ساناز حشمتی‌پور - روانشناس بالینی
تحریریه زندگی آنلاین : همواره و در طول تاریخ در قبایل و مذاهب گوناگون از گذشته تا‌کنون اهمیت خانواده وجود داشته است. همواره انسان‌ها برای آرامش و امنیت خود به دنبال تشکیل خانواده و ازدواج بوده‌اند. در دین اسلام ازدواج و تشکیل خانواده از اهمیت بالا و بسیار با ارزشی برخوردار است.
چنانچه درآموزه‌هایی دینی ما از ازدواج به عنوان تکمیل کننده دین یاد شده است. در قرآن و همچنین پیامبران و امامان احادیث زیادی در این مورد گفته‌اند.
خداوند متعال در آیه 21 سوره روم فرموده‌اند: «و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الی‌ها، و جعل بینکم موده و رحمه، ان فی ذلک لایات لقوم یتفکرون. و از معجزات خداوند آن است که برای شما از جنس خودتان جفت‌هایی آفرید تا بدان‌ها آرامش یابید و در میان شما (زن و شوهر) محبت و رحمت ایجاد کرد، همانا در این امر برای اندیشمندان معجزاتی موجود است.همچنین اولیا دینی ما به اهمیت ازدواج در ایات و روایت اشاره داشته‌اند.
بیشتربخوانید:
پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم: یفتح ابواب السماء بالرحمه فی اربع مواضع: عند نزول المطر، و عند نظر الولد فی وجه الوالدین، و عند فتح باب الکعبه، و عند النکاح.
پیامبر خدا صلی ا... علیه و آله و سلم فرمود: در‌های رحمت آسمانی در چهار وقت گشوده می‌شود: موقع بارش باران، زمانی که فرزند به چهره پدر و مادرش می‌نگرد، هنگام گشوده شدن در کعبه، هنگام برپایی مراسم عقد و عروسی. (بحار الانوار، ج. 103، ص. 221). ازدواج تکمیل‌کننده هر انسانی هست و مایه آرامش و آسایش است. همچنین ازدواج از دستورهای الهی است و فرد با در نظر گرفتن ملاک‌ها و معیارهای مناسب خودش باید همسری درشان و هم کفو خودش را انتخاب کند.
آشنایی با این معیارها و همچنین تشخیص انتخاب درست خود لازمه داشتن آگاهی و توانمندی در این زمینه است.
همچنین تشکیل خانواده امری مقدس و با اهمیت است که با ازدواج میسر می‌شود و تداوم می‌یابد، اما در صورت انتخاب نادرست و بدون در نظر گرفتن معیارهایی هم‌تراز با ارزش‌های فردی و هم کفو بودن این پیمان با شکست مواجه خواهد شد. شکست در این انتخاب یا انتخاب غلط صدمات روحی و روانی برای فرد خواهد داشت که گاهی جبران‌ناپذیر خواهد بود و همواره بر روی باورها و روحیات فرد تأثیر خواهد گذاشت.
پس درک درست از علایق و انتخاب فرد درست بسیار موضوع مهم و با اهمین و تعیین کننده در سرنوشت خواهد بود. در این شماره و شماره‌های بعدی ما می‌خواهیم به چرایی ازدواج و طلاق از دیدگاه علوم تربیتی بپردازیم. ابتدا به سراغ مبحث ازدواج می‌رویم.
بیشتر بخوانید:
ازدواج چیست؟
پیمان و پیوندی عاطفی و عقلی بین زن و مرد. در میان اقوام و مذاهب مختلف شیوه اجرا و تشکیل این امر متفاوت است، اما این تعریف تقریباً در برگیرنده همه جوامع انسانی در این زمان است.
با اینکه ازدواج‌های متفاوتی در جهان وجود دارند، ولی این تعریف جامع و دربرگیرنده نسبت به کل جوامع انسانی است. در تعریف ازدواج گفتیم پیمانی عقلی و عاطفی، یعنی باید بر اساس هر دو مورد فرد مورد نظر انتخاب شود و افراط و تفریط در هر کدام از آنها مشکلاتی در پیش دارد.
اصولاً ازدواج به دلایل زیر صورت می‌گیرد
1- آرامش و رسیدن به عشق اولین و اساسی‌ترین دلیل ازدواج محسوب می‌شود
2- به دلیل میل طبیعی و فطرت انسانی و پیروی از دستورات خداوند
3- داشتن یک حامی و همراه در لحظات زندگی
4- رسیدن به کمال و خوشبختی
5- تشکیل خانواده و بقای نسل
6- برآورده کردن نیاز جنسی همراه با کسب عشق
7- سلامت روانی و دوری از افسردگی
8- نیاز به دوست و همراه واقعی برای پیمودن مسیر عشق
9- کنار عشق واقعی بودن و نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن
10- رسیدن به استقلال و مسئولیت‌پذیری و استقلال مالی
شاید همه این دلایل در بر گیرنده تمام افراد نباشد. همچنین شاید افرادی برای ازدواج دلایلی غیر از مواردی که ذکر شد داشته باشند، اما این ده مورد از مواردی هستند که ازدواج درست و سنجیده بر اساس اینها شکل می‌گیرد و اگر دلیلی جز این موارد هم داشته باشد، معیارهایش زیر مجموعه این اصول قرار می‌گیرند.
در مساله چرایی ازدواج و طلاق، ما در این مطلب، به توضیح مورد اول از دلایل ازدواج می‌پردازیم.
بیشتر بخوانید:
آرامش و رسیدن به عشق اولین و اساسی‌ترین دلیل ازدواج
عشق و نیاز به ان در وجود هر انسانی وجود دارد، در حالی‌که یکی در سن 15 سالگی عاشق می‌شود و دیگری در 40 سالگی و این نشان‌دهنده این است که در هر سن و سالی نیاز به عشق و به همراه آن رسیدن به آرامش جزء نیازهای مهم بشر محسوب می‌شود.
نکته قابل توجه در این موضوع به چند سطر بالاتر برمی‌گردد که گفتیم این انتخاب و پیمان باید بر اساس عقل و عاطفه باشد، زیرا زیاده‌روی یا کاستی در هر یک، خللی به انتخاب درست و برطرف شدن نیاز روحی و جسمی وارد می‌کند. خواه فرد در 15 سالگی ازدواج کند، خواه در چهل سالگی، باید به معیار و انتخاب درست توجه کند که این توجه خود ملزم به این است که فرد به سنی رسیده باشد که بتواند این تعادل را برقرار کند و یا اینکه معیارهای درست را تشخیص دهد.
همه افراد در زندگی به دنبال کسی هستند که در کنار او خود واقعی‌شان باشند و آرامش پیدا کنند، کسی که با آنها هم‌دل و هم‌زبان باشد و به قول معروف دنیایشان یکی باشد.
این اصل در ازدواج از همه چیز مهم‌تر است که انتخابی داشته باشیم که عشق و آرامش را در کنار هم تجربه کنیم. پس برای این انتخاب درست باید قبل از هرچیزی خودمان و باورهایمان، خواسته‌هایمان و معیارهایمان را بشناسیم.
خودشناسی در امر ازدواج یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین نیازها است، زیرا فردی که از باورهای خود و شخصیت خود‌آگاه نباشد، نمی‌تواند فردی هماهنگ و هم‌کفو با خود را انتخاب کند.
ادامه دارد...
بیشتر بخوانید:
