باشگاه خبرنگاران: محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در نشست افتتاحیه «مجمع گفت‌وگوی تهران؛ بیست و سومین کنفرانس بین‌المللی خلیج فارس» که در مرکز مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد:آمریکا با این ترور، باب روشهایی را باز کرده است که دیر یا زود گریبان خودش را از شرق تا غرب عالم خواهد گرفت.
اما در یک جمله، پایان حضور شرور آمریکا در منطقه غرب آسیا آغاز شده است.
متن کامل سخنرانی وزیر خارجه کشورمان در این مجمع بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
السلام علیکم و رحمه الله
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
من المؤمنین رجال صدقوا، ما عاهدواالله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظر
و ما بدلوا تبدیلا
صدق الله العلی العظیم
جناب آقای بن علوی؛ جناب آقای کرزای.
عالیجنابان و سفرای مقیم.
میهمانان محترم.
خانمها و آقایان.
ابتدا مایلم حضور شما را در تهران و در ساختمانی که از امروز به نام شهید سرافراز سردار سپهبد قاسم سلیمانی شناخته خواهد شد خوش آمد گویم. از برگزار کنندگان و شرکت کنندگان در «مجمع گفت‌وگوی تهران» که در حساس‌ترین شرایط منطقه ما و به منظور هم اندیشی برای خروج از پارادایم خطرناک تجاوز، افراط و خشونت، تشکیل شده است سپاسگزارم و مایلم چند نکته را با شما اندیشمندان و صلح طلبان در میان بگذارم.
امروز در حالی در میان شما هستم که به واسطه جنایت و تروریسم دولتی ایالات متحده آمریکا یکی از دوستان شجاع، با تدبیر، خردورز، و آرمان خواهم، سپهبد شهید قاسم سلیمانی عزیز را از دست دادهام. بزرگ مردی که عمری مجاهدت کرد تا همه ما در دنیایی بهتر و امنتر زندگی کنیم، امروز به دست شقیترین آحاد بشر به ملکوت اعلی پر کشیده است. مردم ایران و تمامی استقلالطلبان و استعمارستیزان منطقه، سوگوار این ضایعه سترگ هستند. آمریکا با ترور یکی از مقامات ارشد نظامی ایران، باب روشهایی را باز کرده است که دیر یا زود گریبان خودش را از شرق تا غرب عالم خواهد گرفت.
ایالات متحده آمریکا بار دیگر به همگان ثابت کرد که هیچ تعهد و احترامی به قواعد و قوانین آمره بین‌المللی ندارد. این همان رویکرد روان پریشانه و ضد حقوق بین الملل است که وقیحانه تهدید به حمله به میراث فرهنگی ایران که میراث مشترک تمدن و فرهنگ بشری است می‌نماید.
سپهبد شهید، قاسم سلیمانی "ندای" استقلال‌طلبی منطقهای بود که دهه‌هاست به واسطه شهوت بیپایان اربابان زر و زور بین‌المللی و متحدین نادان و فرصت‌طلب شان در منطقه به شرایط ناگواری از تجمیع مشکلات و گرفتاریهای چندلایه دچار شده است. آن چه که در آغازین ساعات روز جمعه 13 دی ماه اتفاق افتاد، نه تنها حمله به حاکمیت ملی عراق و ترور وحشیانه و بزدلانه سردار سرافراز ایران بود، بلکه هدف قرار دادن یکی از ارکان "تأمین‌کننده امنیت" در داخل این جغرافیای دستخوش توطئه‌های گوناگون، از القاعده گرفته تا داعش و جبهه النصره بود. گروهک‌هایی که دست پرورده ایالات متحده آمریکا و مستخدمین منطقه‌ای‌اش می‌باشند و بزرگترین دشمن خود را سردارانی، چون قاسم سلیمانی می‌دانند.
جای تعجب نیست که رئیس جمهور بی ادب و گستاخ آمریکا با ارتکاب خطایی راهبردی برخاسته از حماقت و تکبر، بزرگترین فاتح نبرد بر علیه تروریسم و افراط‌گرایی و "صلح‌سازترین ژنرال" منطقه در چند دهه اخیر را ترور میکند، و البته این بار قمار بزرگی کرده است و بداند وعده الهی تخلف ناپذیر است که حق پیروز است "والله غالب علی امره"
خانمها و آقایان
یکی از مهمترین مشکلاتی که منطقه پیرامونی ما گرفتار آن است برداشتهای غلط و سوء محاسباتی است که عمیقاً بر معادلات این منطقه تأثیر گذاشته و میگذارد. اینجانب بار‌ها بر این نکته تأکید کردهام که این اختلال شناختی و سوء محاسبات برخاسته از آن، یکی از مزمن‌ترین ریشه‌های بحران فعلی منطقه است.
