د‌کتر پریسا مهراشتیاق - د‌ند‌انپزشک کودک و نوجوان
اینستاگرام: Dr_parisa_mehreshtiagh@
تحریریه زندگی آنلاین : می‌دانیم که رنگ طبیعی دندان شیری سفید رنگ است و نسبت به دندان‌های دائمی سفیدتر هستند. تفاوت رنگ دندان‌های شیری و دائمی گاهی اوقات باعث نگرانی والدین می‌شود که این حالت کاملا طبیعی است و دندان دائمی زردتر از شیری است. در این مقاله عوامل تغییر رنگ‌هایی که روی دندان‌ها اتفاق می‌افتد را بررسی می‌کنیم.
ژنتیک
رنگ ساختار دندان افراد مختلف با هم متفاوت است. برخی دندان‌ها سفیدتر و برخی زردتر هستند. جالب است که معمولا دندان‌هایی که زردتر هستند، مقاومت بیشتری به پوسیده شدن دارند.
بیشتربخوانید:
نقایص ژنتیکی
گاهی اوقات مشکلاتی مادرزادی و ژنتیکی در ساختار دندان‌ها وجود دارد. این مشکلات ممکن است در مینا یا عاج باشند. ممکن است یک یا دو دندان را درگیر کنند و یا گسترده‌تر باشند و تمام دندان‌ها را درگیر کنند. بسته به وسعت دندان‌های درگیر و مشکل موجود درمان متفاوت خواهد بود.
مصرف داروها
برخی داروها مثل تتراسایکلین اگر در سنین کودکی مصرف شوند، با ساختار دندان باند شیمیایی ایجاد کرده و باعث ایجاد رنگ زرد مایل به قهوه‌ای در دندان‌ها می‌شوند.
لکه‌های‌هایپوپلازی مینایی
این لکه‌ها سفیدتر از دندان هستند و علت‌های مختلفی ممکن است آن‌ها را ایجاد کند، مثل عفونت دندان‌های شیری که باعث به وجود آمدن لکه‌های‌هایپوپلازی در دندان‌های دائمی می‌شود و یا بیماری‌های تب‌دار در 2 سال اول کودکی که باعث می‌شوند جوانه دندانی که در حال تشکیل شدن است، کلسیم کافی جذب نکند و ساختارهای متخلخلی در آن تشکیل شوند.
بیشتر بخوانید:
آسیب‌های دندانی
از عوارض طولانی مدت ضربه، تغییر رنگ دندان‌ها است که علت آن آسیب عروق انتهایی دندان در اثر ضربه می‌باشد. این تغییر رنگ ممکن است خاکستری تا کبود باشد و یا باعث زرد شدن دندان شود.
مواد غذایی رنگی
مانند پفک، کاکائو و ... گاهی اوقات در برخی دندان‌ها که جنس رنگ‌پذیرتری دارند، باعث بد رنگی دندان می‌شوند که البته بیشتر اوقات با پالیش از بین می‌روند.
عدم رعایت بهداشت
به موقع مسواک نزدن باعث رنگ زرد دندانی در اثر تجمع پلاک دندانی می‌شود، البته تجمع پلاک به مرور زمان باعث ایجاد پوسیدگی‌های دندانی می‌شود. شروع پوسیدگی‌ها از لکه‌هایی با رنگ سفید است که به تدریج قهوه‌ای و سیاه می‌شود.
پر کردگی‌های دندانی
برخی تغییر رنگ‌ها هم به خاطر موادی است که برای ترمیم دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولا کامپوزیت‌ها که هم‌رنگ دندان هستند، بعد از گذر زمان تغییر رنگ می‌دهند و نیاز به تعویض پر کردگی یا پالیش دارند.
بیشتربخوانید:
برخی بیماری‌های مادرزادی
برخی بیماری‌های مادرزادی هم باعث تغییر رنگ دندان‌ها می‌شوند. در این موارد سایر ارگان‌ها هم درگیر یک بیماری سیستمیک هستند و تغییر رنگ دندان‌ها هم جزء این علائم است.
مکمل‌های آهن
معمولا استفاده از مکمل‌های آهن باعث تغییر رنگ دندان‌ها می‌شود. توصیه می‌کنیم قبل و بعد از استفاده از مکمل‌ها مسواک زده شود و ترجیحا قطره را انتهای حلق کودک بچکانیم تا کمترین تماس دندان‌ها با مکمل را داشته باشیم.
استفاده از سیگار و قلیان
درمان‌های خانگی سفید کردن دندان‌ها مثل استفاده از جوش‌شیرین و یا خمیر‌دندان‌های حاوی مواد سفید کننده در کودکان توصیه نمی‌شود، چون ممکن است تحریک لثه یا سایش‌های مینایی ایجاد کنند. تنها استفاده از مسواک و خمیر دندان معمولی روزی 2 بار و آبکشی دندان‌ها بعد از هر بار استفاده از مواد غذایی رنگی کافی است. ابتدا باید علت و عوامل ایجاد تغییر رنگ دندان‌ها مشخص شده و سعی در برطرف کردن عامل اصلی شود و بعد به درمان تغییر رنگ‌ها بپردازیم.
گاهی اوقات تغییر رنگ‌های سطحی و جزئی به راحتی با پالیش دندان‌ها از بین می‌روند، ولی گاهی اوقات که تغییر رنگ‌ها عمقی‌تر هستند، درمان راحتی ندارند.
درمان‌های زیبایی مثل استفاده از کامپوزیت‌ها و ونیرهای پرسلنی، سفید کردن دندان‌ها با روش بلیچینگ به صلاح‌دید پزشک و با توجه به مشکل موجود در هر شخص جهت برطرف کردن تغییر رنگ‌ها استفاده می‌شوند.
معمولا درمان تغییر رنگ‌های عمقی کار آسانی نیست و امکان بازگشت تغییر رنگ بعد از مدتی وجود دارد.
بیشتربخوانید:
