به گزارش خبرنگار مهر، در ادامه سلسه نشست های هفتمین نمایشگاه کتاب کردستان شامگاه دوشنبه نشست بررسی ادبیات داستانی با حضور عطا نهایی نویسنده کردستانی برگزار شد.
وی گفت: اولین داستان کردی در سال 1920 با نام در خوابم توسط جمیل سائب منتشر شد، آن هم بە صورت ستون نویسی برای روزنامە این داستان ها نوشتە شد.
نهایی افزود: از نظر تاریخی، داستانویسی کردی هم دقیقا با داستان نویسی فارسی و ترکی و حتی عربی شروع شدە است اما آنچە مهم است تجربە داستان نویسی ماست کە بە دلایل بسیاری از جملە ممنوعیت زبان کردی در گذشته محدود است و همین مسئلە باعث شدە است ما هنوز در حاشیە ادبی منطقه و جهان باشیم هستیم.
وی عنوان کرد: یکی از مشکلات اصلی ما مقایسە مدوام ادبیات کردی با ادبیات فارسی و ترکی و عربی است، اما این مقایسە از اساس اشتباە است چون هر زبانی تجربە خاص بە خویش را دارد.
این رمان نویس کرد افزود: هنوز هم بسیاری از نویسندگان ما تحت تاثیر متل و بیت های کردی داستان نویسی می کنند، یعنی هنوز نویسندگان ما بە سطح روشنفکر گام ننهادند چە برسد بە افراد جامعە، یعنی ما هنوز در مرحلە قهرمان خلق کردن هستیم در حالی کار ادبیات افراد مستقل خلق کردن است، البتە همچنان کە گفتم در این میان نباید شرایط اجتماعی و سیاسی کردها را از نگاە دور نگهداشت.
وی در پایان گفت: داستان نویسی کردی همچون فیلمسازی کوردی می تواند به خوراک خوبی برای غربی ها تبدیل شود یعنی از همان دریچه شرق شناسانه به ما می نگرنند و از کشف ما لذت می برند اما این بە معنای جهانی نوشتن است؟ بە نظرم خیر، حتی کل خاورمیانە شاید هنوز بە حد ادبیات جهانی نرسیدە باشد ما تنها بە این دلیل از طرف غربی ها مورد استقبال قرار می گیریم چون چیزهای شگفت زیاد داریم کە برای آنها ناشناختە است، اما این بە معنای خلق داستان و رمان در تراز جهانی نیست.
در ادامه نشست بهروز چمن آرا به بررسی شاهنامه‌ی کردی و ارتباط آن با شاهنامه های دیگر نقاط ایران پرداخت.
این استاد دانشگاه گفت: تاریخ ادبیات کردی روشن نیست چون کردها اساسا به مکتوب کردن اعتقادی نداشتند آنها بیشتر از آنکه به نوشتن متکی باشند به شیوه از بر کردن اشعار کردی معتقد بودند و این رویه نسل به نسل ادامه داشته.
وی افزود: ما از روی نسخی که از شاهنامه باقی مانده است می توانیم بگویم که شاهنامه های کردی از قرن 15 میلادی بدین سو نگاشته شده اند اما چقدر پیشتر از این شاهنامه رواج داشته اطلاع دقیقی در دست نیست.
چمن آرا گفت: در فلات ایران 3 نوع روایت شاهنامه ای بزرگ موجود است یکی سیستانی، کردی و نقالی که خاص مرکز ایران است، فردوسی کل این نحله های شاهنامه فلات ایران را جمع می کند و شاهنامه را در قالب امروزی آن به نگراش در آورده است.
وی در ادامه سخنان خویش عنوان کرد: برای نمونه در شاهنامه فردوسی دو ویژگی وجود دارد که در شاهنامه های مناطق ایران موجود نیست، ابتدا آمیختن مذهب به حماسه های پهلوانی و دین زردشت نمود بارزی پیدا می کند، دوم تاریخمند کردن شاهنامه است این در حالی است که در شاهنامه های کهن ایرانی این دو ویژگی موجود نیست.
