قضا-و-قدر

دانش و آگاهی،تعهدآفرین است و کارها و مسؤولیتهایی بردوش دانایان می نهد که ناآگاهان و بی خبران تاب پذیرش آن را ندارند.

مقدمه: یکی از اعتقادات ما مسلمانها اعتقاد به قضا و قدر الهی است در این مورد که قضا و قدر چه رابطه ای با جبر و اختیار دارد، مباحث سودمندی است. در این مقاله مطالبی پیرامون قدر تقدیم گردیده است.

در آثار و روایات دینی و اشارات قرآنی از قضا و قدر حتمی و قضا و قدر غیر حتمی یاد شده است و چنین می نماید دو گونه قضا و قدر است: حتمی و غیر قابل تغییر غیر حتمی وقابل تغییر.

در اخبار و روایاتی که از رسول اکرم(ص) یا ائمه اطهار (علیه السلام) رسیده است، مطلبی به این مضمون به چشم می خورد: اگر قضا و قدر بیاید، اسباب و علل مخصوصا عقل و قوه تدبیر انسان از کار می افتد این مطلب در ادبیات فارسی و عربی به همین مضمون منعکس است.

سرنوشت! قضا و قدر! کلمه ای رعب آور هراس انگیزتر از این دو کلمه پرده گوش بشر را به حرکت نیاورده است.

در گذشته گفتیم مادیون (و همچنین بعضی از مسیحیون) موضوع قضا و قدر را دستاویز حمله به اسلام قرار داده اند و می گویند لازمه اعتقاد به قضا و قدر این است که انسان خود را مجبور و دست بسته بداند و نقش خود را در ایجاد و تکوین و سازندگی بهتر اجتماع فراموش کند و منتظر سرنوشت بنشیند.