توسعه صنعت مس، نیازمند رفع محدودیت‌های دولت است
بهرام شکوری، رئیس انجمن مس ایران در میزگرد «بررسی وضعیت صنعت مس، چالش‌ها و فرصت‌ها» توضیح داد: مشکلات ما بسیار زیاد و فراتر از طرح‌های جامع است. آنها بخشی از پازلی هستند که باید در استراتژی توسعه صنعتی دیده شود. برای رسیدن به این ظرفیت‌های برنامه‌‌‌‌ریزی شده، ارگان‌هایی که درگیر هستند باید همگی به ما کمک کنند که اتفاقات خوب در صنعت مس رخ دهد. شکوری گفت: بحث مولدزایی بسیار خوب است اما باید دید قرار است این سرمایه چگونه خرج شود. دولت می‌خواهد با مولدسازی کسری‌بودجه خود را جبران کند، یعنی قرار نیست پول حاصل از مولدسازی را خرج تحویل و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام کنیم بلکه می‌خواهیم این پول را صرف کسری‌بودجه کنیم. این فعال اقتصادی ادامه داد: پیش از این، مطرح شد که با توجه به پتانسیل‌های مس در کشور، ظرفیت تولید یک‌میلیون‌تن کاتد مس وجود دارد اما اینکه ما بتوانیم این ظرفیت تولید را واقعا داشته باشیم نیازمند رفع محدودیت‌هایی است که دولت برای ما به‌وجود آورده است.یکی از کارهایی که در دنیا انجام می‌شود جذب سرمایه‌گذاری خارجی است. در همین راستا ما هم از شرکت‌های خارجی دعوت کردیم اما بعد از تحریم‌ها، از کشور رفتند.شکوری اظهار کرد: ما دو پیشنهاد به دولت دادیم، اول اینکه با کارشناسان و مشاوران داخلی و خارجی مشورت کنند و این‌گونه طرح جامع مس یا هر کامودیتی دیگر نوشته شود. این به دولت جهت می‌دهد که نوع روابط را چگونه تنظیم کند؛ در واقع یک سند ایجاد می‌شود. او یادآوری کرد: پیشنهاد دوم این است که با عقلا و فعالان اقتصادی مشورت شود، تا حداقل تصمیم‌های غلط گرفته نشود. شورای سیاستگذاری برای زنجیره‌ها ایجاد شود تا افراد مطلع بتوانند در سیاستگذاری دخیل شوند. اگر هیچ‌یک از این کارها را نمی‌کنند، حداقل مثل سیاستگذاران بقیه دنیا 6ماه به ما وقت دهند. این‌گونه حتی اگر تصمیمی گرفته شود ما 6 ماه زمان داریم تا بتوانیم اقدامات لازم را انجام دهیم.
خواستار نظام مبتنی بر عرضه و تقاضا هستیم
کوروش شعبانی، نایب‌رئیس انجمن مس ایران اظهار کرد: ما به این مساله انتقاد می‌کنیم که چرا نمی‌توانیم مثل شیلی، کنگو یا دیگر کشورهای جهان سرمایه‌‌‌‌گذار جذب کنیم، پس چطور می‌توانیم یک‌میلیون‌تن کاتد تولید کنیم؟ چگونه در یک دوره چند‌ساله به این آمار برسیم وقتی هیچ حمایتی از بازار و شرکت‌های کوچک نمی‌شود؟
او ادامه داد: ما تولیدکنندگان بخش‌خصوصی هستیم. در دورترین نقاط مرزی سرمایه‌گذاری می‌کنیم و به سختی مس تولید می‌کنیم. دولت می‌خواهد این صنعت را حفظ کند اما قیمت را به‌گونه‌ای دستوری تنظیم کرده که ما نمی‌توانیم به سود برسیم. مگر ما مزایای خاصی داشتیم که تن به این قیمت‌ها بدهیم؟ ما ترجیح می‌دهیم در یک بازار عادلانه مبتنی بر عرضه و تقاضا به قیمت برسیم.
