در مقاله قبل علل ریزش مو را برشمردیم. در این مقاله به راهکارهای درمان ریزش مو از طریق گیاهان دارویی می پردازیم.
گیاهان دارویی مختلف با داشتن مواد مختلفی مانند فیتوسترول ها و اسیدهای چرب ضروری قادر به تقویت موی سر می باشند.
گیاه رزماری
یک گیاه همیشه سبز با برگ های سوزنی شکل و گل های آبی است که از فروردین تا خرداد رشد کرده و گل ها شکفته می شود. روغن و اسانس رزماری برای رشد مجدد موها توصیه شده اند. از خواص آن افزایش گردش خون در پیاز مو است که موجب تقویت و رشد مجدد موها می شود. همچنین از نازک شدن و ریزش مو ها جلوگیری می نماید. رزماری یک منبع غنی ویتامین B6 است و دارای خاصیت آنتی اکسیدان قوی نیز می باشد و با اثر مستقیم روی پیاز مو، کیفیت و دوام مو را افزایش می دهد.
گیاه بابا آدم
گیاه بابا آدم گیاهی علفی است که در برخی مناطق مرطوب و معتدل ایران به صورت وحشی می‌روید. ساقه‌ای شبیه به پوست مار دارد که پوشیده از کرک‌های خشن و زبر می‌باشد. برگ‌های بسیار بزرگ و پهن آن به حالت افتاده بر ساقه قرار دارند. ریشه گیاه دوکی شکل است؛ در حقیقت ریشه این گیاه خاصیت درمانی دارد. ترکیبات شیمیایی موجود در ریشه گیاه مانند پلی‌استیلن خاصیت آنتی باکتریال و ضد قارچی دارد. ترکیبات موثر موجود در این گیاه به علت اینکه روند پوست‌اندازی را تسریع می‌کند، سموم سطحی بر روی لایه اپیدرم پوست را می‌زداید و باکتری‌زدایی می‌کند. در حقیقت نوعی لایه برداری طبیعی و سالم و نیز آب‌رسانی به لایه‌های سطحی پوست را انجام می‌دهد؛ در نتیجه شادابی را برای پوست به ارمغان می‌آورد. یکی از مهمترین ویژگی های عصاره ریشه بابا آدم این است که موجب بهبود جریان گردش خون در ناحیه سر و پوست می شود. به این ترتیب با بهبود خون رسانی به ریشه موها فولیکول های مو بهتر تغذیه می شوند و ضمن تقویت شدن رشد بهتری پیدا می کنند. ماساژ سر و موها با این عصاره مانع ریزش مو می شود و استفاده از آن سه تا چهار بار در طول هفته اثرات چشمگیری دارد.
گیاه زنجبیل
زنجبیل یکی از گیاهان دارویی ریزوم دار است که ریزوم معطر و تند آن سرشار از متابولیت های ثانویه ای مانند زیجیبرین و جینجرول می باشد. تاکنون بیش از 50 نوع ماده آنتی اکسیدان (ضد اکسایش) از ریزوم این گیاه استخراج شده است. آنتی اکسیدان های موجود در آن، با داشتن خواص ضد التهابی و ضد عفونی کننده طبیعی به سالم و تمیز نگه داشتن پوست سر کمک می کنند. زنجبیل به علت خاصیت گرم کنندگی که دارد برای افزایش گردش خون پوست سر و در نتیجه تقویت رشد مو مفید است.
دانه انگور
ویتامین ای، فلاوونوئیدها، لینولئیک اسید و ترکیباتی که پروسیانیدین نامیده می شوند (نظیرتانن‌ها، پیکنوجنول، الیگومریک، پروآنتوسیانیدین) که در هسته انگور جای گرفته اند که برای رشد و تقویت مو مفید می باشند. روغن هسته انگور فولیکول های مو را تقویت می کند و در نتیجه موهایی سالم و مقاوم خواهید داشت. پروسیانیدین موجود در روغن هسته انگور باعث القا رشد مو و تحریک فعالیت فولیکول می شوند. از طرفی با محافظت کلاژن و الاستین در برابر تخریب آنزیمی باعث ایجاد شرایط مطلوب برای پوست سر می شوند. شوره سر و مشکلات پوستی دیگر که به دلیل خشکی پوست سر و پوسته پوسته شدن آن ایجاد می‌شوند، این روغن سرشار از مواد نرم کننده و مغذی است که به تغذیه و رشد سلول‌های پوست سالم کمک می‌کنند و پوست سر را هیدراتاسیون کرده و نمی‌گذارد پوسته پوسته شود.
گیاه گزنه
گزنه دارای ویتامین های گروه B ، A ، C و D و مواد معدنی، پروتئین، کلسیم، فسفر، آهن، منیزیم و بتاکاروتن می باشد. گزنه موجب رشد مو و مهار تولید دی هیدروتستوسترون که عامل ریزش مو است، می شود. این گیاه روی طاسی سر ناشی از آندروژن در زن و مرد هر دو موثر است. استعمال موضعی عصاره برگ و ریشه گزنه موجب تحریک پوست سر و پیاز مو شده و خون رسانی را به آن تقویت می نماید، رشد مجدد مو را تحریک کرده و رنگ طبیعی مو را به حالت طبیعی اش بر می گرداند. موجب از بین رفتن شوره پوست سر نیز می شود.
