رفت و برگشت غافلگیرانه جنگ تجاری

 این اتفاق که به بازارهای سرمایه در امریکا و آسیا شوک وارد کرد، سبب شد که روند نزولی در بورس‌های دنیا آغاز شود و همچنان پیش‌بینی از آینده اقتصادی حداقل تا زمان روی کار ماندن ترامپ در هاله‌ای از ابهام فرو رود.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد؛ پس از اعلام به نتیجه نرسیدن مذاکرات تجاری بین دو ابرقدرت جهانی، قیمت نفت که افزایشی یک درصدی داشت از 60.66 دلار به 62 دلار و 50 سنت رسید. این تغییر قیمت نشان می‌دهد که بازار نفت نسبت به نتیجه‌بخش بودن مذاکرات کاملا بدبین است؛ به نحوی که بلافاصله پس از اعلام خبر نتیجه‌بخش بودن مذاکرات توسط وزارت تجارت چین، یک درصد سقوط کرد اما پس از صحبت‌های ترامپ 1.3درصد افزایش یافت. اما واکنش امریکا و عدم امضای قرارداد برای اعلام آتش‌بس با چین، باعث افزایش واردات نفت به چین از کشورهای آسیایی به ویژه خاورمیانه شد. طبق گزارش‌های اداره اطلاعات انرژی، دو کشور کویت و عربستان با امضای قراردادهای میان‌مدت می‌توانند هر گونه افزایش تقاضایی از جانب چین در بحبوحه جنگ تجاری را پوشش دهند.

نفت، خوشبین نتیجه‌بخش بودن مذاکرات نیست

هفته گذشته و چند ساعت پس از اعلام رسمی وزارت تجارت چین مبنی بر رسیدن به توافقی برای کاهش تنش‌های تجاری با امریکا و کاهش تعرفه در چند فاز، قیمت در بازار نفت 1.3 درصد افزایش داشت و به 62.5 دلار رسید. اما خوشبینی حاصل از به توافق رسیدن چین و امریکا برای اعلام آتش‌بس دیری نپایید و رییس‌جمهور امریکا در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه تاکنون سر هیچ موضوعی با پکن توافق حاصل نشده‌، گفت: «چین خواهان کاهش حدی از تعرفه‌ها و نه لغو همه آنهاست، چون می‌دانند چنین تصمیمی نخواهم گرفت.» چندی پس از اظهارات ترامپ، بازارهای سرمایه از اروپا تا آسیا تحت تاثیر قرار گرفته و ریزش‌هایی در سهام خود داشتند. همان‌طور که اخبار امیدوارکننده از به نتیجه رسیدن چند دور مذاکرات تجاری توانست به بازارهای سرمایه‌ای جهان قدری امیدواری اقتصادی تزریق کند، اظهارات تند ترامپ مبنی بر عدم به توافق رسیدن با پکن برای کاهش تعرفه‌ها، بهبود بازارها را تعدیل کرد. به گونه‌ای که شاخص‌های بورس قرمزپوش شدند. نکته جالب توجه این است که شاخص‌ها در بازار بورس امریکا روند صعودی خود را ادامه دادند. در معاملات برخی از مهم‌ترین شاخص‌های بورس اروپا مانند فوتسی 100 در بورس لندن ریزشی 0.63 درصدی داشت که به معنی کاهش تا 7359.38 واحد است. بر خلاف شاخص‌های مهم اروپایی و آسیایی، شاخص داوجونز ایدانستریال اوریج با افزایشی معادل 0.02 درصد هفته معاملاتی را با رسیدن به 27 هزار و 681 واحد تمام کرد.

