موزه سینما ؛ باغ فردوس تهران

از میدان تجریش به خیابان ولیعصر که می روی، شیب مایل به جنوب خیابان و چنارهای سر به فلک کشیده اطراف خیابان، انسان را وادار به کمی قدم زدن در این فضای دلنشین می کند، کمی به سمت جنوب که می روی باغی بسیار دیدنی دیده ها را جذب خود می کند. باغی که امروز موزه سینمای ایران است و فضایی دوست داشتنی و دلنشین برای همه سنین دارد. جایی که بدون شک، لذت و آرامشی بدون وصف را برای شما به ارمغان خواهد آورد.

اگر اهل سینما و آشنایی با تاریخچه و هنرمندان سینما و… هستید،

همراه کارناوال به باغ و عمارتی دنج، زیبا و دوست داشتنی از دوره قاجاریه  در شمال تهران برویم و با دستاوردهای سینمای ایران، تاریخچه  و هنرمندان نامی آن آشنا شویم.

باغ فردوس

باغ فردوس در زمینی با شیب شمال غربی به جنوب شرقی و وسعت 20000 متر مربع و طول 280 متر است. عمارت واقع در آن هزار مترمربع مساحت دارد و دارای سه و نیم طبقه می باشد که به خاطر شیب تند زمین کف طبقه اول بنا با قسمت جنوبی باغ و سقف آن با قسمت شمالی باغ هم سطح می باشد.

این عمارت اعیانی از ابتدا دارای تزیینات شاخص و گچبری های زیبایی بوده که امروز نیز در همه اتاق ها و سالن ها گچبری های بسیار زیبایی دیده می شود. مقرنس کاری های گل و شاخ و برگ بسیار زیبای آن فضای موزه را بسیار تماشایی و جالب توجه کرده است.

این باغ در خیابان ولیعصر تهران قرار دارد و پس از ورود به محوطه باغ مجسمه هایی برنزی از سهروردی(ملقب به شهاب‌الدین، شیخ اشراق، شیخ مقتول و  فیلسوف شهیر ایرانی قرن ششم هجری قمری) و ابن هیثم (دانشمند ایرانی و اولین دانشمند فیزیک نور در جهان که مخترعین اروپایی با توجه به اختراع ذره بین و شرح اتاقک تاریک وی، اولین دوربین عکاسی را ساختند.) روبه رو خواهید شد.

“در انتها به مختصری از تاریخچه این باغ اشاره شده است”

موزه سینما

در شهریور 1373 شمسی شرکت توسعه فضاهای فرهنگی برای ایجاد موزه سینما که برای هنردوستان ایرانی یک رویا بود، همت گماشت.

با حمایت و پشتیبانی بسیاری از بزرگان هنر این مرزوبوم چون عباس کیارستمی و عزت الله انتظامی و تلاش های ارزشمند افرادی چون غلامرضا جمال امیدی،امیر اثباتی،بهزاد رحیمیان و عزیزالله ساعتی به این آرزوی دیرینه تحقق بخشید وساختمان اولیه موزه سینما در لاله زار در خرداد 1377شمسی آغاز به کار کرد.

در زمان ریاست جمهوری حجت الاسلام سید محمد خاتمی، موزه سینما در محل امروزی خود(باغ فردوس) انتقال داده شد و از تابستان سال 1381شمسی به بعد میزبان پژوشگران و علاقه مندان هنر سینما و فعالیت های مربوط به این هنر شد.

هدف از احداث این موزه گردآوری، حفظ، ثبت و عرضه مناسب میراث سینمای ایران بوده و امروز داری گنجینه غنی و ارزشمندی از عکس ها و اسناد تاریخی و مکاتبات و قرارداد‌ها ونشریه های سینمایی و…است.

 از آثار ارزشمند این گنجینه می توان به 40 هزار عکس از سینمای ایران و هنرمندان، بیش از 5هزار جلد نشریه سینمایی و 3هزار قطعه اسناد تاریخی و مکاتبات و قرارداد‌ها و حدود 350 دستگاه ابزار و ادوات، 2500 اعلان سینمایی و 4 هزار فیلمنامه اشاره کرد.

