گزارش : پنجمین همایش کتاب سال حوزه

پنجمین همایش کتاب سال حوزه روز چهارشنبه بیستم اسفندماه 82 با حضور اساتید، فضلا و اصحاب قلم در سالن اجتماعات مدرسه عالی دارالشفا برگزار شد.

در ابتدای این همایش، حجة الاسلام والمسلمین شاکرین، دبیر همایش، از روند برپایی آن گزارشی ارائه کرد. در ادامه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی طی سخنانی درباره اهمیت قلم و تأثیر آن اظهار داشتند: «انسان به دو شکل آن چه را در درون مغز و اندیشه و روحش دارد می تواند ابراز کند. گاهی به زبان است که امواج صوتی ممکن است به زودی در فضا محو شوند، اما گاهی به قلم است که با گذشت زمان هرگز محو نمی شود. نه مکان را به رسمیت می شناسد و نه زمان را. هر دو را درهم می نوردد و به همه جا و هر زمان می رسد، در حالی که بیان هم از نظر زمان وهم از نظر مکان محدود است. (ان قوام الدین و الدنیا بشیئین، القلم و السیف و السیف تحت القلم) قوام امور دین و دنیای مردم به دو چیز است یکی قلم و دیگری شمشیر (که در اینجا کنایه از قدرت است)، قدرت هم باید از فرهنگ، علم و دانش الهام گیرد، قدرت خالی از علم، دانش و فرهنگ برای جامعه بلاست».

پیش از ایشان حجة الاسلام والمسلمین حسینی بوشهری، مدیر حوزه علمیه قم اظهار داشت: «تحقیق و پژوهش در حوزه هنوز به رشد و بالندگی خاص خود نرسیده است کارهای انجام نشده، بسیار فراوان است. هر چند کارهای انجام شده نیز با قبل از انقلاب قابل مقایسه نیست».

پنجمین همایش کتاب سال حوزه با قرائت بیانیه ای پایان یافت. در بخشی از این بیانیه آمده است: «آموزش و پژوهش همانند قلب و مغز حوزه عهده دار حیات و تکامل این نهاد مقدسند. آنچه تا کنون در کانون توجه و مورد اهتمام متولیان حوزه و همه صاحبان اندیشه و قلم قرار داشته، مؤلفه هایی است که محصولات حوزوی را زنده تر و مؤثرتر از پیش می کند». در برخی از بندهای این بیانیه آمده است:

حرکت به سمت نظام آموزشی روش مند و پژوهش محور

اهتمام به جامع نگری با در نظر گرفتن نیازها و خلأها

به کارگیری شیوه های کارآمد در آموزش و پژوهش

خلق آثار و تألیفات مسئله محور و رواج شیوه های مسئله محوری در پژوهش های علمی

استفاده از نظریه های جدید علمی و هموار کردن راه نظریه پردازی در موضوعات علمی

لازم به یادآوری است که دبیر همایش در یک نشست خبری درباره همایش کتاب سال حوزه گفت: «کتاب سال حوزه در 5 سال گذشته، از بدو تأسیس تا کنون، بیش از 1800 اثر را مورد ارزیابی و داوری قرار داده و با اعلام 202 اثر برگزیده، جوائزی به نویسندگان آنها اهدا نموده است.» وی آثار رسیده به همایش را 302 اثر اعلام کرد که 140 اثر آن به عنوان آثار برگزیده معرفی شدند. وی همچنین گرایش های آثار داوری شده را در موضوعات علوم دینی، فقه، علم، تاریخ، سیره، تمدن، منطق، فلسفه، علوم قرآن، تفسیر علم کلام (سنتی، جدید، تطبیقی) اخلاق، تعلیم و تربیت، علوم حدیث و درایه، حوزه های فکری، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، حقوق، اقتصاد، روان شناسی، عرفان، ادبیات فارسی، ادیان و مذاهب، رجال و تراجم، ادبیات کودکان و نوجوانان، دانش مدیریت و نیز دانش نامه ها و فرهنگ نامه ها اعلام کرد. در ادامه، آثار برگزیده به این شرح معرفی گردید:

