براساس پروتکل درمان معتادان متجاهر، مدت زمان نگهداری این معتادان در مراکز اقامتی بین 3 تا 6 ماه تعیین شده است. مدت زمانی که تمدید آن به بیش از 3 ماه براساس نظر تیم درمانگر و اطلاع مرجع قضایی امکانپذیر است، این درحالی است که سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با این اعتقاد که «با 3 ماه نگهداری معتادان نمیشود معجزه کرد» عنوان کرده «تلاش میکنیم این مدت را تا 2 سال ارتقاء دهیم»؛ این موضوع که در پروتکلهای درمانی پیش بینی نشده با واکنشهایی نیز همراه بوده است.
به گزارش به نقل از روزنامه تعادل ،بر اساس اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاق موادی به آنکه در سال 76 به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید، اعتیاد جرم است ولی به کلیه معتادان اجازه داده میشود به مراکز مجازی که از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مشخص میشود، مراجعه و نسبت به درمان و بازپروری خود اقدام کنند. بنا بر تبصره یک این قانون، معتادان مذکور در طول مدت درمان و بازپروری از تعقیب کیفری جرم اعتیاد معاف هستند.
همچنین در تبصره 2 این قانون نیز گفته شده است که هزینههای تشخیص، درمان دارویی و بازپروری توسط شخص معتاد بر اساس تعرفههای مصوب به واحدهای ذیربط پرداخت میشود و هزینه مربوط به معتادان بیبضاعت هر سال توسط دولت تأمین خواهد شد.
بر اساس تبصره 3 قانون مذکور نیز دولت مکلف است برای احیاء و ایجاد اردوگاههای بازپروری معتادان به مواد مخدر اقدام لازم را به عمل آورد. با اصلاح قانون مذکور در سال 89 و به استناد ماده 16 و تبصرههای ذیل آن، معتادان مکلف به مراجعه برای درمان به مراکز مجاز شدهاند.
در ماده 16 قانون گفته شده است که معتادان به مواد مخدر و روانگردان متجاهر به اعتیاد، با دستور مقام قضایی برای مدت یک تا سه ماه در مراکز دولتی و مجاز درمان و کاهش آسیب نگهداری میشوند. همچنین تمدید مهلت برای یک دوره 3 ماهه دیگر با درخواست مراکز مذکور بلامانع است.
در تبصره 2 ماده 4 این قانون که مربوط به توضیح فرایند اجرایی نگهداری معتادان در این مراکز است نیز گفته شده است که نگهداری معتادان در مرکز بیشتر از حداکثر مدت زمان قانونی پیش بینی شده (2 دوره 3 ماهه) فقط بنا بر نیازهای درمانی و پس از کسب مجوز از مرجع قانونی ممکن است. این درحالی است که سعید منتظرالمهدی، سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در آخرین اظهارنظر خود درباره مدت زمان نگهداری این معتادان گفته که «با سه ماه نگهداری نمیشود معجزه کرد.
بر همین اساس تلاش میکنیم این مدت را به 6 ماه تا 2 سال ارتقاء دهیم. در این مدت هم معتادان به یادگیری حرفه میپردازند و کسب درآمد میکنند». موضوعی که تاکنون در قانون و پروتکلهای درمانی پیشبینی نشده و به گفته برخی کارشناسان باید پیش از تغییر قانون و شیوههای درمان، ارزیابی کاملی از فرآیندی که تاکنون صورت گرفته نیز انجام شود.
بر همین اساس سعید صفاتیان، مدیرعامل موسسه دانش اعتیاد و روانشناسی ایرسا و کارشناس حوزه اعتیاد در در واکنش به اظهارات سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره افزایش مدت زمان نگهداری معتادان در مراکز درمان اعتیاد با بیان اینکه اگر ستاد مبارزه با مواد مخدر بخواهد مدت زمان نگهداری از معتادان را افزایش دهد، باید این تغییردر قانون صورت بگیرد، گفت:
باید قانون در مجمع تشخیص مصلحت نظام یا در مجلس شورای اسلامی برود و در آنجا اصلاح شود. این کار هم یک نظر کارشناسی میخواهد که دو سال نگهداری معتادان در مراکز اقامتی چه میزان برای این افراد سودمند است؟ پیش از آن هم باید ارزیابی کاملی از فرایندی که تاکنون صورت گرفته انجام شود.