سرویس بین‌الملل فردا: جایی آرام گرفته در سواحل اقیانوس اطلس، در میانه‌ی قاره‌ی آفریقا، می‌توانید کشور نیجریه را پیدا کنید. چند تا جام‌جهانی قبل‌تر، تیم فوتبال نیجریه و شگفتی‌هایی که خلق می‌کرد، باعث شد تا این کشور سر زبان‌ها بیفتد. بوکوحرام و نیروهای تندروی نیجریه‌ای نیز البته از چندی پیش، باعث شدند تا این کشور در صدر اخبار قرار بگیرد. اما شیخ زکزاکی و شیعیان این کشور آفریقایی بودند که باعث شدند بار دیگر این کشور، به صدر اخبار بین‌المللی برگردد.
درباره‌ی یک کشور مهم آفریقایی
شاید قبل از هر چیزی، بد نباشد کمی درباره‌ی کشور نیجریه و اهمیت آن بدانیم. این کشور در غرب آفریقا واقع شده و با آب‌های اقیانوس اطلس، همسایه است. جمعیت این کشور که حالا از 180 میلیون نفر گذشته، در رتبه‌ی اول آفریقا قرار دارد. بالای 60درصد جمعیت این کشور را مسلمانان تشکیل داده و البته مسیحیان نیز جمعیتی قابل توجه در این کشور دارند. رشد جمعیت تشیع در این کشور نیز بسیار چشمگیر بوده و همین باعث حساسیت‌هایی در این کشور شده است. نیجریه همچنین بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی نفت قاره‌ی سیاه و نیز یک قدرت منطقه‌ای در این پهنه است. همه‌ی موارد در کنار هم، پازل مهم بودن این کشور آفریقایی را کامل می‌کند.
رهبر شیعیان نیجریه
ابراهیم یعقوب زکزاکی، معروف به شیخ زکزاکی، حالا شصت‌وسه ساله است و شصت‌وچهارمین سال زندگی‌اش را در زندان‌های نیجریه آغاز و سپری می‌کند. او یک روحانی است و رهبر جنبش اسلامی شیعیان این کشور محسوب می‌شود. در شهر زاریا از ایالت کادونا در شمال غربی نیجریه به دنیا آمد. در سالی که انقلاب اسلامی ایران هم به پیروزی رسید، لیسانس اقتصادش را از دانشگاه احمد بلو گرفت.
مردی که سر پرشوری داشت
از همان ابتدا سر پرشوری داشت. وقتی که وارد دانشگاه شد، فعالیت‌های سیاسی‌اش را شروع کرد. ابتدا دبیرکل انجمن دانشجویان مسلمان نیجریه در پردیس اصلی دانشگاه احمد بلو شد. سپس معاون امور بین‌الملل کمیته‌ی ملی همین انجمن شد. بعدتر تحت تأثیر انقلاب ایران و امام خمینی(ره) قرار گرفت و حتی به ایران نیز سفر کرد و بعدها به تبلیغ تشیع همت گماشت.
مردی که هزینه‌‌ی مبارزه‌اش را داده است
متولد دهه‌ی 50میلادی، سه پسرش را در خشونت پلیس علیه شیعیان و مسلمانان این کشور از دست داده است. در جریان هجوم اخیر ارتش به جمعیت عزاداران نیز، یک چشمش را از دست داد. علاوه بر ارتش و دولت نیجریه، گروه‌های تندروی این کشور نیز مخالف شیخ زکزاکی و پیروانش هستند؛ از جمله وهابیون بوکوحرام. آن‌ها که اقبال به تشیع را در این کشور دیدند، از این اتفاق به خشم آمدند و سعی می‌کنند با اعمال خشونت‌آمیز، بذر ترس را در دل آن‌ها بپراکنند؛ از جمله این‌که طرح ربودن زنان شیعه‌ی این کشور را به اجرا در آورده‌اند تا بدین‌وسیله به نوشیعیان نیجریه، فشار بیاورند.
چرا از او می‌ترسند؟
اما دلیل دشمنی سعودی‌ها و آمریکا و متحدانش با زکزاکی در چیست؟ شیخ ابراهیم عبدالله احمد، از طلاب نیجریه‌ای در ایران در این مورد می‌گوید: «شیخ زکزاکی در کمتر از 20 سال توانست 25 میلیون نفر را شیعه کند. عربستان از گسترش تشیع در نیجریه هراسان است.» او اشاره می‌کند: «دید مردم خارج از ایران، نسبت به فرهنگ شهادت ایرانیان و فرهنگ راه حسینی که امام خمینی(ره) این فرهنگ را پیاده کرد و در ایران اسلامی پیاده‌سازی نمود، کاملا اعتقادی و قلبی بوده و به آن باور یقینی دارند.» شیخ زکزاکی بعدتر در جریان مراسم عزاداری محرم مورد حمله‌ی ارتش نیجریه قرار گرفت و عزاداران این مراسم، به خاک و خون کشیده شدند. او سال‌ها طعم زندان را در دوره‌های مختلف کشیده است. اما علت وحشت سعودی‌ها و آمریکایی‌ها از او، نه جسم نحیفش بلکه فرهنگ تشیعی است که دارد در قلب آفریقا اشاعه می‌دهد؛ فرهنگی که آن‌قدر علاقه‌مند دارد که طی بیست سال، 25 میلیون نفر به آن گرایش پیدا کردند؛ آن‌هم با تبلیغات یک پیرمرد نیجریه‌ای.
مرد همیشه متهم
مهم‌ترین تهمتی که دستگاه امنیتی و دولت و ارتش نیجریه به این شیخ مبارز وارد می‌کنند، تحریک هواداران خود برای ایجاد اغتشاش در این کشور آفریقایی است. البته شیخ زکزاکی، دستگاه امنیتی و ارتش و دولت این کشور را متهم کرده است که از طریق ظاهرسازی، قصد دارند اتهاماتی را به این گروه وارد کرده و آن‌ها را بدنام کنند. دادگاه عالی فدرال نیجریه هم چندی پیش، حکم آزادی وی را صادر کرد و به دولت فرصت محدودی داد تا او را آزاد کند.
دانش‌آموخته‌ی اقتصاد
زکزاکی، لیسانس اقتصاد را در دانشگاه احمد بلو گرفته است؛ در همان سالی که انقلاب اسلامی ایران به پیروزی رسید. او آموزش اولیه‌ی اسلامی خودش را هم نزد علمای مختلف و در حوزه‌های علمیه زاریا، زادگاهش به پیان رساند. اولین تعرض
مرد زندان‌ها
زکزاکی، طعم زندان را در همه‌ی حکومت‌های نیجریه کشیده؛ از شاجاری و بوهاری گرفته تا آباچا. روی‌هم‌رفته، نه سال زندان در نه زندان را تجربه کرده. حتی حکومت آباچا، این مبارز را زندانی و مرکز اسلامی‌اش در زاریا را تخریب کرد.
هواداران شیخ
ارتش نیجریه به حسینیه‌ی صاحب‌الزمان(عج) حمله و صدها نفر را زخمی و مجروح کرد. بهانه‌ی این حمله هم تلاش هواداران شیخ برای ترور رئیس ستاد ارتش نیجریه در زاریا بود.
منبع: همشهری پایداری، شماره‌ی 171، اسفند 95 و فروردین 96