پخش آگهیهای تبلیغاتی پر زرق و برق با محتوای ارائه خدمات پزشکی خاص و بینظیر کشورهای همسایه در شبکههای فارسیزبان خارج از کشور،به یکی از پولسازترین پیامهای تبلیغاتی تبدیل شده است.
به گزارش ، روزنامه قانون در ادامه نوشت: تبلیغاتی که پس از پخش آن بسیاری از ایرانیها چمدانهای خود را بسته و برای درمان راهی آن کشورها شدهاند؛ اما غافل از آنکه مرغ همسایه غاز است و همان خدمات پزشکی در ایران با کیفیت بهتری نیز ارائه میشود. البته آوازه پزشکان ایرانی در بسیاری از بخشهای درمانی مانند جراحیهای زیبایی در دنیا پیچیده است. سفر بسیاری از چهرههای معروف دنیا برای انجام عملهای زیبایی به کشور، گواه روشنی بر این مساله است. سفرهایی که با حاشیههای بسیاری نیز در کشور مواجه شد.
اتفاقات ناگوار در گردشگری سلامت
باوجود پتانسیلهای بسیار در حوزه سلامت، ایران نتوانسته سهم بالایی از صنعت توریسم سلامت در جهان را از آن خود کند.
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بهتازگی از وقوع اتفاقاتی ناگوار در گردشگری سلامت خبر داده و گفته است:« این اتفاقات موجب نارضایتی برخی گردشگران خارجی شده که منجر به کاهش آمار این گردشگران در 6 ماه نخست امسال شده است.به گزارش ایسنا، علی اصغر مونسان گفت: «متاسفانه شاید هم سازمان میراث فرهنگی و هم وزارت بهداشت، گردشگری سلامت را خوب ساماندهی نکردهاند. ما ناگهان با هجوم گردشگران سلامت مواجه شدیم که گرفتار دلالها شدند و اتفاقات بدی رقم خورد. دلالها چند برابرِ مبلغ واقعی، پول میگرفتند و پزشکهایی را به گردشگران معرفی میکردند؛ درحالی که آنها را به مکان و پزشک همنام دیگری منتقل میکردند. گردشگری سلامت به این دلیل آسیب دید و آمار مراجعهکنندگان آن به ایران در 6 ماه اول امسال کاهش داشت».
معاون رییس جمهور اذعان کرد، گردشگری سلامت در ایران سامانی نداشت، حوزهای رها شده بود که آسیبهایی را وارد کرد و گلهگذاریهایی را در پی داشت. وی ادامه داد: «معاون گردشگری ماموریت دارد این وضعیت را ساماندهی و چند آژانس ویژه را مامور کند که روی این موضوع کنترل داشته باشند. قرار است به عراق سفرکنیم تا در پی بحثهایی که در کمیته فنی ایران و عراق مطرح شده، توافقهایی شود. ما از آن کشور میخواهیم اجازه ندهد گردشگران سلامت، آزادانه وارد ایران شوند و از طریق آژانسهایی که ما معرفی میکنیم بایدبه ایران سفر کنند. این آژانسها تحت کنترل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هستند و به میزان پولی که میگیرند، موظفند خدمات بدهند».
رونق اقتصادی جهان با گردشگری سلامت
گردشگری صنعتی، تخصصی است که چرخ اقتصادی بسیاری از کشورهای دنیا را بهگردش درآورده و رفاه و آسایش را برای مردم آن سرزمینها فراهم کرده است. اما گردشگری، تنها سفر برای دیدن تاریخ، طبیعت و تفریح نیست بلکه گاهی برای سلامت نیز به گردش میروند. امروزه گردشگری سلامت، یکی از پردرآمدترین بخشهای صنعت گردشگری محسوب میشود. «توریسم سلامت» برای نخستینبار توسط آژانسهای گردشگری و رسانهها درپی سفر گردشگران برای معالجه و درمان بهکار گرفته شد و پس از آن جایگاه ویژهای را در این صنعت بهخود اختصاص داد.
سفر به کشورهای دیگر برای عملهای جراحی، استفاده از چشمههای معدنی و ... را گردشگری سلامت مینامند. البته در این بخش، تنها به درمان توجه نشده بلکه درکنار آن برای استراحت، تفریح و ... گردشگر نیز برنامهریزی شده است.
گردشگری سلامت از تلفیق دو صنعت پولساز پزشکی و گردشگری بهوجود آمده است. تاریخچه توریسم سلامت به هزاران سال قبل و به یونان قدیم باز میگردد؛ زمانیکه گردشگران از نقاط گوناگون با گذر از دریای مدیترانه، خود را به منطقهای در خلیج «سرونیک» بهنام «اپیدوریا» میرساندند. باورها بر این بود که مهراب خدای شفابخش یونانیها، اسقلپیوس، در آنجا قرار دارد. بیماران با روزه گرفتن و نیایش بهدنبال شفای بیماریهای خود بودند. درحال حاضر اپیدوریا،قدیمیترین خاستگاه گردشگری سلامت در جهان شناخته میشود.
