بیماری کرون چگونه بیماری ای است؟

با دلگرم همراه باشید تا با بیماری کرون بیشتر آشنا شوید...

بیماری کرون (به انگلیسی: Crohn's disease) یکی از بیماریهای التهابی روده است که با التهاب دیواره روده مشخص می‌شود.

بیماری کرون بک بیماری مزمن است که قسمت‌های گوناگون دستگاه گوارش از دهان گرفته تا مقعد را می‌تواند تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری بیشتر قسمت انتهایی روده باریک (ایلئوم) و قسمت ابتدایی روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این بیماری می‌تواند تمام لایه‌های روده را درگیر سازد و حتی موجب فیبروز شود. شایع‌ترین ناحیه درگیر ایلئوسکال است. بین ضایعات معمولاً نواحی سالم وجود دارد. این بیماری تظاهرات خارج روده‌ای نیز دارد مانند آرتریت و ضایعات پوستی.

علت به‌وجود آمدن بیماری کرون چیست؟

در ایجاد این بیماری عوامل محیطی و ژنتیکی نقش دارند. این بیماری چندعاملی و چندژنی است. نقش ژنتیک در بیماری کرون زیاد است.
این بیماری در کشورهای صنعتی بیشتر شیوع دارد. سیگار برای کرون یک عامل خطر جدی محسوب می‌شود.

علائم بیماری کرون چیست؟

بیماری کرون در اکثر مواقع ماه ها یا حتی سال ها قبل از تشخیص در بدن فرد وجود دارد و شخص بی اطلاع از آن است. این پزشک فوق تخصص تاخیر در رشد کودکان را یکی از نشانه های بیماری کرون ذکر کرده و می گوید: کاهش وزن، تب متناوب، اسهال مزمن آبکی و دردهای شکمی (که با اجابت مزاج تسکین پیدا نمی کنند) از علائم داخلی و مشکلات پوستی، درد مفاصل، التهاب چشم و شیوع اختلالات کبدی از علائم خارج روده ای آن محسوب می شوند.

شروع بیماری کرون یا تشدیدِ آن پس از دوره‌ی بی‌علامتی می‌تواند شامل علایم زیر باشد:

• درد شکمی بیشتر در ناحیه‌ی زیر یا دور ناف. این درد شکمی مشخصاً پس از غذا خوردن رخ می‌دهد.
• اسهالی که ممکن حاوی خون نیز باشد.
• زخم دورِ معقد
• درد هنگام اجابت مزاج
• زخم‌های دهانی
• بی‌اشتهایی
• درد مفاصل یا درد پشت (ستون فقرات)
• درد یا اختلالات بینایی در یک یا هردو چشم
• کاهش وزن رغم خوردن غذای کافی
• تب
• خستگی یا ضعف
• عقب‌ماندگی رشد یا تأخیر در بلوغ در کودکان

نشانه‌های بیماری کرون

علایم و سمپتوم بیماری شامل اسهال مزمن، کاهش وزن و درد شکم است. بیماری می‌تواند با آبسه، فیستول، تنگی و انسداد روده همراه باشد و گاهی برای تشخیص، نیاز به آزمایش سرولوژی و کولونوسکوپی می‌باشد. این بیماری می‌تواند همراه با خونریزی همراه با مدفوع یا بطور جدا از مدفوع یا همراه با رگه‌های خون روی مدفوع همراه باشد. از دیگر علائم این بیماری (بی اشتهایی)، (نفخ)، (دفع ناقص) و دفعات زیاد اجابت مزاج و بی‌اختیاری در آن را می‌توان برشمرد.

نشانه‌های غیر روده‌ای

این بیماری علاوه بر گرفتار کردن معده و روده، اندام‌های دیگر را نیز می‌تواند درگیر کند. ورم چشم و ورم مفاصل یا ماهیچه‌های دست یا پا از این دست هستند. نازکی یا پوکی استخوان می‌تواند از عواقب این بیماری باشد. در این بیماری پوست، خون و غدد درون ریز نیز می‌توانند درگیر شوند. بیماری کم‌خونی همولیتیک خودایمنی که در آن سیستم ایمنی به گویچه‌های سرخ حمله می‌کند بیشتر در بیماری کرون شایع است و می‌تواند باعث خستگی، رنگ پریدگی و دیگر نشانه‌های شایع در کم‌خونی شود.

