گفتگو : رضاحسینمرد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی – خبرنگار
تحریریه زندگی آنلاین : فرهاد هنجنی متولد سال 1342 در شیراز است. وی بخشی از دوران تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود گذراند و برای ادامه تحصیل عازم انگلستان شد؛ سال‌های نهم و دهم مقطع متوسطه را در انگلستان و دو سال آخر را نیز در یک مدرسه خصوصی شبانه‌روزی در ایالت نیوجرسی آمریکا، نزدیک شهر پرینستون گذراند؛ سال 1981میلادی دیپلم متوسطه را همان‌جا اخذ کرد و برای ادامه تحصیل به دانشگاه نورت وسترن در ایالت ایلینوی (نزدیک شهر شیکاگو) رفت. سال 1985در دو زمینه و گرایش تاریخ و بیولوژی موفق به اخذ مدرک لیسانس از این دانشگاه شد؛ سپس به دانشکده دندانپزشکی پنسیلوانیا در ایالت فیلادلفیا رفت ولی به دلیل علاقه کم به رشته دندانپزشکی، فقط یک سال (1986/1365) در این رشته تحصیل کرد. بر اساس قوانین کشور در آن دوران که هدف صرفه‌جویی ارزی بود، امکان بازگشت و تحصیل در ایران برای ایشان فراهم شد. بدین ترتیب پس از پذیرش در ایران با قبول واحدهای گذرانده شده مقاطع و رشته‌های مختلف تحصیلی در خارج از کشور، نهایتاً همراه با ورودی‌های سال 1363 علوم پزشکی شیراز، سال سوم دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در رشته طب عمومی مشغول ادامه تحصیل شد. ایشان سال 1370 در رشته پزشکی عمومی فارغ‌التحصیل شد و بلافاصله به‌صورت مستقیم وارد رشته تخصصی پوست شد.وی درنهایت در سال 1374 دانش‌آموخته این رشته از دانشگاه علوم پزشکی شیراز شد.طبق قوانین بالغ‌بر یک سال از طرح خدمت سربازی خود به‌عنوان هیئت‌علمی را در دانشگاه علوم پزشکی یاسوج گذراند و سپس به‌عنوان هیئت‌علمی گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی شیراز از سال 1376 تاکنون به ادامه خدمت در این دانشگاه مشغول شد.مرحوم پدر ایشان یکی از متخصصین بنام قلب و عروق ایران بود که چند سال پیش به رحمت خدا رفت و مادر ایشان که در عرصه زبان‌های خارجی تحصیل‌کرده، اکنون در قید حیات است.وی از بدو شروع فعالیت‌های خود به‌عنوان عضو هیئت‌علمی، مشغول شد و از حدود ده سال پیش تاکنون نیز مدیر گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی شیراز است.در سابقه اجرایی ایشان مدیریت روابط بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی شیراز و عضویت در کمیته‌های مختلف این دانشگاه وجود دارد. وی همچنین سردبیر مجله تحقیقات پزشکی بود که بعدها به نام ژورنال سرطان خاورمیانه تغییر عنوان پیدا کرد. دکتر فرهاد هنجنی به‌اتفاق همکاران خود، مرکز تحقیقات مولکولی پوست را در دانشگاه علوم پزشکی شیراز راه‌اندازی کرد و از بدو تأسیس تاکنون رئیس این مرکز است؛ وی همچنین از سال 1396 تاکنون رئیس انجمن متخصصین پوست ایران است. با این مقدمه شمارا به خواندن گفتگویی صمیمی با این چهره شاخص علمی و بین‌المللی دعوت می‌کنیم.
