تحقیقات گسترده ای در زمینه رابطه خواب با فراموشی و آلزایمر صورت گرفته که در نتیجه آن تاثیرات مستقیم خواب بر یادگیری و توانایی حافظه بیش از گذشته آشکار شده است. پا به سـن گذاشتن باعـث شده تا افـراد خواب کمتری داشـته باشند. محققان مطالعات جامعی را بر روی بیـش از 200 مورد انجـام دادند که تاریخ آزمایش رابطه کم خوابی با آلزایمر یا بیماری زوال عقل به بیشتر از نیم قـرن می رسد. شرکت کنندگان به سه گروه سنی جـوان، میانســال و کهــنسال تقسیم شدند. در گزارشات آنان تعداد ساعات خواب شبانه هر شرکت کننده، تعداد دفعاتی که در طول شب از خواب بیدار شده، مدت زمانی که صرف رفتن به رختخواب کرده و میزان میزان خستگی آنان در طول روز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی ها درباره کم خوابی زمینه ساز ابتلا به آلزایمر نشان داد افراد جوان و میانسال نسبت به افراد کهنسال از خواب بهتری برخوردار بوده و ساعات بیشتری را صرف خواب نموده اند. این در حالی است که خواب کافی و با کیفیت در میان افرادی که در سن 70، 80 یا 90 سـالگی بوده اند چندان تاثیر قابل توجهی در عملکرد حافظه نداشته است. در نتیجه محققین به این نتیجه رسیدند که اگر افراد در سنین جوانی اسـتراحت کافی نداشـته باشـند در سنین کهنسـالی از حافظـه ضعیف تری برخوردار خواهند بود. خواب کافی در سنین کهنسالی جبران بی خوابی های دوران جـوانی را نکرده و تاثیری در بهـبود عملکرد حافظـه ندارد. بنابراین اگر افـراد می خواهند از حافظـه قوی و فعالی در دوران کهنسـالی برخوردار باشند باید از همان دوران جوانی به کیفیت خواب خود توجه کنند.
رابطه خواب با فراموشی و آلزایمر کشنده
بی شک آلزایمر یکی از بیماری هایی است که همه ما را برای دوران پیری و میانسالی نگران می کند. اما این بیماری که از بیماری های شایع و صعب العلاج مغز و اعصاب است عللی دارد که شناخت و مراعات آن ها خالی از لطف نیست. مغز و اعصاب که یکی از بافت ها و اندام های حیاتی بدنمان است موضوع اصلی بحث ما است. آلزایمر نوعی بیماری مغز و اعصاب است که مربوط به افت عملکرد حافظه می شود. یکی از عوارض آلزایمر اختلال حافظه است که به تدریج افزایش یافته تا جایی که بیمار به مرور فراموشی می گیرد مثلا هنگامی که فرد پاسخ سوال خود را هر چند لحظه یک بار فراموش می کند در نتیجه سوال خود را مرتبا تکرار می کند یا هنگامی که به جایی می رود ادامه مسیر، مبدا، مقصد، علت سفر و حتی در موارد شدید بیماری هویت خود را به یاد نمی آورد! در بیماری آلزایمر بیشتر حافظه کوتاه مدت آسیب می بیند. پژوهش های اخیر نشان داده که گاها خاطرات گذشته نیز آسیب می بینند اما کمتر. آلزایمر یا بیماری زوال عقل دلایل بسیاری می تواند داشته باشد حتی پژوهشگران اغلب به زمینه های ژنتیکی این بیماری اعتقاد دارند تا عوامل بیرونی و اکتسابی اما با شناخت بهتر و دقیق تر عوامل تاثیر گذار بیرونی و درونی می توان این مشکل عظیم را تحت کنترل آگاهانه گرفت. خواب یکی از عوامل بیرونی اختلالات مغز و اعصاب است که مدتی است توجه پژوهشگران را به خود معطوف کرده است. خواب شب تاثیر خاصی بر آلزایمر یا بیماری زوال عقل دارد که در ادامه به بررسی رابطه خواب با فراموشی و آلزایمر خواهیم پرداخت.
