جبر

چکیده مبحث جبر و اختیار، بسیار مبحث جنجال برانگیزی است، در گذشته، بسیاری از بزرگان دائماً درگیر این مباحث بوده اند و این مباحث را در مقابل یکدیگر طرح، نقد و رد می نمودند

چکیده   در این مقاله، در مورد معنای حقیقی اختیار اهمیت آن در اخلاق و عرفان و «معرفة النفس»و شناخت محدوده ی اختیار انسان با توجه به آیات و روایات معصومین (علیهم السلام) از دیدگاه شیعه ی امامیه سخن گفته شده است

تفاوت معنای اختیار و اراده   انسان در منطق به حیوان ناطق تعریف می شود ودر تعریف حیوان گفته می شود:«جسم نامی متحرک بالإراده»

  حقیقت اختیار   در نگاه اول، اختیار به این معناست که خود انسان آنچه را که می خواهد، انجام دهد و آنچه را که نمی خواهد، انجام ندهد؛ یعنی داعی انجام کار برای او فقط و فقط خود او باشد و به عبارت دیگر هیچ بیگانه ای در فعل او دخالت نداشته باشد، اما نکته ی مهم در اینجا این است که عامل جبر در افعال انسان، همواره بیگانه ی خارجی نیست

رابطه قضا و قدر و اختیار انسان   بسیاری از اندیشمندان شیعه و به خصوص متفکران معاصر، در تبیین رابطه ی قضا و قدر و اختیار انسان، بر این اعتقادند که خواست و اختیار انسان قضاو قدر خداوند را می سازد

رابطه علم و اختیار   مطلب مهم دیگر در مبحث اختیار این است که اختیار فقط با علم معنا پیدا می کند؛ تنها کسی که نسبت به حق و باطل علم کافی دارد، می تواند اختیار داشته باشد؛ بنابراین کسی که به هر دلیل، حقیقت راه حق بر او نمایان نگشته است، هرگز نمی تواند به اختیار حقیقی دستی برساند

مقدمّه   در توحید افعالی ابعاد مختلفی مورد بحث و بررسی واقع می شوند مانند تبیین ماهیت توحید افعالی ، مسئله جبر و تفویض ، اختیار انسان و فاعلیت او و چگونگی جمع شدن آن با فاعلیت حق تعالی ، از طرفی با مسئله قضا و قدر مرتبط است و از جهتی با مسئله ولایت و

انسان موجودی است مختار و در نقشی که خدای بزرگ برایش در نظر گرفته است انجام وظیفه می نماید. اینچنین نیست که فراز و فرود نقشها، تأثیری تکوینی در رتبه وجودی افراد داشته باشد. در حقیقت ایمان و معرفت انسانها، میزان و ملاکِ کمال آنهاست. از این رو سعادتمندی صرفاً در قابلیت گسترده نیست بلکه در انباشته ساختن ظرف قابلیت از ایمان و عمل صالح می باشد.

یکی از مسائلی که از دیرباز آدمیان را به تأمل فراخوانده، مسئلهی جبر و اختیار است. پرسش اساسی در این بحث آن است که آیا انسان، دست کم در برخی اعمال خود، مختار است یا آنکه مجبور است و هیچ اختیاری ندارد؟

«آزادی » از مهمترین مباحث فسلفه سیاسی معاصر و یکی از مناقشه انگیزترین بحث های روزگار ماست که اهمیت خود را در عرصه مقولات فرهنگی همچنان حفظ نموده است