بیشتربخوانید:
در ابتدا بفرمایید علاقه شما به تخصص پوست از کجا بود و فکر می‌کنید این رشته با سایر رشته‌های تخصصی چه تفاوتی دارد؟
دانشجویان در دوران پزشکی عمومی باید مدتی همه بخش‌های تخصصی را بگذرانند و من در این دوران بود که در بخش بیماری‌های پوست تمایل و گرایش بیشتری به این رشته تخصصی پیدا کردم. در این دوران بسیار تحت تأثیر نحوه طبابت و تعامل با بیماران، دانش تخصصی و نحوه آموزش توسط استاد پیشکسوت خودم "دکتر منوچهر سدیفی" قرار گرفتم.رشته تخصصی پوست وسیع و گسترده است به‌گونه‌ای که باید به همه حوزه‌های مرتبط با پزشکی ازجمله طب داخلی، ژنتیک، جراحی، امور مربوط به زیبایی، پاتولوژی، ایمونولوژی و ... احاطه و اشراف داشت؛ این رشته هنوز هم ابعاد ناشناخته‌ای دارد. در این رشته زوایای فراوانی برای واکاوی و پیشرفت در تشخیص و درمان بیماری‌ها وجود دارد و هنوز سؤالات زیادی پاسخ داده نشده است!
لطفاً در خصوص مرحوم پدر بیشتر بگویید و چقدر ایشان و مادر محترمه در پیشرفت‌های شما اثرگذار بودند؟
ایشان فردی خاص و متولد تهران بود؛ دوران تحصیلات پزشکی عمومی خود را در دانشگاه تهران گذراند ولی در دهه 1950میلادی جهت ادامه تحصیل به فرانسه رفت. ایشان رشته تخصص قلب را در دانشگاه پاریس گذراند و سپس به آمریکا رفت و همین رشته به‌اضافه رشته داخلی را در آمریکا پیگیری و ادامه داد. در آن زمان بنیاد نمازی در خارج از کشور متخصصین و دانش‌آموختگان را برای همکاری در ایران فراخواند و انتخاب می‌کرد. پدرم در آن زمان تصمیم به بازگشت گرفت. فرد متفاوت و خاصی بود به‌گونه‌ای که امروزه از ایشان به‌عنوان یک نمونه در اخلاق حرفه‌ای و پزشکی یاد می‌کنند چون به مدت 51 سال به‌طور تمام‌وقت برای دانشجویان و بیماران تلاش کرد.پدرم در این مدت نیم‌قرن تلاش خود هیچ‌گاه مطب شخصی تأسیس نکرد و همیشه به فکر آموزش، پژوهش و درمان بیماران بود. ایشان مدال درجه‌دو آموزش را از دست رئیس‌جمهور وقت آقای خاتمی دریافت کرد. تبحر خاصی در موضوعات مرتبط با صداهای قلب و تفسیر نوار قلب داشت؛ کتب و مقالات متعددی در طول حیات علمی خود نگارش و تألیف کرد. ایشان متأسفانه سال 1391 به رحمت خدا رفتند و در بقعه "علی ابن حمزه" در شیراز مدفون هستند. من بخشی از موفقیت‌های خود را مدیون مادرم هستم. ایشان به پنج زبان دنیا تسلط دارد و صحبت می‌کند؛ من از همان ابتدا و کودکی به زبان خارجی علاقه‌مند شدم و فکر می‌کنم فراگیری زبان خارجی خصوصاً انگلیسی در بخشی از موفقیت‌های من مهم و مؤثر بوده است.
