غذاهایی که می‌خوریم به طور مستقیم بر سلامتی‌مان تأثیر می‌گذارد و وقتی کسی باردار باشد باید بیشتر روی غذاهایی که انتخاب می‌کند حساس باشد. اگر به غذاهایی که می‌خورید و نوشیدنی‌هایی که می‌نوشید حساس شوید به طور مستقیم بر سلامتی کودک‌تان تأثیر می‌گذارد.
غذاهای کامل و همچنین غذاهایی که خیلی کم فراوری شده‌اند، مثل دانه‌های کامل، گوشت تازه، میوه و سبزیجات، حبوبات و شیر کم‌چرب باید اساس رژیم غذایی شما در دوران بارداری باشد. در ادامه فهرستی از غذاهایی را ارائه می‌دهیم که بهتر است در دوران بارداری از آن استفاده نکنید. با بنیتا همراه باشید.
گوشت حیوانات خام یا نیمه‌پخته
غذاهای نیمه‌پخته مثل استیک گوشت، صدف خام، حلزون و سوشی، تخم‌مرغ عسلی و ... می‌توانند شامل باکتری‌های مضر، ویروس‌ها و انگل باشند. برای اینکه احتمال خطر را کاهش دهید، پختگی گوشت را قبل خوردن تست کنید و حتماً در دمای زیاد آن را بپزید، تخم‌مرغ را تا زمانی که مغزش کامل سفت شود بپزید.
هات‌داگ، سوسیس و کالباس و مواد غذایی پاستوریزه نشده
این مواد غذایی مستعد ابتلا به لیستریا (Listeria) هستند. لیستریا نوعی باکتری است که منجر به لیستریوسیس می‌شود که عامل سقط‌جنین و مشکلات سلامتی دیگری است.
علاوه بر هات‌داگ و کالباس که شامل گوشت بوقلمون و ماهی مرغ هستند، تکه‌های گوشت فراوری‌شده و غذاهای دریایی دودی و یخ‌زده مثل سالمون و ماهی سفید نیز شامل این لیست غذایی ممنوعه می‌شوند.
به گفته‌ی متخصصان، زنان باردار باید استفاده از سوسیس‌ها و هات‌داگ‌ها در غذاهای آبکی، به هدف جلوگیری از ابتلا به لیستریا جلوگیری کنند. همچنین بعد از استفاده از چنین مواد غذایی و کلاً مواد پاستوریزه نشده، دست‌های خود را به خوبی بشویید.
ماهی و غذاهای دریایی خاص
ماهی‌های بزرگ، مثل اره ماهی، کوسه، کاشی ماهی و شاه ماهی دارای مقادیر زیادی جیوه در مقایسه با دیگر ماهی‌ها هستند. جیوه برای رشد سیستم عصبی و مغز کودک ایجاد مشکل می‌کند. بر اساس داده‌های سازمان غذا و دارو، زنان باردار حداکثر می‌توانند در هفته حدود 400 گرم غذای دریایی کم جیوه که شامل سالمون، تن ماهی، میگو، ساردین، تیلاپیا و گربه ماهی می‌شود، استفاده کنند.
همچنین ماهی‌هایی که به‌صورت تفننی از رودها یا دریاچه‌ها صید می‌شوند، ممکن است به مواد آلاینده‌ی کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی آلوده باشند که برای رشد سیستم عصبی کودک مضر است.
جوانه‌ی سبزیجات خام
سازمان جهانی غذا و دارو نه تنها برای زنان باردار، بلکه برای همه‌ی افراد توصیه می‌کند که جوانه‌ی سبزیجات خام را به هیچ‌وجه نخورند. مثل جوانه یونجه، شبدر، تربچه و ماش.
دلیل این موضوع هم این است که ممکن است باکتری به سمت جوانه حرکت کند و در این صورت تقریباً محال است که پاکیزه شوند. سازمان جهانی غذا و دارو پیشنهاد می‌کند که زنان باردار از این جوانه‌ها استفاده نکنند. البته خوردن جوانه‌های پخته‌شده مشکلی نخواهد داشت.
نوشیدنی‌هایی که باید کلاً مصرف نشوند یا محدود شوند
نوشیدنی‌های الکلی
این نوع نوشیدنی از اکسیژن‌رسانی و غذا رسانی سلول‌ها جلوگیری می‌کند. درنتیجه رشد جنین متوقف می‌شود. تأثیرات نوشیدنی‌های الکلی در زمان رشد جنین باعث عقب‌ماندگی فیزیکی و توقف رشد توانایی‌های فکری می‌شود.
آب‌میوه‌های پاستوریزه نشده
این آبمیوه‌ها شامل همان‌هایی می‌شوند که کنار جاده‌ها و یا در مغازه‌های آبمیوه فروشی سرو می‌شوند. این نوشیدنی‌ها ممکن است به میکروب‌ها آلوده باشند. البته بسیاری از مردم کمتر به این مسئله توجه می‌کنند اما بهتر است لااقل در دوران بارداری از مصرف چنین نوشیدنی‌هایی اجتناب کنید و از نوع پاستوریزه شده‌ی آبمیوه استفاده کنید.
