مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در گفتگو با خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با آخرین وضعیت انتقال آب از وان ترکیه به دریاچه ارومیه اظهار کرد: در زمانی که برنامه ریزی برای پروژههای احیای دریاچه ارومیه مطرح شد ستاد احیای دریاچه 4 پیشنهاد برای انتقال آب به دریاچه را بررسی کرد.
بیشتر بخوانید؛ دریاچه ارومیه چرا در 20 سال اخیر خشک شد؟
او افزود: رود ارس یکی از پیشنهادات بود که به لحاظ اقتصادی بسیار هزینه بر بود که پس از بررسی توسط کارشناسان این پیشنهاد منحل شد.
تجریشی گفت: مهمترین و پرچالشترین پیشنهادات انتقال آب دریای خزر بود که با توجه به خصوصیات شیمیایی که دارد اگر منتقل شود یک لایهای در دریاچه ایجاد خواهد شد که به آب جدید اجازه حل کردن نمکهای زیرین دریاچه را نخواهد داد و همین منجر به عمیق شدن دریاچه خواهد شد؛ به همین دلیل از لحاظ زیست محیطی و خصوصیات شیمیایی دریایی خزر این گزینه نیز برای انتقال آب حذف شد.
او ادامه داد: دولت برای احیای دریاچه ارومیه هر پیشنهادی را مورد مطالعه و بررسی قرار میداد و مطالعات انتقال آب به دریاچه ارومیه توسط وزارت نیرو و با همکاری مشاورین داخلی و خارجی صورت گرفت.
معاون محیط زیست بیان کرد: براساس مطالعات و ارزیابی مشاورین وزارت نیرو اگر آب از دریای خزر به دریاچه ارومیه منتقل شود عمر دریاچه ارومیه به 50 سال میرسد و اگر انتقالی صورت نگیرد عمر دریاچه به 500 سال نیز میرسد.
او افزود:سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری پژوهشکده فضایی برای بررسی تغییرات کف دریاچه ارومیه مطالعات خود را ادامه داد که براساس این مطالعات در بسیاری از نقاط کف دریاچه ارومیه در سال 1396 مانند سال 92 (نمک کف دریاچه در آب حل شده و دریاچه عمیقتر شده بود) در نقاطی که آب وارد نشده بود کف دریاچه بالا آمده بود.
تجریشی گفت: پیشنهاد دیگر انتقال آب از کشور دیگر بود که وان یکی از گزینهها بود. وان یک دریاچه با عمق متوسط نزدیک به 500 تا 600 متر که طی سالهای گذشته برخی زمانها تراز دریاچه اختلافی با سالهای دیگر نداشته است.
او اظهار کرد: دریاچه وان نیزمانند دریاچه ارومیه یک گونه ماهی بومی دارد که در ph9.07 زندگی میکند. ورود آب به دریاچه وارد طی سالها افزایش داشته و چون عمق بالایی دارد و تبخیر نیز کم بود این افزایش منجر شده بود اختلاف چندانی در تراز صورت نگیرد.
معاون محیط زیست گفت:زمانی در دریاچه وان اختلاف تراز صورت نگرفت منجر شد اکسیژن محلول در لایههای زیر تبدیل به غیر هوازی شود و همین عامل موجب مرگ ماهیهای دریاچه شده بود.
بیشتر بخوانید: پیشنهاد انتقال آب از دریاچه وان به ارومیه
او بیان کرد: براساس گفته دولت ترکیه ایران کمبود مشکل آب و ترکیه مشکل ازدیاد آب را دارد به همین دلیل پیشنهاد انتقال آب را به ایران دادند.
تجریشی تصریح کرد: به همین دلیل کار مطالعاتی برای انتقال آب وان به دریاچه ارومیه را آغاز کردیم براساس این مطالعات نسبتهای مختلف آب دو دریاچه را بررسی کردیم. اگر در بدترین شرایط قرار گرفتیم شمال دریاچه را از جنوب میتوانیم با انتقال آب جدا کنیم.
او افزود: این موضوع را به عنوان بخش اول مطالعات در نظرگرفتیم و براساس مطالعات بخش اولیه نتیجه نه مثبت بود و نه منفی. فاز اول مطالعات که به صورت شیمیایی بود تمام شده و در حال آغاز فاز دوم هستیم.
معاون محیط زیست ادامه داد: انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه در حد مطالعات بوده و هنوز تصمیم گیری صورت نگرفته است و هیچ گونه برنامه عملیاتی نداریم.
او افزود:ما از آینده دریاچه اطلاعاتی نداریم و براساس نتایج تحقیقات، میزان آوردها طی 2050 میلادی به 25 درصد کاهش مییابد. اگر افزایش دما تا 2 درجه باشد، بارشها کم میشود و باید مطالعاتی در خصوص تمام گزینههای انتقال آب را انجام دهیم.
انتقال آب ارس به دریاچه ارومیه هزینهبر است