بسیاری از بیماریهای ناحیه مقعد با وجود نشانه های منحصر بفرد خود دارای نشانه هایی مشابه هستند که تشخیص را کمی دشوار می کند که برخی از این علائم در ابتدا خفیف بوده و به راحتی می توان آن را درمان نمود اما در صورت پیشرفت بسیار دردناک خواهند شد و روند بهبود را پیچیده خواهند کرد.
اگر شرایط کار و زندگی شما ایجاب می کند که به مدت طولانی در حالت ایستاده یا نشسته باشید، شما در معرض ابتلا به هموروئید هستید و اگر راه درمان را نمی دانید، بهتر است با ما همراه باشید تا با بهترین روش درمانی آشنا شوید.
بواسیر یا هموروئید چیست و چگونه ایجاد می شود؟
در نیمه پایین کانال مقعد در زیر پوشش سطحی این ناحیه عصبهای حساس و مویرگهای خونی بسیاری وجود دارد که در اثر التهاب و کشیدگی این مویرگها و عروق خونی مقعد بیماری بواسیر یا هموروئید ایجاد می شود.
در بعضی مواقع در اثر کشیدگى زیاد، دیواره این عروق نازک شده به نحوى که هنگام اجابت مزاج احساس آزردگى و ناراحتى دارید.
براساس تحقیقات حدود 55 درصد مردم به این بیماری مبتلا هستند و شیوع آن در زنان و مردان اکنون یکسان است، البته در گذشته به دلیل زایمان های مکرر در زنان شایع تر بود.
به طور کلی هر فشار غیر عادی به پایین راست روده و ناحیه مقعد موجب التهاب ورید های این ناحیه و در نهایت بواسیر خواهد.
این فشار غیر عادی می تواند ناشی از زور زدن هنگام اجابت مزاج، یبوست های مزمن و پر تکرار، حاملگی و یا علل دیگر باشد.
سبک زندگی غلط و ماشینی و همینطور تغذیه نامناسب در جوامع امروزی افراد را در خطر یبوست و بواسیر قرار می دهد.
بواسیر یا هموروئید از بیماری های مهلک وکشنده به حساب نمی آید اما عوارض آن زندگی روزمره را بسیار تحت تاثیر قرار می دهد.
علائم هموروئید یا بواسیر
علائم بواسیر معمولا به ناحیه ایجاد شده بستگی دارد و به طور کلی با توجه به ناحیه ایجاد شده دارای دو نوع خارجی و داخلی است:
در نوع هموروئید داخلی معمولا نمی توانید آنرا ببینید یا حس کنید زیرا در ناحیه رکتوم و انتهای راست روده قرار دارد و به ندرت ایجاد درد و ناراحتی می کند زیرا گیرنده های عصبی درد در آن ناحیه کمتر است. اما در هنگام دفع مدفوع به بواسیر فشار آمده و موجب آسیب و خونریزی خواهد شد. و گاهی نیز فشار آورده بر هموروئید داخلی منجر به بیرون زدگی آن شده که به آن پرولاپس بواسیر می گویند و با درد و آزردگی بسیاری همراه است.
بواسیر خارجی در ناحیه مقعد شکل می گیرد بجز علائم شایع آن اگر لخته خون تشکیل شود به هموروئید ترمبوزه تبدیل شده و آزاردهنده خواهد شد.
در ادامه به علائم بواسری خارجی می پردازیم:
- خونریزى بدون درد هنگام حرکات روده (ممکن است شما مقادیر کمى از خون قرمز روشن رو هنگام دفع یا روى دستمال کاغذى ببینید) که شایع ترین علامت این بیماری است.
- احساس خارش یا حساس شدن در ناحیه مقعد
- احساس درد و ناراحتى (به دلیل حضور پایانه عصبى گیرنده هاى درد در ناحیه مقعد)
- تورم در ناحیه مقعد
- احساس قلمبگى در ناحیه مقعد که میتونه حساس و دردناک باشه و میتونه نشونه اى از ترومبوزد هموروئید باشه (هموروئید با لخته)
- خروج ترشحات لزج بعد از مدفوع
دلایل ایجاد این بیماری دردناک
دلایل زیادی برای ایجاد این بیماری پیدا شده که اکتسابی بوده اما همچنان دلیل اصلى ناشناخته است.
