به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، کارنامه سالجاری در حوزه تحویل تجهیزات به نیروهای مسلح بخصوص نیروی دریایی سپاه، جایگاه خاص و ویژه ای داشته و می توان گفت در صورت تقسیم بندی بر اساس موارد اعلامی، بیشترین حجم تحویل سامانه های شناوری، بالگرد و پهپاد، طی سال 99 به این نیرو تحویل شده است. در جدیدترین مورد نیز 340 فروند شناور مختلف که در 6 کلاس عاشورا، ذوالفقار، طارق، قادر، ناصر و گشتی، ساخته شده‌اند در روز دوشنبه 20 بهمن به یگانهای رزمی سپاه پاسداران پیوستند. در این رونمایی چند نکته و محصول قابل توجه دیده شده که در این گزارش به آنها خواهیم پرداخت ولی پیش از آن بایستی اشاره ای به حجم سامانه های تحویلی به نیروی دریایی سپاه و البته نقش شرکت های خصوصی و دانش بنیان در این روند اشاره کرد.
بیشتر بخوانید:
در سال جاری و تا به اینجا، 4 مرحله تحویل انواع شناور، پرنده های با سرنشین و بدون سرنشین به نیروی دریایی سپاه انجام شده است. در این خصوص فرمانده نیروی دریایی سپاه در مراسم اخیر که مربوط به تحویل 340 فروند شناور به نیروی دریایی سپاه بوده اعداد و ارقام قابل توجهی را ارائه داده است. سردار تنگسیری در این زمینه می گوید: این مراسم چهارمین مراسم الحاق است که نخستین آن در خرداد امسال بوده و 112 فروند شناور موشک انداز وارد سازمان رزم این نیرو شد و در مهرماه هم 188 فروند پهپاد شناسایی از دور به این نیرو ملحق شد.
نمایی از تحویل شناورهای موشک انداز به نیروی دریایی سپاه در خرداد ماه سال جاری
تحویل انبوه پرنده های بدون سرنشین به نیروی دریایی سپاه در مهرماه سال 99
با این حساب باید بگوییم که با احتساب شناور شهید رودکی به عنوان یک شناور البته بسیار بزرگ و سنگین، در سال جاری بیش از 453 فروند شناور در سازمان رزم نیروی دریایی سپاه عملیاتی شده و در حوزه پهپادها البته ذکر این مسئله نیز مهم است که علاوه بر 188 فروند پهپادی که در مهر ماه سال جاری وارد سازمان رزم ندسا شد، بایستی به تعداد دیگری از پرنده های بدون سرنشین شناسایی و انتحاری خصوصا از سری ابابیل اشاره کرد که روی قایق ها نصب شده و در همین مراسم اخیر نیز تعدادی از آنها مشاهده شد. پس مجموع در این زمینه می توان گفت 453 فروند شناور و بیش از 200 فروند پهپاد در سال جاری به نیروی دریایی سپاه اضافه شده است.
پهپادهای شناسایی و تهاجمی مهاجر 6، پهپادهای سری ابابیل شناسایی و انتحاری و مدل های عمودپرواز سپهر، شهاب2 و عمودپرواز هدهد4 از دیگر مدل های تحویلی به ندسا در سال جاری بوده اند. دو فروند هواپیمای سبک آب نشین و 4 فروند بالگرد نیز در بحث پرنده های سرنشین دار در سال جاری به نیروی دریایی سپاه تحویل شده است.
از بلیدرانر تا سراج مجهز به موشک
در میان شناورهای تحویل داده شده اخیر به نیروی دریایی سپاه، حداقل یک فروند شناور موشک انداز جدید دیده می شود که از نظر ظاهری و خصوصا طراحی بخش پایینی، شباهت زیادی به طرح قایق تندرو سراج دارد. شناور سراج که در حقیقت یک نمونه کاملا ایرانی از طرح مشهور بلید رانر است که به عنوان یکی از سریع ترین شناورهای جهان، با سرعت بیش از 100 کیلومتر در ساعت، سالها پیش ساخته شده و ایران با دستیابی به این تکنولوژی، نمونه های نظامی آنرا طراحی کرده و ساخت.
شناور سراج
شناور موشک انداز جدید سپاه که با فلش قرمز رنگ مشخص شده
در این شناور جدید، دو تیر موشک کروز نصب شده که با توجه به اندازه پرتابگر احتمالا با موشک های سری کوثر یا نصر طرف هستیم. این دو مدل از موشک های کروز سبک عمدتا با سیستم های مختلف هدایت راداری، اپتیکی و حرارتی بسته به نوعی ماموریت مجهز شده و گزینه مناسبی برای عملیاتی های در اصطلاح (بزن و در رو) در آب های کم عمق خلیج فارس هستند. با اضافه شدن دو موشک و حذف راکت انداز و تیربار سنگین در این شناور جدید احتمالا وزن شناور تا حدی افزایش و سرعت نیز تا حدی کاهش پیدا کرده ولی همچنان می توان با درجه بالایی از اطمینان اعلام کرد که این شناور می تواند به سرعت بیش از یکصد کیلومتر در ساعت دست پیدا کند. پیش از این نیز قایق های تندروی سپاه به قابلیت حمل و پرتاب موشک های کروز مجهز شده بودند ولی این شناور جدید به احتمال زیاد سریعترین شناور موشک انداز در سپاه و ایران و بلکه جهان خواهد بود.
