مدت زیادی از زمانی که وقتی دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا بود و کریپتو را «کلاهبرداری» خواند نگذشته است. از آن زمان تاکنون ارز دیجیتال تغییر زیادی نکرده است. در واقع، بزرگترین خبر این حوزه سقوط تماشایی صرافی ارزهای دیجیتال FTX و محکومیت موسس آن به اتهام کلاهبرداری بوده است. پس اگر دلیلی در تغییر نظر ناگهانی ترامپ به نفع رمزارز دیده میشود، نمیتوان در بازار ارزهای دیجیتال دید. ارز دیجیتال یک دارایی بیثبات و تقریبا بدون ارزش ذاتی است، از آن گذشته رمزارز با آرزوی دنیایی بدون دولت پا به جهان گذاشت. تمام این موارد باعث میشود تا سوال جذاب و جذابتر شود، چه چیزی نظر جمهوریخواهان آمریکایی، علیالخصوص ترامپ را تغییر داد؟
رئیسجمهور سابق آمریکا با کریپتوکاران مهربانتر بهنظر میرسد و قول داده است که ایالات متحده را به «پایتخت رمزنگاری کره زمین» تبدیل کند و جالبتر آنکه به نظر میرسد حزب جمهوریخواه هم مشتاقانه به دنبال اجرایی ساختن وعدههای ترامپ است. همانطور که در گزارش پیشین «دنیایاقتصاد» درباره وعدههای ترامپ نوشته بودیم، سناتور سینتیا لومیس پیشنهاد کرده است که دولت فدرال حدود 5درصد از بیتکوین جهان را خریداری کند و بهصورت ذخیره استراتژیک مانند ذخایری که ایالات متحده برای نفت و طلا دارد، نگهداری کند.وعدههای انتخاباتی ترامپ حاکی از ظهور طبقه قدرت جدید در سیاست آمریکا است: طبقهای از کارآفرینان تکنولوژیک و سرمایهگذاران خطرپذیر که از مقررات سختگیرانه دولتی که برای حمایت از مصرفکنندگان آمریکایی در نظر گرفته شده است و در طول دولت بایدن قدرت بیشتری گرفته بودند، ناراحت هستند. فعالان رمزارز در سال2024 ثروت قابل توجهی را روی کارت جمهوریخواهان گذاشتهاند. تا به اینجا موسسه حقوقی Fairshake بیش از 200میلیون دلار جمعآوری کرده است. دوقلوهای Winklevoss - سرمایهگذاران بزرگ ارزهای دیجیتال که صرافی رمزنگاری Gemini را راهاندازی کردند، میلیونها دلار به کمپین جمهوریخواهان کمک کردهاند.
مارک اندرسن و بن هوروویتز، سرمایهگذاران خطرپذیر، شاید بزرگترین سرمایهگذاران در شرکتهای رمزنگاری، از گروههای طرفدار ترامپ حمایت کردهاند. پیتر تیل، کارآفرین سیلیکونولی در آغاز راه حرفهای سیاسی سناتور جیدی ونس که اکنون معاون آقای ترامپ است، نقش موثری داشت. ارزهای رمزنگاریشده مانند بیتکوین، بیتهای کدی هستند که زمانی ایجاد میشوند که کامپیوتر برخی از مسائل پیچیده ریاضی را حل کند. جذابیت اصلی آنها از این واقعیت ناشی میشود که عرضه آنها توسط یک الگوریتم دیکته میشود و تراکنشها بهطور خودکار در مواردی که شبیه صفحات گسترده عمومی آنلاین هستند، تایید میشوند.
«ارزش» به اصطلاح توکنها به دولت متکی نیست. این به رمزارز مزیتی منحصر به فرد در نظر بدبینان به دولت به شمار میآید و آنها از دسیسههای تکنوکراتهای ناشناس قدرتمند در وزارت خزانهداری یا فدرالرزرو در امان نگه میدارد. این تعریف به آن معناست که برخلاف دلار که ارزش آن به اعتماد قابل توجهی که سرمایهگذاران در سراسر جهان به اعتبار کامل دولت ایالات متحده، اقتصاد ایالات متحده و فدرال رزرو دارند، لنگر انداخته است، ارزش توکنها بهطور کامل به ایدهای کاملا متضاد با آن بستگی دارد.