- فشار اومدن به عروق به دلیل حرکات روده
- فشار افزاینده به عروق در حین باردارى
- زایمان طبیعی دشوار
- نشستن براى مدت زمان طولانى جهت دفع مدفوع
- اسهال یا یبوست مزمن
- چاقى
- رژیم غذایى کم فیبر
- رابطه مقعدی
- فشار آوردن به خود هنگام حرکات فیزیکى مثل بلند کردن اجسام سنگین
پیشگیری از بواسیر یا هموروئید
بهترین راهکار براى پیشگیرى از بواسیر نرم نگه داشتن مدفوع است که به هنگام دفع فشارى به عروق اطراف مقعد وارد نشود و به راحتى عبور کند.
برای پیشگیری از این بیماری رعایت کنید:
- مصرف غذاهایى با فیبر بالا مانند میوه و سبز
- مایعات زیاد بنوشید: روزانه ٦ تا ٨ لیوان آب بنوشید. سایر نوشیدنى ها مثل چاى و آبمیوه هم به نرم نگه داشتن مدفوع کمک می کند اما مشروبات الکلى شامل این نوشیدنى ها نمی شود.
- استفاده از مکمل هاى حاوى فیبر: اگر در رژیم غذاییتون در طول روز به میزان کافى فیبر دریافت نمی کنید(٢٥ گرم براى خانم ها و ٣٨ گرم براى آقایان) میتوانید از مکمل هاى حاوى فیبر استفاده کنید (فقط یادتون باشد وقتى میخواین مکمل حاوى فیبر بخورید همراهش آب به میزان زیادى بنوشید تا خود مکمل باعث ایجاد یبوست نشود و همراه با آب مدفوع را نرم کند)
- دفع هرچه سریعتر مدفوع: به محض اینکه احساس دفع مدفوع داشتید به دستشویى مراجعه کنید. چون زمانى که روده در حال حرکته و احساس نیاز به دفع داره با فشار کمترى مدفوع دفع میشه و هرچى بیشتر باقى بمونه خشک میشه و دفعش به فشار بیشترى نیاز داره.
- ورزش : براى پیشگیرى از یبوست و افزایش فشار به عروق مجاور ورزش لازمه. روزانه حداقل نیم ساعت پیاده روى به همه افراد توصیه می شود.
- از نشستن طولانى مدت اجتناب کنید: نشستن طولانى مدت از جمله هنگام دفع مدفوع باعث افرایش فشار به عروق ناحیه مقعدى می شود.
بواسیر (هموروئید) چگونه درمان می شود؟
بواسیر یا هموروئید در دسته بیماری های دردناک قرار دارد اما برای درمان آن نگران نباشید زیرا امروزه روش های نوین و غیر تهاجمی برای بهبود این بیماری وجود دارد.
و بسته به میزان آسیب به عروق و مدت زمان ایجاد شده روشهای درمانی مختلفی وجود دارد.
اگر در بواسیر لخته خونى دردناکى در ناحیه خارجى تشکیل شده باشد بسته به تشخیص پزشک از روش ترومبکتومى استفاده می شود که پزشک اون لخته را با یه برش کوچک خارج می کند.
اما براى کسانى که بواسیر آنها دچار خون ریزى طولانى شده باشد به صورت سرپایى از روش های زیر که کمتر تهاجمى هستند استفاده می شود:
- بستن با نوار کشى ( رابربند ) : ممکن است پزشک با یک یا چند نوار کشى کوچک مسیر گردش خون از هموروئید داخلى به خارجى رو ببندد در واقع مسیر خون ریزى رو مسدود می کنند، این روش تاثیر خوبى داشته اما بسیار دردناک است.
