بادرنجبویه

خواص 

طبع گیاه بادرنجبویه گرم و خشک است ودر درمان ورم غدد لنفاوی، مراحل اول سرماخوردگی و تب وسکسکه موثر بوده و در گرفتگی‌های عضلانی ناشی ازمشکل سندرم پیش از قاعدگی، سرگیجه، صداهای مبهم در گوش وهمچنین زخم نیش و دفع حشرات نقش دارد. ضماد برگ تازه بادرنجبویه در رفع تبخال و اسپاسم‌های معده و روده، انسدادهای عروق داخل مغزی و مقابله با بی‌خوابی به کار می رود. برای از بین بردن ورم چشم و دردهای میگرنی مفید است. این گیاه تا حدی اشتها آوراست. بادرنجبویه برای درمان غش (سنکوپ) و درد معده، تپش قلب، استفراغ‌های دوران بارداری استفاده می شود. گیاه بادرنجبویه تصفیه‌کننده خون، مقابله کننده با بی‌خوابی است؛ همچنین برای کودکانی که قولنج می‌کنند وبرای از بین رفتن بوی بد دهان با جویدن برگ آن مفید است.

نحوه مصرف

• برگ این گیاه بهترین دارو برای کسانی است که هنگام نگرانی و اضطراب دچار ناراحتی معده می شوند که باید به صورت دم کرده مصرف کنند.
• دم کرده گیاه بادرنجبویه برای بهبود تهوع، خستگی عصبی و افسردگی مفید است.
• جوشانده یا شربت بادرنجبویه برای تقویت معده، کبد و زیادکردن هوش تجویز می‌شود. روزی دو بار، هر بار حدود 5 گرم از برگ بادرنجبویه را در قوری چینی ریخته، با یک لیوان آب جوش به مدّت 15 دقیقه روی بخار دم کنید؛ سپس تا گرم است آن را صاف کرده با کمی عسل یا نبات سفید یا نبات زعفرانی واقعی، یک ساعت پیش از غذا یا دو ساعت پس از غذا بنوشید.
• مخلوط یک تا دو قطره از روغن بادرنجبویه با کمی روغن جوجوبا و ماساژ آن در پشت  گردن از بین برنده خستگی است.
• از این گیاه برای تهیه شربتی به نام او دوملیس (eau de melisse) درفرانسه استفاده می‌شود که برای سنگینی معده و مبارزه با انواع سنکوپ (غش) می‌خورند.
• نشستن در جوشانده بادرنجبویه باعث باز شدن حیض می‌شود.
• گاهی آب بادرنجبویه را به مقدار 30 تا 40 قطره روی یک حبه قند می‌ریزند و مصرف می کنند. از آب بادرنجبویه در رفع سنکوپ، احساس کسالت عمومی، احساس چنگ زدگی در معده استفاده می‌شود.

عوارض

در صورت داشتن بیماری خاص یا مصرف داروی خاص از مصرف خودسرانه بادرنجبویه بپرهیزید و قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید. مصرف 2 گرم از بادرنجبویه صبح و به صورت ناشتا سریعا ایجاد خستگی عمومی، سنگینی سر، بی حسی و سپس خواب عمیق نموده و فشار خون را پایین می آورد. بهتر است افراد گرم مزاج بادرنجبویه نخورند واگر مصرف کردند برای رفع عوارض آن می توانند از گل بنفشه یا سکنجبین استفاده کنند. مصرف این گیاه برای افرادی که از اختلالات تیروئیدی رنج می‌برند، توصیه نمی‌شود. افرادی که دچار آب سیاه هستند نیز نباید از این گیاه استفاده کنند؛ چون امکان دارد فشار چشمشان بالا رفته و مشکلشان بدتر شود. آقایانی که دچار ورم در پروستا پروستات هستند نیز باید از مصرف این گیاه بپرهیزند. روغن گیاهی بادرنجبویه برای خانم‌های باردار و شیرده به خاطر اثرات منقبض کنندۀ رحمی و اثرات ضد تیروئیدی اش بر روی جنین وهمچنین کودکان مورد منع مصرف دارد. مصرف برگ بادرنجبویه در مبتلایان کم کاری تیروئید مجاز نیست.

تداخل دارویی

مصرف همزمان بادرنجبویه با داروهای زیر می‌تواند تاثیر این داروها را کم کند و با عملکرد آن‌ها تداخل کند: داروهای ضدسرع، خواب آورها، ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای، داروهای‌ هایپرتیروئیدی و‌هایپوتیروئیدی (مانند دیفن هیدرامین).

قدمت تاریخی

تاریخ کشت گیاه بادرنجبویه به 2 هزار سال پیش می‌رسد و به دلیل کثرت مصرف دمنوش آن در فرانسه به چای فرانسه نیز شهرت یافته است. اما این گیاه بیشتر در جهان به ملیسا (Melissa) معروف است یعنی برگ زنبور عسل؛ چرا که این گیاه، به شدت مورد علاقه زنبورهای عسل است.