانی دارد.

این باغ، تاریخی پر فراز و نشیب را پشت سر گذاشته و بادگیر مرتفعش از زمان افشاریه تا کنون پا بر جا ایستاده است.

با هم قدم به باغ دولت آباد می گذاریم تا مسحور زیبایی های آن شویم

کارناوال را در این سفر همراهی کنید…

چرا باغ دولت آباد؟

---

– باغ دولت آباد یکی از 9 باغ ایرانی است که نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو به چشم می خورد و شهرت جهانی دارد.

– این باغ بلندترین بادگیر جهان را در خود جای داده است و از نظر معماری، بسیار ارزشمند می باشد.

– در فضای چشم نواز این باغ و ساختمان قدیمی آن کافی شاپی وجود دارد که می توانند لحظات خوشی را برای شما بیافریند.

باغ دولت آباد ؛ خنکای نسیم در میان شهر کویری

در میان شهر یزد که با آغوش گرم خورشید عجین شده است، فضایی دل انگیز وجود دارد که برای لحظاتی تو را از شهر و دغدغه هایش دور می کند. به هنگام ورود باید از یک هشتی زیبا بگذری که با نمایش معماری ایرانی روحت را نوازش می دهد و با غرفه های صنایع دستی سفالین از تو استقبال می کند. قدم به درونش که می گذاری بادگیر بلندی را می بینی که تا میانه ی آبی آسمان پیش رفته و قد کشیده است.

اگر همه ی این نشانه را ببینی، قدم به باغ دولت آباد، یکی از قدیمی ترین باغ های ایرانی گذاشته ای که دارای آوازه ای جهانی است و 260 سال قدمت دارد. به هر گوشه ی وسعت 6٫4 هکتاری این باغ که بنگری، گویی نشانه ای از بهشت را می بینی که تو را به دنیای دیگری می برد. درختان میوه مانند انگور و سرو و کاج در همه جا به چشم می خورند و بوی گل‌های محمدی و سرخ به مشام می رسد.

از سرسبزی درختان و صدای گذر آب که بگذریم، دیدن بلندترین بادگیر خشتی جهان در میان این باغ، حس غرور و افتخار به هنر بی بدیل معماری ایرانی را در تو زنده می کند.

همه چیز به همین نگاه سطحی ختم نمی شود، کمی بیشتر که از آن بدانی تازه می فهمی که چگونه سازندگان آن قوانین معماری را به کار گرفته اند تا در میان این شهر کویری چنین باغ سرسبزی را خلق کنند و شاهکاری کم نظیر را بیافرینند.

تاریخچه باغ دولت آباد یزد

در سال 1160 هجری قمری همزمان با اواخر دوره افشاریه، حاکم و والی یزد، محمد تقی خان بافقی ملقب به خان بزرگ، باغی را بنا نهاد که به عنوان محل اقامت حاکم وقت و معاصر با شاهرخ میرزا و کریم خان زند مورد استفاده قرار گرفت. وی سرسلسله خاندان خوانین یزد به شمار می رفت و پدر عبدالرضاخان یزدی ( حاکم بعدی یزد ) و جد سلطانعلی خان وزیر افخم ( وزیر دوره قاجار ) و خانواده‌های افخم ابراهیمی و افخمی بود.

این بنا به عنوان مجموعه ای چشم نواز به هشت باغ دولت آباد مشهور گردید و امروزه به عنوان یادگاری ارزشمند از دوره‌های افشاریه و زندیه به شمار می رود.
باغ دولت آباد در زمان محمد تقی خان، در خارج از حصار شهر یزد قرار داشت و سمت شمالی باغ به خیابانی  پر درخت منتهی می شد. تعداد این درختان به حدی بود که مانع دید از خارج به داخل باغ می شدند و فضایی دور از چشم همگان را در باغ ایجاد می کردند. این خیابان به هزار درخت شهرت داشت و با عرض 4 تا 5 متر و طولی بیش از 20 کیلومتر تا رحیم آباد ادامه می یافت. ضلع شرقی باغ نیز به خیابانی به طول 8 کیلومتر محدود می شد و از سمت غرب باغ به مسیل رودخانه ای خشک می رسید.