 

 بخش های مختلف موزه سینما

موزه سینما برای ارایه و معرفی تاریخ سینما، هنرآفرینان و دست  آوردهایشان به مردم دیار خود، فضای داخلی موزه را به قسمت های مختلف تقسیم بندی کرده است.

بخش های مختلف موزه عبارتند از:

 

1) تالار آبی 

در این بخش با پیشینه موزه سینما، پیدایش سینمای ایران و جهان آشنا خواهید شد، همچنین در این قسمت عکس هایی از میرزا ابراهیم خان عکاس باشی که از اولین تصویربرداری های سینمای ایران بوده را خواهید دید.

2) تالار میانی( معاصران)

تالار میانی متعلق به هنرمندان معاصرست که به نمایش تصاویری از هنرمندان سینمایی و پشت صحنه فیلم ها می پردازد و غرفه های اختصاصی هنرمندانی چون سهراب شهید ثالث، کیومرث پوراحمد، رسول صدرعاملی، ساموئل خاکچیان، فاطمه معتمدآریا، ملکه رنجبر و… در این تالار قرار دارد.

 

3) تالار بین المللی

تالار بین الملل به جوایزجهانی سینمای ایران (هم چون نخل طلای کن،شیر ونیز،خرس برلین و …) می پردازد و غرفه های اختصاصس آقایان عباس کیارستمی، ابوالفضل جلیلی، هوشنگ اللهیاری و… نیز در این قسمت دایر می باشد. 

4) نمایشگاه دفاع مقدس

قسمت دفاع مقدس به ارایه و نمایش تصاویر کارگردانان و هنرمندان و… سینمای دفاع مقدس می پردازد وغرفه شهید مرتضی آوینی را نیز در این بخش مشاهده خواهید کرد.

5) تماشاخانه 

تماشاخانه به معرفی تصاویری از اولین ها و پرفروش ترین فیلم ها و اولین سینماداران ایرانی می پردازد.

6) نمایشگاه کودک

بخش نمایشگاه کودک به معرفی دست اندرکاران سینمای کودک و نوجوان و نمایش عروسک های مشهور کارتونی مثل کلاه قرمزی و… پرداخته است.

7) شاه نشین عمارت (نمایشگاه علی حاتمی)

نمایشگاه علی حاتمی در بخش شاه نشین یادگارهایی از این هنرمند و مجسمه هایی از مجسمه هایی از عزت الله انتظامی و علی حاتمی در حال تماشای فیلم حاجی واشنگتن و … را برای شما نمایش می دهد.

8) نمایشگاه دوبله و صدا

 نمایشگاه دوبله و صدا برای علاقه مندان به این هنر تجهیزات و ابزراهای قدیمی صدابرداری و برخی از نخستین صفحه های تولیدی موسیقی فیلم ها، غرفه علی کسمایی پدر دوبله ایران و … به نمایش در آمده است.

9) خانه فرهاد

خانه فرهاد محلی برای آشنایی و معرفی با فرهاد مهرداد خواننده و آهنگساز ایرانی است و در این قسمت  می توانید وسایل شخصی و سازهایش و… را مشاهده کنید.

10) نمایشگاه نام آوران

زیرگذر تاریخ بخشی جالب توجه برای علاقه مندان به تاریخ پیدایش خلق اولین تصاویر متحرک و ابزار ابتدایی خلق تصویر متحرک است. همچنین در این بخش با برخی از نخستین نگاره های ایرانی برای روایت شاهنامه و تئاتر سایه در چین و هند نیز آشنا خواهید شد.

11) نمایشگاه نام آوران 

بخش نام آوران که شامل چهار تالار است و می توانید تصاویری از بزرگان سینمای ایران در زمینه های گوناگون را به همراه نور و صدا مشاهده کنید.

12) نمایشگاه ارامنه

بخش نمایشگاه ارامنه که به معرفی نقش ارامنه در گسترش هنر و صنعت ایران پرداخته است. بسیاری از نخستین فیلم های سیاحتی ایران توسط ارامنه فیلمبرداری شده است.