آینده دنیا انرژی هیدروژنی است
بهروز رحمتی، معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی صنایع مس ایران گفت: در یک کارخانه مس در شیلی، با تجهیزات ما 60میلیون‌تن در سال‌مس تولید شد، در صورتی‌که دقیقا با همین تجهیزات 30میلیون‌تن در کشور ما تولید می‌شود. او گفت: ایران از ازبکستان ضعیف‌تر نیست اما دو واحد 30میلیون تنی مس تولید می‌کند. در روسیه، شیلی، پرو، قزاقستان و کانادا نیز اوضاع همین شکل است. ما در 20 سال‌گذشته و حتی تا همین چند سال‌پیش سالانه‌تنها 7میلیون‌تن تولید داشتیم.این کارشناس و فعال معدنی یادآورشد: نمی‌خواهیم دولت‌های قبلی را زیر سوال ببریم. آیا ظرفیت و دانش ما در کل کشور بهتر نشده‌است؟ پس چرا ظرفیت تولید خود را افزایش نمی‌دهیم؟
رحمتی افزود: در سال‌گذشته، یک قرارداد 21میلیون تنی با یک شرکت اروپایی در یک معدن مس داخل کشور بستیم اما تحریم‌ها مشکل ایجاد کرد و ما نتوانستیم با آن شرکت ادامه دهیم؛ دلیل آن‌هم کارشکنی‌های داخلی بود. تحریم‌ها 20درصد مشکلات است. 80درصد مشکلات از خود تحریمی است. او ادامه داد: یکی از بحث‌های فرسایشی در کشور ما مساله انرژی‌های تجدیدپذیر است. این انرژی‌ها بی‌دلیل در کشور ما مخالفان زیادی دارد، در صورتی‌که همسایه‌های ما، همگی به انرژی‌های تجدیدپذیر روی‌آورده‌اند. ترکیه، قزاقستان و همگی این کشورها به سوخت‌های تجدیدپذیر روی‌آورده‌اند. آینده دنیا به سمت انرژی‌های هیدروژنی تجدیدپذیر است که متاسفانه ما به آن توجه نمی‌کنیم.
هدف‌گذاری تولید سه‌‌‌‌برابری مس
فرشید سلطان‌زاده، مدیرعامل شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات در میزگرد تخصصی بررسی صنعت مس، چالش‌ها و فرصت‌ها؛ در مورد نتایج طرح جامع مس گفت: خروجی اولیه طرح جامع مس ابتدای 1401 منتشر و برای ذی‌نفعان جهت نظرخواهی ارسال شده‌است. وی افزود: هم‌اکنون در دنیا 890میلیون‌تن کاتد مس تولید می‌شود که ایران با مجموع ذخایر حدود 54میلیون تنی رتبه پنجم را در اختیار دارد. سلطان‌زاده ادامه داد: حدود 25میلیون‌تن کاتد مس در ایران تهیه می‌شود که با احتساب 3 تا 4تن قراضه به 28میلیون‌تن می‌رسد.وی اظهار کرد: اگرچه عملکرد ما در حوزه اکتشافات قابل‌توجه بوده اما در بخش تولید بسیار عقب هستیم. سلطانی با بیان اینکه هم‌اکنون رتبه 15 تولید معدنی در دنیا را به خودمان اختصاص داده‌ایم، گفت: تولید مس محتوی در کشور ما 340هزار‌تن است که رقم بسیار اندکی با توجه به ذخایر کشور است. مدیرعامل شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات تصریح کرد: سالانه حدود 160هزار‌تن مس صادر می‌شود درحالی‌که میزان مصرف داخلی 148هزار‌تن است. وی با اشاره به اینکه در تولید کاتد رتبه 18 و در بخش نیمه‌ساخته رتبه 23 را در دنیا داریم، بیان کرد: متاسفانه در بسیاری از مواقع به دلایل سیاسی منابع صنعت مس به‌درستی سرمایه‌گذاری نشده‌است. نکته دیگر اینکه امروزه شاهد رشد رقبا در این عرصه هستیم. او با بیان اینکه در بخش تامین انرژی مشکل چندانی در صنعت مس وجود ندارد و حتی این صنعت قادر به تولید انرژی است، گفت: تهدید کمبود منابع آبی در صنعت مس قطعا مشکل‌ساز است. او با بیان اینکه با بررسی تمامی جوانب برای نخستین‌بار مفهوم «بهینه هدف» را در صنعت مس کشف کردهایم، بیان کرد: ما دو سناریوی خوش‌بینانه و بد بینانه را برای سال1409 تعیین کردهایم و تولید 5/ 4میلیون تن کنسانتره را هدف‌گذاری کردهایم که معادل 6/ 1میلیون‌تن مس محتوی است.