هپاتیت التهاب کبد است. این التهاب ممکن است ناشی از مواد مخدر، مصرف الکل یا شرایط خاص پزشکی باشد که می تواند منجر به درد و تورم شود. اما در اغلب موارد به علت وجود ویروس ایجاد شده که به عنوان ویروس هپاتیت شناخته می شود. شایع ترین نوع هپاتیت C,B,A هستند. برخی از هپاتیت ها مسری و قابل انتقال هستند. در ادامه مطلب با انواع هپاتیت آشنا خواهید شد.
علائم هپاتیت
گاهی اوقات علائم هپاتیت در هفته های اول پس از عفونت تا فاز حاد وجود ندارد. اما پس از گذشت زمان علائم نوع A، B و C ممکن است خستگی، حالت تهوع، اشتهای کم، درد شکم، تب خفیف، پوست یا چشم زرد باشد. هنگامی که هپاتیت B و C مزمن می شوند، ممکن است سالها علائم ایجاد نشود. زمانی هم که علائم هشدار دهنده ظاهر می شوند، ممکن است کبد آسیب دیده باشد.
هپاتیت A: چه اتفاقی می افتد؟
هپاتیت A بسیار مسری است و می تواند از طریق فرد به فرد در محیط های مختلف گسترش یابد. این بیماری به طور معمول به شکل ملایم آغاز می شود و بسیاری از افراد آلوده ممکن است هرگز متوجه شوند که بیمارند. این ویروس تقریبا همیشه از بین می رود و آسیب بلند مدت کبد را ایجاد نمی کند.
هپاتیت A: چگونه شیوع می یابد؟
راه های انتقال هپاتیت A معمولا از طریق آب یا غذا شیوع پیدا می کند. هنگامی که فرد آلوده پس از اجابت مزاج بدون شستن دست های خود به غذایی دست می زند، می تواند آن را آلوده نماید. ویروس های سبزی خام، میوه ها، سبزیجات و مایعات شایع ترین روش در شیوع هپاتیت A است. ویروس همچنین می تواند در مراکز مراقبتی شیوع یابد به خصوص اگر کارکنان پس از تعویض پوشک ها، دست های خود را نشویند.
هپاتیت A: چه کسی در معرض خطر است؟
عامل خطر اصلی برای هپاتیت A، مسافرت یا زندگی در محل هایی با نرخ آلودگی بالا می باشد. شما می توانید قبل از سفر، راهنمایی های لازم را درباره شیوع بیماری های اخیر بگیرید. خوردن غذاهای خام یا آب آشامیدنی ناسالم می تواند خطر را در هنگام سفر افزایش دهد. کودکانی که در مراکز مراقبتی نگهداری می شوند نیز دارای خطر ابتلا به هپاتیت A هستند.
هپاتیت A: درمان
هپاتیت A تقریبا برای همه افراد به خودی خود از بین می رود و هیچ داروئی لازم نیست. اگر حالت تهوع دارید، سعی کنید وعده های غذایی خود کوچک تر و تعداد آن ها را بیشتر نمایید. نوشیدن آب، آب میوه و مایعات را برای هیدراته ماندن بدن فراموش نکنید. از ورزش سنگین اجتناب کنید تا بهبود یابید.
هپاتیت B: چه اتفاقی می افتد؟
بسیاری از بزرگسالان مبتلا به هپاتیت B علائم خفیف را برای مدت کوتاهی دارند و سپس خود به خود بهبود می یابند. اما برخی افراد قادر به پاک کردن ویروس از بدن نیستند، که باعث عفونت طولانی مدت می شود. تقریبا 90٪ از نوزادانی که ویروس را دریافت می کنند، آن را در طول زندگی همراه خود خواهند داشت. با گذشت زمان، هپاتیت B می تواند به مشکلات جدی مانند آسیب کبدی، نارسایی کبد و سرطان کبد منجر شود.
هپاتیت B: چگونه شیوع می یابد؟
راه های انتقال هپاتیت B از طریق تماس با خون یا مایعات بدن یک فرد آلوده می باشد. هپاتیت B در برخی از کشورها بیشتر از طریق رابطه جنسی حفاظت نشده انتقال می یابد. همچنین ممکن است هپاتیت B را با به اشتراک گذاشتن سوزن های آلوده کننده، تیغ اصلاح یا مسواک ها وارد بدن خود کنید. یک مادر آلوده می تواند ویروس را به نوزاد خود منتقل کند. هپاتیت B با بغل کردن، غذای مشترک یا سرفه انتقال نمی یابد.
هپاتیت B: چه کسی در معرض خطر است؟
هر کسی می تواند هپاتیت B را دریافت کند، اما افرادی که رابطه های جنسی متعددی دارند یا داروهای غیرمجاز تزریق می کنند دارای خطر بیشتری هستند. افرادی که در مراکز مرتبط با خون نیز کار می کنند باید مراقبت بیشتری داشته باشند. داشتن شریک زندگی مبتلا به هپاتیت B نیز احتمال ابتلا را تا حدی زیادی بالا خواهد برد.
هپاتیت B: درمان
هدف درمان هپاتیت B مزمن کنترل ویروس است و از آسیب زدن بیشتر به کبد جلوگیری می شود. این امر با نظارت منظم برای علائم بیماری کبد آغاز خواهد شد. داروهای ضد ویروسی نیز ممکن است کمک کنند، اما هرکس نمی تواند آنها را مصرف کند. درباره خطرات و مزایای درمان ضد ویروسی با پزشک خود صحبت کنید.
