دکتر محسن نراقی
جراحی پلاستیک بینی، علاوه بر ایجاد تناسب در خود بینی، ارتباط خوشایندتری را بین بینی و دیگر اجزای صورت برقرار می‌کند. به همین دلیل، نباید بینی را به عنوان عضوی مجزا و جداگانه درنظر گرفت. رابطه تنگاتنگ بینی با پیشانی، چشم، لب وچانه به گونه‌ای است که هر نقصی در اجزای صورت، می تواند بر این ارتباط ظریف تأثیر گذارد.
به‌عنوان مثال، چانه کوچک، موجب برآمده‌تر به‌نظر رسیدن بینی می‌شود. بی‌توجهی نسبت به تناسب بینی با اجزای صورت، سبب می‌شود که به رغم اصلاح بینی، نتیجه عمل رضایت بخش نباشد. مهمترین اصل در زیبایی صورت، وجود تناسب است. اصول تناسب صورت امری مختص به امروز نیست و شواهد آن از دیرباز به چشم می‌خورد.
به عنوان نمونه می‌توان از آثار لئوناردو داوینچی و مشخصا تابلوی معروف او لبخند ژوکوند نام برد که حفظ و رعایت همین نسبت‌ها در طراحی آن به وضوح به چشم می‌خورد. امروز این اصول، صورت علمی به خود گرفته و تحت عنوان دانش زیبایی شناسی در آکادمی‌ها و دانشگاه‌ها تدریس می‌شود. یکی از مهمترین نسبت‌ها، نسبت‌های «یک سوم» در صورت است.
به این ترتیب که اگر خطوطی افقی از ناحیه خط رویش مو، ابروها، قاعده بینی و پایین چانه رسم کنیم، این خطوط، صورت را به سه قسمت مساوی تقسیم می‌کنند. یک سوم بالایی را پیشانی، یک سوم میانی را از بالای بینی تا پایین بینی و از پایین بینی تا پایین چانه هم یک سوم پایینی صورت را تشکیل می‌دهد.
یک سوم پایینی صورت هم خود به دو بخش تقسیم می‌شود: یک سوم بالایی- از پایین بینی تا پایین لب بالا- و دو سوم پایینی- از پایین لب بالا تا پایین چانه. چهره‌ای زیبا تلقی می‌شود که این نسبت‌های «یک سوم» در آن برقرار بوده و هر قسمت با قسمت دیگر تقریبا معادل باشد. در جراحی پلاستیک این نسبت‌ها فوق‌العاده اهمیت دارند و در صورت عدم رعایت، در صورت، تأثیر منفی گذاشته و سایر قسمت‌های صورت را هم بد نشان می‌دهند.
مثلا اگر یک بینی بیش از حد کوتاه شود و نسبت در آن رعایت نشود، این طور به نظر می‌رسد که قسمت پایینی صورت، کشیده و بلند شده یا این که لب بالا خیلی بلند شده است. اگر این نسبت‌ها در صورت کسی به طور طبیعی برقرار باشد، صورت او متناسب و زیبا قلمداد خواهد شد.
بینی‌های غیر مناسب برای جراحی
جراحی در بینی‌های با پوست بسیار نازک و همچنین بینی‌هایی که مستعد تنگی دریچه بینی و مشکلات تنفسی پس از عمل هستند با احتمال بیشتری از مشکلات همراه است. در عین حال وضعیت فیزیکی بینی فقط یک فاکتور برای عمل محسوب می‌شود. وضعیت صورت و سایر اجزای آن، انتظارات و توقعات بیمار و عوامل متعدد دیگری در مناسب بودن عمل برای هر فرد موثرند.
جراحی بینی با اِعمال سلیقه نسبتی ندارد. بینی مثل مدل لباس نیست که هرکسی بنا بر سلیقه شخصی آن را انتخاب کند. بهترین بینی برای هر فرد، تنها یک بینی است و به هیچ عنوان نمی توان با رویکرد سلیقه‌ای با آن برخورد کرد.
همان گونه که اشاره شد، اگر در سابقه تاریخی چند قرن اخیر، به اصول زیبایی شناختی توجه کنیم، هنوز هم معیارهایی که لئوناردو داوینچی از آنها به عنوان معیار زیبایی در ترسیم چهره استفاده می‌کرد، در کتب مهم جراحی پلاستیک به صورت معیار تدریس می‌شود.
این زوایا، اندازه‌ها و ابعادی که بین قسمت‌های مختلف بینی وجود دارد، در حقیقت نوعی استاندارد زیبایی به شمار می‌رود؛ به این معنی که زیبایی هم صاحب مقیاس و استاندارد است. برطبق همین استانداردها، تنها آن بینی‌ای برای صورت، حداکثر زیبایی را به ارمغان می‌آورد که حداکثر تناسب را با چهره داشته باشد.
پس معیار زیبایی نه کوچکی و مینیاتوری بودن بینی، که تناسب آن با سایر اجزای صورت است. در برخی عمل‌ها که فقط به کوچک شدن بینی توجه شده، نه تنها به زیبایی فرد افزوده نشده، بلکه تناسب چهره نیز کاملا از بین رفته است. پس راز زیبایی در تناسب و هارمونی میان اجزای صورت خواهد بود...
برای خواندن بخش دوم- تناسب‌های صورت در هر فرد- اینجا کلیک کنید.