بی خوابی
هنگامی که می خوابیم ماده ای در بخش مایع مغزی - نخاعی کاهش می یابد. این ماده آمیلوئید بتا نام دارد. این ماده اخیرا در بروز بیماری آلزایمر موثر شناخته شده بدین شکل که وقتی بتا آمیلوئید در مایع مغزی - نخاعی بالا می رود، رسوب می کند. مایع مغزی - نخاعی ماده ژله مانندی است که باعث ضربه گیری بافت مغز و اعصاب توسط استخوان های محافظشان می شود. هنگامی که استراحت بدن کمتر از 6 ساعت از شبانه روز شود، مایع مغزی - نخاعی غلیظ تر و سفت تر می شود و عمل ضربه گیری مغز و نخاع را به خوبی انجام نمی دهد. ضمنا آمیلوئید بتا هم در خواب کمتر از 6 ساعت بالا می رود که این نیز زمینه را مساعد برای آسیب های جدی مغز و اعصاب می کند. این ماده که مشخص شده در حیوانات آزمایشگاهی تاثیر مستقیم و مخربی بر بافت عصبی دارد، از عوامل بروز و تشدید بیماری آلزایمر است. محققان با اینکه اثر این بتا آمیلوئید بر آلزایمر انسانی را ثابت شده اعلام نکردند اما یقین دارند که این ماده حتما بر بیماری آلزایمر انسان هم تاثیر گذار است. خوابیدن هم ساعت و برنامه خاص خود را دارد اینکه خواب شب بدون تردید بهترین گزینه است نیز توسط متخصصان تایید شده است. استراحت شب باعث می شود تا بدن قوای از دست رفته خود طی روز را دوباره بدست آورد همچنین سیستم عصبی از ترشحات اسیدی و استرس زا که طی خستگی و فعالیت روزانه بوجود آمده پاکسازی می شود. خواب باید در 24 ساعت حدود 6-8 ساعت باشد. خوابیدن کمتر از 6 ساعت می تواند آسیب های جدی به بخش های عصبی و هورمونی وارد کند. به عنوان مثال در کودکان اختلالات خواب اعم از بی خوابی می تواند مانع رشد صحیح و سالم کودکان گردد یا در بزرگسالان سیستم هورمونی، پاسخ به خواب و بیداریشان را به هم زده و باعث بی حوصلگی و تدریجا افسردگی و پرخاشگری می شود. اما خواب بیش از 8 ساعت هم مضر است چرا که طبق تحقیقات علمی و دانشگاهی معتبر ثابت شده یکی از دلایل سکته های قلبی در سنین پایین و میانسالی همین عامل خواب بیش از حد 8 ساعت است. در نتیجه استراحت شب هنگام و بین 6 تا 8 ساعت بهترین گزینه است. اما با همه این اوصاف و دانایی ما نسبت به اهمیت خواب پیش می آید که این ماجرا به عکس پیش برود. یعنی بی خوابی. برای همه ما پیش آمده که به دلایل مختلفی خواب به چشمانمان نمی آید. یکی از راه هایی که می توانیم با این معضل مقابله کنیم و relax شویم، دمنوش های گیاهی است که در ادامه به چند نوع از موثرترین آن ها برای بهبود کم خوابی زمینه ساز ابتلا به آلزایمر می پردازیم.
دمنوش
افتیمون
افتیمون گیاهی با طبیعت گرم و خشک است و خاصیت آرامبخشی بالا دارد. به دلیل ضعیف و لطیف بودن بیش از حد این گیاه آن را نکوبید و نجوشانید چرا که خاصیتش از بین می رود. حتما افتیمون را با حرارت غیر مستقیم و بسیار آهسته دم برای درمان آلزایمر یا بیماری زوال عقل کنید.
سنبل الطیب
دم نوش این گیاه که بسیار آرام بخش است از ریشه گیاه سنبل الطیب بدست می آید. موادی که در گیاه سنبل الطیب و همچنین در دمنوش آن باعث خاصیت ضد افسردگی و آرامبخشی و خواب می شود، طعمی تند عطری قوی دارد. این دمنوش به خواب راحت کمک می کند.
اسطوخودوس
در گذشته حتی از رایحه و استشمام رایحه اسطوخودوس برای درمان بی خوابی استفاده می شده است. اما دمنوش آن بسیار موثرتر است. این دمنوش قوی قبل از خواب باعث آرامش سیستم عصبی و کنترل جریان خون و همچنین کمتر کردن حرکات سیستم گوارش و بهبود عملکرد آن می شود در نتیجه می تواند از انتخاب های خوبی قبل از خواب شب باشد.
بابونه
بابونه که یکی از قدیمی ترین و مشهورترین و همچنین پرطرفدارهای دمنوش ها بوده و تقویت کننده سیستم ایمنی و سیستم عصبی است. پس ما آن را برای راحت استراحت کردن توصیه می کنیم.
به لیمو
این دمنوش باعث کاهش فشار عصبی و استرس می شود و کمک می کند تا اضطراب را از خود دور کنید! نتیجه آن که اگر یک فنجان از آن را قبل از خواب شب هنگام میل کنید افکار مزاحم را از خود دور کرده اید. اما از آنجایی که این دمنوش طعمی فوق العاده دلنشین و عطری عالی دارد با اضافه کردن نعنا بی نظیر می شود که مورد پسند اکثر ذائقه هاست!