دوران بایدن، مقررات ارزهای دیجیتال با رویکردی بدبینانه، که عمدتا تحت تاثیر سناتور الیزابت وارن قرار داشت، مشخص شده است. وارن که به بدبینی آشکار نسبت به صنعت کریپتو معروف است، تمام تلاش خود را وقف اجرای اقدامات نظارتی سختگیرانه برای محافظت از مصرف کنندگان و حفظ ثبات مالی کرده است. تاثیر او در استراتژی «Chokepoint 2.0» دولت و در موضع متحد او، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار، گری گنسلر و همچنین تنظیمکنندگان محتاط مشهود است. رویکرد وارن بر پرداختن به خطرات مرتبط با ارزهای دیجیتال، از جمله تقلب، پولشویی و تامین مالی تروریسم، بدون اندازهگیری صحیح بحثها برای متعادل کردن ریسکها با فرصتهای عدالت اقتصادی قابلتوجه و جدا کردن واقعیت از داستان، متمرکز شده است.
پارادوکس معناداری در پناه آوردن طرفداران ارزهای دیجیتال به دولت یا دستکم حزب پرقدرت آمریکایی دیده میشود. لابی کریپتو اکنون از MAGA (شعار اصلی طرفداران ترامپ) میخواهد تا از آنها در برابر قانونگذارانی که در زمان دولت بایدن دمار از روزگار آنها درآورد محافظت کند. یکی از منفورترین چهرهها در این بین گری گنسلر، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار است که ترامپ در کنفرانس بیتکوین2024 وعده برکناری او را داد.
گری گنسلر، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار پیشنهاد کرده است که داراییهای رمزنگاریشده بهعنوان اوراق بهادار در نظر گرفته شوند، مشروط به همان محدودیتهای نظارتی که سایر اوراق بهادارمجبور به رعایت آنها هستند. کمیسیون بورس و اوراق بهادار دقیقا به همین دلیل از برخی شرکتهای رمزنگاری مانند Coinbase و Ripple بهدلیل عدم پیروی از دستورالعملهای اساسی حفاظت از مصرفکننده فدرال شکایت کرده است.
اکنون لابی کریپتو در حال آماده کردن تیم خود است و نه تنها ترامپ را متقاعد کرده که گنسلر باید اخراج شود، بلکه همچنین موفق شده برخی از جمهوریخواهان را متقاعد کرده است که با استفاده از قدرت و منابع دولت فدرال در این طبقه دارایی بیثبات حمایت کنند.
هفته گذشته در گردهمایی نشویل، دونالد ترامپ در میان طرفداران پروپا قرص کریپتو قرار گرفت و برای آنها از برنامههایش برای ایجاد ذخیره استراتژیک از جنس بیتکوین گفت. صحبتهای نامزد انتخاباتی جمهوریخواهان طرفداران رمزارزها را هیجانزده کرد و حتی بازار ارز دیجیتال نیز در واکنش به صحبتهای ترامپ واکنش مثبتی نشان داد و صعودی شد. بر اساس گزارش خزانهداری بیتکوین که دادههای مربوط به داراییهای شرکتی و دولتی را جمعآوری میکند، آمریکا صاحب 213 هزار بیتکوین یا به بیانی دیگر، یکدرصد از بیتکوینهای در گردش است. دارایی بیتکوین موجود، به ارزش حدود 15میلیارد دلار (به قیمتهای فعلی)، نتیجه توقیفات از عملیات غیرقانونی، بهویژه پرونده «جاده ابریشم» است. حتی افزایش سطح بیتکوینها به 5درصد پیشنهادی سناتور سینتیا لومیس هنوز آن را در حد کسری از ارزش ذخایر طلای آمریکا قرار خواهد داد.
طرح خانم لومیس برای دولت برای خرید 5درصد از تقریبا 19.5میلیون بیتکوین در گردش را در نظر بگیرید. درحالیکه این مقدار بیتکوین اکنون حدود 63میلیارد دلار هزینه دارد. یک سال پیش، خزانهداری میتوانست آنها را با مبلغی حدود 29میلیارد دلار خرید کند. جالب اینجاست در صورت اجرایی شدن این مساله دولت باید بیتکوین را از دارندگان فعلی این ارز دیجیتال بخرد؛ یعنی کسانی که در حال حاضر لابی میکنند.
