توکل

«وَ تَوَکلْ عَلَی الْحَی الَّذِی لا یمُوتُ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِهِ وَ کفی بِهِ بِذُنُوبِ عِبادِهِ خَبِیراً؛ الَّذِی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَیْنَهُما فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوى‏ عَلَى الْعَرْشِ الرَّحْمنُ فَسْئَلْ بِهِ خَبِیراً؛[1] بر خدایی که همیشه زنده است و هرگز نمی میرد توکل بنما و او را تسبیح و ستایش کن و او خود ...

اللَّهُمَّ انّی اسْئَلُک مِنْ قُدْرَتِک بِالْقُدْرَةِ الَّتِی اسْتَطَلْتَ بِها عَلی کلّ شَیء؛ وَ کلُّ قُدْرَتِک مُستَطیلَةٌ؛ اللَّهُمَّ انّی اسْئَلُک بِقُدْرَتِک کلّها.

«یا أیها الذین آمنوا اذکروا نعمة اللّه علیکم إذ همّ قومٌ أن یبسطوا إلیکم أیدیهم فکفّ ایدیهم عنکم و اتقوا الله و علی الله فلیتوکل المؤمنون»( سوره مائده، آیه 11)

معنای توکل مسلماً این نیست که انسان در مسجد معتکف شود و مشغول به عبادت و راز و نیاز با خدا گردد و اوقات شبانه روز را بدین گونه سپری کند و دست از کسب و کار بردارد، به آن امید که خدا خود رزق و روزی او را تأمین کند؛ بی تردید این گونه اشخاص، بیراهه رفته‌اند و به معنا و مفهوم حقیقی توکل دست نیافته اند. چنانکه در روایتی آمده است:

حریصانه مردم در طلب توسعه و گشایش زندگی خویش هستند. در حالی که درهای وسعت و برکت را با دست خویش قفل زده اند. بیشتر ماآدمیان، واله و حیران به دنبال روزی خویش در روی زمین می گردیم.

صبر عبارت است از ثبات و اطمینان نفس چنان که خواجه نصیرالدین طوسی(ره) صبر را معرفی می کند به: نگهداری نفس از بیتابی نزد مکروه(1) بنابراین صابر کسی است که صبر ملکه او باشد. یعنی نفسش در بلایا و مصایب مضطرب نگشته و در حوادث و شداید مقاوم باشد به نحوی که سینه اش از آن تنگ نشده و اظهار گله و شکایت پیش خلق ننماید.

اخلاق اسلامی یکی از حوزه های سه گانه دین است که بسیاری از معارف اسلامی را شامل می شود و رفتار انسان را با معیارهای الهی میزان می سازد و انسان را در تمام کارها و صفات به سوی الهی شدن رهنمون می شود.

بی تردید دین اسلام برای تامین سعادت و خوشبختی انسان آمده و تعالیم آن به منظور تامین همین هدف، به صورت جامع تنظیم شده است. سعادت جامع و کامل سعادتی است که زندگی دنیا و آخرت آدمی را بیاراید و سرچشمه گوارای خوشبختی و موفقیت را در همه عرصه های زندگی (دنیا و آخرت) جاری سازد.

بی شک عزت و افتخار حسینی که ریشه در قرآن و سنت نبوی و علوی دارد، در پرتو فرهنگ والا و عزت ساز اسلامی دست یافتنی است و دور ماندن از قرآن و روایات، ذلت و خواری افراد جامعه را در پی دارد . آنچه پیش رو دارید، نگاهی گذرا به عوامل عزت در روایات ائمه معصومین علیهم السلام، عزت سازان اصلی جامعه بشری است .

در قسمت پیشین با اشاره به پیوند ناگسستنی اهل بیت علیهم السلام با قرآن کریم و مشترکات این کتاب آسمانی با قرآن ناطق کربلا، نگاشتیم که «عاشورا» به سان آینه ای است که بسیاری از آیات قرآن کریم به روشنی در آن منعکس شده است.