خشونت تولید شده در جهان اسلام ربطی به اندیشه‌های سیدجمال ندارد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نخستین نشست از سلسله نشست‌های  آشنایی با جریان‌های اسلامی معاصر با عنوان «نوگرایی یا سلفی گری در اندیشه وحدت اسلامی» با تکیه بر اندیشه‌های سیدجمال الدین اسدآبادی با حضور حجت‌الاسلام داوود فیرحی،عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران و احسان شریعتی، استاد گروه فلسفه دانشگاه تهران عصر روز گذشته دوشنبه 17 اسفندماه در تالار باستانی پاریزی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد.
احسان شریعتی در این نشست، پس از سخنان داوود فیرحی اظهار کرد: شخصیت سیدجمال الدین اسدآبادی جهان‌شمول است و متعلق به همه جهان اسلام است. امروز می‌خواستم بیشتر به بعد فلسفی سیدجمال که مغفول مانده است توجه کنم، ولی فکر می‌کنم سیدجمال تاریخی برای مخاطبین امروز جذاب‌تر است.
وی در ادامه گفت: خشونت‌های امروز جهان اسلام ربطی به سیدجمال الدین اسدآبادی ندارد. همانطور که خشونت گروه‌هایی مثل داعش هم ربطی به اسلام ندارد.
 شریعتی افزود: جا دارد در اینجا یادی از مرحوم هما ناطق، استاد برجسته تاریخ بکنیم. ناطق رساله دکتری خود را به زندگی نامه سیاسی سیدجمال اختصاص دادند. در این رساله سیدجمال الدین اسدآبادی پیشگام راه سومی میان تجدد و سنت، موسوم به رنسانس یا نوزایی سرزمین های اسلامی و پروتستانتیزم اسلامی است. او یک شخصیت جهان شمول است که تاثیرات زیادی بر جنبش‌های رهایی بخش داشته است و بعد از وی این رسالت به شاگردان او نظیر «محمد عبده» و «رشیدرضا» منتقل شد.
در ادامه این بحث، شریعتی با نظر فیرحی در خصوص خشونت سیدجمال الدین مخالفت کرد و گفت: ما باید پیش از هر چیز واژگانی که درباره آن‌ها حرف می‌زنیم را تعریف کنیم و منظورمان از خشونت را بگوئیم؛ گاهی دفاع شخصی از جان خود هم خشونت به شمار آورده می‌شود. بنابر همین ایده می‌توان گفت خشونت‌های امروز ربطی به سیدجمال الدین اسدآبادی ندارد. همان طور که خشونت‌های که در خیابان شریعتی اتفاق می‌افتد ربطی به علی شریعتی ندارد.
این استاد دانشگاه افزود: خشونت گروه‌هایی مثل داعش هم ربطی به اسلام ندارد، هرچند رفتار آنها شباهت بسیار زیادی به رفتار مردم در دوران جاهلیت دارد، ولی در هیچ جای اسلام چنین چیزهایی نیامده است. خشونت سلفی‌ها بازگشت به گذشته‌ای است که می‌خواهند آن را بازسازی و باشکوه کنند. در ایران قدیم هم افرادی را داشتیم که سر یک نفر را می‌بریدند و رفتارهای وحشیانه می‌‌کردند.
شریعتی با این نظر فیرحی که «نظریه وحدت» در جهان اسلام مولد خشونت است، مخالفت کرد  و گفت: اگر مشکل آقای فیرحی با واژه وحدت است، خوب می‌توانیم هر واژه دیگری جای آن استفاده کنیم اما مشکل من این است که وقتی ایشان با وحدت مخالف‌اند ایده پیشنهادی شان برای جایگزینی آن چیست؟ به بیان دیگر وحدت را برداریم، جای آن چه بگذاریم آن وقت فقط تفرقه می‌ماند. ما باید قراردادهایی داشته باشیم که مردم هر منطقه و ملت و مذهبی بتوانند با هم در کنار هم زندگی کنند، مثل مشکل پروتستانی‌ها و کاتولیک‌ها که سالها پیش حل شد و الان بدون مشکل در کنار هم زندگی می‌کنند.