همکاری شما با انجمن متخصصین پوست ایران از کجا آغاز شد؟
از اوایل فارغ‌التحصیلی و شروع به کار تمایل فراوانی به برقراری ارتباط با انجمن‌های علمی داشتم. اوایل که انجمنی تحت عنوان انجمن پوست در شیراز نداشتیم ولی در تهران با انجمن متخصصین پوست ارتباط برقرار کردم. در آن زمان درزمینهٔ روابط بین‌الملل و کنگره‌های علمی با انجمن همکاری می‌کردم و همچنین با دعوت از میهمانان خارجی و برنامه‌ریزی برای حضور اساتید رشته پوست از سراسر دنیا اقدامات لازم را انجام می‌دادم.چند سال پیش به تقاضای همکاران و دوستان در انتخابات انجمن متخصصین پوست ایران شرکت کردم و باوجوداینکه تمایل جدی برای کاندید شدن نداشتم ولی انگیزه ایجاد تحول، ارتباطات بیشتر و برگزاری هر چه قوی‌تر کنگره‌های علمی موجب شد تا در انتخابات حضور پیدا کنم.من در دوره قبلی انتخابات انجمن متخصصین پوست کاندید شدم، رأی آوردم و درنهایت به‌عنوان نایب‌رئیس منتخب شدم. با توجه به تغییراتی که در انجمن صورت گرفت از سال 1396 ریاست هیئت‌مدیره انجمن بر عهده من گذاشته شد. در دور جدید انتخابات نیز رأی آوردم و تاکنون در همان سمت ریاست هیئت‌مدیره و رئیس انجمن متخصصین پوست ایران ادامه کار دادم.طی سال‌های اخیر سعی ما بر این بود که چهره علمی انجمن را با برگزاری سمینارها، کنگره‌های علمی و دعوت از مهمانان خارجی و متخصصین صاحب‌نام جهان و با برگزاری وبینار و کارگاه‌های علمی آموزشی ارتقا دهیم. در ادامه توجه به جایگاه مجله انجمن پوست که به همت همکاران قبلی در اسکوپوس نمایه شده بود سعی کردیم، شرایط و کیفیت را حفظ کنیم. خوشبختانه در این مدت محتوای علمی مجله را ارتقا داده‌ایم و به فعالیت خود جهت حفظ جایگاه علمی در اسکوپوس ادامه می‌دهیم؛ اکنون برای ارتقاء در نمایه‌های بالاتر تلاش می‌کنیم.
بیشتربخوانید:
در امور صنفی هم سعی کردیم پررنگ‌تر فعالیت کنیم اگرچه وظیفه انجمن‌های علمی توجه به جنبه علمی حوزه تخصصی است. سعی کردیم با انجمن‌هایی که قالب مرتبط با انجمن متخصصین پوست‌دارند، همکاری نزدیک‌تری داشته باشیم. همکاری خود را با انجمن جراحان پلاستیک و ترمیمی ایران، انجمن راینولوژی ایران، انجمن گوش حلق و بینی ایران، انجمن جراحی چشم (جراحی پلاستیک پلک و اکولوپلاستی) نزدیک کردیم. کمیته‌ای تحت عنوان "کمیته کازمتیک(زیبایی)" تشکیل دادیم تا به مسائل فی‌مابین توجه بیشتری بشود و تبادل‌نظر داشته باشیم.
چهره بیماری‌ها در تخصص پوست طی دهه‌های اخیر نسبت به گذشته چقدر تفاوت کرده است؟
رشته پوست نادانسته‌های زیادی داشته که طی دو سه دهه اخیر به‌ویژه در پاتوفیزیولوژی بیماری‌های پوست به دست‌یافت های فراوانی ازنظر علمی و تشخیصی و درمانی رسیده‌ایم. خیلی از بیماری‌ها و علل آن ناشناخته بودند ولی امروزه به مکانیسم‌های تشخیصی و درمان آن‌ها پی برده شده است. متأسفانه برخی از بیماری‌های پوست هنوز درمان قطعی و انتخابی برای آن تعیین نشده است. اما بسیاری از بیماری‌ها طی سالیان اخیر داروها و درمان‌های موفقی پیداکرده است؛ مثل بیماری پسوریازیس که درمان‌های متعدد و مؤثری دارد درحالی‌که درگذشته درمان به یکی دو مورد پماد و قرص خوراکی ختم می‌شد. خوبی رشته پوست این است که جای کار و تلاش زیاد دارد و سؤالات زیادی هنوز منتظر پاسخ هستند که باید توسط پزشکان جوان‌تر و دستیاران تخصصی پیگیری شود. نمونه‌برداری از پوست و تزریق در ضایعات پوستی و تجویز دارو... جز ابتدایی‌ترین اقدامات درمانی برای بیماری‌های پوست درگذشته بود ولی امروزه با تحولاتی که به‌واسطه ساخت دستگاه‌های نوین و لیزر ایجادشده و با بهره‌گیری از موادی مانند ژل و بوتولنیوم توکسین، تحولاتی درزمینهٔ جوان‌سازی و ترمیم پوست به وجود آمده است. این رخداد رشته پوست را از حالت کلاسیک خارج نموده و اقداماتی مانند جراحی‌های پوست و لیزر درمانی تحولی در درمان‌ها ایجاد کرده است.