اژدر افکن ویژه سپاه دوباره وارد میدان شد
در سال 1394 و در جریان یک نمایشگاه رسمی و مهم نیروهای مسلح، یک شناور خاص با نام ذوالفقار درنیروی دریایی سپاه رونمایی شد. این شناور دو زیست با طول 17 متر، عرض 3.3 متر و ارتفاع 3.5 متر، وزنی در حدود 22تُن دارد و می‌تواند هم در زیر آب و روی سطح آب حرکت کند. سرعت این شناور اژدرافکن در سطح آب، 40 گره دریایی برابر با 74 کیلومتر بر ساعت است. اژدر مورد استفاده از در این شناور نیز به نام اژدر 324، طولی در حدود 4 متر و قطری برابر با 324 میلی متر دارد و برای مقابه با ناوهای هواپیمابر، شناورهای سطحی با وزن 200تُن، سکوهای نفتی و اسکله های تخلیه و بارگیری به کار گرفته می‌شود.
شناور اژدر افکن سپاه در زمان رونمایی اولیه
شناور اژدر افکن سپاه در مراسم تحویل دهی اخیر شناور
و حالا بعد از 5 سال انتظار و در اواخر سال 1399 شاهد این هستیم که نمونه های جدید شناور اژدر افکن ذوالفقار به واحدهای عملیاتی سپاه تحویل داده شده است. با عملیاتی شدن این شناور یک قطعه مهم دیگر در دکترین نبرد نامتقارن و عملیات های ضد دسترسی سپاه در منطقه خلیج فارس تکمیل شده است.
تحویل های امسال و نقش پررنگ اعتماد سپاه به شرکتهای دانش بنیان
در نهایت باید به این مسئله اشاره کنیم که پرونده امسال مربوط به تحویل تجهیزات مختلف به نیروی دریایی سپاه نشانگر مسائل و نکات مهمی است. نکته اول تلاش سپاه برای افزایش تعداد شناورهای موشک انداز و ورود به خدمت پرنده های بدون سرنشین شناسایی، تهاجمی و انتحاری بوده که نشان از میل سپاه به اجرای دقیق تر و بهتر حملات فوجی به وسیله ترکیبی از پرنده های بدون سرنشین و موشک های کروز دارد. این مسئله در آینده می تواند با مواردی مثل شناورها و زیردریایی بدون سرنشین نیروی دریایی سپاه که مراحل توسعه آن در حال حاضر در دست اجرا است نیز تقویت شود.
نمایه ای از تحویل اخیر 340 فروند شناور به نیروی دریایی سپاه
مسئله دوم و پایانی بحث افزایش سطح اطمینان به بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان است. اگر بخواهیم نگاهی به وضعیت ورود بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان به صورت علنی و اعلامی در نیروهای مسلح داشته باشیم، شاید این امر به صورت جدی، قدمتی حدود 1 دهه داشته باشد ولی حالا شاهد هستیم که این شرکت ها از نقش هایی مثل مشاوره، ساخت قطعات کوچک یا ساخت نمونه های اولیه و آزمایشگاهی در حال بدل شدن به خط تولید صنعتی و پیشرفته، با توانایی تولید انبوه در تیراژ بالای 100 فروند در مقوله ای مثل قایق های تندرو شده اند. نگاه به آنچه این شرکت ها بودند و آنچه امروز هستند نشان دهنده آینده روشنی است که در این بخش در انتظار بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان کشور است.
این همکاری می تواند علاوه بر رشد نیروهای مسلح به رشد علمی و صنعتی کشور، اشتغال زایی و در نهایت ایجاد خطوط مهم ارتباطی بین صنعت، دانشگاه، نیروهای مسلح و بخش خصوصی شده و بخش غیر نظامی را نیز از موهبات پیشرفت های دفاعی بهرمند سازد. در این خصوص فرمانده نیروی دریایی سپاه توضیحات مهمی ارائه داده و گفته است: تولید بالغ بر 100 فروند شناور در یک شرکت دانش بنیان خصوصی و بیش از 30 فروند شناور موشک انداز در سال جاری آماده شده است و همچنین تولید 35 فروند شناور از شناورهای مختلف در یک شرکت دانش بنیان کوچک انجام شده است.
این مسئله نشان دهنده این نکته است که نیروی دریایی سپاه در حوزه شناوری تا حد زیادی می تواند به برون سپاری کار خود، نه فقط به صنعت دفاعی بلکه به بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان آن هم در فاز صنعتی و تولید انبوه تکیه کند. چنین اقدام مهمی، می تواند فشار را از بخش صنعتی در حوزه شناورهای کوچک برداشته و این صنعت را کمک کند تا صرفا در پروژه های بزرگ و پیچیده تر متمرکز شود و از طرف دیگر ایجاد اشتغال و درآمد زایی در بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان نیز بیش از قبل جریان پیدا کند. با این اوصاف، ضمن بایگانی کامل هرنوع تحریم و فشار در عرصه دریایی، نوید درخشش این حوزه پردرآمد و پر ظرفیت را در بخش اشتغال نیروی انسانی خواهد داد که نیروهای مسلح و صنایع دفاعی پیشران و قوه محرکه آن محسوب شده و می شوند.