سلطان‌زاده تصریح کرد: ما از 5/ 1میلیون‌تن ظرفیت تولید برخورداریم درحالی‌که 20درصد این ظرفیت به تولید منتهی شده‌است، بنابراین بر اساس سند جامع مس باید به سه‌برابر این رقم برسیم. وی با بیان اینکه در صورت تولید یک‌میلیون تنی مس از بازارهای صادراتی قابل‌حذف نیستیم، اظهار کرد: در اولویت‌بندی که توسط ایمیدرو روی 44ماده‌معدنی انجام شد، مس در رتبه نخست اهمیت قرار گرفت. سلطان‌زاده گفت: صنعت مس پتانسیل دست‌یابی به ارزش‌افزوده 3/ 6 تا 7/ 12میلیارد دلاری را دارد و باید سهم به‌مراتب بالاتری از تولید ناخالص داخلی داشته باشد.
بی‌توجهی به مس در برنامه هفتم توسعه
حامد عادلی‌نیک، مدیر گروه معدن و صنایع معدنی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز با حضور در این میزگرد با بیان اینکه معضلات اساسی صنایع ما مشابه است، گفت: صنعت مس بیش از 50سال‌سابقه فعالیت دارد اما هنوز جایگاهی در زنجیره ارزش مس دنیا ندارد. او افزود: در مطالعات و طرح‌های دولت‌ها باید زمینه سودآوری برای صنایع پایین‌دست ایجاد شود، درحالی‌که دولت برنامه‌ای در این زمینه ندارد. عادلی نیک ادامه داد: کشور آمریکا و چین برای افزایش تولید ناخالص داخلی با بر‌‌گزاری جلسات کارشناسی سهم صنایع مختلف را مشخص و ابلاغ می‌کنند اما در کشور ما به صنایع کم‌توجهی می‌شود؛ کما اینکه در برنامه هفتم توسعه برنامه‌ای برای صنعت مس تعیین نشده‌است؛ این بی‌برنامگی در سند جامع مس نسبت به صنایع پایین‌دست هم وجود دارد.
وی در پایان گفت: برخی شرکت‌ها کاتد را با قیمت بسیار ارزان‌تر از نرخ LME خریداری و صادر می‌کنند، بنابراین نباید به اسم حمایت از شرکت‌های کوچک به فعالیت دلال‌ها دامن بزنیم.
ما را با زامبیا و کنگو مقایسه نکنید
همچنین سعد عبدی، کارشناس ارشد صنعت مس که در این میزگرد حضور داشت نیز اظهار کرد: در مورد بیان اعداد و ارقام باید حساسیت بیشتری در طرح جامع مس انجام شود و ارائه این ارقام جز با بررسی‌های میدانی امکان‌پذیر نیست. وی افزود: متاسفانه برخی از مسوولان ما را با رشد صنایع معدنی کنگو و زامبیا مقایسه می‌کنند و نسبت به عقب‌ماندن صنایع معدنی از این کشورها انتقاد می‌کنند درحالی‌که بیش از 80درصد سرمایه‌گذاران این کشورها شرکت‌های خارجی هستند. عبدی اظهار کرد: تمامی فعالیت‌های معدنی توسط صنعتگران داخلی و به‌رغم تحریم‌ها با لطایف الحیلی انجام‌شده‌است و هیچ‌گاه شرایط حضور خارجی‌ها برای رشد صنایع معدنی فراهم نبوده‌است. وی افزود: در کشور شیلی که رتبه نخست معادن را در اختیار دارد، 80درصد سهام معدن «اسکوندیدا» به‌عنوان بزرگ‌ترین معدن این کشور متعلق به شرکت‌های خارجی از جمله شرکت‌های آمریکایی است.عبدی گفت: با وجود اهمیت حضور شرکت‌های پیشرو بین‌المللی برای اکتشاف در کشور، تاکنون شاهد این اتفاق نبوده‌ایم و نتوانسته‌ایم از این پتانسیل استفاده کنیم. عبدی تصریح کرد: ما قرار نیست خودمان را با دیگر کشورها در بحث تولید مس مقایسه کنیم بلکه باید پتانسیل‌های کشور را مدنظر قرار دهیم.