در مورد سلول درمانی برخی بیماری‌های پوست به‌عنوان تحولی جدید چه دست‌یافت‌هایی ایجادشده است؟
امروزه موضوع سلول درمانی توسط همکارانمان در تخصص پوست موردتوجه ویژه قرار دارد. درمان بیماری ویتیلیگو(برص) که پوست رنگ‌دانه‌های خود را ازدست‌داده و سفید می‌شود با استفاده از سلول درمانی نتایج خوبی داشته است. همچنین کارهای زیادی درزمینهٔ پیری پوست و کاهش چین‌وچروک‌های پوست با استفاده از سلول درمانی انجام‌شده است. موضوع پیوند مو (کاشت مو) و ترمیم زخم با سلول‌های بنیادی نیز توسط متخصصین رشته در حال پیگیری است. خوشبختانه چندین مرکز درمانی در کشور روی این موضوع در حال کار هستند و به نتایج خوبی نیز رسیدند.
چهره بیماری‌های پوست در ایران چگونه است؟
بیماری‌هایی مانند آکنه، لک‌های پوستی، سرطان‌های پوستی تقریباً همانند سایر نقاط دنیا در ایران نیز شیوع دارد. سالک هنوز در برخی مناطق کشور اندمیک است. بیماری پمفیگوس(بیماری خود ایمنی که با تاول ظهور می‌کند) در ایران نیز شیوع دارد.بیماران مبتلابه پسوریازیس (داء الصدف)، لیکن پلان، ویتیلیگو(برص)... در کشور فراوان وجود دارند؛ اگرچه بسیاری از این بیماری‌ها جزء بیماری‌های خود ایمنی محسوب می‌شوند، ولی استرس و مسائل روحی و روانی در تشدید و یا عود این بیماری‌ها مؤثر است. این بیماری‌ها تحت نظر متخصصین پوست تشخیص داده‌شده و درمان می‌شود ولی همچنان نیازمند پیگیری لازم در این خصوص هستیم.
بیشتربخوانید:
آیا تخصص پوست، رشته‌های فلوشیپ نیز دارد؟
بله . این رشته نیز مانند هر رشته تخصصی، شاخه‌های متعدد یا دوره‌های فوق تخصص و فلوشیپ دارد. در خارج از کشور دوره‌ها و رشته‌های متعددی وابسته به تخصص پوست راه‌اندازی شده و افراد در آن دوره می‌بیند؛ مانند: ترمیم زخم، ایمونولوژی پوست، جراحی پوست، لیزر درمانی در پوست، کازمتیک درماتولوژی (فلوشیپ زیبایی)، فلوشیپ درماتولوژی اطفال، فلوشیپ درماتوپاتولوژی (پاتولوژی پوست)، فلوشیپ حساسیت‌های تماسی،...در ایران تلاش‌های فراوانی شده است تا این گرایش‌ها تدریس گردد و تاکنون دو رشته فلوشیپی به‌طور مصوب داریم؛ پذیرش دستیار فلوشیپ در رشته‌های درماتولوژی اطفال و درماتوپاتولوژی در ایران وجود دارد و به دنبال راه‌اندازی رشته کازمتیک درماتولوژی(زیبایی پوست) در کشور هستیم که به امید خدا در آینده نزدیک تصویب خواهد شد و مختص اقدامات عملی در حیطه زیبایی پوست خواهد بود.فکر می‌کنم در آینده به دنبال راه‌اندازی دوره فلوشیپ ترمیم زخم، جراحی پوست، درماتیت‌های تماسی باشیم. سعی می‌کنیم الگوهایی که در سایر نقاط مختلف دنیا در حال اجرا است را در ایران نیز اجرایی کنیم، ولی درمجموع این کار دشواری‌های خود را دارد.