- تزریق (اسکلروتراپى) : در این روش پزشک محلول اسکلروزان را به بافت موضع تزریق می کند تا عروق آن ناحیه بسته شود. این روش ممکن است در بعضی افراد عوارضی مانند سوزش، سرگیجه و تهوع را بهمراه داشته باشد.
- مسدود سازى با لیزر : این روش با نور و انرژى لیزر یا با حرارت صورت می گیرد که این روش سرپایی، بدون درد و بازگشت است.
قطعی ترین روش درمان بواسیر یا هموروئید با لیزر
بهترین روش درمان بواسیر با لیزر می باشد که با کمترین عارضه بدون درد و خونریزی در کوتاه ترین زمان ممکن این عمل قابل انجام است.
این روش درمانی به صورت سرپایی و غیر جراحی با کمک لیرز یا اشعه درمانی مادون قرمز انجام می شود و مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا FDA است.
از علل محبوبیت و رواج این روش عدم نیاز به بیهوشی و برش با تیغ جراحی است.
در روش درمان بواسیر با لیزر ریشه بواسیر سوزانده شده و همزمان بافت های آسیب دیده ترمیم می شوند و خونرسانی به این ناحیه قطع می شود.
در این روش از دونوع لیزر IRC و CO2 استفاده می شود که در هموروئید داخلی از لیزر IRC کمک گرفته می شود و از لیزر CO2 برای بواسیر های بزرگتر شده و بیرون زده استفاده می شود.
از درمان خانگی بواسیر غافل نشوید!
اگر بیماری شما در مراحل اولیه باشد، می توانید با تشخیص پزشک با اقداماتی علائم و مشکلات بیماری را کاهش دهید اما این راهکار های هرگز روشی قطعی نبوده و بیماری را ریشه کن نخواهد کرد.
بعضی از راهکار های درمان خانگی بواسیر عبارتند از:
- خوردن غذاهایى با فیبر بالا
- استفاده از درمان هاى موضعى مثل پماد آنتى هموروئید یا شیاف آنتى هموروئید که می تواند حاوى هیدروکورتیزون یا ترکیبات بى حس کننده مثل لیدوکائین باشد (اگر حاوى کورتون بود بیش از یک هفته ازش استفاده نکنید، مگر به تجویز پزشک)
- نشستن متناوب در وان حمام با آب گرم به مدت ١٠ الى ١٥ دقیقه براى ٢ تا ٣ بار در روز (پیشنهاد می شود این کار بعد از هربار دفع انجام شود. گونه ای از سیتز بث وجود دارد که روى توالت فرنگى قرار میگیرد)
- تمیز نگه داشتن ناحیه مقعد: براى افرادى که مشکل هموروئید دارن توصیه می شود که روزانه دوش آب گرم بگیرن و از شوینده هاى حاوى الکل و ترکیبات عطرى اجتناب کنند و در انتها با حوله تمیز یا سشوار موضع مقعد رو خشک کنند.
- از دستمال توالت هاى خشک اجتناب کنید و به جاش از دستمال مرطوب براى پاک کردن موضع بعد از دفع مدفوع استفاده کنید (دستمال مرطوب عطر آگین نباشد و الکل هم نداشته باشد.)
- می توانید از کمپرس سرد براى رهایى از تورم ناحیه مقعد استفاده کنید
- اگر دردتون زیاد بود می توانید از مسکن هاى او تى سى مثل استامینوفن استفاده کنید.