سرب
سرب می‌تواند باعث وزن کم نوزاد در زمان تولد، زایمان زودرس و کاهش رشد کودک شود. اگر در خانه‌ای زندگی می‌کنید که لوله‌های آن قدیمی و از نوع سربی است، بهتر است مراقب باشید چون ممکن است سرب به شیر آب منتقل شود و سیستم‌های فیلتر آب خانگی هم قادر نباشند سرب را از آب جدا کنند. اگر به آلودگی آب خانگی خود شک دارید کافی است آن را آزمایش کنید. همچنین بطری‌های آب (معدنی) لزوماً پاک‌تر نیستند، چون اکثراً از آب‌های شهری پر می‌شوند.
کافئین
کافئین موجود در چای، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و دیگر نوشیدنی‌ها ممکن است باعث سقط‌جنین و کمبود وزن در زمان بارداری شود. البته نتایج تحقیقات در حال حاضر کاملاً واضح نیست. ولی به هر حال مصرف 200 میلی‌گرم کافئین در روز مشکلی ندارد، یعنی تقریباً 350 گرم قهوه در روز.
چای‌های گیاهی
چای‌های گیاهی یا همان دم‌نوش‌ها بدون کافئین هستند اما آن‌قدر که فکر می‌کنید سالم هم نیستند. هنوز تحقیقات قابل استنادی مبنی بر اینکه این‌گونه چای‌ها سالم هستند وجود ندارد و از آنجایی که دوران بارداری حساس است، بهتر است در این دوران دم‌نوش‌های گیاهی را کمتر مصرف کنید و یا کلاً مصرف آنها را متوقف کنید. همچنین می‌توانید با پزشک مشاور خود در اینباره مشاوره کنید. ولی در کل این‌گونه دم‌نوش‌ها باید در دوران بارداری مصرف نگردد:
- دم‌نوش‌هایی که شامل محرک یا کافئین باشند، مخصوصاً آنهایی که برای کاهش وزن استفاده می‌شوند مثل بهارنارنج
- دیگر ترکیبات گیاهی که شامل این فهرست ممنوعه می‌شوند مثل پونه، سنا و ...
همچنین متخصصان توصیه می‌کنند برای جلوگیری از نقص عضو در هنگام تولد، قبل از دوران بارداری و در حین آن، بیشتر از 10 هزار واحد بین‌المللی ویتامین آ مصرف نکنید. همچنین از مصرف مواد خوراکی جدید که سلامت آنها تائید نشده است خودداری کنید.
نتیجه‌ی کلی: قبل از اینکه بخواهید ویتامین یا دم‌نوش خاصی را استفاده کنید، حتماً با پزشک مشاور خود مشورت کنید.
غذاهایی که ممکن است باعث بروز حساسیت در شما شوند
اگر شما، پدر بچه‌تان و یا یکی از فرزندان‌تان دچار حساسیت هستند، به احتمال زیاد نوزاد شما نیز دارای حساسیت است. بهتر است در دوران بارداری در مصرف مواد غذایی که آلرژی‌زا هستند، مثل بادام‌زمینی و مشتقات آن دقت بیشتری کنید. قبل از اینکه رژیم غذایی خود را عوض کنید، با پزشک مشاور خود درباره‌ی سابقه‌ی حساسیت خود و خانواده‌تان صحبت کنید و یا با یک متخصص تغذیه درباره‌ی غذاهای حساسیت‌زا صحبت کنید.
کالری زیاد
شما هم‌اکنون برای دو نفر غذا می‌خورید، اما دو برابر کالری نیاز ندارید. خوردن زیاد غذا و به دنبال آن اضافه وزن در شما ممکن است برای سلامتی‌تان مضر باشد و کودک‌تان در دوران کودکی به چاقی مبتلا شود. در سه ماهی دوم، 340 کالری روزانه به مقدار کالری مورد نیاز روزانه‌تان اضافه کنید. این کار را در سه ماهی سوم با 540 کالری ادامه دهید. البته اگر زیاد چاق هستید و یا فعالیت بدنی‌تان ناگهان کاهش‌یافته است، مقدار کالری مورد نیاز بدن‌تان کاهش می‌یابد. البته این را به یاد داشته باشید که دوران بارداری زمان خوبی برای کاهش وزن نیست. از پزشک مشاور یا متخصص تغذیه سؤال کنید که چقدر کالری برای شما نیاز است.
در اینباره می‌توانید، راهنمای کامل مراقبت از پوست در دوران بارداری را نیز مطالعه کنید.
در این دوران می‌توانید بستنی، چیپس و یا کلوچه نیز بخورید ولی بهترین تصمیم در این دوران این است که غذایی را انتخاب کنید که در کنار تأمین کالری موردنیاز بدن‌تان، مواد مغذی موردنیاز کودک‌تان را نیز تأمین کند.
منبع بنیتا