چه تعداد مرکز تحقیقاتی و قطب علمی پوست در کشور داریم؟
مراکز تحقیقاتی پوست درزمینهٔ های مختلف به‌طور متعدد از قدیم در کشور راه‌اندازی شده و مشغول فعالیت است. بیمارستان پوست رازی در تهران به‌عنوان قدیمی‌ترین مرکز درمانی و به‌نوعی قطب درماتولوژی محسوب می‌شود و "مرکز تحقیقات بیماری‌های اتو ایمیون پوست" در این بیمارستان فعالیت می‌کند. مرکز آموزش و پژوهش پوست و جذام دانشگاه تهران نیز جزء اولین مراکز تحقیقاتی کشور درزمینهٔ پوست بوده است. همچنین به دلیل شیوع بالای سالک در کشور، سال‌هاست که مراکز تحقیقات سالک در دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان، مشهد، کرمان... فعال است. مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی دانشگاه علوم پزشکی تهران که مطالعات ارزشمندی درزمینهٔ درمان‌های نوین برخی بیماری‌ها و مشکلات پوست با سلول‌های بنیادی انجام داده است، مرکز تحقیقات مولکولی پوست دانشگاه علوم پزشکی شیراز... تقریباً هر دانشگاه علوم پزشکی در سراسر کشور یک مرکز تحقیقات مرتبط باپوست دارد. یعنی تقریباً هر گروه پوست در دانشگاه هر شهر، یک مرکز تحقیقات در کنار فعالیت‌های علمی و آموزشی خود دارد.
تکنیک‌های سل تراپی و تولید داروهای نوین به چه سمتی پیش می‌رود؟
پیوند مو با توجه به تکنیک‌های نوین کشت سلولی و سل تراپی چند سالی است که موردتوجه قرارگرفته، چون همه افراد بی‌مو به برخی دلایل ازجمله ضعف بانک مو شاید این امکان را ندارند که کاندید پیوند مو باشند به همین خاطر کشت فولیکول مو با بهره‌گیری از سلول‌های بنیادی توسط محققان مرکز تحقیقاتی در حال پیگیری است. ترمیم زخم و درمان ویتیلیگو، جوان‌سازی و کاهش چین‌وچروک پوست نیز در زمره فعالیت‌های محققان سلول‌های بنیادی کشور بوده و روی آن فعالیت‌های زیادی انجام‌شده است.در خصوص تولید "فیلر" چندین شرکت با همکاری علمی برخی اساتید متخصص پوست کشور اقدام به تولید محصول داخلی کرده‌اند و حتی مجوز مصرف آن نیز صادرشده است. در مورد بوتولینیوم توکسین نیز در کشور تولید داریم. این‌ها همه علامت خوبی حاکی از استقلال کشور در تولید محصولات و مواد مصرفی موردنیاز است. چنانچه این شرکت‌ها بتوانند کیفیت تولیدات خود را خوب حفظ کنند، شاید در آینده نیازی به واردات این‌گونه اقلام نباشد.درزمینهٔ تجهیزات پزشکی مورداستفاده در پوست و زیبایی فعالیت چشمگیری انجام‌نشده است. اگرچه در خصوص دستگاه لیزر پوست، چند شرکت داخلی در تلاش هستند ولی باید منتظر اتفاقات بهتر و گسترده‌تر باشیم. اینکه تا چه حد برخی از این دستگاه‌ها وارداتی است و تا چه میزان در ایران تولید و نهایی می‌شود، دقیق اطلاع ندارم. اگرچه برخی از دستگاه‌های الکتروکوتر و مخزن کرایوتراپی... در کشور ساخته می‌شود ولی هنوز خیلی جای کارداریم. هر آنچه درزمینهٔ تجهیزات جدید و پیشرفته‌تر در کشور تولیدشده است باید مورد کار آزمایی های بالینی نیز قرار گیرد تا اطمینان خاطر پیدا کنیم که بیمار و مراجعه‌کننده صدمه‌ای نبیند، چون کیفیت ساخت و کالیبراسیون این‌گونه دستگاه‌ها (مثلاً دستگاه لیزر) خیلی مهم است.