با گسترش شهر در دوران قاجاریه، این باغ به دروازه چهارمنار (یکی از دروازه های شهر یزد) متصل گردید اما همچنان خارج از محدوده شهر قرار داشت. با گذشت زمان، شهر بزرگ و بزرگ تر شد و بافت شهری اطرف آن را پر کرد. در دوران پهلوی با گسترش ساخت و ساز در حومه شهر، ساختمان ها پیرامون باغ را فرا گرفتند و به تدریج باغ به جایی در مرکز شهر یزد تبدیل شد.

مرحوم محمدتقی خان در اواخر حیات خود مجموعه باغ دولت آباد، قنات دولت آباد و بخشی از زمین هایی را که به وسیله ی این قنات آبیاری می شد، وقف چهارده معصوم نمود. وی همچنین بخشی از این اراضی را به فرزند خود بخشید تا آنها را اداره کند.

قنات دولت آباد وقف نامه ی مفصلی دارد که در بخشی از آن چنین نوشته شده است:

بر هیچ احدی مباح و روا نیست که پیش از گذشتن آب از باغ مذکور در آن تصرف نماید، اگر چه فی المثل، همه آب دادن یک وجب زمین باشد. مگر در صورتی که به جهت آفات سماوی، کمی آب به جایی برسد که گذشتن آب از باغ ممکن نباشد که در این صورت متولی را جایز است که در هر موضع که صلاح باشد آب را به مصرف برساند.

خدا لعنت کند آن کسی را که قبل از بیرون آمدن آب از این باغ، حتی به اندازه سیراب کردن گنجشکی از آن استفاده کند. محصول اینجا وقف بارگاه مولا در نجف است.

این باغ برای مدت ها محل اقامت کریم خان زند بود و مدتی نیز در دوره قاجاریه عبدالرضاخان یزدی که با شاه زادگان قاجاری به مبارزه بر خواسته بود در آن سکونت می کرد.

برای مدتی این باغ متروکه شد تا آنکه از سال 1348 تا 1364 وزارت فرهنگ و هنر این باغ را از اداره اوقاف اجاره نمود و به دفتر حفاظت آثار باستانی کشور سپرد.

در سال 1348،  عملیات مرمت و بازسازی باغ دولت آباد توسط این دفتر آغاز گردید و بخش هایی از مجموعه شامل عمارت تالار آیینه، عمارت مستخدمین، آشپزخانه ها، عمارت تهران، قسمت ساباط (کوچه سرپوشیده) و آب انبار عمارت حرمخانه، عمارت بادگیر و عمارت سرو، عمارت بهشت آیین مرمت شد.

بار دیگر در فاصله سال های 1355 تا 1361 عملیات باغسازی و محوطه سازی در این باغ تاریخی صورت گرفت اما هیچ وقت رونق زمان محمدتقی خان به آن باز نگشت.

آب باغ دولت آباد از کجا تامین می شود؟

آب مهم ترین عنصر برای احداث چنین باغی بود و به همین دلیل خان بزرگ در ابتدای کار و پیش از احداث بنا، قناتی به طول 65 کیلومتر را احداث نمود تا آب را از مهریز به یزد و محل کنونی باغ دولت‌آباد انتقال دهد. قنات تاریخی دولت آباد یکی از مهم ترین و طولانی ترین قنات های شهر یزد به شمار می رود که دارای پنج رشته بوده و از ارتفاعات مهریز سرچشمه می گرفته است. پس از حفر قنات و رساندن آب به محل باغ، مجموعه حکومتی یا دارالحکومه حاکم در آن بنا شد. ساختمان ها، حوض ها، آبنماها و درختان انار و انگور و … یکی یکی به این فضا اضافه شدند تا در کنار یکدیگر یکی از چشم نواز ترین آثار را در وسعت 70000 متر مربع به وجود بیاورند. البته در دهه 1370 با ساخت خیابان بزرگی در شمال باغ، قسمت بزرگی از آن به منظور ساخت بلوار تخریب گردید.

قنات دولت آباد منبع اصلی تامین آب باغ بود که نقشی اساسی را در سرسبزی و طراوت آن بازی می کرد. در مواقع خشکسالی و برای سیراب کردن باغ و پرکردن حوض های متعدد آن نیز یک چاه و منبع آب با گورو یا گاورو ( معبری گشاد برای دسترسی به آب در زیر زمین ) قرار داشت که در ضلع شرقی باغ و در کنار ابنیه خدماتی تعبیه شده بود. در کنار این منابع، یک آب انبار نیز برای ذخیره ی آب و مصرف آن در مواقع اضطراری در باغ قرار داشت.

