کاکائو و مراحل تولید آن

کاکائو از درختی به اسم تئوبروما، تیره پنیرکیان به دست می‌آید. این درخت ارتفاعی بین 4 تا 10 متر دارد و زیر سایه درختان بزرگتر از خود رشد می‌کند. برگ‌های این درخت ساده است و گل‌های قرمز و کوچکی دارد که به طور منظم کنار هم قرار گرفته‌اند. میوه این درخت تقریبا هم اندازه خیار، با رنگی زرد مایل به قهوه‌ای است. داخل هر میوه تیره پنیرکیان، درون یک بافت گوشتی، بین 24 تا 45 عدد دانه قرار گرفته است. بعد از چیدن میوه این درخت آن را جایی نگه داری می‌کنند و بعد از پوسیده شدن میوه‌ها، دانه‌های آن را جدا کرده و مورد استفاده قرار می‌دهند. پودر کاکائو از فشرده شدن دانه‌های داخل میوه درخت تیره پنیرکیان به دست می‌آید. دانه‌های این میوه از تقویت کننده‌های قلب است و دارای مقادیر زیاد چربی است که در ادامه با آن بیشتر آشنا خواهید شد.

این درخت در اکثر مناطق جهان کشت و از میوه آن استفاده می‌شود اما عمده‌ترین تولید کنندگان این محصول ساحل عاج، غنا و نیجریه هستند. دانه‌های درخت تئوبروما طی فرآیندی به پودر کاکائویی که در بازار در دسترس افراد است، تبدیل می‌شوند. در ادامه با مراحل تولید آن آشنا می‌شویم.

مراحل آماده‌سازی دانه‌های کاکائو

برای آنکه مغز دانه از پوستش جدا شود آن را بو می‌دهند. برای این کار دانه‌ها را روی یک سطح داغ می‌گذارند و پوست بیرونی دانه‌ها بر اثر حرارت از مغز آن جدا می‌شود. بعد از بو دادن دانه‌ها، آن‌ها را درون الک میریزند تا دانه و پوست از هم جدا شود. سپس دانه‌ها را آسیاب می‌کنند و آن‌ها را به شکل خمیر در می‌آورند.

در مرحله بعد از آسیاب کردن، چربی موجود در کاکائو را خارج می‌کنند. این کار را با دستگاه‌های مخصوص انجام می‌دهند. به چربی‌های کاکائو در اصطلاح کره کاکائو گفته می‌شود و به باقی مانده آن کیک کاکائو می‌گویند.

کره کاکائو یک روغن گیاهی است و عطر و بوی شکلات می‌دهد. این کره علاوه بر اینکه برای تهیه شکلات و شیرینی کاربرد فراوان دارد برای پوست هم مفید بوده و برای ساخت برخی از لوازم آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این کره در پزشکی کاربرد فراوان دارد.

این ماده خوشمزه کمی اسیدی است و برای اینکه خاصیت اسیدی آن را از بین ببرند تا رنگ و عطر آن بهتر شود لازم است آن را طی فرآیند قلیایی کردن، خنثی کنند. به کاکائویی که در طی این فرآیند به دست می‌آید پودر کاکائوی آلکالایز می‌گویند. رنگ و بوی این پودر کاکائو به میزان قلیایی شدن آن بستگی دارد.

کیک کاکائویی که بعد از مرحله جداسازی چربی به دست آمده را از میان غلتک‌هایی عبور می‌دهند تا ریز شود. برای اینکه آن‌ها کاملا به صورت پودر در آیند می‌توان از آسیاب‌های چکشی استفاده کرد.

در مرحله آخر، پودر کاکائو آسیاب شده به کمک جریان هوا از لوله‌های سرد کننده عبور داده می‌شوند. بعد از عبور از لوله و خنک شدن، هوا و پودر کاکائو از هم جدا می‌شوند و پودر کاکائو آماده بسته بندی می‌شود.

بسته بندی این محصول را باید طوری انتخاب کرد که هیچگونه رطوبتی را جذب نکند و این پودر گوله گوله نشود.