تحریریه دنیای سلامت
می‌توان گفت حدود هفده درصد از کل افراد سیگاری قصد ترک آن را دارند؛ اما تعداد کسانی که موفق به انجام این کار می‌شوند بسیار اندک است. آنها بارها و بارها اقدام به ترک این عادت ناسالم می‌کنند، ولی اغلب ناموفق هستند. پزشکان راه‌های زیادی برای ترک سیگار پیشنهاد می‌کنند؛ ولی بهترین روش را ترک روانی سیگار می‌‌دانند.
به نظر آنها در نخستین گام فرد باید خود را از نظر روانی آماده این کار کند. سعی کنید حمایت و تشویق اطرافیان را برای ترک جلب کنید. مهار‌ت‌های تازه بیاموزید تا راحت‌تر بتوانید با این مساله کنار بیایید. می‌توانید با مشورت پزشک خود برخی داروهای خاص را نیز مصرف کرده و خودتان را برای شرایط سخت‌تر آماده کنید.
چرا باید این عادت را ترک کنید
به هزاران دلیل که یکی از مهم‌ترین آنها کاهش طول عمر است. براساس پژوهش‌‌های به عمل آمده، افراد سیگاری 13 سال کمتر از بقیه عمر می‌کنند. علاوه بر این، برخی بیماری‌های مزمن و کشنده، مثل سرطان ریه، بیماری‌های قلبی و سکته در افراد سیگاری شایع‌تر است. گذشته از آسیب‌های جسمی، سیگار کشیدن از نظر مالی نیز به زیان مصرف‌کننده است.
فردی که عادت دارد روزانه یک پاکت سیگار بکشد، به طور میانگین در طول سال هزینه زیادی صرف خرید سیگار می‌کند. تا به حال میلیون‌ها نفر موفق به ترک سیگار شده‌اند و شما نیز می‌توانید یکی از همین افراد باشید. برخی دلایل مهم برای ترک سیگار عبارتند از:
بیشتر عمر می‌کنید و زندگی با کیفیت‌تری خواهید داشت. از بسیاری بیماری‌ها مثل حملات قلبی، نفخ، برونشیت مزمن، سکته و سرطان در امان خواهید بود. اطرافیان شما، خصوصا کودکان، سالم‌تر خواهند بود. طعم‌ها و بوها را بهتر می‌فهمید. پول بیشتری پس‌انداز می‌کنید. خانه، ماشین، اتاق، لباس‌ها و نفس‌تان بوی بهتری خواهند داشت. نگرانی‌ها و تشویش‌های‌تان برای ترک سیگار از بین می‌روند.
الگوی بهتری برای فرزندان خود خواهید بود. فعالیت‌های جسمی خود را بهتر انجام می‌دهید. پوست جوان‌تر و شاداب‌تری خواهید داشت. احتمال اینکه در آینده فرزندان‌تان هم سیگاری شوند، کاهش می‌یابد. کودکان افراد سیگاری بیشتر در معرض آسم، بیماری‌های مربوط به گوش، عفونت‌های تنفسی و سندرم مرگ ناگهانی نوزادان قرار دارند. زنانی که در طول دوران بارداری سیگار می‌کشند، کودکان کم وزنی به دنیا می‌آورند.
چرا ترک سیگار دشوار است
ترک کردن سیگار به خاطر نیکوتین آن دشوار است؛ زیرا همانند سایر موادمخدر، اعتیادآور می‌باشد. نیکوتین به طور طبیعی در توتون و دخانیات وجود دارد و تاثیر عمیقی روی ریه افراد مصرف کننده می‌گذارد. این ماده از طریق ریه‌ها وارد جریان خون شده و در سرتاسر بدن پخش می‌شود و به این ترتیب تغییراتی در کل جسم فرد ایجاد می‌کند.