آب این قنات پس از سیراب کردن بخشی از زمین های مهریز و به کار انداختن چندین آسیاب آبی، راه خود را به سوی باغ دولت آباد ادامه می داد و درختان این باغ را سیراب می کرد. سپس راه خودش را به قصد سیراب کردن زمین های کشاورزی به طرف اراضی اطراف باغ ادامه می داد. امروزه اثری از آب این قنات ها نیست و آب مورد نیاز باغ تنها توسط چند چاه نیمه عمیق تامین می گردد.

گردش هوشمندانه آب در باغ

آب در باغ دولت آباد بیش از هر باغ ایرانی دیگری به نمایش گذاشته شده است و در تمام سطوح آن جریان دارد. در این باغ شاهد فرو رفتن آب و فوران مجدد آن در قسمت های مختلف هستیم که با استفاده از قوانین معماری میسر شده است.

به طور کلی می توان بخش های زیر را برای جریان آب در باغ دولت آباد در نظر گرفت:

مسیر نمایان حرکت آب

مسیر پنهان حرکت آب

حوض و آبنما

زیر بادگیرِ عمارت هشتی، نخستین جایی است که آب دیده می شود و در یک حوض مرمری می جوشد و بالا می آید. سپس با طی مسیری به حوضی در میان عمارت می رسد و از آنجا راهش را به سوی سه حوض مستطیل شکل در سه شاه نشین باغ ادامه می دهد.

آب برای طی کردن ادامه مسیرش به مقابل ارسی اتاق ها می رسد و در سه سینه کبکی جریان می یابد. سینه کبکی یکی از فنون هوشمندانه معماری ایرانی در باغ هاست و به  استفاده از سنگ های تراش دار در کف جوی برای نمایان شدن موج آب اطلاق می شود. سینه کبکی های باغ دولت آباد از سنگ مرمر است و به شکلی تراشیده شده اند که موج ایجاد کنند و حجم آب را بیش از واقعیت آن نشان دهند.

آب از هر سینه کبکی، به یک حوض کوچک موسوم به حوض کلگی وارد می شود و از آنجا خودش را به آبنمای بزرگ باغ می رساند تا نمایشی شکوهمند را به راه بیاندازد. نکته ی مهم در باره ی این آبنما این است که دقیقا بر محور اصلی باغ قرارگرفته و ابعاد آن متناسب با ارتفاع بادگیر عمارت هشتی در نظر گرفته شده است. این جای گذاری درست و به جا باعث می شود تا تصویر این عمارت به طور کامل در آب انعکاس یابد و بر زیبایی باغ بیافزاید.

در گذشته پس از آبنما، آب به درون یک آبگردان ( محلی گود ) می ریخته است که متاسفانه امروزه اثری از آن دیده نمی شود. بنابر این پس از آبنما، آب از زیر عمارت سردر گذر کرده و وارد باغ بهشت آیین میگردد تا خودش را به به یک استخر 12 ضلعی بزرگ، در شمال عمارت برساند. پس از این استخر بزرگ، آب به سمت سه استخر مستطیل شکل در سه سمت دیگر جاری می شود و  سپس به سوی خیابان ها و آبادی ها ی رود تا نیازهای کشاورزی را برطرف کند.

این نمایش آب تنها نشان از خلاقیت ذهن معمار دارد که به جریان آب در لایه های زیرین زمین و سیراب کردن درختان بسنده نکرده و برای سیراب نمودن روح ساکنان کویر آن را به سطح زمین نیز آورده است.

این باغ چه کاربردی داشته است؟

باغ دولت آباد از نظر عملکرد باغی سکونتگاهی – حکومتی به شمار می رود و از دو بخش تشکیل شده است :

*  باغ بیرونی به عنوان محلی برای انجام تشریفات حکومتی ، مراسم ورزشی و اداره امور شهر

* باغ اندرونی به عنوان بخش خصوصی و اقامتگاهی

در این نوع باغ ها بخش اندرونی کاملا متمایز از سایر بخش ها ساخته می شده و حتی دربان یا نگهبانی از آن محافظت می کرده است.