ارزش برابری دلار نیز سقوط کرد

علاوه بر بازار سرمایه و مهم‌ترین بورس‌های دنیا، شاخص دلار و نرخ برابری آن در مقابل سایر ارزها نیز تغییر کرد. افزایش آتش جنگ اقتصادی که نزدیک 16 ماه رشد اقتصادی جهان، نرخ برابری ارزها همچنین بازارهای بین‌المللی به خصوص بورس را تحت تاثیر قرار داده است و بر مناسبات ارزی نیز تاثیراتی گذاشته که انتظار می‌رود بیشتر هم شود. طبق گزارش‌های بین‌المللی چندی پس از اعلام عدم حصول توافق با چین، شاخص دلار با 0.2 درصد افزایش به سطح 98.32 واحد رسید که بالاترین سطح در 20 روز گذشته است.

صادرات نفت به چین

جنگ تجاری فارغ از مشکلاتی که برای همه کشورها ایجاد می‌کند و تحمیل هزینه بالغ بر 700 میلیارد دلاری به اقتصاد جهان، می‌تواند مناسبات نفتی را نیز تغییر دهد و چین را به مشتری اول برای صادرکنندگان نفتی در خاورمیانه بدل کند. طبق اطلاعات اداره اطلاعات چین، در اکتبر سال جاری با وجود شدت گرفتن تنش‌های تجاری، واردات نفت 11.5 درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد کرد و به 10.72 میلیون بشکه در روز رسید. این نخستین‌بار است که واردات نفت چین از مرز 10 میلیون بشکه در روز می‌گذرد. با وجود پیش‌بینی نهادهای بین‌المللی در خصوص کاهش رشد اقتصادی در چین طی سال‌های 2019 و 2020، اما افزایش ظرفیت در پالایشگاه‌ها همچنین احداث پالایشگاه‌های جدید باعث رشد سریع واردات نفت به چین می‌شود. نکته جالب توجه در این است که کشورهای صادرکننده خاورمیانه به خصوص کویت و عربستان که پیش‌تر به نوعی حافظ منافع امریکا در این منطقه بودند، نفت بیشتری به چین وارد کردند. هفته گذشته آرامکو سعودی با انعقاد قراردادی صادرات نفت بیشتری به پالایشگاه‌های چینی در سال آینده میلادی را در دستور کار خود قرار داد. مجموع فروشی که آرامکو به واسطه این قرارداد باید به چین بفروشد، 151 هزار بشکه نفت بیشتر از قرارداد تامین نفت در سال 2019 است. این در حالی است که آرامکو از چین به عنوان مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مشتری خود یاد کرد. از سوی دیگر شیخ خالد صباح، معاون مدیر عامل بخش بازاریابی شرکت نفت کویت نیز روز گذشته اعلام کرد که صادرات نفت به چین را تا 143 درصد نسبت به سال جاری میلادی افزایش می‌دهد. این سخن به معنی افزایش حدود 356 هزار بشکه‌ای نفت بیشتر به چین است. کویت در حال حاضر 244 هزار بشکه نفت در روز به چین صادر می‌کند که قرار است این میزان در سال آینده میلادی به 600 هزار بشکه در روز برسد. صباح این اقدام را در جهت کمک به رشد اقتصادی جهان و جلوگیری از رکود جهانی عنوان کرد.

چین، بازار هدف بزرگ نفت خاورمیانه

از زمان توییت ترامپ و آغاز جرقه آتش جنگ تجاری نزدیک به 500 روز می‌گذرد. در این مدت کاهش تقاضا برای نفت با وجود افزایش عرضه آن و چشم‌انداز کاهش بیشتر تقاضای نفت سبب تغییراتی در موضع‌گیری‌ها و پیمان‌های شفاهی ریز و درشت سیاسی شده است. قراردادهای نفتی آرامکو و شرکت نفت کویت با چین نشان می‌دهد تولیدکنندگان نفت در خلیج‌فارس بیش از پیش به دنبال مشتری ثابت و قابل پیش‌بینی می‌گردند تا از این طریق بتوانند قدری از مشکلات ناشی از کاهش قیمت نفت و ابهام در آینده رشد اقتصادی را جبران کنند.