ایالات متحده برای چندمین بار نشان داد که چگونه میتواند با سوء محاسبات و برداشتهای غلط از اوضاع داخلی ایران و منطقه، گامهای خطرناکی را در نا امن کردن جهان و البته و مألا کشور خود بردارد. عمق حزن و اندوه ملل منطقه و جهان اسلام و به ویژه تشییع مردمی و بی‌سابقه‌ای که ملتهای ایران و عراق از پیکر‌های مطهر سردار شهید سلیمانی و همرزمان جاودانه‌اش از جمله شهید ابومهدی المهندس انجام دادند، مهمترین نشانه خطای عمیق برداشتها و محاسبات واشنگتن نسبت به ایران و منطقه است. تنها به این آمار توجه کنید که هزینه سیاست خارجی ایالات متحده در منطقه غرب آسیا در دوران رئیس جمهور فعلی آمریکا با افزایش یک تریلیون دلاری به 8 تریلیون دلار رسیده است. این جدا از خونها و جانهای معصوم بیشماری است که با این سوء محاسبات ریخته و از دست رفته‌اند.
بعید میدانم بر کسی پوشیده باشد که بسیاری از رؤسای جمهور ایالات متحده آمریکا و این بار ترامپ، برای اهداف کوتهبینانه سیاست داخلی خود، یک منطقه و حتی جهان را به آتش و خون کشیده‌اند. متأسفانه امروز با بزرگترین دروغ تاریخی روبرو هستیم، که ایالات متحده آمریکا با این همه کشتار وخونریزی، به دنبال خیر و صلاح جمعی و صلح و امنیت در جهان و منطقه است.
منطقه ما به دلیل تجاوز‌های بیپایان ایالات متحده آمریکا و درگیریهای چند سال اخیر دچار وضعیت جنگ بی پایان، افراطیگری و خشونت شده است. به دلیل نگرش و رفتار ایالات متحده آمریکا و دنباله روان آن، جنگ که به عنوان یک استثناء در روابط بین الملل شناخته شده، متأسفانه به یک هنجار و قاعده در منطقه تبدیل شده است. این حلقه معیوبی است که باید توسط کنشگران منطقه، و تمامی آن‌هایی که متعهد به صلح و آرامش هستند شکسته شود.
متأسفانه این اختلال شناختی و سوء محاسبات صرفاً به ایالات متحده منحصر نمی‌باشد و برخی متحدین و همفکران منطقهای آن نیز به دلیل وابستگی مطلق به بیگانگان و خرید مشروعیت و امنیت از خارج، همین مسیر غلط و فاجعه بار را در پیش گرفتهاند، مسیری که به شکافها و نبرد‌هایی انجامیده است که امروز بیش از هر زمان دیگری قابل مشاهده است: از نبرد هنجار‌ها گرفته تا برخورد راهبرد‌ها.
تأسف بارتر آن که این شکاف و نبرد‌های در جریان منطقهای، فضای تنفس را برای نیرو‌های شر در داخل و خارج منطقه فراهم آورده است که با سوءاستفاده از این شرایط و از طریق برساختن تهدید‌های جعلی و ناامن سازیهای مصنوعی به گسترش حضور نامشروع و غیرقانونی نظامی خود در منطقه بپردازند، که مهمترین بروز آن در درد و رنج بی پایانی است که ملتهای مظلوم منطقه از افغانستان تا عراق و سوریه و یمن و لیبی تحمل میکنند. وجه دیگر این سیاستهای مخرب و آتش افروزانه، فروش صد‌ها میلیارد دلار سلاحهای ویرانگر به منطقه است که معادل یک چهارم کل فروش سلاح در جهان است.
حضار محترم
اختلالات و کمبود‌هایی که امروزه در منطقه شاهد آن هستیم، از قحطی "گفت‌وگوی میان منطقهای" گرفته تا فقدان تعاملات ساختاری و نهادینه شده، همه نشانه‌های بارزی از این واقعیت است که شرایط منطقه رو به بهبود نیست. این تجمیع و تعمیق بحرانها شاید برای برخی بدین معنی باشد که منطقه در یک بن بست مفهومی و عملی قرار گرفته است.
به عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران عمیقاً معتقدم که اگرچه راه حل بحرانهای کنونی به ظاهر دور به نظر میرسد، اما در واقع "نزدیک و در دسترس" اند.