از نظر ساختار می توان باغ دولت آباد را از نوع باغ – حیاط در نظر گرفت و آن را در زمره ی نارنجستان قوام و باغ هفت تنان در شیراز به شمار آورد چرا که فضای باغ در وسط قرار دارد و ساختمان ها و عمارات در اطراف آن شکل گرفته اند.

مصالح به کار رفته در بنای باغ ؛ انتخاب سوال برانگیز معماران

سنگ های مرمر شاخص ترین مصالحی هستند که در ساخت باغ به کار رفته اند. این سنگ ها از شهر مراغه به اینجا آورده شده اند که بسیار بحث برانگیز است چراکه سنگ مرمر یزد همیشه در مرغوبیت و کیفیت شهرتی خاص داشه و زبانزد خاص و عام بوده است اما اثری از آن در باغ دولت آباد دیده نمی شود.

قسمت های مختلف باغ دولت آباد

طرح باغ دولت آباد یکی از اصیل ترین و بدیع ترین طرح های باغ های ایرانی را به نمایش می گذارد. در واقع این باغ چهار بنای اصلی را در بر می گرفته که سه مورد از آنها به نام هشتی، تالار طنبی و سردر هنوز هم وجود دارند و قسمتی ار اتاق های زمستانی نیز به چشم می خورند اما باقی ساختمان ها و حتی محوطه ی آنها از بین رفته و تنها 40000 متر مربع از آن باقی مانده است.

سطح باغ دو بخش مستطیل شکل را در بر می گیرد که ابعاد یکی از آنها  116 در 274 متر و دیگری 104 در 278 متر است و به صورت عمود بر روی یکدیگر قرار دارند. این دو مستطیل دو بخش مختلف باغ و به عبارت دیگر اندرونی و بیرونی آن را تشکیل می دهند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:

* بخش اندرونی

مستطیل بزرگتر همان قسمتی است که توسط عموم مردم به عنوان باغ دولت آباد شناخته می شود و در کل مجموعه، نقش باغ اندرونی را بازی می کند که در گذشته به عنوان باغ خصوصی و اقامتگاه خانواده کاربرد داشته است. محور تقارن این قسمت، محور اصلی باغ را تشکیل می دهد که در راستای شمال غربی– جنوب غربی و با زاویه 30 درجه نسبت به محور غربی– شرقی قرار دارد. این محور عمارت سردر را به عمارت هشتی متصل می کند و آبنمای ( استخر ) بزرگ باغ به ابعاد 194 در 12 متر منطبق بر آن ساخته شده است. این آبنما دقیقا در وسط این فضا قرار گرفته و باغ را در این قسمت به دو کرت ( باغچه ) مستطیلی متقارن تقسیم می کند. این کرت بندی بسیار منظم و دقیق بوده و از تناسبات معماری تبعیت می کند.

در ابتدا و انتهای این محور اصلی عمارات باغ قرار دارند و در دو طرف آن درختانی کاشته شده اند. این کار چند دلیل دارد که عبارتند از:

ایجاد تمرکز دید به سمت عمارت اصلی و بادگیر

دسترسی بع چشم انداز باغ برای عمارات در ابتدا و انتهای محور و اتصال بصری آنها

طولانی تر جلوه دادن باغ

* قسمت های مختلف اندرونی

اندرونی از ساختمان ها و سازه های مختلفی تشکیل می شود که عبارتند از:

1- ساختمان هشتی ( بادگیر تابستانه )

مهم ترین ساختمان باغ، عمارت هشتی می باشد که در انتهای محور اصلی باغ و متصل به دیوار جنوبی است. این عمارت، ساختمان اصلی باغ را تشکیل داده و  تلفیق جریان هوا و آب را به زیباترین شکل مورد استفاده قرار می دهد. در این ساختمان باد و آب داخل حوض ها تلفیق می شوند و هوای خنک را از زیر بادگیر به قسمت شاه نشین و تالارها انتقال می دهند. به دلیل همین خنکای هوا به این بنا، ساختمان تابستانه یا بادگیر تابستانه نیز گفته می شود.