دوره بیماری کرون

به گفته دکتر اژدرکش، در اغلب موارد این بیماری ناحیه انتهایی روده کوچک و روده بزرگ را درگیر می کند و التهاب در این منطقه می تواند باعث ایجاد فیستول، سوراخ شدن دیواره روده یا تنگ شدن دستگاه گوارش و انسداد شود که تشخیص آن براساس علائم بالینی، معاینه فیزیکی، تصویر برداری روده و تست های آزمایشگاهی صورت می گیرد.

این عضو هیات علمی دانشگاه خاطر نشان می کند: روده را می توان توسط کولونوسکوپی مورد بررسی قرار داد و در حین این آزمایش می توان از بافت روده نمونه برداری کرد و آن را جهت بررسی به پاتولوژی فرستاد تا بیماری تشخیص داده شود باید دانست نمونه برداری از بافت روده به دلیل این که این بافت به درد حساس نیست، هیچ دردی ندارد.

درمان بیماری کرون

• داروها به شکل مؤثری علایم بیماری کرون را بهبود می‌بخشند. اغلب این داروها به وسیله‌ی جلوگیری از التهاب روده عمل می‌کنند. مثلاً داروهایی که آمینوسالیسیلات نامیده‌ می‌شوند اولین داروهایی هستند که در درمان به کار می‌روند.
• ممکن است در موارد متوسط تا شدید بیماری کرون از داروهای کورتونی نیز استفاده شود.
• آنتی‌بیوتیک‌ها نیز در درمان کرون کاربرد دارند و به از بین بردن باکتری‌ها در قسمتهای تحریک‌ شده‌ی روده و کاهش التهاب کمک می‌کنند.
• داروهای سرکوب کننده‌ی سیستم ایمنی نیز در برخی موارد خاص به کار می‌روند ولی چون عوارض زیادی دارند،‌پزشک حتی‌المقدور از آنها استفاده نمی‌کند.
• داروهای دیگری نیز وجود دارند که به درمان کرون کمک می‌کنند و پزشک بسته به شرایط بیمار از آنها ممکن است استفاده نماید.
• جــــــــــراحی نیز یک راهِ دیگر درمانی است. در جراحی برخی قسمت‌های روده برداشته می‌شوند. جراحی تنها در مواردی توصیه می‌شود که:

1. انسداد روده به‌وجود آمده باشد.
2. رغم درمان‌های دارویی صحیح، علایم پایدر مانده باشند.
3. فیستول‌ها برخلاف درمان‌های دارویی بهبود نیابند.

• رژیم غذایی نیز در درمان بیماری کرون مؤثر است. هر چند که از نظر علمی تأثیرِ هیچ نوع رژیم غذایی خاصی برای بیماری‌های التهابی روده، ثابت نشده است اما اغلب پزشکان معتقدند که بیمار خود می‌تواند بفهمد که چه غذاهایی تحریک کننده‌ی علایم بیماریِ آنها به خصوص در دوران تشدید بیماری است.
• وقتی از غذاهایی که محرک علایم شماست پرهیز کنید، درمی‌یابید که نشانه‌هایی مانند دفع گاز روده‌ای، نفخ، درد شکمی، دل‌پیچه و اسهال بیشتر قابل کنترل می‌شوند. با کاهش این علایم شما به روده‌ی ملتهبِ خود فرصت می‌دهید که التیام یابد. اگر به علت بیماری کرون برای جذب مواد مغذی مشکل دارید؛ مهم است که غذاهای پر پروتئین و پرانرژی بخورید هرچند که احساس کنید میلی به خوردن ندارید! با این حساب یک رژیم غذایی مؤثر در بیماری کرون، بر اساس توصیه‌های متخصصین، بر وعده‌های غذایی منظم به علاوه‌ی دو تا سه میان‌وعده تأکید دارد تا مطمئن باشید که پروتئین، انرژی و مواد مغذی لازم را دریافت می‌کنید.
• اضافه بر این ممکن است پزشک برای شما مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی تجویز نماید. به این صورت شما می‌توانید ذخایر مواد مغذی ضروری بدن‌تان را بازسازی کنید.

پرهیزهای غذایی در بیماری کرون چیست؟

از غذاهایی که علایم بیماری را تحریک می‌کنند، اجتناب کنید. برای اینکه بدانید چه غذاهایی را باید از رژیم غذایی خود کنار بگذارید؛ باید بدانید که کدام غذاها علاین بیماری شما را تحریک می‌کنند. بسیاری از افراد مبتلا به بیمار کرون دریافته‌اند که غذاهایآمده در فهرستِ زیر علایم آنها را در حین دوره‌ی تشدید بیماری؛ ‌بدتر می‌کند. بنابریان ممکن است برخی از آنها برای شما هم محرک علایم بیماری باشند.

