پدر و مادر شدن، تجربه فوق العاده ای است که در عین حال، سخت نیز هست. در حالی که کودتان روز به روز بزرگتر میشود، شما نیز هرروز مسائل مختلفی را تجربه خواهید کرد؛ برخی از این تجربیات گرانبها هستند و بعضی از آنها مانند کابوس هستند! یکی از این کابوسها، مشکلات خوابیدن کودکان است. در ابتدا، نوزادان در طول روز میخوابند و شبها به طور منظم بیدار میشوند که این امری عادی و طبیعی است. اما هرچه آنها بزرگتر میشوند، برنامه خواب آنها نیز تغییر میکند و یاد میگیرند که در طول شب بخوابند. والدین معمولا نگران بیدار شدنهای منظم کودکانشان هستند؛ مخصوصا اگر بعد از چندین هفته و یا چندین ماه خوابیدن منظم در طول شب، شروع به بیدار شدن در طول شب بکنند. مشکلات خواب نوزادان، میتواند برای والدین خسته کننده و آزاردهنده باشد؛ چرا که معمولا پدرها و مادرها در رفع این مشکل، احساس سردرگمی و ناتوانی میکنند. به طور معمول، مشکل جدی ای در رابطه با نوزادانی که به طور منظم در شب از خواب بیدار میشوند و یا کلا در طول شب نمیخوابند، وجود ندارد. دلیل نخوابیدن و یا بیدار شدن منظم آنها در طول شب، ممکن است تشنگی، گرسنگی، خستگی، گاز معده و یا دندان درآوردن باشد. اگر که این مشکلات حل شوند، کودک شما به راحتی میخوابد و شما نیز خوابی آسوده خواهید داشت. در اینجا به چند دلیل اصلی نخوابیدن کودکان در طول شب، اشاره شده است:
1. یاد گرفتن مهارتهای جدید:
اگر کودک شما مهارت جدیدی را از جمله چهار دست و پا راه رفتن، نشستن، راه رفتن و یا ... را یاد بگیرد، هیجان زده خواهد شد و دوست دارد این کارها را حتی در طول شب نیز، انجام دهد. این کارهای هیجان انگیز، منجر میشوند که دوست داشته باشد کل شب را بیدار بماند تا آنها را تمرین کند و به همین دلیل، خواب او دچار مشکل میشود. درطول روز، به کودک خود زمانی را برای تمرین مهارتهای جدیدی که به دست آورده است، بدهید. و همچنین شما نیز سعی کنید به او مهارتهای جدید را آموزش دهید؛ برای مثال اگر او یاد گرفته است که بشیند، به او آموزش دهید که چگونه بعد از نشستن، دوباره دراز بکشد و یا اینکه اگر به پشت میخوابد، به او یاد دهید که چگونه به شکم بخوابد. اگر این مهارتها را یاد نگیرید، ممکن است که در طول شب نتواند تغییر وضعیت بدهد و به همین دلیل گریه کند و از شما کمک بخواهد. زمانی که کودک شما مهارت جدیدی را خوب فرا بگیرد و دیگر نیازی به تمرین کردن نداشته باشد، میتواند در شب آرام و آسوده بخوابد
2. دریافت نکردن نور خورشید کافی:
قرار گرفتن در معرض نور خورشید در طول روز و همچنین تاریکی در شب، باعث میشود که ریتم شبانه روزی کودکان شکل بگیرد و در طول شب بیشتر و بهتر بخوابند. دریافت کردن نور خورشید کافی و هوای تازه، باعث میشود که کودکان خواب خوب و مناسبی داشته باشند. طبق تحقیقی که در مجله Sleep Research منتشر شد، نوزادان 6 الی 12 هفتهای که در طول روز بیشتر در معرض نور خورشید هستند، در طول شب راحت تر میخوابند. به علاوه، نور خورشید برای تولید ویتامین D در بدن، ضروری است؛ این ویتامین در رشد کودکان موثر و لازم است. تلاش کنید تا صبحهای زود و ظهرها، کودک شما بیشتر در معرض نور خورشید باشد و همچنین قبل و بعد از خواب، او را از نورهای مصنوعی دور نگه دارید.
3. خستگی و یا هیجان زده شدن بیش از اندازه: اگر بزرگسالان خسته شوند و یا فکرها و درگیریهای زیادی در سر داشته باشند، شب به سختی میتوانند بخوابند. کودکان نیز دقیقا مثل بزرگسالان، هنگامیکه به شدت خسته هستند، نمیتوانند خوب بخوابند؛ در این مواقع آنها کم میخوابند، زیاد از خواب بیدار میشوند و بداخلاقند. هیجان زده شدن بیش از اندازه کودکان نیز، باعث میشود که به سادگی آرام نشوند. سر و صدا، اسباب بازی، افراد دور و بر آنها و صفحه نمایشهای الکترونیکی، باعث میشوند که کودک شما نتواند خوب بخوابد. به همین دلیل است که قبل از خواب، نباید فعالیتهای بدنی و هیجان داشته باشند. سعی کنید که برنامه منظم و آرامیرا برای خواب کودکتان به وجود بیاورید. دوش آب گرم، ماساژ، نوازش، بغل کردن، کتاب داستان خواندن و یا در دستان خود به آغوش کشیدن و خواباندن، به کودک شما کمک میکند تا قبل از خواب، آرام شود و خواب خوبی داشته باشد، در طول شب کمتر از خواب بیدار شود و صبح روز بعد با خلق و خویی خوب از خواب بیدار شود. برنامه خواب منظمیرا برای کودکتان به وجود بیاورید و اگر مشاهده کردید که خسته است، او را زودتر به تخت ببرید.
بیماری ( از جمله گاز معده، دندان در آوردن و ... ) : بیدار شدن منظم کودکان از خواب در طول شب، ممکن است نشانههایی از بیماریهای مختلف باشد؛ این بیماریها میتوانند شکم درد، گاز معده، برگشتن اسید معده آنها، سرماخوردگی و یا دندان در آوردن باشند. کودکانی که سرما خوردگی دارند، ممکن است در شب به دلیل سرفه و گرفتگی بینی، از خواب بیدار شوند. استفاده از دستگاه بخور گرم در خانه، در رفع این مشکل موثر است. همچنین ممکن است که کودک شما به دلیل دندان درآوردن و درد در دندان و لثه، از خواب بیدار شود؛ در طول روز، فعالیتهای مختلف کودکتان، حواس او را پرت میکند و زیاد متوجه دندان دردش نمیشود؛ اما در طول شب، به دلیل اینکه سرگرم به انجام کاری نیست، این درد باعث آزار او میشود. خوردن شیر مادر در هنگام دندان درد، او را آرام میکند و به او کمک میکند تا شب راحت تر بخوابد. اگر کودکتان بسیار بیتابی کرد و در طول شب نتوانست بخوابد، به پزشک مراجعه کنید.