امکانات رفاهی مجموعه

 موزه سینما دارای دو سالن اکران فیلم می باشد و به صورت اینترنتی یا حضوری می توانید بلیط سینما را خردیداری کنید. در این مجموعه امکانات رفاهی مناسبی برای گردشگران در نظر گرفته شده است. در قسمت فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی (کتاب، پوستر، لوح فشرده و…) قرار دارد.

در بخشی از ساختمان موزه اطراف این باغ فروشگاه های  پوشاک، شیرینی و شکلات و صنایع دستی برای عرضه به گردشگران و بازدیدکنندگان وجود دارد که درب ورودی آن ها از داخل باغ(بیرون ساختمان) می باشد.

 دو کافی شاپ دنج و زیبا نیز در محوطه باغ آماده پذیرایی از میهمانان موزه می باشد.

کافی شاپ های باغ فردوس

فضای باغ و موزه سینما انقدر تماشایی و جذاب است که همه سنین از بازدید آن لذت خواهند برد، در کنار آن امکانات رفاهی مناسب مجموعه این لذت را چندین برابرمی کند. یکی از این امکانات کافه های باغ فردوس است که محیطی دنج و آرام دارند و برا ی هر سلیقه و سنی در نظرگرفته شده است.

1) کافه سینما  Cinema Café  

کافه سینما که در سمت راست باغ واقع شده، فضایی دوست داشتی و صمیمانه ای دارد که تجربه نشستن در این کافه و صرف یک نوشیدنی خوش طعم در کنار دوستان، هرگز از خاطره ها فراموش نخواهد شد. نکته جالب کافه سینما، منوی متمایز آن با بقیه کافه هاست. برای منوی کافه سینما از اسامی با المان‌های سینمایی استفاده کرده اند.

این کافه از یک فضای باز و یک فضای سرپوشیده با دکوراسیون های متفاوت تشکیل شده که براساس نظر مشتریان در نوع خود بی نظیر است.

2) کافه ویونا (باغ فردوس) Viuna Café

این کافه شعبه های بسیاری دارد، اما با توجه به محیط آرام و روبه باغ کافه ویونا باغ فردوس، آن را بسیار متفاوت و دوست داشتنی کرده و شاید یکی از بهترین شعبه های کافه ویونا در تهران، ویونای باغ فردوس باشد.

باغ فردوس از گذشته تا امروز

محمدشاه قاجار در اواخر عمر خود دستور داد در نزدیکی تجریش برایش قصری بنا کنند، در هنگام ساخت این قصر در محله  محمدیه یا محمودیه فعلی، نزدیکان وی نیز اقدام به ساخت عمارت ییلاقی در اطراف شاه کردند. 

یکی از نزدیکان دربار به نام حسینعلی خان معیرالممالک در این محله باغی به نام فردوس و عمارتی در دو طبقه به سبک قاجاریه احداث کرد. بعد از آن پسرش دوستعلی‌خان نظام‌الدوله، در قسمت جنوبی باغ ساختمانی را با همکاری معماران اصفهانی و یزدی به نام رشک بهشت بنا نهاد و تزیینات بسیاری برای عمارت در نظر گرفت از جمله استفاده از مرمر اعلا و مرغوب یزد برای پلکان و مزین کردن دیوار اتاقها با کاغذهای طلایی برجسته.

پس از فوت نظام الدوله، دوستعلی خان معیر الممالک، داماد ناصرالدین شاه  برخلاف پدر به باغ و عمارت آن بی توجه بود تا آنجا که سنگ های مرمر ارزشمند و زیبای آن به عمارت امیریه (مدرسه نظامیه) انتقال داده شد  و این مکان رو به ویرانی نهاد و پس از آن باغ فردوس دستخوش آبادانی و ویرانی های مجدد شد.

تا این که محمدولی‌خان سپهسالار آن را از ورثه امین‌الملک خرید و بازسازی و زیباسازی باغ را از سرگرفت.

سپهسالار به تجارتخانه طومانیانس مبلغی را بدهکار بود و مجبور بود باغ را به طومانیانس واگذار کند.  دولت وقت  (رضاخان) نیز در ازای بدهی تجارتخانه،باغ را مصادره و زمین آن را قسطی به کارمندان وزارتخانه های دولت خود فروخت.

