بواسیر، بیماری شایعی است که در اثر بزرگ شدن سیاهرگهای داخل یا خارج مقعد ایجاد میشود. این بیماری میتواند علائم ناخوشایندی مانند خونریزی، درد، خارش و احساس عدم تخلیه کامل روده را به همراه داشته باشد.
علائم شایع بواسیر:
- خونریزی رگهای یا قطرهای از مقعد، گاهی اوقات روی مدفوع یا در توالت
- درد، خارش یا ترشح مخاطی پس از اجابت مزاج
- احساس برآمدگی یا برجستگی در مقعد
- احساس تخلیه ناقص روده
- التهاب و تورم در ناحیه مقعد
علل بواسیر:
- افزایش فشار روی سیاهرگهای مقعد یا راست روده به دلایل مختلفی مانند یبوست، بارداری، زور زدن هنگام اجابت مزاج، چاقی، ایستادن یا نشستن طولانی مدت و ...
- ضعف عضلات کف لگن
- سابقه خانوادگی بواسیر
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به بواسیر:
- رژیم غذایی کم فیبر
- یبوست مزمن
- چاقی
- نشستن یا ایستادن طولانی مدت
- بارداری
- زایمان
- افزایش سن
- سابقه جراحی مقعد یا راست روده
- برخی بیماریها مانند سیروز کبدی
پیشگیری از بواسیر:
مصرف فیبر کافی: رژیم غذایی غنی از فیبر به نرم شدن مدفوع و سهولت در دفع آن کمک میکند. منابع خوب فیبر شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات هستند.
نوشیدن مایعات فراوان: نوشیدن آب به اندازه کافی به جلوگیری از یبوست و حفظ سلامتی دستگاه گوارش کمک میکند.
ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم به تقویت عضلات کف لگن و بهبود گردش خون در ناحیه لگن کمک میکند.
حفظ وزن سالم: چاقی میتواند فشار بیشتری به سیاهرگهای مقعد و راست روده وارد کند.
اجتناب از زور زدن هنگام اجابت مزاج: زور زدن میتواند به رگهای مقعد فشار وارد کند و آنها را متورم کند.
استفاده از ملینها در صورت یبوست: یبوست میتواند به تشدید بواسیر منجر شود. در صورت یبوست مزمن، میتوانید از ملینهای طبیعی استفاده کنید.
حمام سیتز: نشستن در حمام سیتز (حمام آب گرم) به مدت 10 تا 15 دقیقه چند بار در روز میتواند به تسکین درد و التهاب ناشی از بواسیر کمک کند.
تشخیص بواسیر:
به گزارش فرارو، تشخیص بواسیر معمولاً با معاینه فیزیکی مقعد و راست روده توسط پزشک انجام میشود. در برخی موارد، ممکن است پزشک از روشهای تشخیصی مانند آنوسکوپی یا پروکتوسکوپی برای بررسی دقیقتر رگهای مقعد و راست روده استفاده کند.
درمان بواسیر:
درمان بواسیر به نوع و شدت علائم آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، بواسیر با روشهای خانگی و بدون نیاز به درمان دارویی یا جراحی قابل درمان است.
درمانهای خانگی:
حمام سیتز: نشستن در حمام سیتز (حمام آب گرم) به مدت 10 تا 15 دقیقه چند بار در روز میتواند به تسکین درد و التهاب ناشی از بواسیر کمک کند.
کمپرس سرد: استفاده از کمپرس سرد به مدت 10 تا 15 دقیقه چند بار در روز میتواند به کاهش تورم و درد ناشی از بواسیر کمک کند.
پمادها و کرمهای موضعی: برخی از پمادها و کرمهای موضعی بدون نسخه میتوانند به تسکین درد، خارش و التهاب ناشی از بواسیر کمک کنند.
داروهای مسکن: داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند به تسکین درد ناشی از بواسیر کمک کنند.
درمانهای پزشکی:
در صورتی که بواسیر با روشهای خانگی قابل درمان نباشد، پزشک ممکن است روشهای درمانی دیگری را تجویز کند. این روشها شامل موارد زیر هستند:
باند لاستیکی: در این روش، یک باند لاستیکی در پایه بواسیر داخلی قرار داده میشود تا جریان خون به آن قطع شود و به مرور زمان از بین برود.
اسکلروتراپی: در این روش، مادهای شیمیایی به داخل رگهای متورم تزریق میشود تا آنها را مسدود کند و از بین برود.