تحریریه دنیای سلامت
رشد و بلوغ هر فرد با دیگری فرق دارد. ممکن است در ده سالگی قد کودکی از دوست همسنش بسیار بلندتر باشد و بعد در دوازدهسالگی کوتاهتر از دوستش به نظر برسد.
این مسأله بسیار عادی است؛ اما اختلال رشدی به این معناست که کودک رشد نامناسبی داشته باشد؛ مثلاً روند رشد او در یک سن خاص، در مقایسه با سایر هم سن و سالهایش بسیار کندتر یا بسیار سریعتر باشد. پس ابتدا باید بدانیم رشد مناسب و طبیعی چیست؟
اگر روند رشد کودکان با یکدیگر متفاوت باشد، پزشکان چگونه میتوانند پی به رشد مناسب و طبیعی یک کودک ببرند؟ ما در طول سالیان مختلف قد و وزن کودک خود را اندازهگیری میکنیم و این اندازهگیریها را در کنار هم قرار میدهیم و نمودار رشد او را به دست میآوریم.
نمودارهای رشد کودکان مختلف به پزشکان کمک میکند تا در این مورد به یک میانگین رشد دست یابند و از این طریق به روند کندی و یا سرعت رشد پی ببرند.
یکی از مواردی که یک پزشک برای پی بردن به اختلال رشدی کودک نیاز دارد، اطلاع از قد پدر و مادر و چگونگی رشد آنها در دوران کودکیشان است؛ زیرا ممکن است کوتاهی یا بلندی قد کودک ژنتیک باشد. افزایش ناگهانی رشد کودک (جهش رشد) در کودکان متفاوت است.
مشکلات مربوط به بلوغ
در بدن ما غدههایی وجود دارند که وظیفهشان تولید هورمون است و افزایش معمولی تولید این هورمونها، موجب تغییرات فیزیکی در دوران بلوغ میشود. این تغییرات در دوران بلوغ بسیار چشمگیر هستند؛ مثل جهش ناگهانی قد، افزایش موهای بدن و ... هر چه میزان هورمونها بیشتر میشود، استخوانها نیز بیشتر رشد میکنند.
این تغییرات اگر در دخترها قبل از هشت سالگی و در پسرها قبل از نه سالگی رخ دهد، بلوغ زودرس پیش میآید. کودکانی که بلوغ زودرس دارند، در ابتدا از سایر هم سن و سالهایشان، رشد قدی بیشتری میکنند، اما بعد از آن رشدشان کم میشود و این روند آنقدر ادامه مییابد که مدتی بعد حتی کوتاهتر از همان دوستان خود به نظر میرسند.
آنها جهش رشدی خود را در سنین پایینتر تجربه میکنند. البته این روزها با شناسایی این کودکان و با کمک برخی داروها میتوان از بلوغ زودرس جلوگیری کرد و تا حد زیادی این مشکل را برطرف نمود.
تأخیر در بلوغ وقتی رخ میدهد که تغییرات هورمونی و فیزیکی مربوط به دوران بلوغ دیرتر از زمان طبیعی رخ دهد یا اینکه اصلاً رخ ندهد. دخترانی که تا سن 13 سالگی به بلوغ جسمی نمیرسند و پسرانی که تا سن 15 سالگی بلوغ نمیشوند، تأخیر بلوغ دارند.
از آنجایی که زمان بلوغ در این افراد از سایرین دیرتر است، قد بلندتری نسبت به بقیه نیز دارند...
برای خواندن بخش دوم - نگاهی به اختلالات دوران رشد - اینجا کلیک کنید.