هپاتیت C: چه اتفاقی می افتد؟
حدود 25 درصد از افراد مبتلا به هپاتیت C پس از یک عفونت کوتاه مدت، ویروس را شکست می دهند. بقیه افراد ویروس را در بدن خود به مدت طولانی حمل خواهند کرد. هپاتیت مزمن C می تواند عوارض بسیار جدی از جمله نارسایی کبدی و سرطان کبد را ایجاد کند. هر چند درمان های مؤثر برای ویروس وجود دارد.
هپاتیت C: چگونه شیوع می یابد؟
راه انتقال هپاتیت C از طریق خون آلوده است. در برخی از کشورها، سوزن و یا موارد دیگر شایع ترین علت عفونت است. خال کوبی، تتو و یا سوراخ کردن گوش و بینی با سوزن های آلوده از موارد دیگر انتقال است. بدن مادر ممکن است ویروس را به فرزند خود در هنگام تولد منتقل کند. در موارد نادر، رابطه جنسی محافظت نشده هپاتیت C را گسترش می دهد، اما خطر به نظر کوچک می رسد. به نظر می رسد داشتن شرکای جنسی متعدد و HIV خطر ابتلا به هپاتیت C را افزایش می دهد.
هپاتیت C: چه کسی در معرض خطر است؟
افرادی که تزریق مواد مخدر را دنبال می کنند، در خطر ابتلا به هپاتیت C هستند. علت این است که آن ها معمولا علائمی از التهاب در بدن خود را احساس نمی کنند. افرادی که خون دریافت می کنند در برخی موارد نیز مشکوک به دریافت ویروس هپاتیت C بودند. اما در حال حاضر این اتفاق بسیار نادر خواهد بود.
هپاتیت C: درمان
اینترفرون و ریباویرین داروهای استاندارد برای HCV هستند. بین ۵۰٪ تا ۸۰٪ افرادی که با این داروها تحت معالجه قرار میگیرند، درمان میشوند. چندین داروی ترکیبی دیگر نیز وجود دارد. نوع دارو، مقدار مصرف، دوره درمان بستگی به آسیب های کبد و علائم بیمار خواهد داشت. بنابراین حتما لازم است با متخصص خود مشورت نمایید.
تشخیص هپاتیت چگونه است؟
هپاتیت مزمن می تواند سالها بدون بی علامت و در سکوت به کبد حمله کند. مگر اینکه عفونت تشخیص داده شده، نظارت و درمان شود، بسیاری از این افراد در نهایت آسیب جدی در کبد خواهند داشت. خوشبختانه آزمایش خون می تواند تعیین کند که به کدام نوع هپاتیت مبتلا هستید.
چه کسانی باید آزمایش هپاتیت بدهند؟
آزمایش هپاتیت برای هر کسی که فاکتورهای خطرناک مذکور را دارد، لازم و ضروری است. به ویژه مصرف کنندگان تزریقی مواد مخدر و افرادی که دارای شرکای جنسی متعدد هستند. مرکز کبد دانشگاه استنفورد تخمین زده است که 1 نفر از هر 10 آسیایی که در ایالات متحده زندگی می کنند دارای هپاتیت B مزمن هستند. بسیاری از آنها احتمالا از زمان تولد ویروس داشته اند.
اگر آزمایش هپاتیت مثبت بود چه کار کنیم؟
اگر آزمایش می گوید که شما هپاتیت ویروسی دارید، باید اقدامات محافظتی از عزیزان خود را انجام دهید. شستن مداوم دست ها و جداکردن وسایل شخصی می تواند از اقدامات مهم اولیه باشد. با توجه به انتقال برخی از هپاتیت ها از طریق تماس جنسی، باید قبل از هرگونه فعالیتی با یک متخصص مشورت نمایید. نکته دیگر اینکه اطمنیان حاص کنید که تمام اعضای خانواده از واکسن هپاتیت B استفاده کرده باشند.
عوارض هپاتیت: سیروز کبد
یکی از شایع ترین عوارض هپاتیت مزمن، سیروز است. این یک زخم کبدی است که می تواند با بیوپسی تشخیص داده شود. سیروز، کبد را برای انجام کار خود با مشکلات جدی مواجه می کند و می تواند منجر به نارسایی کبدی و وضعیت تهدید کننده زندگی شود. علائم آن عبارتند از : خستگی، حالت تهوع، کاهش وزن و تورم در شکم و پاها. در موارد شدیدتر بیمار می تواند نوعی از زردی را نیز تجربه کند.
عوارض هپاتیت: سرطان کبد
هپاتیت ویروسی علت اصلی سرطان کبد است، بنابراین افراد مبتلا به هپاتیت مزمن B یا C نیاز به تحت نظر بودن دارند حتی اگر آنها سالم باشند. آزمایش خون می تواند پروتئین هایی را نشان دهد که نشان دهنده وجود سرطان کبد هستند. سونوگرافی، سی تی اسکن و MRI می تواند ضایعات غیرطبیعی در کبد را نشان می دهد. برای تعیین اینکه آیا این مناطق سرطانی هستند یا خیر، بیوپسی مورد نیاز است. تومورهایی که در اوایل یافت می شوند ممکن است با جراحی حذف شوند. اما بیشتر سرطان های کبدی برای درمان دشوار هستند.
واکسن هپاتیت A و B
واکسن برای محافظت در برابر هپاتیت A و B وجود دارد. واکسیناسیون هپاتیت A برای همه کودکان 12 تا 23 ماه و برای بزرگسالانی که قصد مسافرت یا کار در مناطقی با شیوع هپاتیت A یا سایر عوامل خطر دارند توصیه شده است. افرادی که مبتلا به هپاتیت مزمن B یا C نیز هستند، باید واکسن هپاتیت A را نیز دریافت کنند. واکسن هپاتیت B برای تمام نوزادان هنگام تولد توصیه می شود و برای بزرگسالانی دارای عوامل خطر مذکور می باشند.. واکسن برای هپاتیت C وجود ندارد.