به قلم : مهرنوش رجایی
تحریریه زندگی آنلاین : با گذری بر دستاوردها، خلاقیت‌ها و تلاش‌های بزرگی که در جامعه ما و در عرصه‌های مختلف صورت گرفته، بانوان سرزمین ما از جمله افرادی بوده‌اند که به‌واسطه آن‌ها بسیاری از کارهای بزرگ، به افتخاراتی تبدیل شده است که نامشان را برای همیشه ماندگار و جاودان ساخته است. یکی از این افتخارات را می‌توان در وادی ادب و نویسندگی جستجو کرد و به معرفی بانویی پرداخت که نام خود را به‌واسطه آثار با ارزشش ماندگار ساخته است. بانوی داستان‌نویسی که به‌عنوان اولین زن ایرانی در حوزه ادبیات و نگارش داستان مطرح است و همواره نیز از او به‌عنوان کسی یاد می‌شود که در حوزه ادبیات و داستان، در طول حیات خود خالق آثار گران‌بهایی بوده است که در جای خود از ارزش والایی برخوردار است. این بانوی با ذوق کسی نیست جز سیمین دانشور.
بانویی که از آن به‌عنوان شخصیت برجسته تاریخ ادبیات ایران یاد می‌شود. کسی که از سن نوجوانی و جوانی به دلیل برخورداری از حافظه بسیار بالا و هوش سرشارش همه اشعار حافظ و سعدی را از حفظ می‌دانست. و اولین اثر خود «آتش خاموش» که مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه بود را در 22 سالگی نوشت و در 27 سالگی منتشر کرد.
بدون شک بسیاری از افرادی که کتاب‌خوان و ادب‌دوست هستند قطعاً با نام او آشنایند و شناختی از آثار و رمان‌های این شخصیت ادبی دارند. خصوصاً بیشتر او را با شاهکارش «سووشون» می‌شناسند که مهم‌ترین اثر او محسوب می‌شود و به‌عنوان یک اثر جاودانه مطرح است.
سیمین دانشور متولد 8 اردیبهشت 1300 در شیراز بود. او در خانواده‌ای اهل ذوق و هنر پرورش یافت. پدرش دکتر محمدعلی دانشور (احیاءالسلطنه) همان کسی است که سیمین دانشور در رمان «سووشون» از او به نام دکتر «عبدالله خان» یاد می‌کند. احیاء السلطنه مردی بافرهنگ و ادب بود و عضو گروه حافظیون شیراز که شبهی جمعه بر مزار حافظ جمع می‌شدند و یاد این شاعر بزرگ را زنده نگه می‌داشتند. و مادرش نیز «قمر السلطنه حکمت» نام داشت. بانوی شاعر و هنرمندی که نقاشی را به فرزندانش آموخت و مدتی نیز مدیر یکی از هنرستان‌های دخترانه هنرهای شیراز بود.
دکتر سیمین دانشور نخستین بانوی ایرانی است که به‌صورت حرفه‌ای در زبان فارسی داستان نوشت. بسیاری از منتقدان او را مادر داستان‌نویسی می‌دانند و از سیمین دانشور همواره به‌عنوان یک جریان پیشرو و خالق آثار کم‌نظیر در ادبیات داستانی ایران نام می‌برند. «سیمین دانشور» که در زمان حیاتش نویسنده، مترجم و استاد دانشگاه بود، در سال 1328 موفق به کسب دکترای ادبیات از دانشگاه تهران شد که تا آن زمان و پس از آن آثار باارزش و بیشماری را به چاپ رساند.
وی در سال 1329 با «جلال آل احمد» که او هم نویسنده و روشنفکر ایرانی بود آشنا شد و سپس در همان سال نیز با او ازدواج کرد. او در سال 1331 با دریافت بورس تحصیلی به دانشگاه استنفورد ایالت کالیفرنیا رفت و در آنجا دو سال در رشته زیباشناسی تحصیل کرد و نزد اساتید برجسته‌ای داستان‌نویسی و نمایشنامه‌نویسی را آموخت. در این دو سال که او مشغول تحصیل بود، دو داستان کوتاه به زبان انگلیسی نوشت که هر دو نیز در ایالات‌متحده آمریکا به چاپ رسید و مورد توجه بسیار زیادی از ادب دوستان قرار گرفت.
بیشتربخوانید:
از تدریس تا تألیف سووشون
دکتر «سیمین دانشور» پس از پایان تحصیل و بازگشت به ایران در هنرستان هنرهای زیبا به تدریس پرداخت تا اینکه در سال 1338 استاد دانشگاه تهران در زمینه باستان‌شناسی و تاریخ هنر شد. این بانوی داستان‌نویس در سال 1347 به‌عنوان نخستین رئیس کانون نویسندگان برگزیده شد و در سال 1348 اندکی پیش از مرگ آل احمد، رمان معروف «سووشون» را منتشر کرد که این کتاب از جمله پرفروش‌ترین آثار ادبیات داستانی در ایران به شمارمی رود که به 17 زبان دنیا نیز ترجمه شده است.
این بانوی نویسنده در سال 1358 به خواست خود، از دانشگاه تهران بازنشسته شد اما همچنان نیز به نویسندگی و تألیف کتاب و فعالیت‌هایی در حوزه ادبیات و داستان مشغول بود. او در زمان حیاتش آثار باارزش و بسیار زیادی را به چاپ رساند که از جمله آثار منتشر شده از ایشان، می‌توان به شهری چون بهشت، چهل طوطی با جلال، مسائل هنر ایران، رمان معروف سووشون، غروب جلال، به کی سلام کنم، شناخت و تحسین هنر، از پرنده‌های مهاجر بپرس و آثار بیشمار دیگر که همگی نیز از آن‌چنان قلم و نثر شیوایی برخوردارند که هر خواننده باذوقی با خواندن هر کدامشان نه‌تنها به این ویژگی خاص پی برده، بلکه با غوطه‌ور شدن در رمان‌های این نویسنده باذوق در کنار برقراری ارتباط، تصویر قابل‌لمسی نیز از آنچه می‌خواند را در ذهنش به تصویر می‌کشد.
البته از این نویسنده توانا، آثار ترجمه شده‌ای هم به چاپ رسیده که مجموعه «کوه سرگردان» در 3 جلد و «انتخاب» از نمونه آثار ترجمه شده ایشان است.
