به گزارش ایسنا، در سال‌های گذشته بارها تلاش شد که نفت خام در بورس عرضه شود اما علی‌رغم اینکه این موضوع چندین بار مطرح شد، تا مدت‌ها به نتیجه نرسید.
اما پس از اینکه آمریکا به طور یک جانبه از برجام خارج شد و شرکت ملی نفت که تنها عرضه کننده نفت ایران است را تحریم کرد، مسئولان به فکر افتادند که برای فروش این محصول، عرضه‌کنندگانی غیر از شرکت ملی نفت ایران وجود داشته باشند تا بتوان با تعدد تعداد عرضه‌کننده از شدت تحریم‌ها بکاهند.
بالاخره آبان سال گذشته تصمیم گرفته شد که نفت خام در بورس انرژی عرضه شود و بتوان این محصول را در بازاری متشکل به فروش رساند.
از آن تاریخ تا به امروز 9 بار نفت خام سبک، یک بار نفت خام سنگین و پنج بار میعانات گازی که محصولات شرکت ملی نفت ایران هستند در رینگ بین‌الملل بورس انرژی عرضه شده اما بیشتر این عرضه‌ها با ناکامی مواجه شده است.
جدا از موضوع تحریم‌ها، خریداران بالقوه نفت ایران باید از تداوم عرضه این محصول در بازاری شفاف اطمینان حاصل کنند تا بتوانند برای خود برنامه‌ای مشخص تدوین کرده و بر اساس آن به معاملات در بورس انرژی بپردازند.
موضوع دیگر اینکه محصولات زیادی طی سال‌های گذشته در بورس انرژی و کالا عرضه شدند اما با اینکه موضوع تحریم‌ها مطرح نبود مدتی طول کشید تا محصولات بین فعالان بازار سرمایه جا باز کند. در نتیجه بسیاری معتقدند باید فارغ از اینکه نفت در بورس به فروش می‌رود یا خیر، باید سعی کرد بستر عرضه منظم را در بورس بیش از گذشته فراهم کرد. در این راستا فردا (31 اردیبهشت) برای دهمین بار نفت خام سبک ایران در بورس عرضه می‌شود.
اطلاعیه عرضه با شیوه‌نامه جدید منطبق شد
در این راستا امیر حسین تبیانیان - نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی - در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به اینکه چرا عرضه محصولات شرکت ملی نفت ایران مخصوصاً نفت خام در بورس متوقف شده است؟ گفت: عرضه نشدن محصولات در بورس به دلیل تغییر شیوه‌نامه جدید بود. این شیوه نامه به تازگی توسط وزیر نفت ابلاغ شده است و در حال حاضر اطلاعیه‌ها به توجه به شیوه نامه جدید تغییر کرده است.
کاهش ریسک خریداران نفت در بورس
وی در پاسخ به اینکه تفاوت شیوه‌نامه قبلی و فعلی چیست؟ اظهار کرد: کلیت این شیوه‌نامه‌ها یکسان است، شیوه قیمت‌گذاری تغییر کرده و به نوعی شفاف شده است. در این روش قیمت‌گذاری، تخفیفی که مشتری می‌گیرد شفاف و ریسک خریدار کمتر می‌شود.
نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی بیان کرد: با توجه به شیوه‌نامه جدید، قراردادها و معاملات در بورس شبیه به معاملات خارج از بورس شده است. سابقا نیز معاملات داخل و خارج بورس با هم تفاوت آن‌چنانی نداشتند و تفاوت عمده در نحوه کشف قیمت است، چراکه طبیعتاً در بورس کشف قیمت روی تابلو صورت می‌گیرد.
سپرده‌گذاری مرکزی برای معاملات نفت در بورس حساب ارزی معرفی کرده
وی درباره دیگر تغییرات اطلاعیه عرضه گفت: برای حمل زمینی حداقل مقدار بارگیری تا 1000 بشکه اعلام شد تا برای محموله‌های کوچک حمل زمینی این موضوع تسهیل شود. همکاری‌های جدیدی با بورس صورت گرفته از جمله اینکه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی حساب‌های ارزی به ما معرفی کرده تا خریدارانی که می‌خواهند تسویه حساب ارزی انجام دهند از معاملات پایاپای استفاده کنند و برای تسویه حساب‌ها به حساب‌های خارج از پایاپای نیازی نباشد.
تبیانیان در پاسخ به اینکه آیا نحوه پرداخت تغییر کرده است؟ گفت: به طور کلی خیر؛ شش درصد پیش‌پرداخت است و الباقی مبلغ در زمان بارگیری پرداخت می‌شود.
احتمال افزایش مشتری نفت بورسی
نماینده شرکت نفت در بورس انرژی در پاسخ به اینکه امیدوار هستید که با اطلاعیه و شیوه‌نامه جدید نفت خام در بورس به فروش رود؟ گفت: قطعاً. نفت خام در سال گذشته به شیوه قبلی فروش رفته است. با توجه به اینکه ریسک خریداران در نحوه قیمت‌گذاری به شدت کاهش یافت، احتمال خرید بالا رفته است.
وی افزود: علاوه بر این‌ها، شیوه درصدی تخفیف تبدیل شده به یک تخفیف مشخص و تخفیف، دیگر درصدی نیست.
افزایش عرضه نفت به 2 میلیون بشکه
تبیانیان در پاسخ به اینکه آیا عرضه‌های بعدی هم یک میلیون بشکه است؟ گفت: از این بار، هر عرضه را به دو میلیون بشکه افزایش دادیم. اگر یک میلیون بشکه می‌گذاشتیم آن تکلیف قانونی که برای ما گذاشته بودند محقق نمی‌شد.
نماینده شرکت ملی نفت در بورس انرژی افزود: اگر کل بورس انرژی را رصد و معاملات فرآورده‌ها را بررسی کنیم، مشخص است که کلاً حجم معاملات پایین است و این موضوعات به مشکلات ارزی و نقل و انتقالات پولی بر می‌گردد. در نتیجه نفت خام استثنا نیست، بلکه کالاهای دیگر هم به دلیل مشکلاًت ارزی حجم معاملات بالایی ندارند. نفت خام مشخصاً محدودیت‌های جدی‌تری دارد.
به گفته وی، مکانیزم عرضه نفت خام در بورس چیزی است که به تازگی پایه‌گذاری شده است و برای اینکه بازار آن شکل بگیرد فرصت بیشتری را باید به خریداران و بازار دهیم تا اطمینان پیدا کنند که این شیوه یک شیوه پایدار است، نه یک تکلیف کوتاه مدت. پایداری در عرضه سبب می‌شود که اقبال بیشتری را جذب کنیم و مکانیزم فروش در بورس هم بتواند در کنار سایر مکانیزم‌های فروش جای خود را پیدا کند.