بیشتربخوانید:
آیا در حال حاضر نظارت جدی بر واردات این تجهیزات می‌شود؟
مشکل رشته پوست این است که افراد غیرمتخصص و کسانی که حتی پزشک نیستند در امور پوست، مو و زیبایی دخالت و ادعا به خدمت به مردم‌دارند.ورود افراد مختلف به برخی اقدامات عملی پوست که آموزش‌های آن در دوران تحصیلات تخصص توسط دستیاران تخصصی رشته پوست فراگرفته شده است، همچنین تداخل رشته‌ای با برخی از تخصص های مرتبط با زیبایی و پوست از یک‌سو و مداخله افراد غیرپزشک از سوی دیگر هم دغدغه آفرین بوده است. متأسفانه برخی افراد به دلایلی مثل کسب درآمد بیشتر دست به اقدامات مداخله‌ای می‌زنند.البته ورود بدون قاعده و فاقد نظارت جدی برخی از دستگاه‌ها و تجهیزات مرتبط باپوست نیازمند بازنگری است. تاکنون فقط کارایی دستگاه مهم بود و برای مسئولان کمیت و جایگاه نصب و بهره‌برداری اهمیت آن‌چنانی نداشته است. اداره تجهیزات پزشکی وزارتخانه باید کلیه دستگاه‌ها و تجهیزات مورداستفاده را "شناسنامه‌دار" کند تا بتوان فهمید چه دستگاهی از چه مبدأ و توسط چه شرکتی وارد و کجا نصب‌شده تا قابل‌پیگیری باشد. به‌عنوان‌مثال یک دستگاه اتومبیل را در نظر بگیرید که با داشتن اطلاعات از یک شماره پلاک، نیروی انتظامی می‌تواند به ماهیت مالک و شناسنامه خودرو دست یابد. این کار همانند درج بارکد روی محصولات بهداشتی، آرایشی و دارویی است که همگی به‌وسیله بارکد اصالت کالا قابل‌بررسی و نظارت دقیق‌تر هستند.مسئله دستگاه‌های قاچاق که از مبادی غیرقانونی وارد کشور شده و به فروش می‌رسد یا در برخی مراکز زیرزمینی نصب می‌شود نیز مهم و نیازمند رسیدگی جدی است. کالاهای قاچاق قیمت‌های ارزان‌تر و شرایط فروش آسان دارد و این دستگاه‌های قاچاق حتی در منزل و یا آرایشگاه قابل‌نصب و استفاده است. به نظر می‌رسد که با این رخداد ناگوارباید نظارت‌ها در شهرهای بزرگ و کوچک افزایش بیشتری پیدا کند و بازدارنده‌تر باشد چون این دستگاه‌ها می‌تواند خطرآفرین و آسیب‌رسان باشد. دستگاه لیزر اگر توسط افراد فاقد دانش و تجربه کافی برای مراجعه‌کنندگان مبتلا به موی زائد استفاده شود درصورتی‌که دستگاه مناسب نباشد یا علت بروز عارضه موی زائد ناشناخته باشد (مثلاً به دلایل هورمونی باشد)، امکان بروز هرگونه آسیب وجود دارد. سوختگی پوستی که اثر آن شاید تا سال‌ها باقی بماند رخدادی ناگواری است.در مورد تزریق فیلر و بوتاکس نیز چنین نگرانی‌هایی وجود دارد؛ خیلی از مواد مورداستفاده از مبادی رسمی وارد کشور نمی‌شود، بلکه باکیفیت پایین و قیمت ارزان و یا به‌طور قاچاق وارد کشور شده و در اختیار افراد غیرمتخصص یا غیرپزشک قرار می‌گیرد که باید نسبت به این موضوع نیز هشدار داد. آبسه محل تزریق فیلر، تجمع ماده تزریق‌شده و عفونت یا تب و لرز متعاقب آن نگرانی بعدی است. کبودی و نکروز بافت به دلیل تزریق در محل نابجا نیز یک پیامد دیگر است.درزمینهٔ فراورده‌ها و تجهیزات وارداتی نظارت دقیق و جدی‌تری لازم و ضروری است. این حجم از تبلیغات در سطح شهرها حاکی از وجود مراکز و تجهیزات فراوان جهت انجام امور پوست و زیبایی است؛ شاید این تبلیغات بی‌رویه از اصالت و شرایط خوبی برخوردار نباشد.