با رعایت این موارد معمولاً بعد از هفت روز علائم هموروئید از بین می رود در غیر این صورت به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
شاید پذیرش معاینهی مقعد برای شما بسیار سخت و خجالت آور باشد و به علت ترس مدت ها بیماری خود را پنهان کنید اما امکان دارد وضعیت بیماری شما به اوضاع وخیمی برسد و هرگز فراموش نکنید که سلامتی شما بسیار با ارزش است. اگر هموروئید شما به روش های درمان خانگى جواب نداد و با درد خیلى زیادى همراه بود یا خون ریزى شدیدى داشت و تعداد دفعات خونریزى زیاد بود حتماً به پزشک مراجعه کنید، مخصوصاً اگر سن شما بالاى ٤٠ سال استت و خونریزى مقعدى دارید. چون علتش می تواند بیمارى هاى دیگرى باشد (بیمارى هاى خطرناک از جمله سرطان کولورکتال)
عمل جراحی بواسیر یا هموروئید
از گذشته روش های سنتی جراحی بواسیر برای بهیود این بیماری رواج داشته است اما از آنجا که این روش های با عوارضی همچون درد، دوره نقاهت طولانی و بی اختیاری را به دنبال همراه است امروزه طرفداری چندانی ندارد.
شما در حین این عمل کاملا بیهوش هستید تا متحمل درد نشوید و به دو روش قابل انجام است :
- هموروئیدکتومى: در این روش قسمت عمدهٔ بافت هموروئیدی که به صورت غیرعادی بزرگ شده است برش داده میشود و سپس مابقی بافت هموروئیدی به جای طبیعی خودش برگردانده میشود. از آنجا که عمل در ناحیه ای بسیار حساس بدن انجام می شود، ممکن است نیاز به بخیه داشته باشید که بعد از عمل درد خفیفی را احساس خواهید کرد که با گذشت زمان بهبود پیدا می کند.
- هموروئیدوپکسی : این روش که با نام هموروئیدکتومی استاپلر نیز شناخته می شود که با قطع جریان خون به بافت هموروئید داخلى، آن ها خود به خود از بین می روند. در این روش امکان عود مجدد وجود دارد. و این روش نسب به روش هموروئیدکتومى سنتی درد کمتری خواهد داشت.
براى انتخاب بهترین روش باید پزشک مشورت کنید.
جهت مشاوره میتوانید با مرکز درمان بواسیر ایران کلینیک تماس بگیرید
شماره تماس جهت مشاوره : 86084961-021
عوارض بعد از جراحی بواسیر
- خونریزی
- خارش در محل جراحی
- واکنش به داروی بیهوشی
- باریک شدن کانال مقعدی
- بعد از عمل ممکن است به علت تورم یا اسپاسم عضلانی دچار مشکل شوید.
- اگر عضله یا اسفنکتر مقعدی شما در حین جراحی آسیب دیده باشد، ممکن است دچار بی اختیاری مدفوع شوید و حتی نتوانید گاز معده و مدفوع خودتان را کنترل کنید.
- ایجاد هماتوما ( جمع شدگی خون زیر پوست پس از جراحی )
- ایجاد عفونت در محل جراحی
- عود کردن بواسیر
- به وجود آمدن زخم غیر عادی بین کانال مقعدی یا راست روده و ناحیه ای دیگر
- پرولاپس و بیرون زدگی از راست روده
و در صورت مشاهده علائم زیر سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
- خونریزی زیاد
- مشکل در دفع مدفوع و تخلیه باد معده
- تب شدید
مزایا درمان بواسیر یا هموروئید با لیزر
- درمان هموروئید با لیزر به صورت سرپایی انجام می شود و نیازی به بستری در بیمارستان نیست.
- نیاز به بیهوشی ندارد و خطرات عمل های سنگین سنتی را ایجاد نمی کند.
- نیازی به پانسمان و مراقبت های شدید بعد از عمل هموروئید نیست.
- مدت زمان درمان با لیزر کمتر از یک ساعت است.
- درمان بدون درد انجام می شود.
- در لیزر درمانی کمترین آسیب به بافتهای اطراف تودهی هموروئید نمی رسد.
- این روش درصد موفقیت بیشتر و عود کمتری دارد.
- لیزر درمانی بدون هرگونه خونریزی انجام خواهد شد.
- ترمیم سریع زخم ناشی از لیزر درمانی
- انتقال عفونت های خطرناک مثل هپاتیت که در جراحی سنتی به علت خونریزی محتمل است درعمل با لیزر وجود ندارد.