البته کاری که لومیس میخواهد انجام دهد، چندان بیسابقه هم نیست. در السالوادور چند سال پیش رئیسجمهور بیش از 100میلیون دلار از ذخایر اندک کشور خود را در بیتکوین سرمایهگذاری کرد و آن را بهعنوان ارز قانونی کشور معرفی کرد. بلافاصله پس از آن، صندوق بینالمللی پول به این کشور درباره «خطرات بزرگ مرتبط با استفاده از بیتکوین بر ثبات مالی، یکپارچگی مالی و حمایت از مصرفکننده» هشدار داد. به عقیده واشنگتنپست، بدبینی قدیمی ترامپ به ارزهای دیجیتال درست بود و هنوز هم میتواند درست باشد.
جیدی ونس چگونه به اینجا رسید؟
پل کروگمن، اقتصاددان نوبلیست در یادداشتی برای نیویورکتایمز در وصف ونس نوشت: سیاستمداران میتوانند استعداد داشته باشند یا بیاستعداد باشند؛ اما جایی خارج از این بازه ونس قرار میگیرد که میتوان در حرفهایش شنید که از زنانی که گربه نگه میدارند بد بگوید و در نهایت خشم ناشی از اظهارات «خانمهای گربهای بیفرزند» خود را با گفتن اینکه «چیزی علیه گربهها ندارد» آرام کند.
حالا ونس شکل دیگری به خود گرفته است و ادعا میکند که کامالا هریس خواستار پایان دادن به اعتبار مالیاتی کودکان شده است. حتی اگر هریس را بهعنوان بخشی از دولت بایدن ببینیم، او از گسترش عمده اعتبار مالیاتی حمایت کرد که فقر کودکان را بهشدت کاهش داد.
پس چگونه این مرد بهعنوان نامزد معاون اولی جمهوریخواهان رسید؟ حوزه انتخابیه او کداماست؟ بهرغم جو سنتی و افراطی که از دیدگاههای او درباره زنان و حقوق باروری شنیده میشود، او ریشه عمیقی در مذهب ندارد. کسی که الان بهعنوان معاون اول در کنار ترامپ ایستاده است زمانی نگران بود که دونالد ترامپ بعید نیست «هیتلر آمریکا» شود. صعود و آغاز فعالیت حرفهای ونس تا حد قابل توجهی توسط گروه کوچکی از میلیاردرهای حوزه فناوری همراه با پیتر تیل انجام شده است که میلیونها دلار در کمپین سنای ونس در سال2022 خرج کرد.
به وضوح بین این گروه و دیگر طرفداران تکنولوژی همپوشانی وجود دارد که یک سال پیش برای مدت کوتاهی تمام امیدهای خود را به رابرت کندی جونیور بسته بودند؛ اما در گذر زمان متوجه شدند که رابرت با وجود کندی بودنش رقیب جدی برای ریاستجمهوری نیست. از سوی دیگر، ارتقای ونس به معاون اولی که به نظر میرسد سیاستمداری بدتر از آن چیزی است که حتی مخالفانش میدانستند، هنوز شبیه رویا میماند. درحالیکه از نظر فنی هنوز امکان جایگزینی ونس تا زمان انتخابات وجود دارد، ترامپ احتمالا از انتخاب او کوتاه نخواهد آمد.
در هر صورت، ممکن است ونس مانند هر عروسک خیمه شببازی به نظر رسد؛ اما با توجه به تغییر جهتی که به کمپین ترامپ شاید بهتر باشد بیشتر درباره او فکر کنیم. خب در این صورت پل کروگمن صلاح نمیبیند ونس را نماینده تمام و کمال سیلیکونولی بنامد. حامیان و اسپانسرهای او و بهطور کلی، میلیاردرهای حوزه فناوری که بهشدت از ترامپ و ونس حمایت میکنند، یک گروه نسبتا کوچک و در عین حال بسیار ثروتمند هستند. بنابراین، بین این گروه و سیلیکونولی چه تفاوتی وجود دارد یا حتی بهتر این است بپرسیم آنها چه چیز مشترکی دارند؟
برای شروع، گرایشهای سیاسی جناح راست. برخی قبلا خود را آزادیخواه (لیبرتارین) معرفی میکردند؛ اما اکنون با ترامپ صلح کردهاند که با وعدههایش مبنی بر اخراج دستهجمعی و اشاراتش مبنی بر محاکمه مخالفان سیاسی، چیزی جز آزادیخواهی نیست. برخی از فناوران راستگرا نیز به سمت توطئهگرایی رفتهاند. ایلان ماسک که رهبری این گروه را بر عهده دارد، به ترویج ادعاهای دروغین مبنی بر امتناع دموکراتها از اخراج مهاجران غیرقانونی پرداخته است؛ زیرا آنها انتظار دارند به این ترتیب رای آنها را جذب کنند.
