در ادامه مطالب مربوط به استرس به منابعی که منجر به استرس می شود می پردازیم:
منابع فشار روانی
عواملی که می توانند تولید استرس و فشار نمایند نیز متنوع است که در اینجا فهرستی از آن را می توانید ملاحظه کنید:
- عوامل بدنی و جسمانی مانند هر نوع بیماری در یکی از اعضای خانواده.
- رقابت ها ، شامل رقابت بین اعضای خانواده یا با خانواده وفرد دیگر.
- ناکامی ها و محرومیت ها،شامل ناتوانی در دست یابی به خواسته ها، نیازها و اهداف.نمونه ای از محرومیت ها عبارت اند از:ابراز محبت نکردن والدین به فرزندان،ابراز محبت نکردن والدین به یکدیگر،فضای ناامن خانوادگی،تنش ها و اختلافات خانوادگی شدید،شکست والدین یا فرزندان در دست یابی به خواسته ها و اهداف خود.
- باورها وعقاید، انتظارات نگرشها، که آن را استرس های درون زاد نیز می گویند مثل کمال گرایی افراطی.
- شخصیت، شامل سبک شخصیتی خاصی که بسیار مستعد آسیب است مثل تیپ الف در بروز بیماری قلبی.
- تعارض ها ؛ و در گیر شدن بین دو خواسته یا موقعیت رقیب مثل میل به سفر و ضرورت حضور در محل کار یا نیاز به استراحت و ضرورت همراهی با امتحان دشوار فرزند.
- فشارها ناشی از سبک زندگی.
آثار فشار روانی
در پی وارد شدن فشار و بهم خوردن تعادل و حالت آرامش انسان، وجود او واکنش هایی از خود نشان می دهد تا تعادل از دست رفته را مجدد باز گرداند. تغییرات زندگی، بروز مسائل و مشکلات مالی یا بیماری های جدی، دور شدن عزیزان، یا از دست دادن آنها یا از دست دادن شغل خوب از جمله عوامل بیرونی رهاسازی فشارعصبی هستند. عوامل درونی محرک استرس و فشار نیز م یتوان به ناراحتی های جسمانی و یا روانی، برخی از ویژگی های شخصیتی، مانند اضطراب نیز می توانند فشارزا باشند.
کم حوصلگی، سردرد، تغییر ضربان قلب، خستگی جسمی، خشم و پرخاشگری، بی خوابی، فشار در سینه، اختلال گوارشی، سوزش معده، عرق کردن، خشکی دهان، بی اشتهایی، داغ شدن و یا سرد شدن بدن، غمگینی، لرزش بدن، میل به سیگار، از دست دادن تمرکز، احساس سرگیجه، تغییر تنفس، تکرر ادرار، کم شدن حافظه، دردهای بدنی پراکنده، آه کشیدن، تمایل به تنهایی، آشفتگی، التهاب، سرخ شدن پوست صورت و... از علائم تنیدگی و آثار فشار روانی است.
از آنجایی که استرس و فشار با مکانیزمهای جسمی پیچیده و مهمی همراه است، درصورتی که استرس طولانی شود، می توانند باعث بیماری های جسمی و روانی مختلف و آسیب های روانی و اجتماعی متعددی شوند که می توان آنها را به دو دسته بزرگ به شرح ذیل خلاصه نمود.
1- اثرات جسمانی استرس، بویژه بیماریهای قلبی، گوارشی، پوست و تنفسی می شوند.
2- اثرات روانی استرس، بویژه اختلالات اضطراب و افسردگی و بروز آسیب های روانی– اجتماعی شامل بزهکاری،بی بندوباری اخلاقی و جنسی، افت تحصیلی و ترک تحصیل، فرار از منزل، اختلافات زناشویی و خانوادگی، اعتیاد ، کودک آزاری ویا همسرآزاری.
