موضوع حقوق بشر ابتدا در 1948 میلادی به وسیله مجمع عمومی سازمان ملل, تحت عنوان اعلامیه جهانی حقوق بشرUNUDHR) ) به تصویب رسید. پس از این اعلامیه, مسإله حقوق بشر و تکمله های مختلف آن مورد بررسی قرار گرفت و چندین اعلامیه دیگر در این زمینه به وسیله مراکز مختلف صادر شد. منابع زیر بنای موضوع حقوق بشر در ابتدا دو خاستگاه بر اساس تفکر غربی بود: 1 حقوق طبیعی, 2 روشن فکری عقلانی دنیا محوری (سکولاریسم).
در دوران جنگ سرد ناشی از جهان دو قطبی, از موضوع حقوق بشر به عنوان حربه ای علیه نظام کمونیسم استفاده می شد. پس از تک قطبی شدن جهان و رشد تمایلات اسلامی و پیدایش و رشد سیاست اسلامی, از آن به عنوان حربه ای, مخصوصا علیه گسترش نفوذ اسلام استفاده شده است.
در این مقاله در بخش اول, فلسفه حقوق بشر در غرب و خاستگاه اعلامیه های مختلف حقوق بشر مورد تحلیل قرار گرفته است.
در بخش دوم, موضع اسلام در مورد حقوق بشر بررسی شده و سعی گردیده نشان داده شود که اسلام اصل حقوق بشر را مورد توجه و تإیید قرار می دهد و حتی با استفاده از نظام حقوق طبیعی به عنوان زیر بنای کلی حقوق بشر موافق است. در این مقدمه اشاره شده است که اسلام حقوق بشر را در چهار چوب کلی تا آن که مربوط به حقوق کلی بشریت است, پذیرفته; ولی نسبت به مواردی که مربوط به مطائل فرهنگی است, دارای تحفظات ویژه می باشد و از خود نظر و پیشنهاد خاص دارد.
در پایان به عنوان شاهد مثال و مطالعه موردیCase study) ) مقایسه ای بین مواد اعلامیه جهانی حقوق بشر و موضع اسلام که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران منعکس شده, صورت گرفته است. در این قسمت, مسإله به صورت مثلت اعلامیه جهانی, اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مطرح شده است.
روش مورد استفاده در این مقاله در مورد خود اعلامیه, بررسی مبانی, فلسفه و تاریخ پیدایش و گسترش آن بوده است. در بخش مربوط به اسلام از منابع اسلامی, تحلیل آن ها و مقایسه این دو استفاده شده است.
10 -رئیس کالج اسلامی لندن