امروزه کشورهایی مانند تایلند، مکزیک و هند، جزو مقاصد جذاب گردشگری سلامت در دنیا هستند. طبق آمار آژانس توریسم درمانی (MTA)، در سال 2015 بیش از 10 میلیون نفر برای دریافت خدمات زیبایی و درمانی به آسیا سفر کردهاند. در منطقه خاورمیانه ترکیه، اردن و امارات، برنامهریزیهای بسیاری برای جذب گردشگر سلامت انجام دادهاند.گردشگری سلامت بخشهای بسیاری دارد که مهمترین بخشهای آن، تندرستی، سلامت و پزشکی است.
در بخش توریسم تندرستی، گردشگران به دهکدههای سلامت و چشمههای آب معدنی بدون دخالت پزشک سفر میکنند.
اما در بخش توریسم درمانی، استفاده از آبهای معدنی ، نمک ، لجنهای طبیعی ، مناطق آفتابگیر و...تحت نظارت و مداخله پزشک انجام میشود.
همچنین در بخش توریسم پزشکی، مسافرت بهمنظور درمان بیماری و انجام جراحی زیر نظر پزشکان در مراکز درمانی است که علاوهبر معالجه، پیگیری بیمار را شامل میشود.
پتانسیلهای ایران برای توریسم سلامت
ایران از یک طرف با دارا بودن جاذبههای طبیعی مانند هزاران چشمه آبمعدنی و طبیعت بینظیر و از طرف دیگر باوجود چهرههای مشهور بینالمللی در عرصه پزشکی،پتانسیل بسیاری برای فعالیت در عرصه گردشگری سلامت دارد.
همچنین بهگفته کارشناسان گردشگری در ایران مزایای خاصی نسبت به دیگر کشورها وجود دارد که درصورت برنامهریزی، میتواند به یکی از مقاصد اصلی گردشگران تبدیل شود.
یکی از این مزایا، پایین بودن هزینه خدمات پزشکی در ایران نسبت به کشورهای توسعه یافته است که مهمترین دلیل آن، اختلاف قیمت بین تومان ایران و دلار است.یکی دیگر از پتانسیلهای ایران، وجود بیمارستانهای فوقتخصصی و مجهز است که از تکنولوژی روز دنیا در آنها استفاده میشود.
چهرههای بینالمللی مانند پرفسور مجیدسمیعی و... اعتبار جهانی به گردشگری سلامت ایران بخشیدهاند. همچنین ایران به پایتخت جراحی بینی معروف شده است.
موقعیت جغرافیایی ایران نیز میتواند فرصتی برای گردشگری سلامت کشور محسوب شود. ایران در مجاورت بیش از 10 کشور با جمعیت بیش از 200میلیون نفر است. کشورهایی کهاغلب در زمینه پزشکی ضعیف هستند و بازار بالقوهای برای ایران محسوب میشوند.دانشمندان و محققان ایرانی در بسیاری ازرشتهها مانند درمان ناباروری و سلولهای بنیادی در دنیا صاحب کرسی هستند و ایران در بعضی رشتههای پزشکی در مرز دانش پیشروی میکند.
صنعت نوپای توریسم سلامت
سابقه توریسم سلامت در ایران به سال 82 بازمیگردد که برای نخستین بار توریسم درمانی در گردشگری ایران از سوی وزارت بهداشت مورد توجه قرار گرفت؛ البته وزارت بهداشت بیشتر با هدف اشتغالزایی برای دانشآموختگان پزشکی به این مبحث پرداخت و توریسم درمانی در آن زمان جایگاه خاصی نداشت. اما پس از ادغام سازمان میراث فرهنگی و سازمان ایرانگردی و جهانگردی، توریسم درمانی بهصورت مستقل در ایران ایجاد شد و مورد توجه بیشتری قرار گرفت. بهتازگی فهرستی از پتانسیلهای توریسم سلامت در ایران منتشر شده که به شرح زیر است.
آب درمانی؛ براساس آمار، 45 میلیون گردشگر در جهان از آب درمانی برای معالجه خود استفاده میکنند که ایران با دارا بودن بیش از یک هزار چشمه آب معدنی شناخته شده، توانایی جذب سهم بالایی را در این قسمت دارد.لجن درمانی؛ لجن درمانی در توریسم سلامت از جایگاه خوبی برخوردار است و ایران نیز با دارا بودن امکانات مناسب همچون سواحل دریاچه ارومیه و یا دامنههای کوه تفتان، آمادگی دارد تا در این زمینه نیز جاذبه توریستی باشد.نمک درمانی؛ یکی از جاذبههایی که به تازگی مورد توجه توریستهای بینالمللی قرار گرفته، غار درمانی و نمک درمانی است. ایران با داشتن چندین گنبد نمکی میتواند در این خصوص نیز به یکی از قطب های گردشگری پزشکی تبدیل شود.
طب سنتی؛ جاذبه دیگری که چندوقت اخیر در کشور مورد توجه قرار گرفته و حتی رشتههای دانشگاهی آن در حال جذب دانشجو هستند، طب سنتی ایرانی است. طبق گفتههای سیزیل الگود، مورخ پزشکی، طب ایران پیش از طب یونان وجود داشته و ایرانیان، اصول آن چیزی را که طب یونانی مینامند، به یونانیها یاد دادند. در بحث جاذبههای طبیعی نیز استراحتگاههایی مانند ایران دیلمان ،جواهرده و شاندیز از شهرت جهانی برخوردارند.