بابونه
این گیاه منبع غنی از ویتامین A ، کلسیم، پتاسیم، منیزیم، آهن، روی و منگنز است. این عوامل برای تغذیه موی سالم بسیار ضروری هستند. اثر آنتی سپتیک این گیاه مانع تشکیل شوره روی پوست سر می شود، همچنین موجب تقویت و حیات مجدد مو می شود. برای برطرف کردن شوره سر نیز موثر است. بابونه روی موهای آسیب دیده و خشک اثر نموده و آنها را ترمیم می نماید. بعضی مواقع ریزش مو بعلت التهاب پوست سر ایجاد می گردد. بابونه با داشتن اثر ضدالتهاب اثر ضد ریزش مو ایجاد می کند. همچنین گرم شدن پوست سر نیز موجب ریزش مو می شود که بابونه با اثر خنک کننده موثر واقع می شود.
جین سینگ
از آنجایی که استرس عامل مهمی برای ریزش مو ها و نازک شدن مو می باشد. گیاه جین سنگ با مهار استرس به طور غیر مستقیم رشد مو را سرعت می بخشد. این گیاه اثر آنتی اکسیدانی قدرتمندی داشته، متابولیسم را سرعت بخشیده و در ریزش مو موثر واقع می شود. جین سنگ تنظیم کننده گردش خون و متابولیسم سلولی است. بدین ترتیب با این مکانیسم مواد مغذی کافی به مو رسیده که موجب تقویت و استحکام مو می شود. تارهای مو سریع تر از معمول رشد می کنند و پیاز مو تحریک شده و دوباره فعالیتش شروع می شود. این امر سبب رشد مجدد و بیشترمو می شود. در مواردی تعداد پیازهای فعال مو بیشتر شده، حجم مو افزایش می یابد. از طرف دیگر جین سینگ برای پیشگیری از ریزش مو نیز موثر است.
درمان های خانگی برای ریزش مو
یکی از موثرترین درمان های خانگی برای ریزش مو ماساژ پوست سر با انگشتان هنگام و پس از شستشو با آب سرد است تا زمانی که سوزش احساس شود، پوست سر باید با انگشتان ماساژ داده شود. این عمل موجب تحریک غدد چربی شده و گردش خون پوست سر افزایش می یابد.
- شیر نارگیل: نارگیل را رنده کرده و شیر نارگیل را تهیه نمایید. این ماده به علت مواد مغذی فراوانی که دارد پیشگیری کننده موثری از ریزش مو است. با شیر نارگیل پوست سر را ماساژ دهید.
- پیاز: ماساژ محل هایی از پوست سر که ریزش مو داشته است با پیاز در رشد مو موثر است.
- روغن کرچک: ماساژ مرتب پوست سر با روغن کرچک موجب رشد مو و قدرت و شفافیت آنها می شود.
- مریم گلی و آلوئه ورا: تحقیقات نشان داده است که مریم گلی تراکم مو را زیاد می کند، آلوئه ورا نیز رشد مو را تحرکی می کند. آلوئه ورا برای درمان ریزش مو موثر است، رشد موهای جدید را تحریک می کند. ضخامت مو را افزایش می دهد و به طور کلی برای بهداشت مو مناسب است.
- پروتئین برای رشد مو ضروری است. بهترین منبع پروتئین، شیر، سفیده تخم مرغ و ماهی است. غذاهای محتوی امگا 3، 3 نوبت در هفته و روغن دانه کتان موثر است.
- مواد معدنی مهم برای رشد مو عبارتند از کلسیم، مس، آهن، منیزیم و روی.
- آب بیشتر بنوشید که در رشد مو و سلامتی موثر است.
- از نوشابه های گازدار کربناته که سیستم ایمنی را ضعیف کرده و موجب ریزش مو می شود، اجتناب کنید.
- دخانیات گردش خون را کم کرده و از جمله گردش خون در پوست سر و مصرف الکل و کافئین زیاد نیز روی سیستم ایمنی اثر نامساعد داشته و موجب ریزش مو می شود.
- استرس عامل مهمی در ریزش مو است.
- ورزش و حرکت شما را سالم تر کرده و ریزش مو را کاهش می دهد.
- ماساژ پوست سر به کمک روغن زیتون، بادام و نارگیل کمک به رشد مو می کند، هفته ای یک بار انجام دهید.
- ترکیب آب سیر، پیاز، زنجبیل را شب ها روی سر ماساژ دهید و صبح شستشو دهید.
رژیم غذایی برای کم کردن ریزش مو
- رژیم کم چربی، مصرف امگا 3 و مصرف ماهی
- رژیم غنی از پروتئین
- سبزیجات با رنگ سبز تیره
- بیوتین: بیوتین در زرده تخم مرغ وجود دارد، سلامت پوست و مو را تامین می کند. آجیل ها، برنج قهوه ای و جو دوسر دارای بیوتین هستند.
- از مصرف بیش از حد گوشت قرمز خوداری شود.
- ترکیب متیل سولفونیل متان کمک به تولید کراتین (پروتئین مو) می نماید.
از مصرف مواد ذیل برای پیشگیری از ریزش مو اجتناب کنید
- شامپوهای تجاری، که دارای SLS (Sodium Laurel Sulfate) هستند. این ماده ارزان صنعتی و از بین برنده چربی و عامل آفت کش موجب تخریب پیاز مو و ریزش مو می شود.
- شامپوهای ضدشوره، موجب مسدود شدن پیاز مو می شود مانند سلنیوم سولفید.
- نرم کننده های مو، موجب انسداد پیاز مو می شوند.
- رنگ مو، موجب آسیب به پیاز مو می شود.
- روغن های اشباع شده، عروق کاپیلری را مسدود ساخته و در تغذیه پوست سر مزاحمت ایجاد می کند.
- آب های کلردار که برای دوش گرفتن به کار برده می شود، pH طبیعی پوست را به هم می زند.
- استرس، فکر و مشکلات روحی، ممکن است موجب ریزش مو شود.
گردآوری
دکتر افسانه امین غفوری