برای این که این "دور" را "نزدیک" کنیم علاوه بر اراده سیاسی و تجمیع تواناییهای منطقه ای، نیازمند یک تغییر پارادایمی هستیم. تغییری که علاوه بر شجاعت، یک تلاش دسته جمعی را لازم دارد.
پارادایمی که امروز بر منطقه ما تحمیل شده و دانسته یا ندانسته، توسط برخی در منطقه باز تولید میشود، بر این اصل قرار گرفته است که سلاح آمریکایی و جنگ، امنیت میآورد. به باور من آنچه که در پهنه جغرافیایی غرب آسیا و خلیج فارس امنیت آورده و صلح پایدار تولید میکند، ارتقاء همبستگی درون منطقهای، تفاهم مشترک و روابط مبتنی بر همکاری است.
سنگ بنای هر حرکت معناداری در این منطقه از فهم متقابل آغاز میشود و مفاهمه نیز نیازمند گفتگو است. آنچه که امروز منطقه بیش از هر زمان دیگری به آن نیازمند است، یک گفتگوی فراگیر و جامع درون منطقهای است. این بنای طرحی است که ایران سال‌ها در چارچوب سازمان ملل متحد به دنبال آن بوده است. طرحی که امروز با ابتکار رئیس جمهوری محترم ایران به عنوان پویش صلح هرمز شناخته میشود.
این ابتکار با در نظر گرفتن واقعیتهای منطقه و با باور قطعی بر اینکه یک معماری جدید و فراگیر به دور از زبان تجاوز و تهدیدی که میراث استعماری برای این منطقه بوده است، نه تنها "ممکن"، بلکه "ضروریترین" امری است که همگان میبایست در این منطقه به دنبال آن باشیم. این همان منطق و زبانی است که اربابان زر و زور که منافع خود را در جنگ و شکاف می‌بینند از آن بیزارند و با تمام وجود حتی با ترور به دنبال جلوگیری از آن هستند.
خانمها و آقایان
مسیری که آمریکا برای خود و منطقه در پیش گرفته است مسیر ناامنی، جنگ و خونریزی است. اما ایران به عنوان صدای واحدی که از قلب تک تک فرزندان این مرز و بوم کهن و پرغرور بر میخیزد ندای صلح و آرامش برای منطقه است.
اخراج ایالات متحده آمریکا از منطقه غرب آسیا، سرنوشت محتوم استفاده افسارگسیخته واشنگتن از ابزار‌های جنگ، تحریم و ترور است. ایالات متحده آمریکا جواب قاطع و حتمی گستاخی خود را در زمان و مکانی که حداکثر درد را احساس کند خواهد گرفت، اما در این جا مایلم به عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران این پیام را به منطقه ارسال کنم که تهران همچنان لنگر صلح و امنیت و محور توسعه منطقهای خواهد ماند. جمهوری اسلامی ایران راه حل گراست و کلیه کشور‌های منطقه باید محور راه حل در پرونده‌های متعدد منطقهای باشند.
البته روشن است در این مسیر همراهی همه همسایگان و گامهای روشن از سوی همگان ضروری است. امنیت با سنگ‌اندازی در حریم همسایه حاصل نمی‌شود. باور ما، امنیت برای همه است.
این نقطه مهمی در تاریخ منطقه و جهان است تا ما کشور‌های پیرامون تنگه هرمز، با کنارگذاشتن پارادایم حذف و دشمن تراشی بر اساس توهم خرید امنیت و توسعه از خارج—که حاصلی جز جنگ و نابسامانی برای منطقه ما و جهان نداشته است—و با پذیرش پارادایم فراگیری و هم‌افزایی منطقهای— که تنها روش واقع بینانه خروج از تسلسل بحرانی کنونی است—به سوی آیندهای سعادتمند و شکوفا با چشم اندازی روشن برای نسلهای آتی برویم؛ و این تحقق بزرگترین آرزوی برادر شهیدم سردار قاسم سلیمانی است.
از توجه شما سپاسگزارم.
ظریف خطاب به برخی از کشور‌های منطقه: روی اسب باخته شرط بندی نکنید
وزیر خارجه ایران با بیان اینکه حضور آمریکا در منطقه به شماره افتاده و شمارش معکوس برای خروج آمریکا از منطقه آغاز شده است، به کشور‌های منطقه توصیه کرد که روی اسب باخته شرط بندی نکنند.
به گزارش فارس، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران امروز (سه شنبه) در نشست پرسش و پاسخ در مجمع گفتگوی تهران طی اظهاراتی با بیان اینکه، اقدام آمریکا منطقه را به خطر انداخت و متحدان آمریکا را در منطقه به خطر انداخت؛ پرسید:، ولی آیا با متحدان خود مشورت کرد؟
وی افزود: اگر دوستان ما در منطقه به این سوال فکر نکنند نمی‌توانیم از این پارادیم غلط خارج شویم. چند دهه است این روش برای ما نفعی نداشته است نه مشکل فلسطین حل شده و نه مشکل منطقه حل شده است.