هشتی، ساختمانی دو طبقه می باشد که شکلی شبیه به یک هشت ضلعی دارد و سه شاه نشین با درهای مشبک و حوضخانه ای با حوض مرمری، اتاقک بادگیر، هشتی و دو اتاق پستو را در خود جای داده است. سقف این قسمت دارای کاربندی زیبایی است که هنر دست استاد حاجی علی اکبر آخوند می باشد و با سیم گل و دمگیری گچی به شکلی بسیار ماهرانه جلوه می کند . استفاده از درِ ارسی، شیشه های رنگی و رقص نور آفتاب و مهتاب در آنها زیبایی بیشتری را به این عمارت هدیه می دهد.

در طبقه بالایی عمارت، یک تالار و ایوان وجود دارد و امکان تماشای منظره زیبای باغ را فراهم می سازد.

2- بادگیر

بادگیر باغ دولت آباد بر روی هشتی قرار دارد و یکی از شاخص ترین نماد های این باغ می باشد که با ارتفاع 33٫8 عنوان بلندترین بادگیر خشتی جهان را به خود اختصاص داده است.

این بادگیر از نوع هشت ضلعی و به شکل منشوری  است و یک حوض در زیر آن قرار دارد. این ساختار باعث می شود که به هنگام وزش باد در هر جهت،بادگیر بتواند به راحتی و به سرعت، آن را به قسمت زیرین هدایت کند. باد به سطح آب حوض می رسد و هوای خنکی را  داخل بنا به جریان می اندازد. این تلفیق باد و آب هوای خنک زیر بادگیر با به قسمت شاه نشین و تالارها  می رساند و همچون کولرهای امروزی داخل بنا را خنک نگاه می دارد.

3- تالار طنبی

در سمت غرب عمارت هشتی، ساختمان بزرگ و مجللی به نام عمارت یا تالار طَنَبی قرار دارد که بادگیری مربع شکل بر فراز آن دیده می شود. در دو طرف تالار طنبی، تالارها، صفه ها و شبستان هایی در یک طبقه مشاهده می گردد که از طریق درها و روزنه ها به طنبی راه می یابند. در زیر این تالار، زیر زمینی عمیق وجود دارد که به وسیله ی دو پله به باغ راه پیدا می کند و از طرف جنوب توسط یک راهرو به محوطه زیر بادگیر می رسد.

4- بهشت آیین

بهشت آیین ( زمستانه ) اقامتگاه زمستانی خانواده در باغ بوده و رو به تابش جنوب احداث شده است. این ساختمان دقیقا در روبه روی هشتی قرار دارد و در محدوده ی نواری میان دو ساختمان که در راستای محور مرکز قرار دارد گیاه شبدر کاشته شده است. در دو طرف این محدوده درختان گیلاس و انار به چشم می خورند.

5- سایر بخش های اندرونی

به جز بخش های یاد شده، فضاهای دیگری همچون حرمخانه ( حرمسرا )، مطبخ ( آشپزخانه )، اتاق های خدمه، اصطبل های تابستانه و زمستانه، درشکه خانه و یک برج دیده بانی و آب انبار خصوصی نیز در این بخش وجود دارد.

* بخش بیرونی

فضای مستطیل کوچکتر در سمت شمال واقع است و محدوده ی باغ بیرونی موسوم به جلوخان را تشکیل می دهد. این باغ به نام بهشت آیین شهرت دارد و محلی برای استقرار کاروان ها، برگزاری تشریفات حکومتی و مراسم ورزشی به شمار می رفته است.

محور تقارن این بخش عمود بر محور اصلی باغ می باشد و یک حوض مستطیلی بزرگ، عمود بر آن ساخته شده است. این حوض، بهشت آیین را به دو قسمت مربع شکل تقسیم می کند که کرت های باغ را تشکیل می دهند.

عمارت سردر، اصلی ترین عمارت باغ بهشت آیین به شمار می رود که دقیقا در مرز مشترک دو باغ اندرونی و بیرونی و به صورت دو طبقه ساخته شده است. در طبقه همکف این بنا، یک سردر، هشتی و یک اتاق بزرگ (رو به شرق) و چند اتاق کوچک (رو به شمال و جنوب) و چند راهرو به چشم می خورد.