در سال 1316 شمسی، علی اصغر حکمت وزیر معارف، دستور به خرید و بازسای عمارت داد و قسمت کنونی عمارت به مدرسه شاپور تجریش تبدیل شد. سپس در سال 1336 شمسی، بنیاد فرح پهلوی باغ فردوس را به منظور احیا آن برای برگزاری جشن های فرهنگ وهنر خریداری کرد و به سازمان رادیو و تلویزیون ایران برای مرمت سپرده شد و این باغ تا پس از انقلاب مرکزی برای  فعالیتهای هنری و فرهنگی شد.

بعد از انقلاب نیز این مجموعه در سال 1358 شمسی زیرپوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفته و به عنوان مرکز آموزش فیلمسازی از آن استفاده شد و امروز موزه سینمای ایران می باشد.

نمای جنوبی عمارت باغ فردوس. تاریخ عکس 1296هجری قمری

کی وچطور برویم؟

این موزه در شهر تهران و محله باغ فردوس، خیابان ولی عصر، بالاتر از سه راه زعفرانیه، انتهای خیابان باغ فردوس، ضلع شرقی خیابان واقع شده و برای رسیدن به آن باید از میدان تجریش، خیابان ولیعصر را به سمت جنوب پیاده بروید.

اگر با وسایل حمل و نقل عمومی قصد رفتن دارید باید با اتوبوس های تندروی راه آهن _ تجریش را سوار شوید و در ایستگاه باغ فردوس پیاده شوید. یا این که به ضلع جنوب میدان تجریش بروید. با مینی‌بوس‌های خط تجریش به ولنجک به خیابان ولیعصر رفته و روبه روی باغ از آن پیاده شوید.

اگر با ماشین شخصی به باغ فردوس می روید کمی برای جای پارک باید وقت بگذارید و در یکی از کوچه های اطراف اتومبیل خود را پارک کنید. نزدیک ترین پارکینگ عمومی، در میدان تجریش واقع شده است.

ساعات بازدید از موزه در طول هفته از ساعت 10 تا 18:30 و جمعه ها ساعت 10 تا 13

بهای ورودی 3000 تومان و برای دانشجویان 2000 تومان می باشد.

تلفن: 9- 02122705005

وبسایت: cinemamuseum.ir

توصیه های دوستانه کارناوالی

درطول مسیر خود برای رسیدن به باغ فردوس، مناظر زیبایی از درختان چنار تنومند خیابان ولیعصر را خواهید دید و می توان در این خیابان تاریخی و زیبا به قدم زدن بپردازید.

قبل از ورود به موزه باید وسایل همراه خود را داخل قفسه های در نظرگرفته شده در ایوان قرار داده و کلید آن را بردارید.

اگر قصد عکاسی از داخل موزه را دارید حتما باید از گیشه مجوز عکاسی بگیرید.

اگر زمان کافی برای گشت وگزار در منطقه شمیران را دارید از مکان های دیدنی چون پیاده راه مقصودبیگ، تکیه بالای تجریش، تکیه پایین تجریش، امامزاده صالح، تماشاگه زمان، موزه موسیقی، موزه موسسه باستان شناسی، موزه دکتر حسابی، باغ موزه هنر ایرانی، مرکز رصد و نجوم کانون و مراکز خرید نزدیک به باغ مثل بازار سنتی تجریش، بازار قائم، مجتمع تجاری تندیس حتما بازدید فرمایید.

این ناحیه از مناطق شمالی تهران تقریبا زمستان هایی سردی دارد، اگر فصل زمستان را برای بازدید از موزه و شمیران گردی انتخاب کرده اید، لباس گرم همراه خود داشته باشید.

ویدیو زیبایی از این باغ موزه ببینید

امروز

نه آغاز و نه انجام جهان است

ای بس غم و شادی که پس پرده نهان است

گر مرد رهی غم مخور از دوری و دیری

دانی که رسیدن هنر گام زمان است

تو رهرو دیرینه سرمنزل عشقی..