ضرورت نگاه همه‌جانبه در طرح‌های جامع
مجید ضیایی، مدیرعامل شرکت مس شهیدباهنر نیز در ادامه این میزگرد گفت: با وجود تلاش‌های صورت‌گرفته شاهد همسویی نظرات در صنعت مس نیستیم. وی افزود: در طرح‌های جامع باید تمامی مسائل موردنظر قرار بگیرد، به‌طور نمونه در مقوله بازاریابی به‌خاطر تحریم‌ها باید بدون نام‌بردن از مس باهنر صادرات داشته باشیم و این راهکارهای خاص خود را می‌طلبد. ضیایی ادامه داد: اگر می‌خواهیم اتفاقات مثبتی بیفتد باید دیتاهای واقعی داشته باشیم و برای اهداف تعیین‌شده ضرایب مشخصی ارائه کنیم تا بر اساس اهمیت اهداف، طرح جامع مس تهیه شود.
تشکیل کنسرسیوم سرب و روی برای اکتشاف
در نخستین روز از همایش و نمایشگاه چشم‌‌‌‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی در یک پنل تخصصی با عنوان «بررسی وضعیت سرب و روی؛ چالش‌ها و فرصت‌ها» دغدغه‌‌‌‌های این صنعت موردبررسی فعالان و کارشناسان این حوزه قرار گرفت.
امین صفری، معاون توسعه و معادن و صنایع معدنی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات در پنل تخصصی «بررسی وضعیت سرب و روی؛ چالش‌ها و فرصت‌ها» به چالش‌های پیش‌‌‌‌روی این صنعت پرداخت و عنوان کرد: یکی از مسائلی که باید به آن اشاره کرد، توجه داشتن به طرح‌های جامع است که ساعت‌‌‌‌ها از توان و نیروی انسانی بخش دولتی و خصوصی بهره گرفته‌شده‌است، اما متاسفانه در نهایت این طرح‌ها بایگانی شده و چندان بهره‌‌‌‌ای از آن گرفته نمی‌شود. خواهش من از وزارت صنعت، معدن و تجارت این است که طرح‌های جامع را به‌عنوان سند بالادستی درنظر بگیرد و آنها را به ذی‌نفعان و سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها ابلاغ کند که در غیر‌این‌صورت این طرح بیهوده خواهد ماند.صفری در ادامه به موضوع اکتشاف در حوزه سرب و روی پرداخت و تصریح کرد: بیشتر سرمایه‌گذاری‌‌‌‌ها در کشور در حوزه اکتشاف توسط شرکت‌های بزرگ فولادی انجام‌شده، این در حالی است که اکتشاف یک کار تخصصی به‌‌‌‌شمار می‌رود و باید توسط شرکت‌های تخصصی انجام گیرد؛ از این‌رو در صنعت سرب و روی پیشنهاد می‌کنم شرکت‌های سرب و روی با همکاری یکدیگر یک کنسرسیوم برای اکتشاف ایجاد کنند، همانند کنسرسیومی که فولادی‌‌‌‌ها در این زمینه ایجاد‌کرده‌‌‌‌اند. وی در ادامه چالش دیگر پیش‌‌‌‌روی صنعت سرب و روی را قوانین دست و پاگیر دولتی برشمرد و عنوان کرد: اگر تسهیلی در این قوانین روی ندهد، شاهد اتفاق‌‌‌‌های خوبی در حوزه اکتشاف نخواهیم بود.صفری با تاکید بر این موضوع که صنعت سرب و و روی همانند سایر صنایع همچون فولاد نیازمند زیرساخت‌های آنچنانی نیست، عنوان کرد: در مقام مقایسه صنعت سرب و روی چندان متکی به گاز یا آب و برق نیست و این موضوع می‌تواند مزیت و به‌نوعی فرصت برای این صنعت به‌‌‌‌شمار رود. البته برای تامین مواد اولیه، دولت باید مانع ایجاد نکند و حتی مشوق‌‌‌‌های وارداتی نیز درنظر بگیرد.
