فائو بهعنوان یک سازمان بینالمللی در بخش غذا و کشاورزی عمده فعالیت خود را در روستاها و اقتصاد روستاها بنا نهاده است و سیاستگذاری آن در جهت توسعه اقتصادی و اشتغال روستاها و بهبود محصولات غذایی و کشاورزی آنهاست. سیاست جدید سازمان جهانی گردشگری فرصتی را برای همکاری این سازمان ایجاد کرده است که از طریق جذب گردشگر به توسعه روستایی و رونق بخش غذایی و کشاورزی روستاها دست یابند. اجرای این طرح در ایران نیز میتواند در توسعه بازار گردشگری و رونق اقتصادی آن بسیار تاثیرگذار باشد، زیرا ایران دارای بیش از 37 هزار روستا است که با توجه به تنوع محصولات کشاورزی و غذایی و پتانسیلها و ظرفیتهای گردشگری فراوان فرصت مناسبی را برای رونق بومگردی و توسعه روستایی و اشتغال مردم بومی ایجاد خواهد کرد.
به گزارش «دنیایاقتصاد» سازمان جهانی گردشگری و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد به توافقنامهای در زمینه توسعه گردشگری جهت رسیدن به توسعه روستایی دست یافتند. این دو سازمان بهمنظور ارتقای گردشگری پایدار روستایی و تقویت اقتصاد روستاها و حفظ اکوسیستمها با یکدیگر همکاری میکنند. این مشارکت جدید با هدف ارتقای نوآوری و کارآفرینی، توسعه پایدار و تقویت معیشت بهویژه برای زنان و جوانان در مناطق روستایی انجام میشود. براساس این همکاری این دو سازمان درجهت پیشبرد اهداف مشترک برای دستیابی به رشد پایدار گردشگری روستایی یک تفاهمنامه همکاری پنج ساله منعقد کردند. تمرکز سازمان جهانی گردشگری بر گردشگری پایدار برای توسعه روستایی عمیقا مورد توجه سازمان بینالمللی غذا و کشاورزی قرار گرفت. زیرا گردشگری در مناطق روستایی میتواند منجر به افزایش درآمد کشاورزان، ایجاد اشتغال، افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت مناطق روستایی برای امنیت غذایی، زیست محیطی، حفاظت از میراث فرهنگی و آشپزی و تنوع زیستی محلی و حفاظت از مناظر زیبا شود. این امر منجر به اتحاد این دو سازمان بینالمللی برای دستیابی به توسعه روستایی شده است. سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل (FAO) و سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) با هدف حمایت از اقتصاد روستایی برای ارتقای گردشگری پایدار در مناطق روستایی متحد شدند. اولین توافقنامه بین دو سازمان در 22 سپتامبر در رم با حضور مدیر کل هر دو سازمان به امضا رسید.
گردشگری پایدار در مناطق روستایی منجر به ایجاد انواع گردشگری همچون کشاورزی، طبیعتگردی و ماهیگیری میشود که عامل مهمی در رشد اقتصادی-اجتماعی، کاهش نابرابریها، افزایش انعطافپذیری جوامع روستایی و افزایش درآمد روستاها محسوب میشوند. هدف اصلی این همکاری افزایش تابآوری جوامع روستایی در برابر شوکهای اجتماعی و اقتصادی است تا در جهت رشد گردشگری پایدارتر و فراگیرتر گام بردارد. اولویتهای اصلی ذکر شده در این توافقنامه همکاری تشویق به کارآفرینی در جوامع روستایی بهویژه برای جوانان و زنان با هدف دسترسی به بازارهای محلی و جهانی محصولاتشان و آموزش و پرورش مهارتها بهمنظور ایجاد فرصتهای جوامع در بخش گردشگری است.
مشارکت این دو سازمان منجر به اتحادی جهانی برای دستیابی به برنامههای حفاظت از اکوسیستمها و توسعه سیستمهای مهم جهانی میراث کشاورزی فائو(GIAHS) و حمایت از اکوسیستمهای شکننده (COFE) شده است که میتواند از جوامع آسیبپذیر در اکوسیستمهای شکننده همچنین از اکوسیستمهای کوهستانی، جزیرهای و جمعیت حفاظت کند. در میان شبکه سیستمهای میراث کشاورزی مهم جهان گردشگری پیشرو برابری است. این بخش منجر به اشتغال زنان و جوانان و دادن سهمی در رشد اقتصادی میشود. گردشگری روستایی و کشاورزی همچنین از میراث فرهنگی غنی بسیاری از جوامع در جهت زنده نگه داشتن فرهنگ عامیانه و سنتهای دیگر برای نسل آینده حفاظت میکند.
تفاهمنامه همکاری بین دو سازمان بینالمللی بر ماهیت جهانی گردشگری و اهمیت همکاری در هر سطح برای اعتمادسازی و ایجاد اطمینان جوامع در سراسر جهان تاکید میکند باتوجه به اینکه گردشگری و کشاورزی بهعنوان عوامل حیاتی جوامع در سراسر جهان محسوب میشوند، این تفاهمنامه در بهترین زمان ممکن یعنی پس از انتخاب هدف سال جهانگردی 2020 «توسعه روستایی و بهبود اقتصادی» اتفاق افتاده است. این تفاهمنامه پنج ساله بین دو سازمان جهانی شامل اقدامات مشترک برای برنامه تقویت نوآوری و کارآفرینی، توسعه پایدار و فرصتهای متنوع درآمد و تقویت معیشت با تمرکز بر جوانان و زنان ایجاد شده است. این توافقنامه همچنین بر توسعه گردشگری ماهیگیری بهعنوان نوع جدیدی از گردشگری متمرکز است. تا با جذب گردشگران برای تجربه ماهیگیری به گردشگری ماهیگیری پایدار دستیابند. این مشارکت بینظیر ضمن اینکه منجر به ایجاد تجارب جدید، پرورش شبکهها و ایجاد اتحاد بخشهای دولتی و خصوصی در بین دو نهاد بینالمللی میشود به حمایت و توسعه راهحلهایی برای تسهیل دسترسی کشاورزان محلی و تولیدکنندگان مواد غذایی به بازارهای جهانی خواهد انجامید. از مهمترین نقاط قوت توافقنامه جدید تمرکز بر اشاعه دانش و راهنمایی برای توسعه و مدیریت گردشگری پایدار از طریق ترویج روشهای کاربردی، راهحلهای هوشمند، محصولات نوآورانه در گردشگری روستایی با حفظ ارزشهای سنتی است. همچنین دو سازمان جهانی با طرح یک پروژه آرمانگرایانه در تلاش برای تبدیل هزار روستا به دیجیتالی شدن هستند که این پروژه با همکاری شرکتهای بزرگ مایکروسافت، آیبیام، بنیاد بیل و ملیندا گیتس اجرا خواهد شد.
به گزارش «دنیایاقتصاد» ترکیب نقاط قوت هر دو سازمان و اشتراکگذاری منابع و دانش خود میتواند به بازیابی و ارتقای گردشگری روستایی و در نتیجه دستیابی به توسعه روستایی منجر شود. سازمان جهانی گردشگری با تخصص خود در شناسایی مزایای گردشگری و ارزش این دهکدهها و فائو با دانش خود، محصولات کشاورزی را از طریق تجارت الکترونیک به بازار عرضه میکنند. اجرای موفقیتآمیز این پروژه میتواند روستاها و موتورهای گردشگری روستایی را برای افزایش انعطافپذیری با ایجاد تنوع در درآمد کشاورزان و بازسازی بهتر در برابر بحران کووید-19 آماده کند.