وزیر خارجه اضافه کرد: صد‌ها میلیارد دلار پول ما به جیب آمریکایی‌ها و غربی‌ها رفته است، آن‌ها پیشرفت کردند و شرکت‌های در حال ورشکسته آمریکا نجات یافته و آمریکا نفت منطقه و بازار‌های منطقه را می‌گیرد.
وی گفت: معتقدم ما در جهان تجربه داریم. اروپا در جنگ بود، ولی اروپا مزاحمی مثل آمریکا و بدتر از آن رژیم صهیونیستی را نداشت. ما در منطقه تمدن کهن داریم، هر کداممان تمدن مان چندین برابر عمر آمریکاست و چگونه نمی‌توانیم این گفتگو را ایجاد کنیم.
ظریف با بیان اینکه کشور‌های منطقه تعدادی از اصول را بپذیرند این اصول را شامل احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی، عدم مداخله در امور داخلی، موقعیت و جایگاه برابر برشمرد و افزود: اگر برخی کشور‌ها در منطقه معتقدند باید مشکل اصلی را حل کنیم، می‌توانیم پیمان عدم تجاوز و عدم مداخله را ببندیم و این پیمان خیلی مشکل نیست و شرط آن این است که کشور‌های منطقه صلح بخواهند.
وی افزود: اگر این بسته اصول و قواعد همکاری معلوم شود اقدامات هم خیلی دشوار نیست. ما الان در منطقه خلیج فارس بیشترین میزان سنگین شدن آب را داریم و آب منطقه خلیج فارس به دلیل استفاده فراوان از آب شیرین کن‌ها به سنگین تری آب‌های دنیا تبدیل شده است و حیات کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس به آب‌های خلیج فارس و دریای عمان وابسته است. این موضوع یک زمینه همکاری است. الان اطراف خلیج فارس نیروگاه‌های هسته‌ای ساخته میشود ایمنی هسته‌ای برای این منطقه یک واجب حیاتی است. توریسم و همکاری‌های اقتصادی هم زمینه‌های همکاری است.
به گفته ظریف اگر اقتصاد ما مثل اروپا به هم پیوسته شود، زمینه دخالت خارجی کمتر است.
وزیر خارجه بیان کرد: زمینه‌هایی مثل خلع سلاح هسته ای، بازدید از مراکز نظامی همدیگر و حتی همکاری هسته‌ای و غنی سازی مشترک میتواند باعث همکاری بین کشور‌های منطقه شود، در صورتی که چارچوب درستی ایجاد کنیم.
وی گفت: برای این کار باید بپذیریم آمریکا برای ما امنیت نمی‌آورد. آمریکا برای هیچکس در این منطقه امنیت نیاورده است و جز ناامنی چیزی به همراه نیاورده است. من نمی‌گویم کشور‌های منطقه با آمریکا بجنگند، این تصمیم خودشان است.
ظریف اظهار داشت: ما در منطقه مشترکات و امکانات مشترک داریم. به دوستانم در منطقه اعلام می‌کنم که حضور آمریکا در منطقه به شماره افتاده است و شمارش معکوس برای خروج آمریکا از منطقه آغاز شده است و خون سردار سلیمانی باعث خروج آمریکا از منطقه شده است.
وی خطاب به کشور‌های منطقه گفت: بیخود روی اسب باخته شرط بندی نکنید. دست ایران برای منطقه باز است آغوش ما به روی منطقه باز است، تنها طمع ما برای منطقه صلح و امنیت است، ما هیچ طمع و اختلاف ارضی با کشور‌های منطقه نداریم.
وی با اشاره به تشییع گسترده سردار سلیمانی در ایران گفت: فکر نمی‌کنم ترامپ چنین جمعیتی را دیده باشد حتی از مراسم تحلیف خودش که مدعی بود هم خیلی بزرگ‌تر بود.
ظریف بار دیگر تأکید کرد: ما نیاز انسانی، منطقهای و جغرافیایی نداریم و به دارایی‌های دیگران چشم ندوخته ایم. ولی آغوش ما برای منطقه گشوده است. تنها راهی که می‌توانیم در این منطقه امنیت برقرار کنیم، کار با یکدیگر است، منتظر آمریکا بشویم باید چند نسل دیگر جنگ را در منطقه تجربه کنیم.