کنسانتره را صادر نکنیم
در ادامه این پنل تخصصی در حوزه سرب و روی، حسین جوادی، رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان شمش سرب ایران عنوان کرد: برای تولید سرب به دو منبع نیازمند هستیم، یا از طریق ذخایر معدنی یا از طریق بازیافت باتری‌‌‌‌های فرسوده می‌توانیم سرب تولید کنیم. در تولید سرب با مواد معدنی قابلیت‌‌‌‌های قابل‌‌‌‌توجهی در کشور ما وجود دارد، اما موضوع قابل‌تامل آن است که کنسانتره آن به خارج از کشور صادر می‌شود. اگر این روال ادامه پیدا کند، واحدهای تولید سرب در کشور توان ادامه تولید را نخواهند داشت، از این‌رو تقاضای ما از دولت آن است که نباید اجازه صادرات کنسانتره سرب را بدهد. جوادی در ادامه تصریح کرد: برای تامین مواد اولیه و منع صادرات بارها به وزارتخانه صمت مراجعه کردهایم، اما آنها معتقدند که تامین مواد اولیه واحدهای سرب برعهده آنها نیست، اگر آنها وظیفه‌‌‌‌ای در این راستا ندارند، پس چرا پروانه ایجاد واحد سرب و روی صادر می‌کنند، درحالی‌که خود را جوابگوی تامین مواد اولیه آنها نمی‌‌‌‌دانند؟ حتی اگر تامین مواد اولیه را جزو وظایف خود نمی‌‌‌‌دانند حداقل با منع صادرات آن می‌توانند از ورشکستگی این شرکت‌ها جلوگیری به‌عمل آوردند. وی در ادامه به موضوع بازیافت سرب اشاره کرد و گفت: بخش قابل‌‌‌‌توجهی از قراضه سرب از کشورهای همسایه تامین می‌شود، اما باتری قراضه به‌‌‌‌صورت ورودموقت وارد می‌شود و در این میان ارزی تبادل نمی‌شود، موضوع قابل‌توجه آن است که زمان صادرات، دولت سهم خود را از ما طلب می‌کند. رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان شمش سرب ایران در ادامه با اشاره به موضوع آلودگی در این صنعت عنوان کرد: سرب اگر به درستی تولید شود به‌همراه خود برکت خواهد آورد، اگر آلودگی داشته باشد مقصر سازمان محیط‌‌‌‌زیست است که نظارت درستی بر واحدهای غیراستاندارد نداشته است. جوادی در پایان به ضرورت ایجاد زیرساخت‌ها در این صنعت اشاره کرد و گفت: البته قطع‌شدن برق و گاز بر عملکرد واحدهای سرب و روی نیز تاثیرگذار است و بدون‌شک ابتدا باید به فکر زیرساخت‌ها و پس از آن به فکر تولید باشیم، چراکه ما در ایران شرایط، مواد اولیه، دانش فنی و... را برای تولید سرب و روی داریم.