بهطور کلی، کروگمن اعتقاد دارد سیاستهای بدبینانه بهطور شگفتانگیزی بهطور طبیعی برای افراد فوق ثروتمند و نه فقط در بخش فناوری اتفاق میافتد. تا حدی به این دلیل که برای برخی از میلیاردرها سخت است که توسط افرادی دوره شوند که دائم مجیزگویی آنها را نمیکنند. این احساس نارضایتی تا حدودی به این دلیل است که به نظر میرسد برخی نسبت به چیزهایی که با پول نمیتوان خرید احساس نارضایتی میکنند: احتمالا آنها با خود میگویند «اگر من خیلی ثروتمند هستم، چرا نمیتوانم دنیا را مطابق میل خودم شکل دهم؟»
به نظر میرسد که حمایت این گروه از فوق ثروتمندان از ترامپ و ونس نیز با یک موضوع خاص مرتبط باشد: ارز دیجیتال. در سال2017، دیوید ساکس، غول فناوری طرفدار ترامپ که جایگاه اصلی سخنرانی در کنوانسیون ملی جمهوری خواهان در این ماه داشت در گفتوگو با CNBC گفت که «بیت کوین در حال تحقق چشمانداز اصلی پی پال برای ایجاد «ارز جدید جهانی» است.» بنیانگذار Thiel همچنین رقمی به بزرگی میلیون دلار در دو ارز دیجیتال سرمایهگذاری کرد. همچنین در سال گذشته، به گزارش پولیتیکو، ونس «لایحهای را ارائه کرد که بانکها را در برابر فشارهای نظارتی برای قطع مشتریان کریپتو محافظت میکرد.» در این سال، او پیشنویس قانونی «مناسب صنعت» را منتشر کرد که چگونه به کمک کمیسیون بورس اوراق بهادار و کمیسیون معاملات آتی کالا بازار داراییهای رمزنگاریشده را کنترل کرد.
و اما کریپتو از نگاه ایشان چیست؟ روز شنبه، ترامپ در کنفرانس بیتکوین2024 اعلام کرد: «بیشتر مردم هیچ ایدهای ندارند که رمزارز اصلا چیست» البته که این گزاره درستی است و تقریبا مطمئنا درباره خود ترامپ نیز صدق میکند که زمانی بیتکوین را «کلاهبرداری» میدانست؛ اما اکنون میگوید که «حمله به ارزهای دیجیتال» از سوی «فاشیستهای چپ» رهبری میشود. حقیقت این است که بیتکوین که 15 سال پیش معرفی شد، در نگاه پل کروگمن از نظر اقتصادی بیفایده است: یک نظرسنجی در سال2022 نشان داد که تراکنشهای مربوط به داراییهای رمزنگاریشده به ندرت برای پرداختهای خارج از اکوسیستم کریپتو استفاده میشود. اما به نظر میرسد بسیاری از حامیان طرفدار کریپتو اکنون معتقدند که با ترامپ، از حمایت سیاسی حیاتی برخوردار هستند. آنها قبلا موفق شدهاند بخشهای کلیدی فهرست آرزوهایشان را در پلتفرم حزب جمهوریخواه در سال2024 درج کنند: «جمهوریخواهان به سرکوب غیرقانونی و غیرآمریکایی کریپتو دموکراتها پایان خواهند داد و با ایجاد ارز دیجیتال بانک مرکزی مخالفت خواهند کرد.» در کنفرانس روز شنبه، ترامپ حتی فراتر از پلتفرم حزبش رفت و خواستار ایجاد نوعی ذخیره ملی بیتکوین شد. به هر حال، حمایت میلیاردرهای حوزه تکنولوژی دلیلی کلیدی است که آمریکا در نهایت به ونس بهعنوان یک مدعی معاونت ریاستجمهوری نگاه کرد. کسی که با سرمایه میلیاردرهای سیلیکونولی به سنا رسیده است اکنون خود را بهعنوان قهرمان آمریکای طبقه کارگر معرفی میکند.