برخی تبلیغات در رسانه‌های رسمی به‌سادگی عمومی می‌شود. دیدگاه انجمن متخصصین پوست ایران در خصوص تبلیغات غیرواقعی و غلوآمیز چیست؟
من سال‌هاست که مدیر گروه بیماری‌های پوست دانشگاه علوم پزشکی شیراز و یکی از دبیران هیئت بورد پوست کشور هستم و همچنین عضو هیئت‌مدیره و رئیس انجمن متخصصین پوست ایران، ولی هیچ‌گاه به‌شخصه در مورد صحت این‌گونه تبلیغات و اثربخشی آن از من و همکارانم تاکنون استعلام نشده است؟! این خیلی عجیب و غیرمنطقی است. آیا وقتی یک فراورده مرتبط باپوست و مو در یک رسانه مرجع مانند صداوسیما تبلیغ می‌شود، نباید از صاحب‌نظران و مراجع علمی و مطلع جهت صحت آن جویا شد؟ اینکه یک شامپو بتواند موهای سفید را به رنگ اولیه خود بازگرداند یا اینکه با چکاندن یک قطره رو کف سر، موهای ازدست‌رفته را می‌توان بازگرداند و موجب رشد مجدد مو شد...، آیا صحت دارد و امکان‌پذیر است؟ هیچ‌وقت رسانه ملی و جراید از انجمن پوست و یا استادان دانشگاه و مراکز تحقیقاتی پوست ایران در مورد صحت این تبلیغات استعلام نکرده و نامه‌ای به ما ننوشته‌اند.
اینکه صرفاً با تبلیغ و یا دعوت از یک هنرپیشه و سلبریتی، محصولی بفروش برسد، عملاً خریدار پول خود را دور ریخته است. متأسفانه تا وقتی‌که خریدار و مردم متوجه واقعیت داستان بشوند، شرکت مربوطه سود خود را کسب کرده و به اهداف خود رسیده است. گاهی در این تبلیغات بر ضمانت و گارانتی مرجوعی کالا تأکید می‌شود که فکر نمی‌کنم نتیجه‌ای مثبت داشته است.به نظر من اگر یک محصول خیلی عالی و مؤثر باشد، صرفاً در یک شبکه تلویزیونی یک کشور خاص تبلیغ نمی‌شود، بلکه جهانی و عمومی گسترش می‌یابد من از مردم درخواست می‌کنم همان‌طور که برای خرید لوازم منزل، یخچال و تلویزیون یا گوشی تلفن همراه در اینترنت تحقیق و بررسی می‌کنند، پیش از خرید فراورده‌های مرتبط با سلامت به‌ویژه پوست و مو نیز بررسی لازم را انجام دهند، چون با یک سرچ در اینترنت کل شناسنامه یک محصول قابل‌رؤیت و پیگیری است؛ یا اینکه می‌توان از متخصصین مربوطه جویا و پیگیر شد و پول خود را برای چیزی که کیفیت ندارد هدر نداد. اگر فراورده‌ای ازنظر علمی مؤثر باشد اول به اطلاع متخصصین امر خواهد رسید.
آیا انجمن متخصصین پوست ایران تاکنون اقدام بازدارنده‌ای داشته است؟
گاهی پیگیری‌های ما از طریق انجمن متخصصین پوست در تهران یا شاخه‌های استانی و یا انجمن‌های همکار به‌طور موقت برای برخورد با این‌گونه تبلیغات مؤثر بوده، ولی متأسفانه پس از مدتی مجدد به شیوه‌ای دیگر ادامه یافته است. متأسفانه برخوردها بازدارنده نبوده و نیازمند قانون اخذ تأییدیه و استعلام از مراجع علمی ذی‌ربط است. در مورد برخی تبلیغات گمراه‌کننده و غیرواقعی توسط همکاران در شاخه‌های استانی، مواردی توسط انجمن متخصصین پوست ایران به‌صورت مکتوب و با نامه‌نگاری به مراجع ذی‌ربط اطلاع‌رسانی شده است، ولی بعد از مدتی تبلیغات توسط گروه های دیگری شروع می‌شود و ادامه پیدا می‌کند؛ در خصوص تبلیغات این حوزه باید قانون به‌صورت جامع تدوین و اجرایی شود همچنین از مراجع علمی ذی‌صلاح و صاحب‌نظر نیز باید نظرسنجی کرد و تأییدیه علمی گرفته شود.
