برترین ها - ترجمه از احمد محمدی: یهودیان در دوران رژیم نازی مبتلا به بدبختی های ناگفتنی شدند، چرا که میلیون ها نفر جان خود را از دست دادند. از میان چندین یهودی مشهور در 100 سال گذشته، ولادیسلاو اشپیلمن (Władysław Szpilman) به عنوان یکی از مهم ترین ها معرفی شده است. او آهنگساز و پیانیست کلاسیک لهستانی تبار یهودی است؛ یکی از کسانی است که از هولوکاست جان سالم به در برد و تجربیات او بعدها به یک فیلم تبدیل شد.
اگرچه اشپیلمن بیشتر به عنوان یک یهودی که توانست جان سالم از هولوکاست به در برد مشهور است، او نیمه دوم زندگی خود را هم به عنوان یک آهنگساز پرشکوه صرف کرد که موفق به ایجاد آهنگ های متعدد و قطعات ارکستر شده بود.
بر پلکان محبوبیت
اشپیلمن یک پیانیست است که مهارت های خود را در آکادمی موسیقی چاپین (Chopin Academy of Music) در ورشو به دست آورد. بعدا او در سال 1931 به عنوان دانشجوی آکادمی هنر در برلین - یکی از موسسات معتبر - تبدیل شد. با این حال، او فقط دو سال بعد مجبور به بازگشت به لهستان شد، چون آدولف هیتلر در سال 1933 صدراعظم آلمان شد.
اشپیلمن به عنوان یکی از پیانیست های برتر و آهنگسازان عالی رتبه موسیقی کلاسیک. در حرفه خود پیشرفت کرد و به زودی در سال 1935 پیانیست رادیو لهستان شد. مدت زمان زیادی نیاز نبود تا اسپیلمن در لهستان به یک «سلبریتی» تبدیل شود.
تهاجم آلمان به لهستان و هولوکاست
با این وجود، زندگی او در حال وارد شدن به دوره طولانیِ تاریکی بود. آلمان در سال 1939 به لهستان حمله کرد، اما اشپیلمن توانست کار موسیقی خود را ادامه دهد، البته این وضعیت مدت زیادی به طول نینجامید، زیرا اشپیلمن مجبور شد از سال 1940 در محله ای یهودی نشین (گتو) ساکن شود؛ در سال 1942 اسپیلمن از اشتغال در رادیو به عنوان یک سلبریتی به نوازندگی در یک کافه نزول یافته بود.
در سال 1942 در حالی که اشپیلمن همچنان در گتو کار می کرد، خانواده اش - پدر و مادر، دو خواهر و یک برادر - به یک اردوگاه مرگ در شمال شرق ورشو فرستاده شدند؛ جایی که هیچ یک از آنها زنده از آن بازنگشتند. در این هنگام محبوبیت اشپیلمن باعث شد تا یک «پلیس یهودی» بتواند او را از میان گروهی که در حال اعزام به اردوگاه های بی بازگشت بودند، بیرون بکشد. (بعضی از یهودیانی که وفاداری خود را به آلمانی ها ثابت کرده بودند از سوی آنها به عنوان «پلیس یهودی» گماشته شده بودند)
هنگامی که در سال 1943 گتو (محله یهودی نشین) به طور کامل نابود شد، اشپیلمن در حال فرار و مخفی شدن از ارتش آلمان در نقاط مختلف لهستان بود. در سال 1944، او توسط فرمانده ای آلمانی به نام ویلم هانسفلد (Wilm Hosenfeld) دستگیر شد، اما او به طرز شگفت آوری اجازه داد پیانیست فرار کند. یک بار دیگر، شهرت او به عنوان یکی از آهنگسازان معتبر موسیقی به فریاد او رسید.
اقتباسی برای یک فیلم
اینگونه مقدر بود که اشپیلمن یکی از بازماندگان مشهور هولوکاست باشد. در سال 2002، «رومن پولانسکی» فیلمساز تصمیم گرفت که فیلمی بر اساس زندگی اشپیلمن بسازد: «پیانیست»!
«آدریان برودی» در نقش اشپیلمن درخشید و توانست چنان تصویر متقاعد کننده ای از پیانیست را ارائه دهد که جایزه اسکار بهترین بازیگر را برایش به ارمغان آورد! البته چندین انتقاد دربارۀ اقتباس صحیح این فیلم وجود دارد، اما همچنان یکی از بهترین تصاویر زندگی او است.
برودی بعدا اظهار داشت که برای ایفای این نقش تلاش زیادی چه از نظر فیزیکی و چه از نظر ذهنی انجام داده است. تعجب آور نیست که این تلاش ها بود که تنها جایزه آکادمی او را در طول عمرش (تا به حال) به خود اختصاص داده است.
برودی زمانی که نقش بازمانده هولوکاست لهستان بازی می کرد تنها 29 سال داشت. ایفای نقش هر بازمانده ای از هولوکاست سخت بود، و این وظیفه با توجه به اینکه قرار شخصیت مشهوری را به تصویر بکشد، دشوارتر هم شد.
به منظور تلاش و شبیه سازی شخصیت اصلی، برودی مجبور شد برای نواختن قطعات بخصوصی از موسیقی، حداقل چهار ساعت در روز به تمرین نواختن پیانو بپردازد. قبل از اینکه به نقش تبدیل شود، ساخته شد. از طرف دیگر، اشپیلمن در طول دوران فرار از نظر تهیه غذا در تگنا قرار داشت و به طور قابل توجهی وزن خود را از دست داده بود و به همین دلیل برودی نیز مجبور شد برای اجرای نقش او 13.6 کیلوگرم از وزن خودش بکاهد.
اجتناب از اختلاف نظر
این فیلم سعی داشت از مسائلی که بعد از مرگ اشپیلمن در سال 2000 بروز کرد، دور بماند. این فیلم اساسا اقتباسی از تاریخچه اشپیلمن و بر اساس زندگینامه خود نوشته او بود. با این حال، یک خواننده لهستانی به نام «ویرا گران» (Wiera Gran) ادعا کرد که همکاری اشپیلمن با آلمانی ها، باعث شده بود که زندگی اش چندین بار تهدید شود. گران ادعا کرد که فیلم از نشان دادن وقایعی که در زمان همکاری اشپیلمن با گشتاپو اتفاق افتاده و باعث شده تا چندین یهودی دیگر را در سرتاسر پایتخت لهستان کشته شوند، خودداری کرده است.
پسر اشپیلمن به طور مداوم این شایعات را رد کرده است، البته چندین نفر دیگر که در زمان تهاجم آلمان و هولوکاست، اوقاتی را با اشپیلمن گذرانده بودندنیز ادعا کردند که در این شایعات حقیقت کمی وجود دارد.
صرف نظر از چند موضوع که این «سلبریتی یهودی» را احاطه کرده است، «پیانیست» نگاهی عالی به زندگی یک شخصیت برجسته یهودی در اوج هولوکاست فراهم کرد. این هنوز هم به عنوان یکی از بهترین فیلم ها است که نشان دهنده وحشت هولوکاست است. این فیلم به عنوان ادای احترام به بقای اشپیلمن در نظر گرفته شده است.