خالی‌بودن ظرفیت تولید در بخش روی و سرب
حمیدرضا حمایت، مدیرعامل مجتمع سرب و روى و باریت مهدى‌آباد در پنل تخصصی با عنوان «بررسی وضعیت سرب و روی؛ چالش‌ها و فرصت‌ها» به آمار ایران از لحاظ ذخایر پرداخت و جایگاه آن را ویژه توصیف کرد؛ بنا به آماری که او مطرح کرد از مجموع 251میلیون‌تن روی جهان حدود 12میلیون‌تن آن در ایران قرار دارد و از 90میلیون‌تن سرب جهان 1/ 4میلیون‌تن سهم ایران است که ایران را با حدود 5درصد از کل ذخایر در جایگاه ششم دنیا قرار می‌دهد. او سپس به توزیع استانی این منابع اشاره کرد که براساس آن یزد، اصفهان و زنجان رتبه‌‌‌‌های اول تا سوم را دارند. حمایت در ادامه گفت: از مجموع این میزان سرب و روی، 75درصد از کل سرب و 65درصد از کل روی ایران در معدن مهدی‌‌‌‌آباد یزد قرار دارد.
این مدیر معدنی همچنین به مقایسه سطح استخراج در ایران و جهان پرداخت و با توجه به میزان استخراج 384هزار تنی سرب در سال1401 در ایران و نسبت آن با 13میلیون‌تن استخراج در جهان، سهم ایران را 3درصد برآورد کرد.
به گفته او این رقم برای روی با 97هزار‌تن استخراج، حدود 2درصد استخراج مجموع جهان است. او سپس افزود: چنانچه مشخص است سهم ایران از ذخایر 5درصد است اما در زمینه استخراج 3درصد این سهم محقق می‌شود.حمایت در بخش دیگری از سخنان خود به خالی‌بودن ظرفیت تولید در این بخش‌ها پرداخت و گفت: تنها 44درصد از ظرفیت220هزار‌تن شمش روی استفاده می‌شود؛ در بخش سرب این مساله وخیم‌‌‌‌تر است و بیش از 70درصد از ظرفیت آن خالی است. او دلیل این امر را کمبود مواد اولیه، کاهش عیار روی، به‌ویژه در معدن انگوران و عدم‌توسعه بازیافت عنوان کرد و ادامه داد: در سال‌های اخیر رفته‌رفته کمیت و کیفیت در حال کاهش بوده‌است.این مدیر معدنی در ادامه به موضوع اکتشافات اشاره‌ای داشت و با ذکر این نکته که ضعف اکتشافات یک معضل است، افزود: این ضعف در حوزه فلزات غیرآهنی شدت بیشتری دارد و عملا توجهی به آن نشده‌است و دلایل آن نبود استراتژی بلندمدت، تعلل و تاخیر در اجرای طرح‌های مربوطه است.حمایت همچنین به تهیه طرح جامع سرب و روی اشاره کرد که به بیان او از سال1397 آغاز شده و شرکت معدن مهدی‌‌‌‌آباد و کوشا معدن در آن فعالیت دارند و از بخش‌خصوصی نیز دعوت شده‌است در این طرح مشارکت کند. او در توضیح این موضوع افزود: در سال‌آغاز این پروژه هدف مشخص نبود و نه‌تنها با کمبود آمار، بلکه با آمار متناقض مواجه بودیم.مدیرعامل مجتمع سرب و روى و باریت مهدى آباد با مقایسه مصرف سرانه روی در ایران و جهان به کمیت پایین‌تر از متوسط جهانی سرانه مصرف در ایران اشاره و تاکید کرد: درحالی‌که سرانه مصرف روی در ایران 7/ 0کیلوگرم است، این رقم در سطح جهانی 2 کیلوگرم و در برخی کشورها مانند کره‌‌‌‌جنوبی به 14 کیلوگرم نیز می‌رسد.موضوع دیگری که حمایت مطرح کرد، مساله بازیافت بود که با توجه به وضعیت فعلی، توصیه او ایجاد مرکزیت و متولی برای این بخش بود. حمایت همچنین به آینده تولید معدن انگوران و تحلیل رفتن توان این معدن اشاره کرد و جایگزین آن را معدن مهدی‌‌‌‌آباد دانست که در فاز اول 200هزار‌تن و در فاز دوم 200هزار‌تن دیگر به بازار تزریق می‌کند. او توجه به صنایع پایین‌‌‌‌دستی را ضروری دانست و با توجه به سطح بالای واردات در این زمینه تحول جدی را منوط به توجه به گالوانیزه و آلیاژها خواند و نتیجه آن را بومی‌‌‌‌سازی و جلوگیری از خروج ارز دانست.