به جز عمارت سر در، ساختمان های تالارآیینه، تهرانی، دو بازارچه، دو برج دیدبانی، آب انبار عمومی ودیوانخانه دیگر ساختمان های این باغ را تشکیل می دهند.

ثبت ملی و جهانی باغ دولت آباد

ارزش تاریخی و معماری این باغ باعث شد تا نامش در تاریخ 23 اسفندماه سال 1346، با شماره 774 در فهرست آثار ملی ایران قرار گیرد. نام باغ دولت آباد در سطح جهانی نیز مطرح گردید و در سال 2011 در زمره ی باغ‌های ایرانی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو قرار گرفت و برای ثبت آن معیار های زیر مطرح گردید:

* نشان دهنده ی یک شاهکار از نبوغ و خلاقیت انسانی است.

* تبادل ارزش های بشری در یک بازه ی زمانی در یک منطقه فرهنگی از لحاظ پیشرفت در معماری یا فناوری، برنامه‌ریزی شهری یا طراحی چشم‌انداز را نشان می دهد.

* گواهی بی‌همتا یا دست کم استثنایی بر یک سنت فرهنگی یا تمدن زنده یا از میان رفته می باشد.

* نمونه ای برجسته در معماری یا تکنولوژی است که مرحله ی مهمی از تاریخ بشر را نشان می دهد.

* به طور مستقیم با رویدادها یا سنت های زندگی، افکار و عقاید یا آثار هنری یا ادبی دارای اهمیت عالی جهانی در ارتباط است.

راه دسترسی و اطلاعات بازدید

در اصلی باغ دولت آباد در خیابان شهید رجایی و در دیگر در بلوار دولت آباد قرار دارد اما تردد از در اصلی صورت می گیرد.

اطلاعات بازدید

زمان بازدید : هر روز 8٫00 تا 21٫00

هزینه ورودی: 3000 تومان برای اتباع ایرانی و 15000 تومان برای اتباع خارجی

 

موقعیت باغ دولت آباد بر روی نقشه

دیدنی های اطراف

زیبایی های شهر یزد و جلوه های تماشایی آن فقط به این باغ ختم نمی شود. در سفر به این شهر بازدید از جاذبه های زیر را در برنامه ی خود بگنجانید:

* مسجد جامع یزد ؛ برای آشنایی با این جاذبه مطلب مسجد جامع یزد ؛ آمیزه ای از هنر و مذهب در دل کویر  را مطالعه نمایید.

* خانه لاری ها ؛ برای آشنایی با این جاذبه مطلب  خانه لاری ها یزد ؛ یادگاری از دوران قاجاررا مطالعه نمایید.

* زندان اسکندر

* مجموعه امیر چخماق

تصویری از خانه لاری ها

توصیه های کارناوالی

باغ دولت آباد یکی از بناهای تاریخی مهم ایران می باشد که در سطح جهانی شهرت دارد پس نیازمند مراقبت بیشتری می باشد. به هنگام بازدید از این شاهکار هنر و معماری مراقب آن باشید.

می توانید پس از گشت و گذار در باغ از کافی شاپ موجود در آن نیز استفاده نمایید و لذت بیشتری از بودن در فضای باغ ببرید.

در سفر به یزد از خرید سوغاتی های این شهر غافل نشوید برای آشنایی با آنها مطلب معرفی سوغات و صنایع دستی یزد را بخوانید.

چشیدن طعم غذاهای سنتی یکی از تجربیاتی است که می تواند در این سفر، نصیب شما شود پس آن را از دست ندهید. برای آشنایی با غذاهای ستی یزد مطالب زیر را از دست ندهید:

آش های سنتی یزد ؛ خوش گذرانی خوشمزه

غذاهای سنتی یزد ؛ خوشگذرانی خوشمزه

در پایان بازدیدی مجازی از باغ دولت آباد یزد را تجربه کنید

سخن آخر

از تماشای جلوه های این باغ تاریخی لذت بردید؟

تا به حال به شهر یزد سفر داشته اید؟

کدام یک از جاذبه های این شهر را از نزدیک دیده اید؟

آیا به درون باغ دولت آباد قدم گذاشته اید؟

تجربیات خود را با دوستان کارناوالی خود به اشتراک بگذارید…

منتظر نظرات و پیشنهادات شما عزیزان هستیم…