ردیف نام اثر نام صاحب اثر

گروه رتبه

1. شبهات و ردود حول القرآن الکریم محمدهادی معرفت علوم قرآن عالی

2. المباحث فی علم الاصول (ج1) محمدحسن قدیری فقه و حقوق عالی

3. الحجج البالغه علی تجرد النفس الناطقه حسن حسن زاده آملی فلسفه و کلام عالی

4. دین شناسی عبدالله جوادی آملی فلسفه و کلام عالی

5. نقش تقیه در استنباط نعمت الله صفری فروشانی فقه و حقوق دوم

6. آزادی در فلسفه سیاسی اسلام منصور میراحمدی دانش سیاسی دوم

7. دانشنامه امام علی(ع) علی اکبر رشاد کتب مرجع دوم

8. مکاتب تفسیری علی اکبر بابایی علوم قرآن دوم

9. ربا جامعه مدرسین اقتصاد دوم

10. حقوق و وظایف شهروندان و دولتمردان سیدجواد ورعی فقه و حقوق دوم

11. اندیشه سیاسی صدرالمتالهین نجف لک زایی دانش سیاسی دوم

12. فرهنگنامه نماز مجید ملامحمدی ادبیات و هنر دوم

13. عدالت حقوقی ناصر قربان نیا فقه و حقوق دوم

14. انقلاب اسلامی و هویت ملی علیرضا زهیری دانش سیاسی دوم

15. نغمه ای در روزگار گرگ ها حسین سیدی ادبیات و هنر دوم

16. چالش های فکری نظریه ولایت فقیه مصطفی جعفر پیشه فرد دانش سیاسی دوم

17. اندیشه های سیاسی محقق نراقی محمدصادق مزینانی دانش سیاسی سوم

18. ربا و تورم (بررسی تطبیقی جبران کاهش ارزش پول وربا) احمد علی یوسفی اقتصاد سیاسی سوم

19. اندیشه سیاسی علامه مجلسی ابوالفضل سلطان محمدی دانش سیاسی سوم

20. وحی و افعال گفتاری علیرضا قائمی نیا فلسفه و کلام سوم

21. حکایت پارسایان رضا بابایی ادبیات و هنر سوم

22. اسلام و حقوق بین الملل خصوصی مصطفی دانش پژوه فقه و حقوق سوم

23. حفظ وترجمه قرآن با روش جدید، اشاره مهدی حقی ادبیات و هنر سوم

24. سیاست های اقتصادی در اسلام سعید فراهانی فرد اقتصاد سوم

25. توزیع قدرت در اندیشه سیاسی شیعه سیدصادق حقیقت دانش سیاسی سوم

26. الرعایة لحال البدایة فی علم الدرایة والبدایة فی علم الدرایة مرکز مطالعات و تحقیقات تصحیح سوم

27. مقدمه ای بر مبانی حقوقی کلامی نظام سیاسی در اسلام احمد دیلمی دانش سیاسی سوم

28. معجم الاثار المخطوطة حول الامام علی بن ابی طالب حسین متقی کتب مرجع سوم

29. عباسیان از بعثت تا خلافت محمد الله اکبری تاریخ و سیره سوم

30. جعاله در بانکداری اسلامی رسول مظاهری اقتصاد سوم

31. کتاب شناسی توصیفی تحلیلی تعلیم و تربیت در اسلام بهروز رفیعی کتب مرجع سوم

32. آزادی، عقل و ایمان محمد سروش فقه و حقوق سوم

33. حاکمیت سیاسی معصومان محمدعلی رستمیان دانش سیاسی سوم

34. تحفة الملوک (ج 1و2) مرکز مطالعات و تحقیقات تصحیح سوم

35. ماخذشناسی رجال شیعه رسول طلائیان کتب مرجع سوم

36. دریا، طوفان، تلاطم محبوبه زارع ادبیات و هنر سوم

37. فیض و فاعلیت وجودی از فلوطین تا صدرالمتألهین سعید رحیمیان فلسفه و کلام سوم

38. 11 سپتامبر و حمله آمریکا به عراق بهروز جندقی دانش سیاسی سوم

39. شکوه ایمان، بازشناسی تمدن اسلامی علی آقاجانی قناد نوقلمان