تبدیل‌شدن فرصت‌ها به چالش‌ها
جمشید افشار، مدیرعامل شرکت کوشا معدن در ادامه پنل تخصصی «بررسی وضعیت سرب و روی؛ چالش‌ها و فرصت‌ها» با اشاره به طرح جامع در این حوزه گفت: طرح جامع از احساس نیاز‌زاده شد و به‌تدریج و با همفکری به فکر افتادیم که این طرح باید تهیه شود. او شروع این کار را در معدن مهدی آباد بسیار قبل از آن دانست که مورد‌توجه ایمیدرو و وزارت صمت قرار گیرد و گفت: خوشبختانه در این 4، 5 سال‌نسخه اولیه این طرح تهیه شده و در این مدت طرح در حال رشد و پختگی قرار گرفته و نسخه اولیه رو به بهبود است.افشار در بخش دیگری از سخنان خود به بحث چالش‌ها و فرصت‌ها پرداخت و گفت برخی فرصت‌هایی که داشتیم به‌سرعت در حال تبدیل‌شدن به چالش است. او بیان کرد: نیروی انسانی و انرژی که هر دو به دلیل ارزانی فرصت محسوب می‌‌‌‌شد، در حال از دست‌دادن مزیت و تبدیل‌شدن به تهدید است. مدیرعامل کوشا معدن درباره مواد اولیه نیز اظهار کرد: به‌نظر می‌رسد در این زمینه نیز دچار خوش‌بینی هستیم؛ استنباط ما این است که رتبه بالایی داریم اما باید در این زمینه بازنگری شود. او ادامه داد: در زمینه مواد اولیه فولاد کمبود داریم و باید ببینیم برای سرب و روی وضعیت به چه صورت است، چون در این زمینه برآوردی صورت نگرفته و همه تصورات ما بالقوه است یا در معرض آزمون قرار نگرفته است؛ این‌ها همان فرصت‌هایی است که ممکن است به چالش تبدیل شود.
فرسودگی ناوگان و ضعف تکنولوژی
علی ساطعی، مدیر معدن انگوران دیگر سخنران پنل تخصصی «بررسی وضعیت سرب و روی؛ چالش‌ها و فرصت‌ها» در آغاز سخنان خود گفت: معدن انگوران بزرگ‌ترین تامین‌‌‌‌کننده خوراک صنایع روی کشور است اما در حال‌حاضر به نقطه انتهایی کار خود رسیده‌است و فقط 4میلیون‌تن از توان آن باقی است. او با اشاره به اینکه تمام صنایع استان زنجان بر اساس خاک کربناته معدن انگوران تاسیس شده و فعالیت می‌کنند، این مساله را مخاطره این صنایع دانست و تاکید کرد: باید در بحث تکنولوژی استفاده از خاک سولفیدی تلاش بیشتری شود، چراکه در صورت ادامه روند کنونی تا 3 یا 4 سال‌آینده خاک این معدن تمام می‌شود. به گفته ساطعی با وجود منابع سرب و روی در منطقه به دلیل مسائل محیط‌زیستی دست معدن‌کاران برای بهره‌‌‌‌برداری بسته است.او مساله بعدی را مساله فرسودگی ناوگان پیمانکاران دانست و گفت: در حال‌حاضر پیمانکاران امکان نوسازی ناوگان را ندارند و به این ترتیب و با پایین‌آمدن بهره‌‌‌‌وری ماشین‌آلات، نوسازی ناوگان حتما باید در دستور کار قرار گیرد؛ همچنین در بحث تکنولوژی باید به فناوری‌های استفاده از خاک سولفیدی توجه کرد و این مساله نیز از ضروریات است.