درست مثل کافئین، نیکوتین نیز یک محرک است و باعث افزایش فعالیت مغز می‌شود و روی فعالیت غدد آدرنال (غدد فوق کلیوی) نیز اثر می‌گذارد. افزایش ترشح آدرنالین بدن را تحریک کرده و موجب ترشح یکباره گلوکز می‌شود و به این ترتیب فشار خون، تنفس و ضربان قلب شدت می‌یابد. نیکوتین روی انسولین تولید‌شده توسط پانکراس نیز اثر می‌گذارد؛ به همین دلیل میزان قندخون افراد سیگاری بالاتر از دیگران است.
با عادت کردن سیستم عصبی به نیکوتین، میل به دریافت نیکوتین بیشتر در بدن ایجاد می‌شود؛ از این‌رو افرادی که سال‌هاست سیگار می‌کشند، دوز مصرفی‌شان بالاتر است. وقتی که فرد سیگاری تصمیم به ترک سیگار می‌گیرد، فقدان نیکوتین در بدن سبب سرگیجه، سردرد، حساسیت و زودرنجی و بی‌خوابی او می‌شود. ترک سیگار، شرایط فیزیکی و روانی فرد را تغییر می‌دهد. نیاز به نیکوتین از نظر روانی باعث می‌شود که فرد بارها و بارها به سمت سیگار کشیده شود.
روش‌های ترک سیگار کدامند
برای آنکه این کار را با موفقیت انجام دهید، در ابتدا باید عادت سیگار کشیدن را بشناسید. بسیار اهمیت دارد که بدانید چه موقعیت‌هایی، چه فعالیت‌هایی و چه احساساتی شما را تحریک به سیگار کشیدن می‌کنند. در مورد لحظاتی که دوست دارید سیگار بکشید، فکر کنید.
آیا وقتی سیگار می‌کشید که: از خواب بیدار شده‌اید؟ بعد از غذا خوردن سیگار می‌کشید؟ به هنگام نوشیدن قهوه یا چای؟ وقتی که در حال استراحت کردن هستید؟ وقتی که دچار استرس می‌شوید؟ و قتی که سیگار کشیدن اطرافیان‌تان روی شما نیز اثر می‌گذارد؟ وقتی که دچار احساساتی مثل شادی، غم، خشم و افسردگی می‌شوید؟ وقتی که در حال رانندگی کردن هستید؟
اگر در مورد عادت سیگار کشیدن خود اطمینان ندارید، وقتی که در حال انجام این کار هستید، شروع به نوشتن احساس خود و اینکه چرا سیگار می‌کشید و چرا این کار را ادامه می‌دهید، کنید. وقتی عادات مربوط به سیگار کشیدن برای شما روشن شد، تاحدامکان از شرایطی که شما را تحریک به کشیدن سیگار می‌کنند، دوری کنید.
این کار به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر ترک کنید. اگر تصمیم دارید آهسته آهسته سیگار را ترک کنید، یک زمان را برای ترک کامل سیگار مشخص کنید. یک تاریخ مشخص را در نظر بگیرید و از نظر روحی و حسی خود را برای ترک این عادت در آن تاریخ مشخص آماده کنید. بدیهی است این تاریخ نباید در پر استرس‌ترین روزهای زندگی‌تان باشد و بهتر است برای روزهای آرام‌تر برنامه‌ریزی کنید.
اگر فکر می‌کنید که باید روزی بسیار آرام و بدون تنش را انتخاب کنید، در اشتباهید، زیرا چنین روزی هرگز فرا نمی‌رسد و هر روز زندگی، استرس‌ها و فشارهای مخصوص خودش را دارد. یک شیوه دیگر برای ترک سیگار، کاهش دفعات سیگار کشیدن است. با این روش شما کم‌کم میزان نیکوتین دریافتی بدن خود را کاهش می‌دهید تا اینکه به تاریخ ترک کامل آن برسید...
برای خواندن بخش دوم- سیگار دروازه اعتیاد- اینجا کلیک کنید.