۳ دانشمند که به صورت مشترک برنده جایزه نوبل شدند

فرادید؛ جایزه‌ی فیزیولوژی و پزشکی نوبل 2017 به طور مشترک به سه دانشمند اعطا شد، آن‌ها توانستند کشف کنند که بدن چگونه زمانش را معین می‌کند.

به گزارش فرادید به نقل از بی‌بی‌سی، ساعت زیستی- و یا ریتم شبانه روزی- یکی از دلایلی است که ما شب‌ها می‌خوابیم، و در عین حال باعث تغییرات فراوانی در رفتار و عملکرد بدن می‌شود.

جفری هال، مایکل روزبش و مایکل یانگ، سه دانشمند آمریکایی هستند که جایزه نوبل را به صورت مشترک برنده شدند.

کمیته جایزه نوبل می‌گوید که یافته‌های آن‌ها " پیامدهای فراوانی را برای سلامتی و تندرستی بیان می‌کنند ".

تیک های هر ساعت تقریبا در هر یک از سلول‌های بدن انسان، گیاهان، حیوانات و قارچ‌ها وجود دارند.

حالات روحی، سطح هورمون، درجه حرارت بدن و متابولیسم هر فرد از جمله مواردی هستند که در ریتم شبانه روزی نوسان دارند.

احتمال خطر حمله‌ی قلبی در صبح‌ها بسیار بالاتر است، زمانی که موتور بدن ما برای شروع یک روز جدید آغاز به کار می‌کند.

ساعت زیستی به طرز دقیقی بدن ما را کنترل می‌کند تا بتواند خود را با شب و روز تطبیق دهد، اختلال در آن می‌تواند پیامدهای عمیقی را به همراه داشته باشد.

پرواز زدگی (jet lag) تجربه‌ی منزجر کننده‌ای است که باعث اختلال درهماهنگی ساعت زیستی با جهان اطراف می‌شود.

اختلال در ساعت زیستی حتی در مدت زمان کوتاهی می‌تواند بر روی ساختار حافظه اثر بگذارد، اما در دراز مدت می‌تواند خطر ابتلا به بیماری هایی از جمله دیابت نوع 2، سرطان و حملات قلبی را افزایش دهد.

پروفسور راسل فاستر، دانشمند ساعت زیستی در دانشگاه آکسفورد می‌گوید " اگر ما بخواهیم این سیستم را دور بزنیم، تاثیر بسیار منفی بر متابولیسم بدنمان خواهد داشت ".

او به بی‌بی‌سی گفت، بسیار خوشحالم که سه نفر از آمریکا توانسته اند برنده‌ی این جایزه شوند و همچنین بیان کرد که هر سه آن‌ها لیاقت این جایزه را دارند، زیرا آن‌ها اولین توضیحات را در رابطه با چگونگی کارکرد سیستم بدن عنوان کردند. او افزود: " آن‌ها به ما نشان دادند که چگونه ساعت‌های مولکولی ساختمان بدن تمام موجودات عمل می‌کند ".


پیشرفت‌های 3 نفری آن‌ها حاصل انجام آزمایش هایی بر روی مگس سرکه بوده است، اما یافته‌های آن‌ها این موضوع را عنوان کرد که چگونه " حلقه‌های بازخورد مولکولی " باعث حفظ بحث زمان در تمام موجودات می شوند.

جفری هال و مایکل روزبش بخشی از DNA را که در ریتم شبانه روزی بدن دخالت داشتند را جدا کردند و به آن نام ژن دوره‌ای (period gene) دادند.

ژن دوره‌ای حاوی دستور العملی برای ساخت پروتئینی به نام PER است. با افزایش سطوح PER، ژن دوره ای دستور العمل های ژنتیکی خود را قطع می‌کند.

در نتیجه سطوح PER پروتئین در یک چرخه زمانی 24 ساعته نوسان می‌کنند - با افزایش در طول شب و کاهش در طول روز.

مایکل یانگ ژن هایی را کشف کرده است که بر روی ثبات PER تاثیر گذارند. یکی از آن‌ها را به نام بی انتها (timeless) و دیگری را دوزمانه (doubletime) نام گذاری کرده است.

اگر پارامترهای PER پایدارتر باشند، تیک‌های ساعت مولکولی آهسته‌تر می‌شوند، اگر کمی ثابت باشند، آن‌ها خیلی سریع‌تر عمل می‌کنند. پایداری PER یکی از دلایل اصلی عصبانیت‌های افراد سحر خیز و یا شب زنده دار است.

دکتر مایکل هاستینگز، که بر روی زمان بندی زیستی در آزمایشگاه زیست شناسی مولکولی MRC تحقیق می‌کند، به بی‌بی‌سی گفت: " قبل از انجام این آزمایش بر روی مگس سرکه، ما واقعا هیچ ایده‌ای از مکانیزم ژنتیکی نداشتیم ".

او همچنین گفت که این جایزه یک تصمیم " فوق العاده " بود.

منبع: بی بی سی
ترجمه: فرادید
مترجم: ستاره بنی هاشمی