• هرگونه نوشیدنی الکلی
• کره، روغن، کره‌های گیاهی، سس مایونز
• نوشیدنی‌های گازدار
• قهوه، چای، شکلات
• پوسته‌ی ذرت
• محصولات لبنی (در صورت عدم تحمل لاکتوز)
• غذاهای چرب و سرخ کردنی‌ها
• غذاهای پرفیبر
• غذاهایی که تولید گاز و ایجاد نفخ می‌کنند ( عدس، بنشن، لوبیاها، پیاز و انواع کلم)
• آجیل و دانه‌های خوراکی (کره‌ی بادام زمینی و کره‌ی دانه‌های دیگر)
• میوه‌های خام
• سبزی‌های خام
• گوشت قرمز
• غذاهای تند و پرادویه
• غلات سبوس‌دار و سبوس

پیش‌آگهی بیماری کرون

بیماری کرون افراد را به شکل‌های مختلفی تحت تأثیر قرار می‌دهد. بسیاری از افراد فقط غلایم خفیفی دارند و نیازی نیست که درمان‌های دارویی را ادامه دهند. اما برخی از افراد هم نیازمند مصرف چندین دارو هستند و دچار عوارض بیماری کرون می‌شوند.

بیماری کرون ریشه‌کن نمی‌شود اما با درمان بهبود می‌یابد. بیماری کرون، کُشنده نیست.

کسانی که به بیماری کرون مبتلا هستند،‌باید به سلامتِ خود و مواردی که باید در جهت سلامتی خود رعایت کنند؛ مانند اینکه به مصرف درست داروها، توجه خاصی داشته باشند و مرتب به دنبالِ دریافتِ مراقبت‌های پزشکی لازم باشند. اما این به آن معنا نیست که این افراد نمی‌توانند زندگی خانوادگی و شغلی خوبی داشته باشند.

موارد فوریتی در بیماری کرون کدامند؟

افرادی که مبتلا به بیماری کرون هستند باید به شکل منظم با پزشک خود در تماس باشند. هرگونه تغییرات جدید در علایم و نشانه‌ها مهم است و می‌تواند نشانگر نیاز به درمانی جدید و افزون باشد.

یکی از عوارض جدیِ بیماری کرون، انسداد روده است. روده به حدی باریک می‌شود که مواد غذایی گوارش شده، ‌نمی‌توانند از روده عبور کنند. انسداد روده سبب ایجاد استفراغ و درد شکمی شدیدی می‌شود و نیاز به درمان اورژانسی دارد.

علایم دیگری که نیاز به رسیدگی پزشکی فوری (اورژانس) دارند؛ موارد زیر هستند:

• تب؛ بدون علامت بارز دیگری از عفونت
• خونریزی زیاد از معقد
• مدفوع سیاه خمیری شکل

آیا بیماری کرون قابل پیشگیری است؟

آیا می‌توان مانع بروز دوره‌ی تشدیدِ آن پس از دروه‌ی خاموشی شد؟

هیچ راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. اما شما باید از موقعیت‌هایی که به بدن شما آسیب می‌رسانند، ‌اجتناب کنید. در دوره‌های بی‌علامتی، یک رژیم غذایی مناسب و متعادل داشته باشید تا ویتامین‌ها و مواد مورد نیاز بدن‌تان تأمین شود. با این‌کار شما عوارض ناشی از تغذیه‌ی نامناسب مانند کم خونی و کاهش وزن را کاهش می‌دهید.

سیگار نکشید!

بیماری کرون می‌تواند خطر ابتلا به سرطانِ روده‌ی بزرگ را افزایش دهد. به منظور یافتنِ ضایعاتِ پیش‌سرطانی یا سرطان در مراحل اولیه‌ی آن؛ باید به شکل منظم تحت بررسی روده ی بزرگ باشید. اگر به مدت بیش از هشت سال است که بیماری کرونی مبتلا هستید که روده‌ی بزرگ و رکتوم شما را درگیر کرده است؛ باید به طور منظم کولونوسکوپی شوید. کولونوسکوپی باید هر یک تا دو سال، یک‌بار برای شما انجام شود.

ویدئو های مربوطه به بیماری کرون

گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی